pallioner,๕ pallions

mos, &c. deno

Licet, quod ine

ab oma

m a dicto ad

Quantomes rifti emi

undum f f.quòd no tentare he orporalit

tamen no

ne, fed fe

m fenfum

. Poteft

Comment.

Confir

Chrifti.

III. ILLATIO CON

inde inducatur in faluté bolus etiam nunc poteft quidem Deo
vitæ æternæ. Ecce:quàm permittente homines tentare, quan-
mirabilis poteftatis dia-
boli contra homines de- tum ad animam, & vexare quantum ad
ftructio facta à paffione corpus, fed tamen præparatum eft homi-
ni remedium ex paffione Chrifti, quo fe
CLUSIONIS. Ergo vi- poteft tueri contra hoftis impugnationes,
detur, quod paffio, &c. B. ne deducatur in interitum mortis æternę.
Negatur illatio. S. Pro- Et quicunque ante paffioné Chrifti dia-
cedit enim ex præmiffis bolo refiftebant,per fidem paffionis Chri-
malè intellectis. Nam fti hoc facere poterant,
licèt paffione
putat: quòd homines
decipi à diabolo, five per Chrifti nondùm peracta. Quantum auté
idololatria,five per figna

20

mendacia Antichrifti, five per alium quemcumque modum, fit ex inef-
ficacia paffionis Chrifti, ideft ex eo, quòd ipfa, quantum eft de fe, non
liberaverit fufficienter omnes, ideft non attulerit omnibus fufficiens
remedium illud, de quo loquitur textus refpon. ad fecundum, cùm,tamen
hoc non inde, fed aliude fit. Procedit fiquidem hoc partim ex occulta ratio-
ne judiciorum Dei; partim ex negligentia hominum armis, quibus fe contra
diaboli tentationes tueri poffent, non utentium (ut patet in textu ) & no
procedit ex inefficacia paffionis Chrifti; quæ, quantum eft de fe, ad o-
mnem & univerfaliter, & femper extenditur. Pro textus præfentis meliori
captu, confidera tu per te, prudens lector, fimile quid objectionis in Apo-
ftolo, refponfionifque ab code Roman.3. Quid enim fi quidam illorum non 30
crediderunt? Nunquid incredulitas illoru fidem Dei evacuavit? Abfit. Eft
autem Deus verax, omnis autem homo mendax. Applica huic propofito.

Itulus clarus.

Commentaria

ad aliquid, nullus poterat diaboli manus Concilio, quòd per pafevadere, ut fcilicet non defcenderet in fionem Chrifti liberati fumus à diaboli potestainfernum, à quo poft paffionem Chrifti te (non dico à jure, quia fe poffunt homines ejus virtute tueri. ex parte diaboli nullum Ad tertium dicendum, quòd Deus erat jus, quæft. 48. artic. permittit diabolo poffe decipere homines ad fecundum,tertiu. ) A fcripturis quidem: ut in certis perfonis, temporibus, & locis fe- per dictu Joan. 12. Néc, cundum occultam rationem judiciorum ideft,per paffionem mea fuorum. Semper tamen per paffionem citò fubeundam, princeps, ideft tyrannus, qui Chrifti eft paratum hominibus remediú eft diabolus, hujus munfe tuendi cotra nequitias dæmonum, etiã di ejicietur foras,hoc eft tempore Antichrifti: fed, fi aliqui hoc illam fuam poteftatem remedio uti negligant, nil deperit effica- injuftè, quantum eft ex ciæ paffionis Chrifti.

Gentes

fe,habitam in mundum, amittet juftè. Item per dictum ad Coloff. 1. E

ripuit nos de poteftate tenebrarum, tranftulitque in regnum filii dilectionis
fua,in quo habemus redemptionem, & remiffionem peccatorum. A Conci-
lio autem Trid. feff. 6. quod,poftquam dixerat cap. 1.0mnes homines ufque
adeò fervi erant peccati, & fub potestate diaboli, ac mortis, ut non modò
per
viam nature, fed ne Judæi quidem per ipfam etiam literam
legis Moyfi, inde liberari, ac furgere poffent; fubintulit ca.2. Quo factum eft,
ut celeftis pater Chriftum filium fuum ad homines miferit, ut & Judeos li
beraret, & Gentes, Hunc propofuit Deus propitiatorem per fidem in fan-
guine ipfius pro peccatis noftris. Hæc ibi. Ecce. quòd eramus ( fecundum
Concilium fub poteftate diaboli & quòd inde liberati fumus
per fanguinem Chrifti. Secundò vides: quomodò ex iis benè penfatis,
& applicatis doctrina præfens Angelica viciffim declaretur, atque con-

firmetur.

Cardinalis Cajetani.

Incorpore primò diftinguitur triplex caufa diabolicæ poteftatis in actu fuper homines, ante Chrifti paffionem, f. peccatum hominis, offenfa Dei, iniquitas diaboli. fecundo fingillatim fecundum fingulas caufas monftratur liberatio per paffionem Chrifti fub diverfis rationibus,fcilicet, inquantum remiffiva peccati, quoad primum : inquantum reconciliativa Deiquoad fecundum, inquantum præfumptuosè illata à diabolo, quoad

sertium

S

¶ Num Diabolus machinando mortem Chrifti excefferit
poteftatem fibi à Deo traditam.

Ed occurrit hic novitiorum dubium, quomodò diabolus machi- 40
nando in mortem Chrifti exceffit modum poteftatis fibi traditæ à Deo,
cùm diabolus non potuiffet inferre Chrifto per minifterium Judæorum,
Pilati, & fuorum, paffionem, aut mortem, nifi Deo poteftatem dante,
ut patet de tentatione Joo: multò minùs enim potuit in Chriftum, quàm in
Job.

¶ Et confirmatur: quia, cùm femper diabolus iniquè utatur poteftate
fibi data, aut femper ex parte fua excedit modum poteftatis, aut numquã,
quia numquam facit plus, quàm fibi permirratur facere.

