Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

Immò homini tali fine interiori illuminatione doctrina ipfa catechifmi videretur ftultu quid, juxta illud 1. Cor. 2. Animalis homo ideft fine illumi natione interiori, de qua Joan.6.ut in text, ) non percipit ea,quæ funt fpiritus Dei, ftultitia enim eft illi, & non poteft intelligere. Unde, licèt homo à doctore illuminante exteriùs per minifterium catechizando audiat: tamen, quòd rectè intelligat, intùs datur, intus corufcat, intùs revelatur. III. DE CONCLUSIONE. Ergo facunditas. Refpond. Qua aliquis generat alios. §. Tunc nihil, &ca. Nam articuli conclufio loquitur de fœcunditate in alio fenfu, fcilicet, qua homo producit bona opera: ut patet ex ipfius conclufionis verbis ly & fecundatur fecunditate bonorum operum. J EXAM. Ly qua

aliquis producit bona ftum funt ei incorporati mentaliter: fed opera. Scilicet produ- poftmodùm, cùm baptizantur, incorpo

tione falte votiva gra

tiæ fibi per baptifmum rantur ci quodammodò corporaliter, infufe. Hanc intelligen- fcilicet per vifibile facramentum, fine cutiam innucbat & textus jus propofito nec mentaliter incorporari cóclufionis articuli per ly fecundit ate bonorum potuiffent, ¶ Ad fecundum dicendum, quòd dooperum per gratiæ infu fionem. Acli apertè di- &tor illuminat exteriùs per minifterium, xiffet. Fœcunditate bo- catechizando:fed Deus illuminat interiùs norum operum gratia

infufam individualiter baptizatos, præparans corda corum ad

concomitantium. Pro

cujus textusintimiori notitia adverte præfuppofitum à fancto doftore, quòd fcilicet omnis res habet fuam inclinationem ad aliquid, quæ dicitur pondus, Sapien, 11. Omnia in numero, pondere, & menfura conftituifti: fecundum quòd declarat idem fanctus in pri. par. queft. 5. arti. 5. Cùm igitur gratia fit quædã res, habebit & ipfa neceffariò inclinationem ad aliquid. Hoc autem aliquid funt bona opera. Unde, ficut impoffibile eft, rem gravem non habere inclinationem ad locum deorsum, & levem ad locum furfum, etiam dùm propter aliquod impedimentum actu executorio, & illa non defcendit, & ita non afcendit, ita impoffibile eft, gratiam viatorum non habere inclinationem ad opera bona facienda, etiam dùm propter aliquod impedimentum actu executorio non facit ipfa opera. In quo fenfu & B. Greg. Hom. 30. fup. Joan, tanquam doctrinam præfentem confirmans, inquit. Nunquam amor Dei eft ociofus. Operatur etenim magna, fi eft, fi autem operari renuit; amor non eft. Gratia ergo, fecundum B. Greg, cùm & ipfa fit amor Dei, licèt non perfonalis (ut Spiritus Sanctus) numquam eft ociofa: quia fecum portat femper fuam inclinationem ad operandum magna, ideft bona, quæ fola funt opera magna. Porrò inclinatio illa gratiæ dicitur votum giatiæ, & meritò quidem quoniam votū nominat defiderium quoddam, & inclinatio rei ad aliquid, eft quoddam rei naturale de fiderium ad illud. De quocumque igitur habente gratiam verificatur in hoc fenfu,quòd producit bona opera, feu (quod in idem redit quòd fœcunditate bonorum operum fecundatus eft. Hinc verè dicimus, puerulum noviter baptizatum habere bona opera, & fi moriatur, falvari propter bona gratiæ opera, idem dicimus de adulto tunc baptizato, ftatimque moriente : id, quod & de latrone à dextris crucifixo, etiam cùm effet in gratia, verificatur. Nec obftat his, quòd tales opera bona de facto executi non funt, quoniam hoc fuit non propter defectum voti gratiæ, fed propter impedimentum, five illud fuerit carentia ufus liberi arbitrii (ut in pueris )five penuria temporis, ut in adulto illo, atque latrone. Votum enim gratiæ exit in actum executionis non quomodocunque, sed data fa

GIN corpore duo. Primò doctrina fundamentalis. Secundò conclu

407

S. Bon.4.f.dift.4.4.2.q.2. Scot.4.f.d. 4, q. 2. Set.4.f.d.6 9.1.a.4. Ricard.4.f.d.4.9.1.0,1.

SUPER QU. LXIX.

14.ad 3.4. tutes.

ART. VI.

d. 4.9 2.ar. ¶ PROB. Quia pue2.q.1. Et di. 17.9 1.ars.

cultate unde nec poteft dici vanum, nifi data facultate tenuat exequi opera. Textus itaque verificatur univerfaliter de omnibus: quandò dicit, quòd baptizatus producit bona opera, quòd bonorum operum fecunditas eft effectus baptifmi, feu, quòd homines per baptifmum fœcundantur bonis operibus. Specialiter autem attribuit fecundationem talem baptifmo: quia & primò, & copiofius ( inquantum fcilicet totam culpam, totamque penam tollit) gratia confertur in baptifmo : id, quod non fic verificatur de aliis facramentis. Non ergo ad verificandum textum illum requi10 ritur, quòd baptizati omnes tunc mox exequantur opera bona: fed fufficit, quòd tempore opportuno votum prædictum bonorum operum in execu tione ponant.

[ocr errors]

30

40

[ocr errors]

recipiendam doctrinam veritatis, fecun-
dum illud Joan. 6. Est fcriptum in pro-
phetis: erunt omnes docibiles Dei,

[blocks in formation]

¶ Ad tertium dicendum, quòd effeAus baptifmi ponitur fecunditas, qua per rationem interimas Dei. aliquis producit bona opera : non autem berger impiiffimè dicefecunditas, qua aliquis generat alios in tis: quòd baptifmate inChrifto, ficut Apoftolus dicit 1. ad Co- tineti nonnifi ad tartarin. quarto. In Christo Jefu per Euangeliu rum, & fempiternam ego vos genui.

I.

