articulus ifte, utpote radicem crucifixionis iterata efficaciter fubruens, oppugnat omninò, & expugnat hærefim prædictam. Sed & quæcum. que corpus Chrifti gloriofum poft refurrectionem dicent eandem, eadem ratione funditus reprobabunt. Secundò igitur habes: quomodò per rationem oftendas, illam hærefim meritò damnarià Philipp. 3. ut est in arg. contr. Nam corpus claritatis eft idem, quod corpus gloriofum: at pater penetranti terminos, & videnti 1.Cor. 15. Item per dictum Matth. 26. Amen dico vobis, non bibam de hoc genimine visis ufque in diem illum, cùm illud bibam *ar 1. bu- vobiscum novum in re- ficati eft, ut corpus ejus videatur, vel jusq.ada, gno patris mei. Tunc n. cu difcipulis bibit de non videatur, ficut dictum eft,* ita in potgenimine viris novum, estate ejus eft, quòd claritas ejus videai.novo modo i. non ex tur,vel non videatur, unde poteft in fuo indigentia corporali (ut colore fine aliqua claritate videri, & hoc priùs facicbat) fed folu modo Chriftus fuis difcipulis poft refurex poteftate (ut in refp. ad tertin) quandò poft rectionem fuam apparuit. refurrectione dixit Luc. Ad fecundum dicendum, quòd 24. Habesis hic aliquid, corpus aliquod dicitur effe palpabile, no quod manducetur? & de co verificatum eft folùm ratione refiftentia, fed ratione fuz illud Actu, 10. Nobis, fpiffitudinis, adrarum autem, & spillu qui manducavimus, fequuntur grave, fequuntur grave, & leve, calidum, & &bibimus cum illo, poftquam refurrexit à frigidum, & alia hujufmodi contraria. mortuis: ftatum autem quæ funt principia corruptionis corporú fuum poft refurrectio- clementorum. Unde corpus, quod eft nem defignat per ly palpabile humano tactu, eft naturaliter in regno patris mei Porrò conftat, quòd corruptibile: fi autem fit aliquod corpus regnum patris fui im- refiftens tactui, quod non fit difpofitum portat gloria ctia cor- fecundum prædictas qualitates, quæ funt poris, ideft corpus gloriofum, In cujus evi- propria objecta tactus humani, ficut eft dens fignum eft, quod corpus coelefte, tale corpus non poteft dicitur Matth, 16. Fili- dici palpabile;corpus autem Chrifti poft us hominis venturus eft refurrectionem verè fuit ex elementis cóin gloria parris fui, &c. 20 30 funt quidam de hic ftan- pofitum, habens in fe tangibiles quali- ant filium hominis ve patet ex 2. Pe. 1. non indotas fabulas fecuti, notam, &c. Cùm igitur transfiguratio hæc fit quodda exemplar gloriæ habendæ per modum permanentis ab codem Chrifto in regno fuo, ideft in ftatu refurreAtionis ut patet apud Sanctos doctores relinquitur ex prædictis. manifeftè pro certo concludendum, quòd Chriftus, fe habiturum, post refurrectionem corpus gloriofum, fignificavit per hoc, quod dixit Matth. 26. fe tunc, etiam quoad corpus bibens de genimine vitis, futurum actualiter effe in regno patris fui. Item damnari meritò eandem hærefim per dietiam corruptibile; habuit autem aliquid tum Luc. 14. hec funt aliud, quod ipfum incorruptibile reddi- verba, que locutus fum ad vos, cu adhuc effem dit, non quidem naturam cœleftis cor- vobifcum. Ac fi apertè poris, ut quidam dicunt, de quo infrà ma- dicat, Tunc eram vobif- * Materia gis* inquiretur, fed gloriam redundan- cum, fed nunc non fum de dotibul tem ab anima beata, quia, ut Aug.* dicit Chrifti dictum no pot- cere, qua vobifcum. Hoc enim desur relpiuŏ.oplevit. in epift.ad Diofcorum. Tàm potenti na- eft verificari de præ- "pis an tura Deus fecit animam, ut ex ejus plenif- fentia corporali, cùm sened.to.a. fima beatitudine redundet in corpus pleni- ipfos apoftolos tunc præfentialiter ore ad os tudo fanitatis, idest incorruptionis vigor: alloqueretur: fed necef& ideò, ficut Greg.* dicit ibidem, often- fariò verificari debet de ditur corpus Chrifti post refurrectione fuiße ftatu, ideft de conditio- *bom. 26 ejufdem naturæ, fed alterius gloriæ. Ad tertium dicendum, quòd, ficut Aug. dicit 13. de civ. Dei, * Salvator nofter poft refurrectionem, jam quidem in Spirituali carne,fed tamen vera, cibum, & potum,cum difcipulis fumpfit non alimentorum indigentia, fed ea, qua hoc poterat, poteftate: ut enim Beda * dicit fuper Lucam, aliter abforbet aquam terra fitiens, aliter jolis radius calens,illa indigentia,iste potentia. Manducavit ergo poft refurre étionem, non quafi cibo indigens, fed ut eo modo naturam corporis refurgentis adftrueret : & propter hoc non fequitur, quòd fuerit ejus corpus animale, quod elt indigens cibo. *Bedac.97. ne corporali: hoc eft, in euang.no quòd ipfe nunc poft re- merè furrectionem non habe- prin. bat conditiones corporeas, cum apoftolis co- *,13 c.22. munes, quales priùs ha- circa f.so.5. buerat, ideft, quòd corpus fuum non erat ampliùs animale, paffibile, corruptibile, mortale, infirmum, fed fpi- & eft us. rituale, impaffibile, in- in Lu. Jucorruptibile, immorta- per illud. le, gloriofum. Et ut Habesis allbrevius, copiofiufque quid, ut ma dicatur) quòd, licèt effet ducetur. ejufdem nature, erat tamen alterius gloriæ. Vide 1. Corinth. 