Ad hoc dicitur, quòd non eft hic fermo de poteftate diaboli abfo-
&ob. cum lutè,de qua procedunt objectiones ingerentes dubium: fed de poteftate illa, so
confir.

quam divina juftitia ob peccata humana diabolo super hominem relique
rat. De qua in litera dicitur, homo fuo peccato meruit, ut in po teftatem
traderetur diaboli, & rursus: Deus per fuam juftitiam hominem relique-
rat poteftati diaboli. Infra hujus fiquidem poteftatis latitudinem non ca
dit actio aliqua contra Jefum Chriftum, qui omninò expers erat demeriti
illius, quo homines fub diabolica erant relicti poteftate. Exceffit ergo dia-
bolus, ut minifter divinæ juftitiæ, contra hominem limites poteftatis fuæ,
dùm contra Chriftum proceffit: quamvis non excefferit vires poteftatis
fibi permiffæ fimpliciter, & abfolutè. Unde, licèt femper iniquè utatur
fua poteftate, five abfolutè, five ut minifter juftitiæ (quia ex iniqua vo-
luntate exequitur juftitia, non ut juftitiam exequatur, fed ut fuam impleat
malam voluntatem ) incitando tamen, & procurando contra Chrifti vitam
corpoream, fingulari modo excedit: quia contra alios divinę fententiæ
opus juftum ex demerito patientium originali faltem peccato exercebat
quamvis iniquè contra Chriftum nulla erat ratio fæviendi, in quo nullú
omninò erat demeritum.

Utrum per paffionem Chrifti homines fint liberati à pœna'peccati.
DTERTIUM fic procedi- Chrifti non funt homines liberati à rea-
tur. Videtur,quòd per paf-
fioné Chrifti nó fint homi-
nes liberati à pena peccati.
Præcipua enim pena pecca-
7.ad 9. PROB. 1. Quia per ti eft æterna damnatio: fed illi, qui da-
paffione Chrifti exhibi- mnati erant in inferno pro fuis peccatis,
propeccatis noftris,448, non funt per Chrifti paffionem liberati,
art. 2. fecunda autem quia in inferno nulla eft redemptio.ergo vi-
pars, fcilicet indirectè, detur,quòd paffio Christi non *liberavit
probatur. Quia paffio homines à pena peccati.

ver.q. 19. mus directè,& indirectè.

al. libera

crit.

ta eft fufficiés fatisfactio

Chrifti eft caufa remif

næ.

Im DE CONCLUS.

fionis peccatorum ( ut
¶ 2. Præt. Illis, qui funt liberati à re-
patet art. 1.) & in pec- atu poenæ, non eft aliqua pœna injungé-
catis fudatur reatus pœ- da: fed pœnitentibus injungitur pœna
fatisfactoria. non ergo per paffionem
No liberaverit homines, Chrifti funt hoies liberati à reatu pena.
R. Quibus non applica- ¶ 3. Præt. Mors eft poena peccati, fe-
tur. S.i. non habuerit cundum illud Rom. 6. Stipendia peccati
in hominibus, quibus mors: fed adhuc poft paffioné Chrifti ho-
paffio ipfa noapplicatur mines moriuntur. ergo per paffionem
per fidem, & charitatē,

effectu liberationis fuæ

60

70

RESPONDEO dicendum, quòd

Nam penitentibus poft baptifmum injungitur pena fatisfactoria, non quia paffio Chriftiin facramento operans non

liberet fufficienter, quá

tum eft de fe à reatu

pena, fed ut penitentes per talem penam fatisfa&toriam magis difponā❤ tur ad talem paffionis Chrifti effectum fufcipi

per paffionem Christi liberati fumus àreatu endum. Nam per facra-
pane dupliciter. Uno modo directe, inqua- primum) applicatur no-
menta ut patet ad
tum, fcilicet, paffio Chrifti fuit fufficies, bis paffionis Chrifti effe-
& fuperabundans fatisfactio pro peccatis tus: & facramentum
totius humani generis. Exhibita autem penitentiæ cóftat, tan-
quam ex fuis partibus,
fatisfactione fufficienti, tollitur reatus
non tantùm ex contri-
pæna. Alio modo indirectè, inquantum tione, & cofeffione, fed
fcilicet paffio Chrifti é caufa remiffionis etiam fatisfactione (ut
peccati, in quo fundatur reatus pœnæ. patet in Concil. Triden.
TAD PRIMUMergo dicendum,quòd mutila argumenti pro-
fe. 14. c. 3.) Erat ergo
paffio Chrifti fortitur effectum fuum in pofitio major.
illis, quibus applicatur per fidem, & cha-
ritatem, & per fidei facramenta, &
ideò damnati in inferno, qui præ-

& fidei facramenta. Tunc nihil,&c.Nam conclufio articuli, fi intelligatur
de effectu liberationis, ideft de hoc, quòd aliqui effectualiter (ut lo-
quitur argumentum) liberentur à poena, intendit; quòd per paffionem
Chrifti homines illi folum liberantur, quibus paffio ipfa applicatur
modo narrato: & ideò damnati in inferno, &c. ut in tex. vide art. 1. ad
4.9.48.ar. 6. ad fecundum, Conciliumque Trident.ibi. Quæ omnia
diligenter notabis cotra hæreticos: qui paffionis Chrifti liberatione abutu- 80
tur, tanquam velamine omnium malitiarum fuiipforum, se magna conte-
tione, ac præfumptione nimia defendentes. De hoc vide,pro textus melio-
ri notitia, Veritates aureas fup. totam legem veterem, Levit. 4. concluf. 5.
11. DE MAJORI. Illis, qui funt liberati à reatu pena. B. Et Chrifto
patienti per aliquid penalitatis in feipfis tolerate configurati. §. Tunc, &c,

III. CONLUSIO
er paffionem Chrifti no
funt homines liberati à
reatu pene. R. Nifi fe
cundu quòd incorpora-
tur Chrifto. §. Satisfactio.n.Chrifti habet effectum in nobis, &c. ut in text.
Tunc nihil, &c. ut patet ibidem à ly ficut Chriftus primò habuit gratiam
in anima cum, &c. ufque ad finem. Vide etiam ad primum,
A P P E ND I X.