damnationem baptizătur. Articulus enim præfens, cùm baptiza

tos & incorporari Chrifto, & illuminari à Chrifto, & fœcundari à Chrifto, qui eft vera beatitudo, demonftret, directè impugnat, expugnatque prædictam hærefim. Quæ enim conventio Chrifti ad Belial? Que participatio juftitiæ cum iniquitate? Aut quæ focietas Luci ad tenebras? 2. Cor 6. Hoc eft, in propofito. Si ( ut verum eft) Chrifto, qui eft juftitia, & ipfa Lux, homines per baptifmum tanto amicitiarum glutino conjunguntur: quo nam pacto fieri poteft, ut nonnifi ad tartarum,& fempiternam damnationem, loca utique Belial iniquitatis, ac tenebrarum, baptizentur illi, qui baptizantur? Secundò habes: quomodò per rationem oftendas, eam meritò damnari à dictis in multis appendicibus fuprà, & in hac, & in aliis quæftionibus. Item à Marc. 16. Qui crediderit, & bapti zatus fuerit, faluus erit,ltem à Galat.3. Quicuque in Chrifto baptizati eftis, Christum induiftis. Quod eft incorporari Chrifto. Item ab Apoftolo ad Titum cap. 2. Ut mundaret fibi populum acceptabilem, feciatorem bonorum operum. Quid autem intelligat per ly mundaret, aperit in ad Eph. 5. Mundanseam lavacro aquæ in verbo vite. Hoc eft, in baptifmo dato in nomine Patris, & Filii, & Spiritus fancti. Per baptifmum ergo, fecundum Apoftolum, homines fiunt acceptabiles Chrifto, & fectatores bonorum operum quod eft illa fœcunditas, de qua in conclufione.) Item à Rom. 6. Confepulti fumus cum Chrifto per baptifmum in mortem: ut, quomodò, &c, ita & nos in novitate vitæ ambulemus. Et infrà ad eofdem baptizatos dicit. Nunc verò liberati à peccato, fervi autem facti Deo, habetis fructum vestrum in (anctificatione, finem verò vitam æternă. Item ab Eph. 5. Eratis aliquandò tenebræ, nunc autem Lux in Domino. Ideft: vos ante baptifmum fpiritualiter cæci eftis per baptifmum illuminati. Quæ omnia ( ut patet confideranti ) pugnant contra tartarum, & fempiternam damnationem, Conftat ergo ex prædictis: quòd homines per hoc, quòd baptizantur,à tartaro,& fempiterna damnatione, ubi priùs per meritum infidelitatis erant, eripiuntur. Tertiò vides: quomodoex iis, &c.

[merged small][ocr errors]

ARTICULUS SEXTUS.
Utrum pueri in baptifmo confequantur gratiam, & virtutes.
D SEXTUM fic proceditur.
Videtur, quòd pueri in ba- 60
ptifmo no confequantur gra-

CONCL. In baptif- tiam, & virtutes. Gratia enim, & virmo pueri gratiam tutes non habentur fine fide, & charita2.3..7.47 4. confequuntur, & vir- te: fed fides, ut Aug. dicit *, confiftit in credentium voluntate, fimiliter etiam ri & per baptifmum ef- charitas cófiftit in diligentium volunta3.qu.2.cor. ficiuntur mébra Chri- te, cujus ufum pueri non habent, & fic ad 3. Er d. fti, & poft baptifmum non habent fidem, & charitatem. ergo 18.q.1.ar.3. morientes perveniunt pueri in baptifmo non recipiunt graad vitam æternam. ¶ NOT. Hoc Secun- tiam, & virtutes. dum in probatione di- 2. Prætereà. fuper illud Jo. 14. MaTraft.71. tam, atque ideò etiam jora horum faciet, dicit Aug. quòd ex

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

¶ 4. Prætereà. Quod ex carnali inten¶4. tione agitur, non videtur habere fpiritualem effectum: fed quandoque pueri ad baptifmum deferuntur carnali intentione, ut fcilicet corporaliter fanentur. non ergo confequuntur fpiritualem effe&tum gratiæ, & virtutum.

*

*

[merged small][merged small][ocr errors]

¶ SED CONTRA cft, quod Aug. dicit in Enchir. Parvuli renascendo mo- non fine illo. B. Qui eft "Entest, riuntur illi peccato, quod nafcendo contra- adultus. §. Tunc, &c. xerunt, ac per hoc adillos etiam pertinet, III. DE MINORI. ut de fe patet in tex. quod dicitur: Confepulti fumus cum illo Puer non eft credens. "cap.6. per baptifmum in mortem: fubditur auté: R. Per actum propriu. Rom. ut quomodò Chriftus fur rexit à mortuis, S. Tunc nihil,&c. Suffi cit.n.puero ad juftificaper gloriam Patris, ita nos in novitate tione fui; quòd credat vite ambulemus : fed novitas vitæ eft per per actü alterius. Et fic gratiam, & virtutes. ergo pueri in baptif- eft in propofito. Nam mo gratiam, & virtutes confequun- ia alioru pedes accomo parvulis mater Eccletur. dat, &c, ut in textu.Ex RESPONDEO dicendum, quòd quo dic, quòd illud Ro. quidam antiqui pofuerunt,quòd pueris in 4.Si de adultis intelligabaptifmo non dantur gratia, & virtutes, fcilicet actu proprio; fi tur, fumit ly credenti, fed imprimitur eis Character Chrifti,cu- verò de pueris, accipit jus virtute, cùm ad perfectam ætate vene- pro credere per actualrint, confequutur gratia, & virtutes. Sed terius applicatum puchoc patet effe falsu dupliciter. Primò qui- zato. to actualiter bapti dem, quia pueri, ficut & adultiin ba- IV. "DE MAJORI ptifmo efficiuntur membra Chrifti, unde videtur habere firetualem effectum. B.Re spectu corum,qui ex carnali intentione illud agunt.S.Tunc nihil, &c. Poteft

cnim

enim id, quod ab aliquo ex carnali intentione agitur, habere fpiritualem
effectu refpectu ejus, à
quo ex carnali intentio- neceffe eft, quòd à capite recipiant influxum
ne non agitur. Et fic eft
gratia,& virtutis. Secundò, quia fe-
in propofito. Nam car-
nalis intentio deferen- cundum hoc pueri decedétes poft baptif-
tium pueros, &c. ut in mum non pervenirent ad vitam æter-
nam: quia, ut dicitur Rom. 6. Gratia
verò præsetis textus do- Dei eft vita æterna: & ita non profuiffet
&trina corroboratur ex eis ad falutem, baptizatos fuifle.

text.

T NOT. Maximè

illa auctoritate B. Au- ¶ Caufa autem erroris fuit, quia ne-
guftini dicentis. Non fcierunt diftinguere inter habitum
fic communicatur cul-

tatem. Hæc ille, ut re

&

pa per alterius volunta actum, & fic videntes pueros inhabiles
sem: quemadmodùm ad actus virtutum, crediderunt eos poft
communicatur gratia baptifmum nullatenùs virtutem habere:
per Spiritus fancti vni- fed ifta impotentia operandi non accidit
citatur de confe. dift. 4. pueris ex defectu habituum, fed ex impe-
cap. Quæris à me.Quòd dimento corporali: ficut etiam dormien-
fi addideris dictum fu- tes, quamvis habeant habitus virtutum,
prà q. 68, art. 9. ad fe-
cundum, quòd fcilicet impediuntur tamen ab actibus propter
tota Ecclefia fanctorum fomnum.
offerre intelligitur pue-

m

[ocr errors]

fit, ut univerfi parvuli pereant, quorum quotidie tanta multitudo mori

1. Jann.

tur: quin, & ipfis minemo ex aqua, & Spiritu fancto renafci fericors Deus, qui nemi- *Seu tract. tur, nifi volens, * quod non de parvulis, remedium procuraverit nem vult perire,aliquod Juper Ep. fed de adultis intelligendum eft. Et fi ad falutem. Hæc ille: militer de adultis intelligendum eft,quòd Extr.de bap.& ej. ef.cap. homo à Chrifto fine ipfo nó juftificabitur. Majores. Perirent enim nec ad faluté eis provisu Quòd autem parvuli baptizandi, prout de remedio fuiffet, fi per viribus poffunt, reluctantur, non eis im- baptifmum gratia Dei, putatur: quia intantum nefciunt, quod qua & mors fpiritualis faciunt, ut nec facere videantur: ut Aug.* tollitur, & vita æterna dicit in libro de præfcientia Dei ad Dar

danum.