15.& Addition, 82, 83.84. 85. articulis, &c. Et inde penetrando, quid fit corpus effe, non per modum tranfeuntis, fed permanentis glorificatum: quantæ damnationis, ac derifionis digna, infuper & quantæ ignorantię plena fit hærefis prænarrata, non fine magna admiratione confpicies. Quod fi addideris ly Chriftus refurgens ex mortuis jam non moritur, mors illi ultra non dominabitur, Roma. 6. &. ly neque ut fæpè offerat femetipfum, femel enim oblatus eft, Hebr. 9. & ly una oblatione confummavit in sepiternă sanctificatos, Hebr.10.tuc directiffimè eandé condénată cobum, Joannem, &c. & transfiguratus eft ante eos. Et refplenduit fa- Itulus clarus. Commentaria Cardinalis Cajetani. Incorpore unica conclufio: Corpus Chrifti in resurrectione fuit T gloriofum. Probatur tripliciter, & rationes clare patent in litera. ¶ In refponfione ad fecundum adverte, quòd Auctor loquitur de raro, & denfo univocatione fervata, quod dico proptereà, quia denfitas ponitur . ctiam in corporibus cœleftibus: non ejufdem tamen rationis cum denfita Suarez q. 54.4.4. in cõ ment. Medina q. 54. a. 4. 3. d.21. q. SUPER QU. LIV. 247.4.9.3. Et uou.1.c. 236. Es op. ao cap.220 Chrifti in refurrectione tur enim 1. ad Corinth. 15. quòd mortui corpus cum cicatricib, refurgent incorrupti: fed & cicatrices, & vulnera ad quandam corruptionem perfuit conveniens & ad tinent, & defectum. non ergo fuit conoftendendum gloriosa veniens, ut Chriftus, qui eft refurrectioChrifti victoriam, & ad nis auctor, cum cicatricibus refurgeret. 70 confirmandum corda 2. Præt. Corpus Chrifti integrum difcipulorum de fide Art. refurrectionis, & ad de- refurrexit, ficut dictum eft:* fed apertuhujus que monftrandum eas patri ræ vulnerum contrariantur integritati fupplicando pro nobis, corporis: quia per eas difcótinuatur coremptis, quàm miferi- pus. non ergo videtur fuiffe conveniens, corditer fint adjuti, & quòd in corpore Chrifti aperturæ vulne ad annunciandum re- rum remanerent & fi remanerent ibi probis in judicio, qua quædam vulnerum infignia, quæ fuftijuftè damnentur, ut de his quinque mediis fi- cicbant ad afpectum, ad quem Thomas 30 gillatim declaratur in credidit, cui dictum eft; quia vidifti me Thoma, credidifti. QUARTU s. cum cicatricibus refurgere. naturam, fed fecundum difpenfationem, ad certificandum, quòd ipfum, quod passu est, corpus refurrexit, ut cicatrices. Celfante autem caufa, ceffat effectus. ergo videtur,quòd, certificatis difcipulis de fua refurrectione, cicatrices ulteriùs non habuerit; fed non conveniebat immutabilitati gloriæ, quòd aliquid affumeret, quod perpetuò in eo non remaneret. ergo videtur, quòd non debuerit corpus cum cicatricibus in refurrectione refu 11 MINOR. Aperture vulnerum contrariantur integritati corporis. R. Nifi fiat recompenfatio per majorem decorem gloriæ. §. Ut fcilicet, corpus non fit minus integrum, &c. ut in tex. Tunc nihil, &c. Nam in Chrifti aperturis (& à fimili martyrum) fit talis recompenfario, II. ILLATIO CON CLUSIONIS PRIME. *Sup,illud Ergo videtur, quod, cer- Lu: uftentificatis, &c. B. Nega. dit e ma tur illatio. §. Procedit us, 97. in Luc & enim ex infufficienti in præmiffis inclufo. Nam illud dictum Dama feeni non omnes caufas refervationis cicatricũ explicat, fed tantùm recitata e in 4.2. app.Per niam nonnifi in carne 10 *1.21.6.20. adducta eft in tex. corp. in 22. * de civit. Dei, quòd fortaffis in cont. Ubi & notabis, dò tàm bonus eft etiam ¶AD PRIMUMergo dicendum,quòd 20 cicatrices illæ, quæ in corpore Chrifti Sed de feripturarum permanferunt, non pertinent ad corru- convenientia, ut, pro ptionem, vel defectum, fed ad majorcm plices, vide 2.2.q. 122. quanto oportet,huc apcumulum gloriæ, inquantum funt quæ- ar. 2.app. & q. 140. ar. dam virtutis infignia, & in illis locis .app.q.179.4.2.apm vulnerum quidam fpecialis decor ap- appe. Tertiò vides, &c. P.