E

S. Dei.

Xart. habes primò: quò per roem oftédas, meritò effe infinuatū à fcri- Utilitas pturis,quòd per paffione fua Chriftus nos liberavit à pena peccati. Ut pro Eccl. per hoc,quod dicitur Ifa. 53. Perè lägnores,&c. ut in arg,cotr. Pro cujus captu fcias, quòd ifta auctoritas fecundu D. Th. denotat duo.f.quòd Chriftus veraciter afsupfit in fe noftras infirmitates,& quòd per talium affumptione, i.per hoc,quòd ipfe paffus & tales penas, liberavit nos ab ipfis penis. In primo fenfu facit ad q. 14.4.1.9.15.4.5.in fecundo fenfu facit ad huc artic,ita tamen, ut ipfa in primo fenfu fumpta ferviat ad fecundū caufando ipfum.

A

*

ar. I.

bu

Ideò.p. Chriftus tulit à nobis languores noftros, i. nos ab eis liberavit : quia ipfe cos affumpfit, & pertulit in corpore fuo. Nam fic nos per viam juftitiæ liberavit, ut intendebat

9.48.ar.4. ad fecundum, dicto modo paffioni Chrifti non conjun Ex juftitia fiquidem di

ri in fatisfactionem, &

IQ

verbum, & quidem irrefragabile hoc eft. Quos præfcivit, & prædestinavit conformes fieri imaginis filii fui, Rom.8. Patet,n. quod Chrifto filio Dei, qui eft ipfa imago

quod

ar.. bu

Ad tertium dicendum, quòd fatis patris, 1.9.35.ars.2. con factio Chrifti habet effectum in nobis,in, formari non poffumus nifi eidem multipliciter quantum incorporamur ei, ut membra paffo & nos pro modulo fuo capiti, ficut fuprà dictum eft. * Mem- noftro, atque menfura à bra autem oportet capiti conformari, & Deo prædefti nante no jusqua ideò,ficut Chriftus primò quidem habuit bis taxata compatiamur." Alioquin quomodò cógratiam in anima cum paffibilitate cor- formitas, imò quomodo poris, & per paffionem ad gloriam im. non monftruofitas:fi fub mortalitatis pervenit, ita & nos, qui fu- fpinofo capite, Chriftus eft, q.8. art.1. mus membra ejus, per paffionem ipfius membrum non fpinosu, liberamur quidem à reatu cujuslibet po- fed delicatum effe velit næ: ita tamen, quòd primò recipimus in Ad hæc omnia fignifi canda Apoftolus, poftanima fpiritum adoptionis filiorum, quo quam de prædeftinatis adfcribimur ad hæreditatem gloriæ im- dixit Ro. 8. Coheredes 20 mortalis, adhuc corpus pafsibile, & mor- autem Chrifti, mox im tale habentes: poftmodùm verò configu- mediatè fubintulit, fi tamen compatimur, ut rati paffionibus, & morti Chrifti, in conglorificemur. A gloriam immortalem perducimur, fecun- fervitute ergo, no à pafdum illud Apoftol. Roman. octavo. Si fione poenaru peccati li beravit nos paffio Chrifilii, & hæredes, haredes quidem Dei, co- fti: quia pœnas nos pari hæredes autem Chrifti, fi tamen compati- voluit, fed à pœnis nos mur, ut & conglorificemur.

vina obligati eramus pro gutur,effectu ejus percipere non poffunt. Ad fecundum dicendum, quòd peccatis noftris ad pœnas jus qu, in illas fuftinedas: & Chri- (ficut fuprà dictum est *) ad hoc, quòd cur. ad ftus, qui ex peccato pro confequamur effectum paffionis Chrifti, prio (quod nullum erat) ad hujufmodi non obli- oportet, nos ei configurari: Configuragabatur pœnarum taliu mur autem ei in baptifmo facramentaliin corpore fuo volunta- ter, fecundum illud Rom.6. Confepulti riam fuftinentiam, obtu fumus ei per baptifmum in mortem. unde lit juftitiæ divinæ pro nobis,tanquam pretium baptizatis nulla poena fatisfactoria impoad liberandum nos à pe- nitur, quia funt totaliter liberati per fa nis illis. Ac fi proda- tisfactionem Chrifti. Quia verò Chriftus mnato ad carceres pro delictis fuis à jafto judi- femel tantùm pro peccatis noftris mortuus ce alius quidam ejus eft, ut dicitur 1.Petr. 3. ideò non poteft amicus liber velit de fa- homo fecúdariò configurari morti Chrito carceribus mancipa- fti per facramentum baptifmi.unde oporredemptionem debitoris tet, quòd illi, qui poft baptifmum pecillius. q.48. art.2.4. car cant, configurentur Chrifto patienti per cere namque proprio aliquid poenalitatis, vel paffionis, quam tunc ipfe ex feipfo liber liberat fecundum jufti in feipfis fuftineant, quæ tamen multiæ legem à carceribus tò minor fufficit, quàm effet condigna illum damnatum, & co maximè, fi charitatem peccato, cooperate fatisfactione Chrifti. ipfius amici, qua pro altero vult carcerari, diligat magis juftitiam, quàm 30 oderit offenfam contra fe ab illo damnato facta, ficut fuit in propofito de Chrifto paffo, & nobis peccatoribus, refpectu divinæ juftitiæ, 9.48.ar.2. Rursus. Auctoritatem illam Ifaiæ intellige fic, fcilicet, quòd Chriftus languores noftros tulit, ideft, à languoribus nos liberavit, non quia fecerit, quòd nos non fimus habituri languores, & dolores: fed quia nobis contra languores(nomine hoc intellige quafcumque pœnas) per paflionem fuam tale robur attulit, ut non folùm ab eis non vinci, & cos vincere,verùm etia ex eis mirabiliter proficere, valeamus. Vide, à fimili art.2.ad fecundum Dixi ly non quia fecerit, quod nos non fimus habituri languores "co, quòd conftat, paffionem Chrifti in adjutorium prædeftinatorum datam effe, non autem in nocumentum, & destructionem ipforum. Nam prædeftinationis