Ad tertium dicendum, quòd (ficut Auguftinus dicit) parvulis mater Ecclefia aliorum pedes accommodat, ut veniant,aliorum cor, ut credant, aliorum linguam, ut fateantur, & ita pueri credunt, non per actum proprium, fed fidem Ecclefiæ, quæ eis communicatur, & hujus fidei virtute conferuntur eis gratia & vir

tutes.

per

[ocr errors]

acquiritur, Rom. 6. ipfis Epift. 1.

per baptifmum no con- poft mediu, ferretur. Item à Cleméte 10m. 2. in Concilio Viennenfi. tem efficaciam mortis verbis Ap. Nos attendentes genera- *Ser.10.de Chrifti,que per baptifma applicatur pariter omnibus baptizatis, opinionem fecudam, quæ dicit, tam parvulis, qua adal tis conferri in baptifmo ¶AD PRIMUM ergo dicendum, quòd informante gratiam, & rum magis, quàm pa- fides, & charitas confiftunt in voluntate virtutes, tanquã probarentes propinqui, quanbiliorem, & dictis fandoque vel infideles, vel hominum, ita tamen, quòd habitus ha- ¶ Ad quartum dicendum, quòd car- torum,& doctorum mocarnali intentione mo- rum, & aliarum virtutum requirunt pot- nalis intentio deferentium pueros ad ba- dernor Theologie, mati: tunc lucidiora tibi entiam voluntatis, quæ eft in pueris: ptifmum, nihil eis nocet, ficut nec cul- gis confonam, & concorUtilitas fient omnia. fed a&tus virtutum requirunt a&tum vodem, facro approbante pa unius nocet alteri, nifi confentiat, concilio, duximus eli- * Deconse pro Eccl. luntatis, qui non eft in pueris. Et hoc 30 unde Auguftinus dicit in epiftola ad gendam. Hæc in libro d.4.ca.ma. modo Auguftinus dicit in Epiftol. Bonif. non illud te moveat, quòd quidam Clem. tit. de fum trin.& ter ecclef. vigefima tertia, quòd parvulum, etfi non ea fide ad baptifmum percipiendum lio Trid. fefl. 7. de fa- parùm anfid. cath. Item à Conci- i. 23. nondùm illa fides,quæ in credentium volun- parvulos ferunt, ut gratia fpirituali ad vi- cramentis, can. 7.Si quis. li. 1. se med.ro. tate confiftit, jam tamen ipfius fidei facra- tam regenerentur æternam : fed hoc eos pu- dixerit :1 :non dari gratia de pec.me. mentum, quod fcilicet caufat habitum fi- tant remedio corporalem retinere, vel reci- per huiufmodi facrame, c. 15. in fi. dei, fidelem facit. pere fanitatem: non enim proptereà illi non ta femper, & omnibus, tom. 1. quantum est ex parte regenerantur, quia non ab istis hac inten- Dei, etiamfi ritè ea futione offeruntur. fcipiant, fed aliquando &aliquibus: anathema

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

non procul. EX articulo habes
à fi, to. 3. primò quomodò
No de bapt. per rationem deftruas
parvul. ut errorem quorundam (ut
priùs indi; refert Directorium In-
cabatur ad
em quifitorum, 2. P. q. 7.)
marginem.
et fix. 1. dicentium, quòd par-
de baptif. vulis non conferuntur ¶ Ad fecundum dicendum,quòd (fic-
par.c.10. per baptifmum gratia, ut Auguftinus dicit in lib. de Charitate)
3. quid & virtutes. Secundò ha-
fimile colli bes: quomodò per rationem oftendas, illum meritò damnari à D. Aug. &
Rom. 6. confepulti, &c. ut in arg, contr. item à Papa Innocentio III. Ab-

[blocks in formation]

N corpore duo facit. Primò affert, & refellit quorumdam antiquo

S.Bon.4.f.d.4.9.3.4.1.
Ricard. 4. f. d. 4. 9. 3.
Scot. 4.f. d. 4.9.7.
SUPER Q. LXIX.
ART. VII.

CONCL. Effectus

baptifmi eft aper

tio januæ regni cœleftis.

ARTICULUS

Utrum effectus baptifmi fit D SEPTIMUM fic proceditur. Videtur, quòd effe&tus baptifmi non fit apertio januæ regni cœleftis. Illud enim, quod eft aper

4.0

fit. Hæc ibi. Ubi nota ly omnibus, & quòd baptifmus eft facramentum hujufmodi, ideft novæ legis, ut dicitur ibidem canon. 1. Tertiò vides, &c.

rum opinionem dupliciter, ficque fatisfacit quæfito. Secundò affignat erroris fundamentum, ibi: Causa autem, &c.

SEPTIMUS.

apertio januæ regni cæleftis.

4d..ar. I.
9.3.Et 4.d. ¶ PROB. Quia per tum, non indiget apertione: fed janua so
4.9.3. a baptifmum omnis cul-
9.6.Et 4 co. pa,omnifque reatus pœ- regni cœleftis eft aperta per paffionem
59. na tollitur, art. 1.2. & Chrifti: unde Apoc. 4. dicitur. Post
Jo. 3. le. hoc erat impedimentum hæc vidi oftium magnum apertum in cœlo.
intrandi in regnum cœ- non eft ergo effectus baptifmi apertio ja-
apertio ja
1. MAJOR. Illud,quod nuæ regni cœleftis.
eft apertum, non indi-

.f.

lefte.

2. Prætereà. Baptifmus omni tem-
get apertione B. Confi- pore, ex quo inftitutus fuit, habet fuum
derata in fe indiget ta-
men apertione confide- effectum: fed quidam baptizati funt ba-
rata per refpectum ad ptifmo Chrifti ante ejus paffionem, ut
hunc. §. Hoc eft. Non habetur Joann. 3. quibus, fi tunc deceffif-
indiget apertione,fecun- fent, introitus regni cœleftis nondum
dum quòd apertum eft:
fed indiget apertione, tebat, in quod nullus ante Chriftum in-
fecundum quod apertú troivit, fecundum illud Mich. 2. Afcendit
non cft. Tunc nihil, &c. pandens iter ante eos. non eft ergo effectus
Licèt enim per paffione
Chrifti janua cœleftis in baptifmi apertio regni cœleftis.

pa

ad fecundum, & q.49.
art. 3. ad primum, &
meliùs, quæftion. 52.
articu, primo ad feçun-

de his, qui funt in purgatorio. non ergo dum.
effectus baptifmi eft apertio januæ regni 11. DE MAJORI.
Habet. R. Vel in fpe cer-
ta, vel etiam in re. §.

cœleftis.

¶ SED CONTRA eft, quod fuper Tunc,&c. Nam, quanillud Luc. 3. Apertum est cœlum, dicit dò paffio Chrifti nondum * glo. * Beda, virtus hic baptifmatis often- erat realiter, &c. ut in Bed. Lu text. Quem & pleniùs cæ 3. in c. ditur, de quo quifque cùm egreditur, regni intelliges ex confidera- 10. Jendum fuum cæleftis ei janua aperitur. tione queft.62. artic. S. ord. to.a. Quia enim baptifmus habet virtutem fuam ex paffione Chrifti, confequens eft: quòd juxta realitatem ipfius paffionis datam, vel non datam, fic, & fic operetur. III. DE MIN. Pa ne. R. Debitæ propter 2. bujus q. reatum perfonæ. §. Ut

RESPONDEO dicendum, quòd,
aperire januam regni cœleftis, eft amo-
vere impedimentum, quo quis impedi-
tur regnum cœlefte introire.