& 1.2.quæ, 68. a. 4. parebit. ¶ Ad fecundum dicendum, quòd illa apertura vulnerum, quamvis fit cum quadam folutione continuitatis, totum tamen hoc recompenfatur per majorem decorem gloriæ, ut corpus non fit minùs integrum, fed magis perfectum. Thomas autem non folùm vidit, fed etiam vulnera tetigit, quia, ut dicit Leo Papa: fuffecit ei ad fidem propriam, vidiße, quod viderat, sed nobis operatus eft, ut tangeret, quem videbat. àprin... Ad tertium dicendum, quòd Chriftus in fuo corpore voluit cicatrices vulnerum remanere, non folùm ad certificadum difcipulorum fidem, fed etiam propter alias rationes.Ex quibus apparet, quòd femper in ejus corpore cicatrices illæ .. remanebunt, quia, ut Auguftin. * dicit ad Confentium, 145. pul de refurrectione carnis: domini corpus in cælo effe credo, ut erat, quandò afcendit in cælum. Et Greg. * 24. Moral. dicit: Quòd, fi quid in corpore Chrifti poft refurrectionem potuit immutari con- *li-14.M. tra veridicam Pauli fententiam, poft refurrectionem dominus redà. iit in mortem, quod quis dicere vel ftultus præfumat nifi, qui veram carnis refurrectionem denegat? Unde paquòd cicatrices, quas Chriftus poft refurrectionem in fuo corpore oftendit,nunquam poftmodùm ab * illo corpore funt remotæ. tet 302 Sup.q.36.4. a.co.Et op. 2.0.236. Et 1.Cor. 15. In corpore unica eft conclufio: Convenit,animam Chrifti reassumere corpus cum cicatricibus. Probatur quinque rationibus,quæ patent in litera. Ubi adverte, quòd Auctor Auguft. fequens rationem cicatricum Chrifti non ex parte corporis, fed animæ reddit: quoniam non ad pulchritudine corporis, fed animæ fpectant. Ut .n. in refponfione ad fecundum dicitur, apertura illa vulnerum recompenfatur per majorem decorém, in quo monftratur, quòd ex parte corporis recompenfatione eget. Reliqua clara funt in litera. QUÆSTIO QUI NQUAGESIMA QUINTA. De manifeftatione refurrectionis, in fex articulos divifa. EINDE confiderandum eft de manifeftatione re- Et circa boc quaruntur sex. Primò. Utrum Chrifti refurrectio omnibus manifeftari debuerit, an folùm quibufdam * fpecialiter perfonis . ¶Secundò. Utrum fuiffet conveniens,quòd, eis videntibus, refurgeret. Suarez quæst. quinqua- SUPER QUÆST. LV. ART. I. 40 Tertiò. Utrum poft refurrectionem debuerit cum fuis difcipulis converfari. ¶Quartò. Utrum fuerit conveniens, quòd fuis difcipulis in aliena effigie appareret. ARTICULUS Quintò. Utrum refurre&tionem fuam argumentis manifeftare debuerit. Sextò. De fufficientia illorum argumentorum. PRIM u s. poftolicæ, quæ illis ? obediendum Sacrofan *lillis, & nobis, immò & omnibus abfolutè hominibus fuperior eft. D PRIMUM fic proceditur 3. Quem Deus fufcitavit à mortuis, cujus Certiffimè ergo noveVidetur,quòd refurrectio Chri- nos teftes fumus, hoc autem teftimonium rint, fe à Deo nunfti debuerit omnibus manifeftaferebant publicè prædicando, quod qui- quam de revelabilibus (ut in textu ) inftruenri. Sicut enim publico peccato debetur so dem non convenit mulieribus, fecun- dos: nifi cervices fuas dum illud 1. ad Cor. 14. Mulieres in ec- duriffimas, ipfi fibi CON ONCL. Chrifti re- poena publica, fecundum illud 1. Tim. furrectio non O5. Peccantes coram omnibus argue, ita clefiis taceant, & 1. ad Timoth. 2. Do- violentiam bonam inmni populo manifeftan da erat: fed qui- merito publico debetur præmium publicere mulieri non permitto. ergo videtur, ferendo, inclinent ad bufdam: quorum tefti- cum: fed claritas refurrectionis eft pre- quòd inconvenienter refurrectio Chrifti &tæ Romanæ Ecclefiæ, monio deferretur ad a- mium humilitatis paffionis, ut Auguftin. manifestata fuerit primò mulierib. quàm quæ univerfis Chrifti liorum notitiam. dic it fuper Jo.* cùm ergo paffio Chrifti omnibus communiter. fidelibus pro matre, & PROB. Quia refur¶SED CONTRA eft, quod dicitur fto coram tantis tefti* album. magiftra ab ipfo ChriTra. 104. rectio Chrifti ad futu- fuerit omnib. manifeftata, eo publicè info.cir ram gloriam pertine patiente, videtur, quòd gloria refur- A&t.10.*Quem Deus fufcitavit tertia die, bus (Apoftolos dico) a fin... bat, atque ideò nonni-rection is ipfius omnibus manifeftari de- & dedit eum manifeftum fieri, non omni affignata eft, quandò fi per divinam revela- buerit. populo, fed teftibus præordinatis à Deo. caput ejus Vicarium: fcil. Petrum ApoftoRESPONDE O dicendum quòd lum fic inftituebat ex 1. Cor. 2.) & talia re- ordinatur ad noftram falutem, ita & corum, quæ cognofcuntur, quædam Matth. 16. Luc. 22. velabilia priùs imme- ejus refurrectio, fecundum illud Rom. cognofcuntur communi lege naturæ, naturæ, Joan. 21. divinitùs inftitutam 4. Refurrexit propter justificationem no- quædam autem cognofcuntur ex fpecia- CLUSIONIS.Cùm er revelantur fuperiorib. Stram: fed illud, quod ad communem li munere gratiæ, ficut ea, quæ divinitùs go, &c. videtur, quòd quibus mediantibus utilitatem pertinet, omnibus debet ma- revelantur: quorum quidem, ut Dion. gloria, &c. B. Negadeferatur ad inferiores, nifeftari. ergo refurrectio Chrifti omnidicit in lib. cœl. hier. * hæc eft lux divini- tur illatio. S. Nam * ca.4.c. NOT.Legem hanc bus debuit manifeftari, & non fpeciali-tusinftituta, ut à Deo immediatè fupe- diffimilia à conclufione illius. procedit ex præmiffis bier. à n. à Deo ftatutam, quam ter quibufdam. rioribus revelentur, quibus mediantibus illata continentibus. deferantur ad inferiores ficut patet in Paffio enim Chrifti peracta eft in corpore adordinatione cœleftium fpirituum: ea ve- huc, &c. ut in tex. rò, quæ pertinent ad futuram gloriam, II.'m DE MINORI. feftari. R.Secundum ordinem divinitùs inftitutum.