Comment

Annotat

Titulus clarus:

calcari noluit,Calcari.n. non poteft, nifi inferior (ut dicit S. Aug. hom. fuper Matth. 5. vos eftis fal terre) & inferior non eft, qui, quamvis corpore multa in terra fuftineat,corde tamen in cælo fixus eft. Utique ergo à pœnis,five ab hominibus pœnas aliquas infligentibus non calcatur ille, qui poenas, vel perfecutiones patitur: fed qui pœnas, vel perfecutiones, tinendo infatuatur,i. qui temporalium pœnarum, vel perfecutionum timore dimittit veritatem, 2.2.q.109. art.3. vel etiam amittit bona fpiritualia, quæ funt æterna. Contra quam infatuationem, quoniam paffio Chrifti remedium attulit (ut patet in SS.Apoftolis, &c.) ideò verè dicitur. liberaffe nos à pœna peccati. Infinuatur & idipfum per hoc, quod de Chrifto dicitur Hebr.2. ut per mortem liberaret eos,qui timore mortis per totam vitam obnoxii erant fervituti, Secundò vides: quomodò ex iis bene penfatis, & applicatis, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani .

Incorpore una conclufio. Per paffionem Christi liberati fumus à reatu pœng dupliciter, fcilicet, directe,& indirecte. Probatur quoad primam partem: quia paffio Chrifti eft fatisfactio fuperabundans pro pona totius mundi. Quoad fecundam, quia paffio Christi liberavit à peccato, 40 quo homo meretur pœnam.

Adverte hic, quòd liberatio primo modo refpicit pœnam temporalem five hic, five in alia vita debitain: liberatio verò fecundo modo refpicit

pœnam æternam, à qua per paffionem Chrifti liberamur, dùm à fervitute peccati originalis, & mortalis redimimur. Utrique fiquidem peccato debetur pœna æterna, fed, ablato tàm originali, quàm mortali peccato, tollitur ex confequenti reatus æternæ pœnæ peccatum concomitans.

In refponfione ad fecundum nota calcem refponfionis, & percipe, quanta fit vis pœnitentiæ facramentalis, quæ fcilicet à facerdote imponitur in facramento poenitentiæ. Operatur quidem ultra vires fuas, dùm parva innixa fatisfactioni Chrifti fufficiens invenitur, ac fi effet major.

ARTICULUS
Utrum per paffionem Chrifti fimus Deo reconciliati.
DQUARTUM fic procedi-
tur. Videtur,quòd per pafsio-
nem Chrifti non fimus Deo
reconciliati. Reconciliatio

QUARTUS.

Sup. q.47. Conciliationis noftræ ad enim non habet locum inter amicos: fed
ar.4. cor. Deum.
Deus femper dilexit nos, fecundum illud
Et. d.19.
PROB. Quia paffio Sapien. 11. Diligis omnia, que funt,& ni
art.5. 9. Chrifti & removit cau-
op.60. fam inimicitiæ, ideft, bil odifti eorum, que fecifti. ergo pafsio
peccatum, inter homi- Chrifti non reconciliavit nos Deo.

E:

6.18,

crificiu Deo acceptiffi

nes, ac Deum: & fuit fa- 2. Præt. Non poteft idem effe prin-
mu, ut de his duobus cipium, & effectus, unde gratia, quæ eft
mediis declaratur in tex. principium merendi, non cadit fub me-
T NOT. Vigilanter rito: fed dilectio Dei eft principium paf-
adverte conditione ap- fionis Chrifti, fecundum illud Joan.3.
pofitam in fine textus:

ne in conclufionis intel- Sic Deus dilexit mundum, ut filium fuum
ligentia erres, & ut con- unigenitum daret. no ergo videtur, per
tra hæreticos in tali dif- pafsionem Chrifti fimus recóciliati Deo
putatione seper fis mu-
nitus. Propter hoc boni ita, quòd de novo nos amare inciperet.
(inquit) in natura hu- 3. Præt. Pafsio Chrifti impleta eft
mana inventu Deus pla- per homines Chriftum occidentes, qui
catus eft fuper omni of ex hoc graviter Deum offenderunt. ergo
fenfa generis humani :
quantum ( ecce conditio, paffio Chrifti eft magis caufa indigna-
feu limitatio, de qua lo- tionis, quàm reconciliationis Dei.
quebar) ad eos, qui SED CONTRA eft, quod Apoft.
Chrifto paso conjungun dicit Rom: 5. Reconciliati fumus Deo per
premiffum. Hoc eft.Per mortem filii ejus.

tur, fecundum modum

fidem, & charitatem, &

per fidei facramenta, art.3.ad primum, & q.48. art.6. ad fecundum. Licèt
ergo paffio Chrifti, quantum eft de fe, reconciliaverit omnes homines Deo: 80
tamen, quantum eft ex parte hominum,non omnes Deo reconciliavit,ideft,
tamen reconciliationis effectum non participant omnes, ideft, non omnes
omnes de facto reconciliantur Deo, fed folùm illi, qui fecundum modum
præmiffum conjunguntur Deo.Ut à fimili dicamus cum Concilio Trident.
cdocti ab co, feff.6.c. 3.Etfi Chriftus pro omnibus mortuus est, non o-

mnes tame,&c.videq.48. ar.6.ad fecundum, Eluc, Hoc eft in propofito (us pater) Etfi Chriftus re conciliavit omnes ho mines Deo, non omnes tamen reconciliations