Hoc autem impedimentum eft cul-
60 pa, & reatus pena. Ostenfum eft autem
fuprà, quòd per baptifmum omnis cul-
pa, & omnis reatus pene tollitur. unde
confequens est, quòd effectus baptifmi fit eft de illis, qui funt
in purgatorio, ut patet
apertio janua regni cæleftis.
in Addit, quæft. 6. artic.
7. Tunc nihil, &c. Nam
baptizatus non eft obno-
xius morti, & pænali-
tatibus, &c. ut in text.
Cujus ly jam perfoluto
eo quod nature debe-
Ad fecundum dicendú, quòd,quan- batur, intelligitur
rito paffionis Chrifti
dò paffio Chrifti nódùm erat realiter per- jam rea liter peractæ.
fecta, fed folú in fide credentiū,baptifmus Cujus etiam

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

pam, tùm pœnam cujufcumque : non tamen fuit aperta huic fpeciali-
ter, ita, quòd ifte ingrediatur cœlum, nifi per facramentum baptifmi præ-
dicta paffio applicetur huic. In uno ergo fenfu dicitur in se per paffionem
aperta, inquantum univerfaliter omnibus quærentibus ingreffum patet:
fed per baptifmum dicitur aperiri in alio fenfu, inquantum fcilicet iste
baptizatus per januam illam olim patentem nunc primò incipit ingredi
regnum cœlefte. Baptifmus itaque intantum aperit baptizato januam, &c.
ut in tex. Pro cujus pleniori captu vide 3. de Sal, quæft. 48, articu. 6.

80

[merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

Σ

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

etiam

ut recitantur fuprà, quæ. 68. articulo quinto appe. Cœlum fiquidem jam
effe apertum teftantur, quæcumque aliquos homines jam in actuali
beatitu dine ponunt
litatib. vitæ præfentis propter reatu per- Quapropter
fonæ,fed propter ftatum naturæ: & ideò per hoc à tota Ecclefia
damnatur per hoc,
propter hoc no impeditur ab introitu re- quòd de fanétis in co
gni celeftis,quádò anima feparatur à cor- lo regnantibus feftivi-
pore per mortem, quafi jam perfoluto tates celebrat, ut patet
in breviario, adeò,quòd
co, quod naturæ debebatur.
toties condemnat ha-
refim prædictam, quo-

ties folemnitatem hujufmodi de fingulis facit, Non ergo folùm ver-
bis: fed etiam factis ipfis illam hærefim condemnavit, quotidieque
condemnat Ecclefia Catholica. Tertiò vides: quomodò ex iis benè
penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica viciffim declaretur,
atque confirmetur.

Annot pra

ari. 7.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

N corp, due facit. Primò dicit, quid fit aperire regnum Cælefte, genericè loquenda. Secundo defcendit ad particulare, & conclufione affirmativa refolvit quæfitum, ibi; Hoc autem, &c.

IN

N quæft. 69. primis feptem art, nihil occurrit fcribendum, nifi pro fe primo articulo notandum, quòd aperire januam regni cœleftis, per fe zo primò eft effectus mortis Chrifti: attribuitur autem baptifmo, co, quòd in fui inftitutione celi aperti leguntur, & quia facramentum eft inchoans, quoad vim obligativam,à morte Chrifti,& quia fufficienter caufat apertionem cœli cuilibet baptizato, dùm rollit omnem culpam, & penam tàm perfonæ, quàm naturæ, non ftatim affequendo totum fuum effectum, fed tempore congruo ita: quòd(ut in art. 3. patet ) ficut virtute baptifmi auferentur à juftis in resurrectione omnes pœnalitates, ita virtute ba

ptifmi aperitur janua cœleftis, tempore congruo exhibitura ingreffum, & proptereà baptizati ante mortem Chrifti, nonnifi poft Chrifti mortem ingreffi funt regnum coelorum. Et hoc vocat Auctor habere certam fpem de introitu cœlefti, & in hoc præeminebat baptizatus circuncifo: circuncifio enim non habebat virtutem tollendi omnem pœnalitatem, quam has bet baptifmus: quamvis etiam dici poffit, quòd baptifmus ante mortem Chrifti, quia imperfectè configurabat morti Chuifti ( utpote configuras Chrifto mortuo non in re; fed in fide) ita etiam imperfectè aperiebat celum, ut litera refponfionis ad fecundum fonat.

Et hæc fint dicta pro dignitate baptifmi, quantum enim fpectat ad eventum, Chrifto mortuo, patuit janua cœleftis tàm baptizato, quàm circuncifo,

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

2. Prætereà. Per baptifmum con-
ponitur clara ex termi- feruntur homini gratia, & virtutes: fed
nis. Secundò, quia pa-
tet exemplo ignis, qui, quidam poft baptifmum videntur habere
quantum eft de fe, dif- majorem gratiam, & perfectionem vir-
fundit æqualiter ad o-
mnes fuum calorem : & tutum, quàm alii baptizati. non ergo
perconfequens æquali- baptifmus habet æqualem effectum in o-
ter calefacit omnes, qui mnibus.

piunt: propter rationem
dictam in tex.

30

40

fe habent æqualiter ad ¶3. Prætereà. Natura perficitur per so
ipfum ignem.
COROL. Ergo pue- gratiam, ficut materia per formam : fed
ruli effectum per fe ba- forma recipitur in materia fecundum c-
ptifmi æqualiter, & a- jus capacitatem. cùm ergo in quibufdam
dulti inæqualiter perci- baptizatis etiam pueris fit major capaci-
tas naturalium, quàm in aliis, videtur,
¶CONCL. 2. Effe- quòd quidam majorem gratiam confc-
&tus per accidens, ideft, quantur, quàm alii.
quem divina virtus in
baptifmo miraculosè o-
peratur, non æqualiter
fufcipitur ab omnib. ba-
ptizatis, etiamfi cum e

¶4. Prætereà. Quidam in baptifmo
confequuntur non folùm fpiritualem fa-
lutem,fed etiam corporalem, ficut patet
de Conftantino, qui in baptismo mun-
datus eft à lepra, non autem omnes infir-
TPROB. Quia ba- mi corporalem falutem confequuntur in
ptifmus non eft ordina- baptifmo. baptifmus ergo non habet æ-
cidens( ut patet ex glof- qualem effectum in omnibus.

quali devotione ad ba-
ptifmum accedant.

tus ad effectum per ac

fa Rom.6.)fed difpen- SED CONTRA eft, quod dicitur
fatur hujufmodi effe- Ephef. 4. una fides, unum baptifma. u-
tus fecundum ordinem niformis autcm caufæ eft uniformis effe-
providentiæ divinæ
1. DE MAJORI. &us.ergo baptifmus habet æqualem effe-
Culpe. B. Cujufcunque &tum in omnibus.