§. De quo habes in te. de fem venientia, ut, co anto oportet, face APP0339424 tis, totum tigit, quis, fuo Corpotu um ad ce lias rat cicatrics Confen credo, al. dicit: it immuta *al.dilige sibus, Utilt, pro Ecc.S.Dei. corp. ex Dion. Tunc nihil, &c. Nam refurrectio Chrifti, ficut eft ad com munem, &c. ut in tex. III. DEMAJORI. Fuerunt refurrectionis teftes. B. Vel ad domefticos privata admonitio teftificandum à Chri ne, vel ad populum communem hominum cognitionem expublica prædicatione. §. cedunt fecundum illud Ifa.64. Oculus non Tunc nihil, &c. Nam primo modo folùm mu, vidit, Deus,abfq;te, quæ præparafti*expelieres fuerunt refurre- &tatibus te: & ideò ejufmodi ab homine tionis teftes, & fic ad nó cognofcuntur, nifi divinitùs revelata, fto & Angelis ad fe- ficut Apoft. dicit 1. ad Cor.2.Nobis revėpulchrum exiftentibus lavit Deus per fpiritum fuum, quia igitur miffa, Mulieri enim no Chriftus refurrexit gloriofa refurrectio permittitur publicè do cere in Ecclefia, &c. ut ne, ideò ejus refurrectio non omni populo manifestata eft, fed quibufdam, quorum teftimonio deferretur in aliorum notitiam. in textu. APPENDIX. Xart. habes zo ne divina hominem certificaverat de iis, quæ ad fidem, & bonos mores fidei cofona pertinent, fpeciatim non certificat. f. dicendo, credendo crede fic, vel fic, vive moraliter fic, vel fic: fed quafi viam hanc fidei catholicæ, atque nem, &c. Sciebat ifte pervenit: non quidem fic, quòd imme- morum nefciens dicit. diatè omnibus manifeftaretur, fed qui- Misse, &accerfi Simo bufdam, per quorum teftimonium de- Angelus: jamdudum à ferretur ad omnes. Chrifto domino Deo co Chriftum ejus inftitutorem reverenter ho noras, Cornelium d fcholas Petri pro via falutis addifcenda prudēs, fi *ca.ult. in Luc non ¶ Ad tertium dicendum, quòd mulie- fuo, & noftro claves fcientiæ cœlorum, conri non permittitur publicè docere in ec- firmationifque fideliu clefia; permittitur autem ei privatim a- ac totius paftoralis offi liquos domeftica admonitione inftruere, cii Smoni, qui cog& ideò,ficut Ambr.dicit fuper Luc. * Ad nominatur Petrus, fuiffe traditas, Mat.16. Luc. eos fæmina mittitur, qui domestici funt, 22. Joan. 21. & ideò i- .. non autem mittitur ad hoc, quòd refur- pfe, tamquam deferens muläre rectionis teftimonium ferat ad populum. magifterio Petri, ac in med.s.s. Ideò autem primò mulieribus apparuit mulier, quæ primò nuncium mortis hominem detulit, primò etiam vitam refurgentis Chrifti in gloria nunciaret ; unatque fciens dirigit. Ac libr.12. in de Cyrillus dicit: Femina, quæ quon- facto fuo 'cunétis fe- . . . dam mortis fuit miniftra venerandum re- culis, tàm admirando, Juper illud, furrectionis mysterium prima percipit, & dixerit.Ego Corneli) vaders non fum affignatus à fratres nunciat ; adeptum eft igitur femineum ge- Deo tibi, & Ecclefiæ to- 1401,0 dic nus & ignominia abfolutionem, & ma pro regula infallibili ledictionis repudium. Similiter etiam per doctrinæ fidei, & corum hoc oftenditur,quòd quantum ad ftatum quæ pro falute adipifcégloriæ pertinet, nullum detrimentum tet facere,fed Simon Pepatietur d foemineus fexus; fed, fi ma- trus; Et idcircò, ubi vejori charitate fervebunt, majori etiam tum eft ad hoc negociú, gloria ex vifione divina potientur eo, cem in alienam mesem ego ipfe tamquam falmulieres, quæ dominum arctius amave runt, intantum, ut ab ejus fepulchro difcipulis et recedétib. non recederet,primò viderút dominum in gloria refurgété, AD PRIMUMergo dicendum,quòd paffio Chrifti peracta eft in corpore adWill Be Exu boabe prima: huc habente naturam paffibilem, quæ tionem tamquam in ra- communi lege nota eft omnibus, & ideò dice univerfali interimas hærefim Calvini paffio Chrifti omni populo immediatè dicentis, nftitutionibus manifeftari potuit. Refurrectio aut Chrimajorum renunciare, fti facta eft per gloriam patris, ut Apoft. five ab eis recedere, non dicit Rom.6. & ideò immediatè manifemodò effe integrum, ftata eft, non omnibus, fed quibufdam, & falutare. Et hærefim quòd autem publicè peccantibus poena Brentii dicentis: Judi- publica imponitur, intelligendum eft de cio proprio ita ftandum effe, ut nullo modo li pœna præfentis vitæ, & fimiliter publica citum fit, in caufa æter- merita publicè præmiari oportet, ut alii næ falutis ita alienæ provocentur: fed