¶ RESPONDEO dicendum, quòd paffio Chrifti eft caufa reconciliationis noftræ ad Deum dupliciter. Uno modo, inquantum removit peccatum, per quod cjus beneficiu recipiunt: fed ii dumtaxat, quibus homines conftituuntur inimici Dei, fe- meritum paffionis ejus cundum illud Sapien. 14. Similiter odio communicatur. Que funt Deo impius, & impietas ejus, & communicatio fit, &c. vide 9.48. fup. in Pfalm.6. Odifti omnes, qui operan- 1 MAJOR. Reconci tur iniquitatem. Alio modo, inquantum liatio non haber locum eft facrificium, Deo acceptiffimum eft,eft inter amicos.R.Secundu quòd funt amici.§.Tuné enim hoc propriè facrificii effectus, ut nihil, &c. Nam reconci per ipfum placetur Deus: ficut cùm ho- liatio ipfa poteft habere ino offenfam in fe commiffam remittit locum inter amicos, fe

ad naturam: cùm Deus

propter aliquod obfequium acceptum cundùm quòd juxta aliqua confiderationem sut quod ei exhibetur.unde dicitur 1.Reg. 26. inimici: & fic eft in proSi Dominus incitat te adversu me, odoretur pofito. Deus enim,& ho facrificium; & fimiliter tantum bonum mo funt amici, quantum fuit, quòd Chriftus voluntariè paffus eft, creaverit,& confervet ea quòd propter hoc bonum in natura hu- in homine : fed funt ini mana inventum Deus placatus eft fuper mici, quantum ad culpa, omni offenfa generis humani, quantum cum odio fint Deros, ut ad eos, qui Chrifto paffo conjunguntur peccatores. Paffio igitur fecundum modum præmiffum.

Deus diligit omnes homines
Deus diligit omnes homines, quantum præcisè habentes, fed ut
AD PRIMUM ergo dicendum,quòd homines, non ut homi-
ad naturam, quam ipfe fecit: fed peccatores: quoniam no
primo, fed fecundo mo-

do indigebant reconciliatione, ut patet in text.
II. ILLATIO CONCL. Non ergo videtur, quid, &c. R. Negatur illatio.
S.Procedit .n. ex ma la intelligentia in præmiffis. Nã paffio Chrifti non dicitur
quantum ad hoc (ut putat argumentum) Deo nos reconciliaffe, &c. ut in text.
111. CONCLUSIO. Pafio Chrifti eft magis caufa indignationis, quam re-
conciliationis Dei R. Nifi charitas Chrifti patiétis fuiffet vigorofior ad reco
ciliandu Deu, quã iniquitas occidentiu ad indignatione Dei provocădă, vide

m

Comm. T

10

conciliatio: ubi narratur effe satisfactio. Item per hoc, quòd adverfus
nos erat chirographum decreti, quod erat contrarium nobis. Et ipfum
tulit de medio affigens

•* al. bene

.

tùm per ablutionem peccati, tùm per re- illud cruci. Hoc eft
compenfationem acceptabilioris *boni. Schedulam, in qua e- ficii.
Ad tertium dicendum, quòd, fic- ftra defcripta, tulir de
rant omnia peccata no- ́
ut occifores Chrifti homines fuerunt, medio Chriftus per fui-
ita & Chriftus occifus, major autem ipfius crucifixionem
fuit charitas Chrifti patientis, quàm tualiter eft reconcilia-
Hoc autem factum vir-
iniquitas occiforum Et ideò paffio tio hominum cum
Chrifti magis valuit ad reconcilian- Deo, ut patet. De
dum Deum toti humano generi, quàm qua fchedula, feu chi-
ad provocandum ad iram.

*

*al. ad reconciliandu

rographo, antiquitus Deo totus
figurata per Chri- bumanuın
ftumque de medio aufe- genus.
renda, quod totum etiam facit ad hujus articuli confirmationem,utpote à
figura ad figuratum difcurrendo, vide Veritates Aureas fuper totam le-
gem veterem, Levitic, decimofexto, conclufio. 8. Secundò vides: quo-
modò,&c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Itulus clarus.
¶ In refponfione ad fecundum declaratur,quomodò intelligitur,Deum
In corpore una conclufio: Paffio Chrifti eft caufa noftræ reconci placatum,ex parte fcilicet noftri: mutatio enim in nobis, non in Deo in-
liationis ad Deum dupliciter, fcilicet redimendo à peccato, & ut facrifi- zo venta eft, ex qua Deus placatus dicitur.
cium. Omnia clara funt in litera.

Annet.

N

TH

ARTICULUS

QUIN T U S.

Utrum Chriftus fua paffione aperuerit nobis januam cæli. DQUINTUM fic proceditur. Videtur, quòd Chriftus fua paffione non aperuit nobis januam cœli. Dicitur enim CONCL 1.1.3.6 nem Chrifti aper- fidelis: fed merces juftitiæ eft introitus reONCL. Per paffio- Proverb. 11. Seminanti justitiam merces 4.1.9.4.3. ta eft nobis janua regni gni cœleftis. ergo videtur, quòd fancti ver.q.29.6. TPROB. 1.Quia per patres, qui operati funt opera juftitiæ

274

3.4.18.a.6.

4.4.4.9.2.4. 29.5. Et ja 7.ad 9.

་

cœleftis.

paffionem Chrifti re- fideli confecuti effent introitum regni
motum eft obftaculum cœleftis etiam abfque Chrifti paffione.
prohibens ab ingreffu
coli, ut patet de ablatio- non ergo paffio Chrifti eft caufà apertio-
ne peccati tùm origina- nis januæ regni cœleftis.
lis,tùm actualis, art. 1.