inventæ in fubjecto ba- TRESPONDEO dicendum, quòd du-
ptizato. §. Tunc nihil
&c. Non enim fequitur, plex eft effectus baptifmi unus per fe, &
quòd baptifmus, quan- alius per accidens. Per fe quidem effectus

tum eft ex parte fui, no

habeat æqualem effectum in omnibus fufcipientibus ipfum ; licèt
fequatur, quòd baptifmus, quantum eft ex parte fubjectorum ba-
prizatorum, non habet æqualem effectum in omnibus illis. Ex his è tex.

o

70

.

in

(more folito) virtuali ter defumptis dic, quòd argumentum peccabat in fallacia fecundum nō

caufam, ut caufam. Putavit enim, quòd caufa diverfitatis hujus, fcilicet remiffionis plurium,

m

In omnibus. B. Inæqua

OCTAV U S. omnibus æqualem effectum. baptifmi eft id, ad quod baptifmus eft inftitutus, f. ad regenerandû homines fpiritualem vitam, & hunc effectum aqualiter facit in omnib. qui æqualiter fe ha- vel paucorum peccatobent ad baptifmum. unde, quia omnes rum, effet àparte baptifpueri æqualiter fe habent ad baptifmum mi: & tamen hoc non eft verum, cùm talis (quia non in fide propria, fed in fide ec- caufa fit à parte corum, clefiæ baptizantur) omnes æqualem effe- qui baptizantur. &um percipiunt in baptifmo. Adulti ve- II. DE CONCLUS. rò, qui per propriam fidem ad baptifmu liter fe habentibus, vel accedunt, non æqualiter fe habent ad tunc ad baptifmi gratia baptifmum: quidam enim cum majori, accipiendam, vel polt quidam cum minori devotione ad baptif- ad ufum gratia per bamum accedunt, & ideò quidam plus,qui- nihil, &c. ut patet ex ptifmum recepta.§.Tüc dam minus de gratia novitatis accipiunt: articuli conclufione prificut etiam ab eodem igne accipit plus ma. Immò argumencaloris, qui plus ei appropinquat, li- tum fic (ut oportuit) gloffatum eft quædam cèt ignis, quantum eft de fe, aqua- ab oppofitis declaratio liter ad omnes fuum calorem effun- ejus. Cæterùm in hoc dat. tex. nota ly alius gratię ¶Effectus autem baptifmi per acci- dicit, alii gratia Dei deDei deeft. Non enim dens eft, ad quem baptifmus non eft or- eft. Per hanc fiquidem dinatus, fed divina virtus hoc in baptifmo loquendi cautelam infimiraculosè operatur,ficut fuper illud Ro. nuare vult fanctus Do6. Ut ultrà non ferviamus peccato, dicit ctor,quòd Deus nunquã alicui, neq; per gratiam de pes gl. Non hoc praftatur in baptifmo, nifi for- neque per ufum gratiæ, mi tè miraculo ineffabili creatoris, ut lex pec- eft ex parte hominis: cati, quæ est in membris, prorsùs extingua- juxta illud Ofee 13.Pertur, & tales effectus non æqualiter fufci- ditio tua ex te Ifrael eft, piuntur ab omnibus baptizatis, etiamfi tantummodò in me aucum æquali devotione accedant: fed difpen- ipfe confirmatur ex Cofantur hujufmodi effectus, fecundum or- cilio Trid. feff.6.cap.11. dinem providentiæ divinæ. Deus fua gratia feTAD PRIMUM ergo dicendum,quòd mel juftificatos non de minima gratia baptifinalis fufficiens eft ferit, nifi ab eis prius deferatur, cap. 13.Deus ad delendum cuncta peccata, unde hoc n. (nifi ipfi illius gratie non eft propter majorem efficaciam ba- defuerint) ficut cepitoptifmi, quòd in quibufdam plura, in pus bonum, ita perficiquibufdam autem pauciora peccata fol- et, operans velle, &

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]
[ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

inde fequitur, quòd ipfa dentur fecundum diverfam capacitatem natu-
ralium provenientem ex diverfa difpofitione corporum.
IV. DE CONCLUS.

culi enim conclufio pri

gra

Effectum.B.Per accides. quòd in baptizatis major, vel minor S. Tunc nihil, &c. Arti- tia apparet, poteft dupliciter contingere. ma, quæ impetitur, lo- uno modo, quia unus in baptifmo perciquitur de baptifmi effe- pit majorem gratiam, quàm alius, proIncorp, 4. tu per fe. Porrò argu- pter devotionem majore, ut dictum eft: * mentum e quædam ex- alio modo, quia, etiamfi æqualem graperimetalis probatio coclufionis fecunde. De tiam percipiant, non æqualiter ea utunmundatione autem Co- tur: fed unus ftudiofiùs in ea proficit, ftantini Magni,quam af- alius per negligentiam gratia Dei deeft. fert argumentum, vide in Edicto ejufdem Conftantini pofito in tomo primo Conciliorum, circa tempora fancti Sylvefiri Papæ. In quo etiam Edicto plura fcitu digniffima comperies.

[blocks in formation]

¶ Ad tertium dicendum, quòd diverfa capacitas naturalium in hominibus non eft ex diverfitate mentis, quæ per ba

APPENDIX.

10

minibus!

¶ Ad quartum dicendum, quòd fanitas corporalis non eft per fe effectus baptifmi: fed eft quoddam miraculofum opus providentia divinæ.

mnibus. Vide hoc

fe deletionem totius culpæ, tùm originalis, tùm actualis, tótiufque pænæ pro peccatis debitæ. Patet fiquidem; his verbis fignificari propofitum, fcilicet,quòd baptifmus, ptifmum renovatur,cùm omnes homines quantum eft de fe habet ejufdem fpeciei exiftentes in forma con- æqualem effectum in oveniant, fed eft ex diverfa difpofitione concilium fub Eugenic corporum. Secùs autem eft in Angelis, Quarto celebratum fup. qui differunt fpecie: & ideò Angelis dan 4.1.2.appen.A Papa quotur dona gratuita, fecúdum diverfam ca- que Innocentio III, extrà de baptif. & ejufd. eff.ca. pacitatem naturalium: non autem ho- Majores. Per facramentu baptifmi Chrifti fanguine rubricatum culpa culum,& ad regnum ceremittitur,vitatur perilorum etiam pervenitur, &c. Peccati est duplex, fcilicet originale, & aEtuale: originale, quod abfque confenfu contrahitur, actuale, quod committitur cum confenfu. Originale igitur, quod fine confenfu contrahitur, fine 20 confenfu per vim facramenti remittitur, actuale verò, quod confenfu contrahitur, fine confenfu minimè dimittitur, &c. Is, qui terroribus, atque fuppliciis violenter attrahitur,&, ne detrimentum incurrat, baptifmi fufcipit facramentum: talis ficut & is, qui ficte ad baptifmum accedit) characterem fufcipit Chriftianitatis impreffum. Et ipfe,tanquam conditionaliter volens licet abfolutè non velit) cogendus eft ad obfervantiam fidei Chriftiane. Hæcibi. Cujus Pontificis ultima fententia, fcilicet & ipfe, tanquam, &c. facit ad 2. 2. quæft. 10. a.8.ita, quòd & qui fufceperunt voluntate totaliter libera, & qui fufceperunt voluntate conditionaliter libera, facramentum baptifmi,ad fervandam fidem catholicam fic, vel fic, in baptifmo prorem tantùm, in illis primis gratiam fimul, in mediis verò culpam quandomiffam, compellendi funt. Cùm igitur in his ultimis baptizatis characteque folùm originalem, quandoque etiam actualem, baptifmus caufet,conftat: quòd ipfe, juxta Pontificem, non habet æqualem effectum in omni bus. Secundò vides: quomodò, &c.