pœnæ, & præmia fufententiæ adhærere, ut turæ vitæ non publicè omnibus manifeea fine proprio judicio ftantur, fed fpecialiter illis, qui ad hoc Jus enim ifte Sancti Do- præordinati funt à Deo, Unde mittere veritus,i. renues alienum officium à Deo meo tàm folemniter(ut probatum ufurpare, difuprà) inftitutum,& apgitum ori meo lubens fuperpono, & ad ordinariŭ totius doctrinæ Ecclefiafticæ te remitto, Accert ergo Simonem, qui cognominatur Petrus: Hic dicet tibi, quid, &c. Ex his limpidiffime patet: quàm efficaciffimè & radix univerfalis præmiffa contra hærefes firmetur, & hærefes illæ condemnentur. Item meritò damnari ab Act. 10,que Deus, &c. fecundum quòd eft in arg. cont. Manifestare fiquidem immediatè omni populo, i, in inferioribus fecreta fidei Deum nolle, hic demonftratur, fed folùm teftibus ab ipfo præordinatis,i. fuperioribus ad hoc ab ipfo datis, & pofteà mediantibus illis omni populo. Quis non videat hanc legem à Deo ftatutam, & confequenter per hanc candem hærefum Calvinistarum, Prentianorumque damnatione? Itē à dictis 2.2.articulorum num. 81,217. 552. cum Elucid, Et à 1. 2, articuloru num. 378. cum Eluc, & ab Addit. articulorum num. 413.cum Elucidat, Videbis etiam has abundantiffimè effe damnatas à Veritatibus Aureis fuper totam legem Veterem, Genef. 16.concl.s.& Exod.18.concl.1. & num. 4. conc. 3. Item cap. 2. concl. 10. Item cap. 12. concl. 9. Item cap, 21. cocl.8. Item cap. 23. concl. s Et omninò in Deuteron. 17. concl. 7. 8. 9. Confule cum his, & fecunda fecunda question, 2. artic. 6. ad tertium, & benè nota pro femper. Cæterùm pro captu textus quæfiti hujus in ly debuit, vel ly non debuit, vide fuprà citata in q. 54. artic. 4. append. circa fcilicet convenientiam, &c. Tertiò vides: quomodò, &c. re, fed illorum fententiæ proprium judicium pro Deo teneamur fubmittere, eft hæc: quia f. revelare nobis viam falutis ftatuit Deus folùm mediantibus fuperiorib. noftris (ideò ipfe nobis cos pro rectoribus affignavit, ut in not. poft prob. ) & non aliter. Secundò habes: quomodò per rationem oftendas, cas meritò damnari per hoc quod dicitur Aft. 10.Corneli, mitte, & accerfi Simonem, qui cognominatur Petrus. Hic dicet tibi, quidte oporteat facere. Mirum certè vehementer eft i- sa ftud in illarum hærefum apertam damnatione, fi, ut par eft, appendatur. Ecce, Angelus domini è celo ad Cornelii confolationem, & inftructionem defcendit. Confolatur autem cum per hoc, quod in context, illa dicit. Orationes tuæ, & eleemofyne tue afcenderunt in memoriam in confpectu Dei. Verumtamen, quandò eundem de via falutis, quam tenere debeat, inftruere vult, mittit ipfum ad Petrum Apoftolum. Nunquid Angelus ipfe cælos tamdiù inhabitans, quæ fit via falutis ad cœlos conducens, ignorat; quia de hac via per fe ipfum non inftruit Corneliū, fed ad alium pro tali plena inftructione remittit? Ut quid ille, qui de orationum, atque eleemofynarŭ acceptatio Commentaria Cardinalis Cajetani. Annot. Itulus de manifeftatione facta Christi difcipulis quærit, an talis mani Comm. feftatio debuerit fieri omnib.publicè,ficut publicè manifestata ē passio. ¶ In corpore primò ponitur una distinctio bimembris, fcilicet eorum, 60 quæ cognofcuntur, quædam communi lege, quædam folo gratiæ munere funt cognofcibilia. Deinde ponitur conclufio refponfiva: Chrifti refurreEtio non debuit omni populo manifeftari, fed quibusdam, per quos ab aliis crederetur. Probatur, quia Chriftus refurrexit ad vită gloriofam.ergo, &c. SECUNDU S. Utrum fuiffet conveniens,quòd difcipuli viderent Chriftum refurgere. DSECUNDUM fic proceditur. Videtur, quòd coveniens fuiffet CONC quòd difcipuli viderent,Christũ refurrectio non de- refurgere. Ad difcipulos enim pertinebuit immediatè vide- bat,refurrectionem Christi testificari, seri ab hominibus: fed eis cundum illud Act. 4. Virtute magna red CONCL. Chrifti ab Angelis nunciari, PROB. 1. Quia debant Apoftoli testimonium refurrectionis Chrifti refurrectio eft de Jefu Chrifti domini noftri: fed certiffimum his, quæ funt fupra ho- eft teftimonium de vifu. ergo conveniens mines (cùm Chriftus refurges vivat vita Dei- fuiflet, ut ipfam refurrectionem Chrifti formi. Ro.6.) Et talia, viderent. f. fuprà homines exifté 2. Prætereà. Ad certitudinem fidei 70 viderunt, fecundum illud A&t. 1. Viden- SEDCONTRA eft, quod dicitur tia, nonnifi medianti habendam difcipuli afcenfionem Chrifti 80 Marc. ultim. Refurgens dominus mane Urilit. pro APPENDIX. EX X articulo habes prima fabbati, apparuit primò Maria Ma- medio. Can. ult. ¶ ADPRIMUM ergo dicendú,quòd Apoftoli potuerunt te ftificari Chrifti refurrectione, etiam de vifu: quia Chriftü poft refurrectionem viventé oculata fide viderút, qué mortuú fciverant, fed, ficut ad vifionem beatam pervenitur per auditum fidei, ita ad vifionem Chrifti refurgentis pervenerunt ho10 mines per ea, quæ priùs ab angelis audierunt. 