¶ 2. Præt. Ante paffionem Chrifti E-40
Oula hoc docetur Heb. lias raptus eft in cœlum, ut dicitur 4. Re-
q. 1. art. 4. Secundò.
Quia hoc
9. Chriftus affiftens, &c. gum 2. fed effectus non præcedit caufam.
Tertiò.Quia idipfum fi- ergo videtur, quòd apertio januæ cœle-
guratur Numer. 37. de ftis non fit effectus paffionis Chrifti.
homicida, &c.
1." ILLATIO CON- 3. Præt. Sicut legitur Matth.3.Chri-
CLUSIONIS PRIMÆ. fto baptizato aperti sút eicoli:fed baptif-
Ergo videtur, quòd SS. mus præceffit paffionem. ergo apertio
patres, &c. B. Negatur
illatio. §. Procedit enim cœli non eft effectus paffionis Chrifti.
¶ 4. Præt. Mich. 2. dicitur: Afcendit
ligit fenfum præmifsa- pandens iter ante eos: fed nihil aliud vide-
rum. Nemo fiquidem tur effe pandere iter cæli, quàm ejus ja
abfque fide paffionis
Chrifti poteft feminare nuam aperire, ergo videtur, quòd janua
juftitia, cujus contrariü cæli fit nobis aperta, non per paffionem
pretendit argumentum, Chrifti,fed per afcenfionem ejus.
¶ SED CONTRA eft, quod Apo-
nec abfque actuali paf- ftolus dicit Heb. 10. Habemus fiduciam in
fione Chrifti poteft ali- introitum Sanctorum, fcilicet cœleftium, 60
cui taliter quoq;femina- in fanguine Christi.
ti juftitiam removeri

ex eo, quòd malè intel

aut etiam mereri intro

itum regni cœleftis: fed

impedimentum com- RESPONDEO dicendum, quòd
mune ingrediedi actua- claufio januæ eft obftaculum quoddam
liter regnum ipfum.Sa- prohibens hominem ab ingreffu. Prohi-
&ti ergo patres operan- bebantur autem homines ab ingreflu re-
do opera,&c.ut in tex.

Nam articuli conclufio

11. DE MAJORI. gni cœleftis propter peccatum; quia, fic-
In calum. B. Acreum ut dicitur Ifa. 35. via illa faneta vocabi-
folum . §. i. non empy- tur,& non tranfibit per eam pollutus. Est
reum. Tunc nihil, &c. autem duplex peccatum impediens ab in-
intelligit de empyreo: greflu regni coeleftis. unum quidem có-
in cujus fignum dicit ly mune totius humanæ naturæ, quod eft
regni cæleftis.
III. ILLATIO CON- peccatum primi parentis, & per hoc pec-
CLUSIONIS. Ergo a catum præcludebatur homini aditus re-
persio celi, &c. . Ne- gni cœleftis. unde legitur Gen. 3. quòd
gatur illatio. §. Si enim poft peccatum primi parentis collocavit
arguens intelligeret in

70

quod non facit, fic inferendo, tunc inferret è contrario dicens: Ergo aper- 80
tio celi eft effectus paffionis Chrifti. Ratio autem, quòd tunc affirmativè,
& confequenter in favorem veritatis articuli inferret, eft, quia Chrifto ba-
ptizato aperti funt cgli, mon, &c. ut in tex.

IV. MINOR. Nihil
aliud videtur pandere
iter celi, quàm ejusja-
nuam aperire, R. Nega-
Deus Cherubim, & flammeй gladium, at- tur. §. Pandere enim i-
que verfatilem,ad cuftodiendam viam ligni terceli ante nos fecun-
vita. Aliud autem eft peccatum fpecia- dum Michæam eft in-
le uniufcujufque perfonæ, quod per pro- myfticè incorporatos
troducere nos fibiipfis
prium actum committitur uniufcujufque in actualem pofseffio-
hominis. Per paffionem autem Chrifti li- në regni cœleftis. Totus
berati fumus, non folùm à peccato com- inde, quia malè intel-
ergo error argumenti eft
muni totius humanæ naturæ & quantum lexit fenfum illius pro-
ad culpam, & quantum ad reatum pœnę, phetæ .
ipfo folvente pretium pro nobis, fed et
iam à peccatis propriis fingulorum, qui
communicant ejus paffioni per fidem, &
charitatem, & fidei facramenta. & ideò Exart, habes primò: Uillipros.
quomodò per ra-
per paffione Christi aperta e nobis janua re- efse infinuatum à feri-
tionem oftendas,meritò
gni cæleftis. Et hoc eft, quod Apoft. dicit pturis,quòd paffione fua
Hebr. 9. quòd Chriftus affiftens Pontifex Chriftus aperuit. nobis
futurorum bonorum per proprium fangui- januam celi. Ut per di-
nem introivit femel in fancta eterna redem- &tum Heb. 10. fecundum
ptione inventa. Et hoc figuratur Numer. quod fit in argumen.
ubi dicitur, quòd homicida manebit i- Levit. 16. Cumque ma-
bi, fcilicet, in civitate refugii, donec fa- taverit hircum, inferes
cerdos magnus, qui oleo fancto unitus est, Lum. Hoc eft, in figuraro
fanguine ejus intra ve-
moriatur, quo mortuo poterit in domum figura ifta. Cùm occi-
fuam redire.
fus fuerit Chriftus, qui
AD PRIMUM ergo dicendum,quòd ratione fimilitudinis car-
fancti patres operando opera juftitia ratur ab hirco, 1. 2. que-
nis peccati congruè figu-
meruerunt introitum regni cœleftis per flione 102. ar. s. ad fex-
fidem paffionis Chrifti, fecundum illud tum; fanguis ejus januā
Hebr. 11. Sancti per fidem vicerunt regna, to virtute ipfius fangui-
celi, ut in ipfam de cæte-
operati funt juftitiam, per quam etiam u- nis introire poffimus, a-
nufquifque à peccato purgabatur,quan- periet. Vide Veritates
perfona. Non tamen alicujus fides
tum pertinet ad emundationem propria aureas fuper legem ve-

terem, Levit. 16.conclu-
fio. 9. & (ut fcias, difcur
vel juftitia fufficiebat ad removendum fus à figuris ad figurata
impedimentum, quod erat per reatum efse juxta Concilii do-
totius humanæ creaturæ, quod quidem atrina validos) Levitic.
8. concluf. 2. Item per
remotum eft pretio fanguinis Chrifti, & dictum Numer. 35. Exu
idcò ante paffionem Chrifti nullus intra- les,& profugi ante mor-
re poterat regnum cœlefte, adipifcendo tem pontificis nullo mo-
in urbes fuas reversi
potuerunt: poftquam au-
tem ille obierit, homici-
da revertetur in terram
fuam. Hæc enim eft fi-
gura de utilitate paffio-
nis Chrifti primi Ponti-
ficis, 1.Petr. 2. quòd fcie
licet nos homicidæ, pro-
fugi, atq; exules, propter

fcilicet beatitudinem æternam, quæ con-
fiftit in plena Dei fruitione.