EX articulo habes primò quomodò per rationem adjuncta tamen
declaratione ad primum) & oftendas, & rectè intelligas, meritò effe
infinuatum à fcripturis, Papa, & Concilio: quòd baptifmus habet, & non
habet æqualem effectum in omnibus baptizatis. A fcripturis quidem, ut
Ephefios quarto, fecundum quòd cum difcurfu ponitur in argumento co-
trario. Item per hoc, quod dicitur Galat. tertio. Quicumque in Christo
baptizati eftis, Chriftum induistis. Item per dictum Romanorum fexto.
An ignoratis: quod, quicumque baptizati fumus in Christo, in morte ipfius
baptizatifumus? Ex eo enim, quòd induere Chriftum, & eodem quidem
modo, fcilicet in morte, dicit aliquid unum idem exiftens( ut patet ex ter- 30
minis) conftat: quòd fecundum Apoftolum utrobique fimul confidera-
tum baptifmus, quantum eft ex fe, habeat eundem effectum in omnibus.
A Concilio autem Florentino per hoc, quòd definit, baptismi effectum ef-

I

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Ncorp. duo præftat. Primò affert diftinctionem, & fub primo diftin&tionis membro refpondet quæfito duplici conclufione, altera affirmativa de pueris, altera negativa de adultis. Secundò ponit aliam concluUlde de boc fionem negativam juxta fecundum membrum, ibi: Effectus autem, &c. bapt. Patre Na.8. adverte, Auctorem in ar,;. recitativè loqui de lepra Conftantini: 40 dico autem hoc,quia nullius auctoritate conftat, Conftantinum mundatum à lepra in baptifmo: tùm, quia gefta Sylveftri (ex quibus hoc vide

Macedo in medull. Eccl. Hift.

404

IN

S. Bon. 4.f. dift. s. art.

2.q. I.

Duran. 4.f.d.6.q.2.
Ricard. 4.f.d. 6.q.2.

Palud. 4.d. 4. 9. S.
Sot. 4.f. d. 6.q.1. 4.7.

SUPER Q. LXIX.

ART. IX.

de boc ex

tur haberi) incertum habent Auctorem, ut patet in c. fancta Romana,dist.
15. tùm, quia nullus, five Chriftianus, five Gentilis hiftoricus invenitur hoc Vindic. 6.
fcripfiffe, ut teftatur Platina in vita Marci Papæ: tùm præcipuè, quia Am
brofii auctoritas obftat, dùm in oratione de obitu Theodofii exprefsè dicit, tractante,
profeffu
Conftantinum in ultimis conftitutum baptizatum fuiffe,quod longè diftat
ab hoc,fcilicet, quòd in principio fuæ converfionis fuerit baptizatus. Et
proptereà narratio de lepra Conftantini non eft afsertivè probanda.

[blocks in formation]

Utrum fictio impediat
NONUм fic proceditur. Vi
detur,quòd fictio non impediat
mentum, vos induistis
effectum baptifmi. Dicit enim ¶ Dicitur autem aliquis fictus per rationem folùm cha-
Chriftum per configu-
Apoftolus Galat. 3. Quicunque in Chri- so hoc, quòd voluntas ejus contradicit racteris. Tunc, &c. ut
fto baptizati eftis, Chriftum induiftis: fed vel baptifmo, vel ejus effectui. nam patet. Non enim in-
omnes, qui baptifmum Christi suscipiût,
fecundum Auguftinum quatuor modis duere Chriftum eft fem
baptizantur in Chrifto. ergo omnes in- dicitur aliquis fictus. Uno modo ille, qui feu principalem effe-
per percipere gratiam,
duunt Chriftum, quod eft percipere ba
ptifmi effectum: & ita fictio non impedit
non credit, cùm tamen baptifmus fit fi- &tum baptifmi, ut putat
dei facramentum:alio modo per hoc,quòd argumentum.
cuicumq; peccato mor- baptifmi effectum.
contemnit ipfum facramentum: tertio caufa agentis non poteft
II MINOR. Effectus
modo per hoc, quòd aliter celebrat fa- impediri per id, quod
cramentum non fervans ritum Ec- ab illa caufa poteft au-

CONCL. Fictio im-
pedit effectum ba-
ptifmi.

4.8.4.q. TEXAM. Ly fictio,

4.1.9.0. ad 3.69.3.0. 2.7.2.per toram,

ideft voluntatis adhæfio

tali. Ut habetur ex ad 2. Præt. In baptifmo operatur vird.12.q.3. a. tertium Ly effectum,fci- tus divina, quæ poteft voluntatem ho1.q.3.ad 3. licet principalem tantü, minis mutare in bonum: fed effectus cau

ideft gratiam, non au

dicit voluntatem contra

tem characterem Ut ha- fæ agentis non poteft impediri per id,
betur ex ad primum. quod ab illa caufa poteft auferri. ergo fi-
¶ PROB. Quia fi&tio tio non impedit baptifmi effectum.
riam, vel baptifmo, vel 3. Præt. Effe&us baptifmi eft gra-
ejus effectui, ut patet ex tia, cui peccatum opponitur: fed multa
quatuor modis fictionis funt alia peccata graviora, quàm fictio,
narratis in textu, & ad de quibus non dicitur, quòd effectum
ficetur per baptifmum, baptifmi impediant. ergo neque fictio
requiritur, quod ejus vo- impedit effectum baptismi.

[ocr errors][merged small][merged small]

¶ NOT.Multùm ju- RESPONDEO dicendum, quòd,
vabit ad prime propo- ficut Damafcenus* dicit, Deus non co-
fitionis categoricæ hu-
*li.z.orth.
git hominem ad juftitiam: & ideò ad hoc,
fidei, zo.j
jus probationis notitiam
abundantiorem, videre, quòd aliquis juftificetur per baptifmum,
9.64.ar.9.10.cum Elu requiritur, quòd voluntas hominis am-
cid.q.66. art. 10.

1. EX APOSTOL. Quicumque in Chrifto baptizati eftis, Chri-
ftum induiftis. R. Sic tamen, quòd co modo Chriftum induiftis: quo in
ipfo baptizati eftis. §. Hoc eft. Si baptizati eftis in Chrifto, ideft in confor-
mitate Chrifti,ideft,in conformitate bonæ voluntatis ad ipfum, vos indui-

[merged small][ocr errors]

clefiæ ; quarto modo per hoc, quòd ferri, R. Si ab illa cau-
B.
fa actualiter auferatur.
aliquis indevotè accedit. unde manife- 5. Tunc nihil, &c. Non
ftum eft, quòd fictio impedit effectum enim Deus femper hoc
baptifmi.
facit, ideft, non femper
TA DPRIMUM ergo dicendum,quòd malo in bonum
voluntatem hominis de
mum
baptizari in Chrifto poteft intelligi du- tat. Sed nec ad hoc
pliciter. uno modo in Chrifto, ideft in facramentum ordinatur
Chrifti conformitate, & fic, quicumque III. DE MINORI. De
ut de &c. ut in tex.
baptizantur in Chrifto,conformati ei per quibus non dicitur, quod
70 fidem, & charitatem induunt Chriftum effectum baptifmi impe-
per gratiam. alio modo dicuntur aliqui diant. B. Nifi velit ho-
baptizari in Chrifto, inquantum acci- Tunc nihil, &c. Nam
piunt facramentum Chrifti, & fic omnes fictio, quocumque mo-
induunt Chriftum per configurationem do declarato in textu
characteris, non autem per conformita- fumpta, dicit tandem
hujufmodi adhæfionem
tem gratiæ.
voluntatis in peccato
mortali.