20 ¶ Ad fecundum dicendum, quòd afcenfio Chrifti quantu ad terminum à quo non tranfcendebat hominum communé notitiam: fed folùm notitiam: fed folùm quantum ad terminum ad quem: & ideò difcipuli potuerunt videre afcenfionem Chrifti, quantum ad terminum à quo, ideft, fecundum quòd elevabatur à terra: non autem viderunt ipfum, quantum ad terminum ad quem, quia non viderunt, quomodò reciperetur in cœlo: fed refurrectio Chrifti tranfcendebat communem notitiam, & quantum ad terminum à quo, fecundú quòd anima rediit ab inferis, & corpus de fepulchro claufo exivit, & quantum ad terminum ad quem, fecundum quòd eft adeptus vitam gloriofam, & ideò non debuit refurrectio fieri fic, quòd ab homine videretur. Ad tertium dicendum, quòd Lazarus refufcitatus eft, ut rediret ad vitam, qualem priùs habuerat, quæ communem notitiam hominum non tranfcendit; & ideò non eft fimilis ratio. Commentaria Cardinalis Cajetani. In corpore unica eft conclufio. Refurrectio Chrifti non debuit ab hominibus immediatè videri fed eis ab angelis nunciari. Probatur. 30 Ordo divinitùs inftitutus exigit, ut ea, quæ funt fupra homines cognofcibilia, homnibus per angelos revelentur, ut patet ex Dion. fed refurrectio Suarez queft.ss.art.3. in Commentar. Medina quæst.ss.art.3. SUPER QUE. LV. ART. III. 3.6.1.4.1.ONCL. Ad gloria ert. 3. cor. refurrectionis ma d. 22.1. nifeftandă noluit Chri. corp. E ARTICULUS Chrifti eft hujufmodi. ergo. Et confirmatur auctoritate Hilarii. In refponfione ad fecundum adde, quòd afcenfio Chrifti quantum her, ad terminum, ad quem excendentem cognitionem humanam manifestata eft difcipulis ab angelis, dicentibus: Hic Chriftus, qui affumptus eft a vobis in calum. TERTIUS. Utrum Chriftus poft refurrectionem debuerit continuè cum difcipulis converfari. D TERTIUM fic procedi- 3.4.2.4.1. ftus continuè converfari enim difcipulis poft refurrectione appa- buerat. ¶ PROB. Quia fuppo- li vifo domino: fed magis fuiffent certifi- aliud f. ne videre eis dixerat Matth. 26. Poftquam refurre- ¶ SED CONTRA eft,quod Jo. 20. dicitur, quòd poft dies octo Christus difcip. lis apparuit. non ergo continuè converfabatur cum eis. ¶ RESPONDEO dicendum, q circa refurrectionem Chrifti duo erant difcipulis declaranda,fcilicet ipfa veritas refurre&tionis, & gloria refurgentis. Ad verita IIII. CONCLUSIO Non videtur, quòd convenienti modo poft refurrectionem cum difci pulis fuerit converfatus. B. Si feftinata ex Christi benignitate-ipletio effet promiffi tranfgreffio.S. Quod (ut patet) no eft, quonia bis dat, qui cito das. Tunc, &c. Nam, ut Ambrofius dicit fu per Lucam, Dominus mandaverat difcipulis, ut tem autem refurrectionis manifeftanda ut in Galilæa, & cætera, & bibit, & fe eis palpandum præbuit. Ad gloriam autem refurgentis manifeftandam noluit continue converfari cum eis, ficut priùs fecerat, ne videretur ad talem vitam refurrexiffe, qualem priùs habuerat. unde Luc. ult dicit eis Hæc funt verba, quæ locutus fum ad vos, cùm adhuc effem vobifcum. tunc quidem erat cum eis præfentia corporali, fed antè cum eis fuerat, non folú corporali præfentia, fed etiam per fimilitudinem mortalitatis. unde Beda prædicta verba exponens dicit.Cùm adhuc effem vobifcum, ideft, cùm adhuc eßem in carne mortali,in qua estis & vos: tunc quidem in eadem carne refufcitatus erat, fed cum illis in eadem mortalitate non erat. APPENDIX. X in tex, Ex, articulo habes Uhit, p primo:quomodò per Ec.S.De. rationem interimas vel hærefim, vel temerita dixerunt, quod Chriftus per quadraginta dies, qui fluxerunt à refurrefionem, manfit in arca tione ufque ad afcen federis. Hæretica eft pofitio hec, fi ejus fenfus fit, quòd Chriftus ibi manferit continue. Na fic non apparuiffet to- ultim ties difcipulis, quoties paraule narrant euangelifta, & mes. & fic effet contra facra Apoftolus, 1. Cor. 15. fcripturam. Temeraria tem quorundam: qui autem folum eft, AD PRIMUM ergo dicendum, fenfus fit, quòd tempo quòd frequens Chrifti apparatio fufficie- fcilicet illis apparitioni re intermedio, demptis, bat ad certificandum difcipulos de veri- bus maferit ibi per qua tate refurrectionis: converfatio autem draginta dies prædictos. continua eos potuiffet ducere in errorem, eft, quæ abfq; auctori Propofitio.n. temeraria ut ad fimilem vitam eum refurrexiffe cretate, fine delectu, derent, quam priùs habuerat: confola- confilio, fine ratione, tionem autem de continua fui præfentia audacter, & infolenter eis in alia vita repromifit, fecundum illud eft prænarrata