¶ Ad fecundum dicendum, quòd E-
lias fublevatus eft in cœlum aereum:non
autem in cœlum empyreum, qui eft lo-
cus fanctorum, & fimiliter etiam Enoch

peccatum originale,&c.pofsumus,poftquam ipfe mortuus eft,in celefte pa-
triam,ad quam creati fueramus,ingredi:& cófequenter in figura ipfa fuppo-
nitur hæc veritas,f. quòd mors Chrifti janua illius patriæ aperuit.Vide Ve-
ritates aurcas, &c. Num.35.concl.3.Secundò vides: quomodò,&c.

1

raptus eft ad paradifum terreftrem, ubi cum Elia fimul credi 4.39.a.4. tur vivere ufque ad adventum Antichrifti.

Ad tertium dicendum, quòd,ficut fuprà di&tum eft. * Chrifto baptizato, aperti funt cœli, non propter ipfum Chriftum, cui femper cœlum patuit: fed ad fignificandum quòd coelum aperitur baptizatis baptifmo Chrifti, qui

habet efficaciam ex paffione ipfius..

Ad quartum dicendum, quòd Chriftus fua paffione meruit nobis introitum regni cœleftis, & impedimentum removit: fed per fuam afcenfionem nos, quafi in poffeffionem regni cœleftis introduxit. Et ideò dicitur, quòd afcendit pandens iter ante cos.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Itulus clarus ex confuetudine Ecclefiæ utentis ifta parabolica locuArnutat. Ttione. Vocas enim cœli januam per fimilitudinem ad janua fructum (qui eft impedire, vel expeditam reddere penetrationem interiorum) fruitionis divine confecutionem: ita quòd aperire cœli januam eft expeditam facere confecutionem æternæ beatitudinis, quæ nulli ante Christi passionem concessa est

Comment.

Notand

In corpore articuli una eft conclufio. Per paffionem Chrifti aperta est janua regni cæleftis: Probatur dupliciter. Primo, tollere peccata humana, quoad culpam, & poenam omnem eft aperire januam regni cœlorum; fed Chriftus per fuam paffionem abftulit omne peccatum quoad omnia, ergo. Major probatur ab oppofito, quia claufio regni coelorum nihil aliud cft, quàm obftaculum peccati, quo impedimur à cœlo, Probatur auctoritate Ifaia. Min or probatur auctoritate Apoftoli. Secundò manifeftatur conclufio ex figura effectus mortis fummi facerdotis legalis.

10

Adverte hic tria. Primò, quòd claufio regni cœlorum eft privatio diad intellig. vinæ fruitionis poft hanc vitam, non qualifcumque, fed ex tali orta, & ful- 20 vetrinam ta caufa, fcilicet ex peccata. Et proptereà aperire cœlum, nihil aliud eft fuccre. quàm tollere peccatum, tàm quoad culpam, quàm quoad pœnam : fublato fiquidem fic peccato, manifeftum eft, quòd tollitur fruitionis divinæ privatio, ut pœna peccati, ac per hoc fimpliciter tollitur, quia nonnifi ut pę nam retinebat privationem illam divina benignitas,

¶Secunda, quòd Chriftus fua paffione liberavit membra fua ab ompi Notandü 2 & culpa, & pona: quoniam, ut Apoftolus dicit, abundantius eft Christi donum, quàm fuerit Adæ damnum: fed, ut experientia teftatur, & ex calce præcedentis art. habes, liberatio ifta ordine quodam in executionem mandatur, configurando nos ipfi Chrifto. Quo fit, ut Chriftus liberaverit nos ab omni pœna peccati, tàm originalis, quàm actualis, fed nos ordine

2951

3.d 18 a.4. 9.3.

Suarez 9.49.4.6.in còm.
Medina q. 49. art. 6.

SUPER QU. X LIX.

ART. VI

ONCL. Chriftus

meruit exaltationem,

charitate,9.47.ar.2. per

quodam,& media configuratione ad Chriftum confequimur immunitatem à culpa, & pœna totaliter.

¶ Pro quo, & refponfione ad primum nota tertiò, quòd, quia primus ho- Nota-di mo peccavit,non folùm,ut fingularis perfona, fed etiam, ut principium hu manæ naturæ, ideò peccatu originale erat dupliciter mundandum,& ex ca parte, qua fingularum eft perfonarü, & ex ea parte,qua totius humanæ naturæ feminaliter ab Ada defcendentis. Et quoad perfonalia quidem olim per circücifionem, vel aliquod facrificium, & nuc per baptifmü purgatur humanum genus ab originali peccato. Ad fecundum autem nec circumcifio olim, nec baptifmus pofteà fuffecit, ut patet de baptizatis baptifmo Chrifti mortuis ante Chrifti paffionem: nullus .n. illoru liber fuit à pena claufuLæ regni celorum: Hæc .n. pena, ficut & mors corporalis ex peccato origi nali,ut nature eft, cofecuta eft, & ad utramque abolenda paffio Chrifti fuit neceffaria: quavis diverfimodè ab hac, & illa nos eripuerit: quoniã à fpirituali pena privationis divinæ fruitionis fic nos liberavit, quòd ftatim exhibuit effectu. Et inde eft, quòd modò baptizati, fi moriuntur, ftatim beati funt, beneficium fiquidem hoceft baptifmi,non fimpliciter, fed rone ftatus, quof. Chrifti paffio confumata eft. Et quia baptifmus ad hoc inftitutus eft, ut effet facramentum in tali ftatu, quamvis inchoativè parùm antè ceperit, ideò baptifmo attribuitur aperire cœleftem januam, quod præfiguratum eft, cùm,Chrifto baptizato, cœli aperti funt, fed immortalitatis beneficiu non ftatim exhibuit, quamyis tunc fecerit, cùm mortem noftram moriċdo deftruxit: fed media conformitate noftra ad ipfum morientem immortalitem longè excellentiorem illa, quæ fuit in ftatu innocentiæ, nobis exhibebit in tempore refurrectionis, cùm hoc etiam, quod in capite noftro, ipfo fcilicet Chrifto homine, jam immortalitatem corporis confccuti fumus per ipfius paffionem.