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

gumentum peccabat in fallacia fecundum non caufam, ut caufam. Putabat enim, quòd caufa impediendi effectum baptifmi effet major gravitas peccati, & tamen non

hæc eft hujus vera cau- facit,nec ad hoc facramentum ordinatur, fa, fed alia, fcilicet vo- ut de ficto fiat aliquis non fictus, fed luntatis adhæfio in peccato, Cæterùm & fictio ut nó fictus aliquis accedens juftificetur ipfa poteft etiam dici Ad tertium dicendum, quòd fictus major illis, de quibus dicitur aliquis ex eo, quòd demonftrat,fe loquitur minor, i pecca aliquid velle, quod non vult. Quicum

tum majus in hoc fenfu,

quòd fcilicet eft aggra- que autem accedit ad baptifmum, ex hoc vans illa peccata, ideft ipfo oftendit, fe rectam fidem Chrifti quodlibet illorum facit habere, & facramentum venerari, & velmajus, ut ex dictis patet

confideranti. Vide quid fimile, hoc ipfum quafi declarans, 2, 2, qu, 13, art. 3. ad tertium.

APPENDIX

Xarticulo habes primò : quomodò per rationem oftendas, merità ef Utilitas fe infinuatum à fcripturis, & Auguftino, quòd fictio impedit effef. Dii. Eccl, tum baptifmi. A fcripturis quidem; ut cum applicatione eft in argum. contr, A D. Auguftino autem dicente. His, qui ficto corde baptizantur, aut peccata nullatenus dimittuntur: aut in ipfo temporis puncto per vim facramenti dimiffa iterùm per fictionem redeunt, ut etiam illud verum

&exuat eum

Chirsto al, Eccle

fit, quotquot in Christo baptizati eftis, Chriftum induiftis, & illud, fpiritus effugiet fictum difcipline, ideft, ut induat eum Chrifto fanctitas baptifmi le fe Chrifto conformari,& velle à pec- pernicies fictionis. Hæc fi conf cato recedere. unde cuicunque peccato decreto de confeer, di- firmare, ille, , quæ recitanturin maria vult homo inhærere, fi ad baptifmum ac diftin. 4. cap. quomodò cedit, fictus accedit, quod eft indevotè exaudivit. Ex quibus 10 accedere: fed hoc intelligendum eft de videre potes; quanta eft peccato mortali, quod gratia contraria. malignitas fictionis. Ponamus, fecundum Autur, non autem de peccato veniali, unde guftinum ibi: quòd alfictio hic quodammodò includit omne cui fine fictione baptizato, & confequenter à peccatis emundato fub

[ocr errors]

20

peccatum. repat in ipfo temporis puncto, ideft, mox immediate poft illam peccatorum dimiffionem, voluntaria fictio: quid fiet? Tunc ftatim revertentur peccata per vim facramenti dimiffa. De reditu peccatorum dimifforum vide que ftionis vigefime none, articulu primu, fecundum. Fictio igitur adeò fecundum Auguftinum impedit effectum baptifmi, ut in ipfa præcedat, vel concomitetur, faciat, quòd effectus baptifmi, ideft gratia non veniat fuper fic baptizatum: fi autem ipfa è veftigio fubfequatur, faciat, quòd effectus baptifmi præcedens tollatur, ideft, quòd gratia peccato ipfo fictionis mox excludatur.Fictio igitur & antè,& retrò impedit principalem baptifmi effeftü. Secundò vides: quomodò ex iis, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

IN corpore due facit, Primò ponit ex Damafieno fundamentum conclufionis. Secunda, affignatis quatuor fictionis modis, refpondet affirmativè quæfito, ibi: Dicitur, &c.

IN

30

Notandum Nart, nono, & decima multa dicenda funt fpecialiter pro doctrina dead intellicimi. Et primò de fenfu conclufionis: fecundò de neceffitate: tertiò de genda do ctrină artimodo apud Auctorem: quartò de ratione illius modi: & demùm compaculi decimi rabitur aliis modis. Senfus in primis conclufionis eft non de eventu, fed de effectu baptifmi recedente fictione, quod ideò notandum eft: quoniam non tractatur hic, an, recedente fictione, baptizatus fiat filius regni, & confequatur remiffionem : nullus enim dubitat de hoc eventu : fed tractatur, an in tali cafu ex vi baptifmi confequatur baptizatus remiffionem, &c. & hic eft fenfus conclufionis. Neceffitas autem talis affertionis eft duplex. Prima eft auctoritas Auguftini in libro de baptifmo relata, & à Magiftro sent, in 4. diftin. quarta, & à Gratiano de confecr. dift. quarta,cap. tunc valere, & habetur in hac litera. Tunc valere incipit ad falutem baptifmus, &c. Úbi exprefsè Auguft. dicit, baptifmum ipfum valere ad falutem, recedente fictione, licèt glo. ibidem contra textum dicat oppofitum. Secunda eft ratio ex peccato originali fumpta : quia, fi peccatum originale nec tempore baptifmi, neque pofteà virtute baptifmi remittitur: fequitur, quòd nunquam peccatum originale huic homini remiffum fuerit. Et probatur fe quela: quia non aliud à Chrifto inftitutum eft remedium ad remiffionem peccati originalis, nifi baptifmus: ut ergo nulli baptizato (qui tunc, vel 40 pofteà inter filios adoptionis eft ) baptifmalis gratia defit, docuit Auguft. baptifmum, recedente fictione, valere ad falutem. Quam doctrinam dotores pofteriores adeò funt venerati, & complexi, ut non horruerint multas inde confequentes difficultates: & inde fateamur, baptizatum fictè non oportere confiteri, recedente fictione, de peccatis commitlis ante baptifmum. Auguftini ergo tàm fufcepta auctoritas neceffitat. Modus, quo hoc fieri Auctor tenet in hac litera, non eft ille, qui fibi attribuitur: quem ipse olim in 4. fent, diftinct. quarta, quæftione tertia, articulo fecundo, quæftione tertia, tenuit; ibi fiquidem opinatus eft fieri hoc, quia character manebat difponens ad gratiam: hic autem opinatur hoc fieri, quia character, ut forma fubftantialis, manet, & gratia, fublato impedimento, quafi proprius effectus confequitur, ut patet in litera.

[ocr errors]

TUbi funt due difficultates, una ad hominem, & altera ad rem. Ad dofirinan hominem quidem, quia Auctor fuperiùs tractans de charactere pofuit, traditam. ipfum effe difpofitionem remotè ad gratiam, & non formam,ex qua fluit gratia, unde & pofuit illum in genere potentiæ, & fubjectivè in intellectu: ex quo non eft nata fluere gratia in effentia animæ.