pofitio. afferitur. Cujufmodi Jo. 16. Iterum videbo vos, & gaudebit cor Incognitum enim eft, veftrum, & gaudiu veftrum nemo tollet à quibus in locis interme vobis. dio tempore corporaliter effet Chriftus ( ut ¶ Ad fecundum dicendú, quòd Chri- contra illam dicitur in ftus nó ideò non continuè converfabatur text. ad Secundum) cũ cum difcipulis, quia reputaret, fe alibi hæc fcriptura non tradat, & in omni loco fit convenientiùs effe, fed quia hoc difcipu- dominatio ejus. Secunlis inftruendis convenientius judicabat, do habes: quomodò per fi non continuè converfaretur cum eis rationem oftendas, illam quidem pro hærefi in primo fenfu damnari Joan, 20, ut in argu, contr. Item à dictis apparitio Illam autem pio teme paritionibus in argu. 3. ratione prædicta. Incognitum dautem & refpon. ad tertium. eft, quibus in locis intermedio tempore raria in fecundo fenfu corporaliter effet,cùm hoc fcriptura non repelli à D. Hieronymo tradat, & in omni loco fit dominatio per illud fuum univers ejus. faliter, & veraciter pronunciatum contra fine borum, immò audacia, ¶ Ad tertium dicendú, quòd ideò priratione quippiam locu- ma die frequentiùs apparuit, quia per tos: eadem (inquit) plura indicia erant admonendi, ut à prinfacilitate rejicitur, qua cipio fidem refurrectionis reciperent. probatur. Item ab codem, qui tales quafi ad Poftquam autem jam eam receperant,no digitum oftendens, & oportebat eos jam certificatos tàm frepofteà improbans dicit. quentibus apparitionibus inftrui. unde Quadam facilisase ver- in Euang. non legitur, quòd poft primú edifferunt aliis, quod diem cis apparuerit,nifi quinquies: ut enim ipfi non intelligunt. Aug. dicit in lib. de confenfu Euang. poft Puerilia funt hæc, & primas quinque apparitiones fextò cis apcirculatorum ludo fimilia, docere, quod igno- paruit, ubi vidit eum Thomas, feptimò res, immò ( ut cum fto- ad mare Tyberiadis in captione pifcium, macho loquar) nec hoc octavo, in monte Galilaz, fecundum quidem fcire, quod ne- Matth. 9. quod dicit Mar. Noviffime re folas Hæc ille in epift. ad Paulinum presbyt. cumbentibus, quia jam non erant in ter som.div.hift.lib.cap.6. ra cum illo convivaturi, decimò in ipfo Tertio vides: quomo- die afcenfionis, non jam in terra: fed edò, &c * ut regionem, ut eis appareat, vadit: fed in ipfa gente, & in ipfis fere regionibus,in quibus cum co plurimùm fuerant converfati, &hinc crederent, quoniam, qui crucifixus est, ipfe est, & qui refurrexit, propter hoc etiam in Galilæam fe ire dicit, ut à timore Judæorum liberarentur. Sic ergo, ut Ambr.* dicit * Amb. 'n fuper Luc. Dominus mandaverat difcipulis, ut in Galilea eum viderent, fed illis ob metum intra conclave refidentibus ipfe pri mùm fe obtulit (nec hoc eft promiffi tranfgreffio, fed potiùs fefti nata ex benignitate impletio) pofteà verò, confirmatis animis, illi Galilæam petierunt. ¶ Vel nihil obftat, fi dicamus, pauciores intra, conclave, & complures in monte fuiffe, ut .n. Eufebius dicit, duo Euangeliste, f. Lucas, & Joannes, folis undecim hunc fcribunt apparuiffe in Hierufalem, cateri verò duo in Galilæam properare, non folis undecim, fed univerfis difcipulis, & fratribus dixerunt Angelum, & Salvatorem juffiße: de quibus & Paulus 20 meminit dices. Deinde apparuit plufquã quingentis fratrib. fimul. Eft autem verior folutio, quod priùs in Hierufalem latitantibus femel, aut bis vifus eft, ad eorum confolationem, in Galilæa verò non clam, aut femel, aut bis, fed cum multa poteftate oftenfionem fui fecit, præbens fe eis viventem poft paffionem in fignis multis, ut Lucas testatur in Altib. levatus in nube, cùm in cœlum afcenderet, fed non omnia fcripta funt, ficut Jo. fatetur. Crebra cnim erat ejus cum eis converfatio, priufquam afcendiffet in 30 cœlum, & hoc ad confolationem ipforum, unde & 1. ad Cor. 15. dicitur, quòd vifus eft plufquam quingentis fratribus fi mul, deinde vifus eft Jacobo, de quibus apparitionibus in cuangelio non habetur mentio. ab fi.commer. in Lucs.S. fi.lit.4. Vel, ficut dicit Augu.* in lib. de confenfu Euang. quod * li. 3. "on Angelo, & Domino dictum eft, quòd præcederet eos in Gali-procul ave Leam, propheticè accipiendum eft, in Galilea enim fecundum tranfmigrationis fignificationem intelligendum occurrit, quòd Chrifti gratia de populo Ifrael tranfmigratura erat ad Gētes,quibus Apostoli predicantes non crederentur, nifi eis ipfe Dominus viam in cordibus hominum præpararet,& hoc intelligitur: Pracedet vos in Galilæam, fecundum illud autem, quòd Galilea interpretatur revelatio, non jam in forma fer vi intelligendus eft,fed in illa, in quo æqualis eft patri, quam promifit dilettoribus fuis, † ve ad +quò nos præcedens non deferuit.. Commentaria Cardinalis Cajetani. Tin corpore una conclufio: Chriftus poft refurrectionem non debuit Comment, continuè cum difcipulis conversari. Probatur. Duo erant difcipulis de- 40 claranda, f. veritas refurrectionis, & gloria refurgentis, fed prima non exigebat continuam converfationem, fecundò autem nocere poterat con ar.4.7.1 7.1.ad 3. Et op. Suarez quæst. quinquagefimaquarta in com. a.1.cir.folutione ad z. Medina q.55.ar.4. SUPER QUÆST. LV. ART. IV. 60.33.f. CONCL. Quibuf ARTICULUS tinua converfatio, ergo. Minor declaratur in litera quoad fingulas partes, Et confirmatur Auctoritate verborum Chrifti in euangelio,& expofitionis Bedæ,quæ ad hoc tendunt, ut monftrent, quòd continua converfatio cum difcipulis erat de pertinentibus ad vitam mortalem,hoc .n. fignificat Chriftus dicens: Cùm adhuc effem vobifcum. QUARTUS. D QUARTUM fic proceditur. Videtur, quòd Chriftus non debuerit difcipulis in alia effigie apparere. Non dam ad creden- enim poteft apparere fecundum veritadum difpofitis Chriftus tem, nifi quod eft; fed in Chrifto non poft refurrectionem apChriftus in paruit in fua effigie; il- fuit, nifi una effigies. fi ergo lis autem in alia effi- alia cffigie apparuit, non fuit apparitio gie apparuit, qui jam vera, fed ficta, quod eft inconveniens videbantur circa fidem quia,ut Aug. dicit in li. 83.quæftionum. Si fallit Chriftus, veritas non eft,eft autem furrectio Chrifti mani- veritas Chriftus.ergo videtur, quòd Chrifeftari debuit hominib. ftus non debuerit difcipulis in alia effigie per modum, quo cis *11.1. 9. tepefcere. 1:14.5.4. PROB. Quia re divina revelantur ut apparere . de fe patet) & divina 2. Prætereà. Nihil poteft in alia effirevelantur hominibus, gie apparere, quàm habeat, nifi oculi fecundum quòd diverfimodè funt affecti intuentium aliquib. præftigiis detineannam illi, qui habens tur: hujufmodi autem præftigia, cú fiant mentem bene difpofita, magicis artibus, non conveniunt Chri&c. ut in te, ufque ad ly fto, fecundum illud 2. ad Corinth. 6. 1. DE CONCLUSIO- Que conventio Chrifti ad Belial? ergo viNE PRIMA. Quod detur, quòd non debuerit in alia effigie eft inconveniens. R. apparere. Nifi fictio illa ad ali- 93.. 1. ad Cor. 2. Prætereà. Sicut per facram fcriquod verum fignificandum facta fuiffet. §.Sic- pturam noftra fides certificatur, ita ut enim Auguftin. di- difcipuli certificati funt de fide refurrecit in quæft. Euangelii. ctionis per Chrifti apparitiones: fed, * Ep. 18.19. Non omne, quod fingi- ficut Auguft. * dicit in Epift. ad Hiero. Tunc nihil, &c. ut pa- fi vel unum mendacium in facra fcriptura tet ibi per ly isa fa- recipiatur, infirmabitur tota facra fcrictum eft, ut hic,' ut diEtum est. Scilicet in cor. pturæ auctoritas. ergo, fi vel in una fin. ex B. Greg. apparitione Chriftus difcipulis appa to tanæ. §. Tunc nihil, &c. Non enim incongruenter accipimus hoc impedimentum, &c. ut in tex, Cujus prior pars, fcilicet, Dominus poterat transformare car nem, &c. monftrat quòd major argumenti non eft univerfaliter vera. Acfi ad illam ma jorem dicat. Licèt, ut plurimum nihil poffit apparere in alia effigie, quam habeat, nifi ocu li intuentium aliquibus præftigiis detineantur, &c. ut ibi. RESPONDEO dicendum, quòd, tamen quandoque fal ex..dg ficut dictum eft,* refurrectio Chrifti ma- lit ifta maxima. Nam a bujusq nifeftanda fuit hominibus per modum, Chriftus poterat transquo eis divina revelantur. Innotefcunt formare carnem suam autem divina hominibus diverfimodè, III. ILLATIO CONfecundum quòd diverfimodè funt affe- CLUSIONIS. Ergo, f ai, nam illi, qui habent mentem benè vel in una, &c. R. Nedifpofitam, fecundum veritatem divina gatur illatio. §. Procedit enim ex præmiffis percipiunt. Illi autem, qui non habent falfam hanc concernen mentem benè difpofitam, divina perci- tibus opinionem, quòd piunt cum quadam confufione dubieta- f. apparitio Chrifti in tis, vel erroris. Animalis enim homo no alia effigie fuerit mendacium. Que opinio percipit ea,que funt fpiritus Dei,ut dicitur ibifubintellecta, quàm 1. ad Corinth.2.Et ideò Chriftus quibufda falfa fit, oftenfum eft ad credendnm difpofitis post refurrectionem in ad primum. Quia apparuit in fua effigie, illis autem in alia datam poteft quis faci effigie apparuit, qui jam videbantur circa liter fatisfacere huic ar fidem tepefcere. unde dicebant: Nos au- gumento: ideò fanctus tem fperabamus, quia ipfe effet redemptu fuum laudabilem aliàs Doctor( juxta morem rus Ifrael. unde Greg. dicit in Homil. * quòd talem fe exhibuit eis in corpore, qualis apud illos erat in mente,quia enim adhuc eorum cordib. peregrinus erat à fide, ire Nam tunc ratio illa fequeretur, fi ab, &c, ut in tex. Ex quo dic fumma |