2

so

¶ Ad rem verò, quoniam character non fe habet ad gratiam, ut formą Ob.. citra ad confequens proprium: fed potiùs gratia eft forma, ad quam comitatur, mediante facramento, character, & eminentioris ordinis conftat efle gra tiam, qua divinæ fumus naturæ confortes, quàm character communis bo- 60 nis, & malis,

candem.

Fionй.

Ad evidentiam horum fciendum eft, coactum fuiffe Auctorem ad hunc modum, ut falvaret Aug. doctrinam cum communi doctrina de Notandum caufalitate facramentorum: non videtur enim poffe intelligi rem aliquam, ad folut. bjelionu, poftquam defiit effe, habere fuum effectum, nifi aliqualiter res illa remanferit: videmus enim in his, quæ projiciantur, tandiù durare motum projectorum, quamdiù vis projicientis aliquo modo manet five in aere, five in corpore projecto: nihil enim refert ad propofitum, fimiliter videmus pofthumos ideò genitos, mortuo patre, quia femen patris remanfit in materno utero, & fic de aliis: unde, cùm baptifmus definat effe, peracto facramento, & tunc propter fictionem in baptizato non valeat ad falutem, & inde ad duos annos, recedente fictione, valeat idem baptifmus ad 70 falutem, quod nihil aliud eft, quàm conferre illam remiffionem, quam fictio impedivit tunc fieri: hoc enim fignificat baptifmum valere ad falutem, confequens eft, quòd baptifmus aliquo modo remaneat, feu aliquid habeat, aut relinquat manens, ratione cujus valorem, feu effectum confequatur poft biennium.Hac neceffitate fatisfaciendi hominibus more humano compulfus auctor accommodationem hanc fimilitudinariam;quam in litera habes, adinvenit.

Unde non oportet laborare ad falvandum hunc proceffum, ut proApplicat. prium, feu ex propriis: fed intelligendus eft, ut accommodatio quædam dictor ad fimilitudinaria ad manuducendum intellectum novitiorum, ut percipiant, propofitü. quomodò baptifmus, recedente fictione, incipit valere ad falutem. Scivit

80

ut

enim auctor, gratiam propriam bonis non confequi characterem commu nem bonis, & malis, ut proprius effectus fequitur formam; cùm hoc tàm manifeftum fit, ut minimi Theologi fciant. Unde non propriè voluit intelligi, fed fecundum fimilitudinem, ut, ficut in naturalibus, ceffante caufa, remanente tamen forma, ftatim habentur confequentia, nifi adfit impedi mentum, & fi, impedimentum adfuerit, confequentia illa ftatim, cùm remotum fuerit, habentur propter remanfionem formæ, ad quam nata erant fequi, ita in fupernaturalibus facramenti baptifmi, cùm generatur Chriftianus, quoad effe, de familia Chrifti, feu, quod idem eft, quoad efle membrum Chriftianæ religionis, fufcipit per baptifmum characterem, forma,qua conftituitur in tali effe:na charactere formaliter homo eft Chriftianæ religionis membrum, eft de familia Chrifti, & ad hujufmodi forma natum eft ex divinæ largitatis ordine confequi infufionem gratia remiffivæ omnis culpæ, & omnis pœnæ, nifi obex fictionis obftiterit, & proptereà, ceffante fictione, fequetur infufio gratiæ remiffive culpæ & pœnæ, propter præfentem formam characteris, ad quem fecundum ordinem divinæ largitatis nata eft fequi infufio gratia baptifmalis. Tenet. itaque character utrumque locum, & difpofitionis, & forma, diverfimodè confiderato baptifmate, nam baptifmus,inquantum generativus eft filiorum adoptionis, gratiam habet pro principali effectu, ut forma: inquantum vero generativus eft Chriftiani hoc eft membri Chriftianæ religionis; feu familiæ habet pro principali effectu characterem : qui pro co, quod infallibili ordine annexam habet gratiam, fi fictio non impedit, & rece dente fictione, annecti fibi vendicat gratiam, formæ fubftantiali affimilatur. Proco verò, quòd annexio gratiæ novam exigit principalis agentis infufionem, recedente fictione, difpofitioni magis affimilatur, quæ fecundum infallibilem caufarum ordinem, ceffante impedimento, ad terminum ducit. Unde vana videtur folicitudo quærentium, quid, aut quomodò operetur character, recedente fictione, ad gratiam baptifmalem. Sol. Ob. Et ex his patet folutio difficultatum motarum, tàm ad hominem,qu ad rem. Et quarto loco propofitum expeditum fimul eft. De quinto autem pertranfeundum videtur: quoniam in folis verbis diffenfio fortè eft inter diverfos Doctores: nullum enim puto fanæ mentis apud fe credidiffe gratiam, ceffante fictione comitari characterem fine nova Dei actione gratiæ baptifmalis infufiva.

[ocr errors][merged small]

In refponfione ad fecundum, & tertium advertendum eft, in fictè circa refp baptizato inveniri diverforum temporum peccata, fcilicet peccata pred 20 fentia, & futura, & præfentia inveniri dupliciter intelligi, vel propter per feverantiam maculæ, aut actualis commiffionis fimul cum baptifmo, propter ipfum impedire facramenti effectum. Inter quæ tanti refert, quòd fola fictio, (quæ nihil aliud videtur, quàm impeditio gratiæ per pœnitentiam delenda eft cum peccatis commiffis poft baptifmum reliqua autem per baptifini valorem, recedente fictione, delentur. Ad hoc enim videtur defervire litera, dicens. Et etiam fimul existentium cum baptifmo: excipitur autem fola fictio, quoniam ipfa eft, quæ contrariarur facramento: nec puto fictionis peccato intelligendum in propofito crimen illud, quod fundat fictionem (puta incredulitatem) fed ipfam malam fufceptionem facramenti, quæ facrilegii fpecies eft hic enim actus eft propriè fictio quoniam ifto actu monftrat, qui baptizatur, fe velle, quod non vult. Et confirmatur hoc ex verbis Auguftini dicentis. Cum illa fictio veraci confeffione recefferit, quæ corde in malitia, vel facrilegia perfeveran te, peccatorum ablutionem non finebat fieri: ex hoc enim, quòd nullam fpeciem peccati fictioni tribuit, nifi facrilegium, infinuaffe videtur, quid fit illa fictio. Et hinc fequitur, quòd talis fictus fufficienter confiteretur, dicendo, fe injuriam feciffe baptifmo, ponendo illi obicem peccati mortalis, & confitendo commiffa poft baptifmum.

&

Adverte quoque, aliud effe dimidiam à Deo expectare veniam, aliud effe variis mediis à Deo expectare veniam. Primum eft impium, fecundum hic docemur, dùm baptizatus per medium pœnitentiæ, & per medium baptifmi fimul à Deo expectat veniam. Cogimur autem ad utrumque fimul medium recurrere: quia credimus, præcedentia peccata remitti, quoad culpam, & poenam totaliter (hoc enim continet gratia ba ptifmalis) fictionem verò cum pofterioribus peccatis remitti quidem ; quoad culpam, quoad poenam verò nonnifi, quantum facramento pœnitentiæ remittitur. Unde apparet falfitas allegatæ fuperiùs gloffæ, præter id, quod eft contrà textum.

AR

« VorigeDoorgaan »