ARTICULUS

30

SEX TU S.

meritum importat quandam equalitate
juftitiæ,unde & Apoft.dicit Rom.4.quòd
ei, qui operatur, merces imputatur fecun-
dum debitum. Cùm autem aliquis ex fua ne artic, 2. corp. verfus
injufta voluntate fibi attribuit plufquam fin. & quæft. 48. art. 4.
fibi debeatur, juftum eft, ut diminuatur ad fecundum.
etiam quantú ad id, quod fibi debebatur: 1. ILLATIO CON-
ficut cum furatur quis unam ové, reddet
quatuor, ut dicitur Exod. 22. & hoc dici-
tur mereri, inquantum per hoc punitur
ejus iniqua voluntas: ita etiam cùm ali-
quis fibi ex jufta volütate fubtrahit,quod
debebat habere,meretur,ut fibi aplius fu-
peraddatur, quafi merces jufte volútatis,
& inde eft, quòd, ficut dicitur Luc. 14.
Qui fe humiliat, exaltabitur.

Utrum Christus per fuam paffionem meruerit exaltari. DSEXTUмfic proceditur. Videtur, quòd Chriftus per fuam per paffionem fua paffionem non meruerit exaltari. Sicut enim cognitio veritatis eft proquantum ad quatuor. prium Deo, ita & fublimitas, fecundum PROB.I.Quia Chri- illud Pfalm. 112. Excelfus fuper omnes geftus ex jufta voluntate, tes dominus,& fuper cælos gloria ejus: fed i. ex obedientia, atque Chriftus, fecundum quòd homo, habuit paffione fua fubtraxit cognitionem omnis veritatis, non ex alifibi multiplicem dignitatem, qua debebat ha- quo merito præcedente, fed ex ipfa uniobere,ut nunc in fecunde ne Dei, & hominis: fecundum illud Jo. 40 partis probatione vide- 1. Vidimus gloriam ejus,gloriam quafi unibitur. Et ille,qui ex jufta geniti à Patre, plenum gratia,& veritatis. id, quod debebat habe ergo neque exaltationem habuit ex merire, meretur per hoc, ut to paffionis, fed ex fola unione. fibi aliquid ampliùs fu- 2. Præt. Chriftus meruit fibi à priperaddatur, ut patet ab mo inftanti fuæ conceptionis, ut fuprà *1.19 artic. oppofitis, fcilicet de at44.14. tribuente fibi ex injufta habitum eft,* non autem major charitas voluntate plus, quàm fuit in eo tempore paffionis, quàm antè. fibi debeatur. Exo. 22. Cùm ergo charitas fit merendi princi- so Secunda verò pars.f.qua- pium,videtur, quòd non magis meruerit voluntaria humiliatio per paffionem fuam exaltationem, quàm

gnitatem, & quantum ¶3. Præt. Gloria corporis refultat ex
ad mortem, meruit re-
Epif.6. furrectionem, & quantu gloria animæ, ut August. * dicit in Epist.
are mera. ad fepultutam meruit ad Diofcorum: fed Chriftus
per paffioné

afcefionem;& quantum fuam non meruit exaltationem quantum
ad opprobriofam confu ad gloriam animæ, quia anima ejus fuit
fionem meruit confefsú beata à primo inftanti fua conceptionis.
ad dexteram patris, ma-
nifeftationeque propria ergo neque etiam per paffionem meruit
divinitatis; & quantum exaltationem quantum ad gloriam cor-
ad judicariiniquè ab hu-
mana poteftate meruit poris.

rectam poteftatem o ¶SED CONTRA eft, quod dicitur
mnium judiciariam, ut Philip. 2.Factus est obediens ufq;ad morte,
patet ex ly qui fe humi- mortem autě crucis, propter quod & Deus
liat,exaltabitur,Luc.24.
exaltavit illum.
hoc eft in propofito,qua-
tus in fui voluntaria hu-
miliatione fuit, tantus
correfpondenter in fui exaltatione exit.

60

RESPONDEO dicendum, quòd 70

¶ COROLL. Ergo voluntariè ex charitate, & obedientia humiliari ufq;
ad mortem, ufq; ad fepulturam, ufq; ad opprobriofas confufiones, ufque ad
fubjici judicibus iniquis,eft ex jufta voluntate fubtrahere fibi dignitates has,
alioquin fibi debitas, fcilicet vitam corporalem,locum excellentem, famam
honorabilem,& fuper alios poteftatem. Subtrahere inquã: no quomodocu.
que, fed antonomafticè. Hoc eft & dignitates illas quatuor relinquere, &
indignitates illis correfpondenter contrarias amplecti.

Chriftus autem in fua paffione fei- Ex parte animæ. S. Tüc plum humiliavit infra fuam dignitatem, ftat: quòd Chriftus menihil,&c. Nam cum hoc quantum ad quatuor. Primò quidé qua- ruit fuam exaltationem tum ad paffionem, & mortem, cujus de- ex parte corporis: non bitor non erat.Secundò quantum ad locu, quidem propter majore charitatem, fed propter quia corpus ejus pofitú eft in fepulchro, genus operis, Et hoc eft, & anima in inferno. Tertiò, quantum ad quod dicitur in textu, ly confufionem, & opprobria, quæ fufti- per modi cujufda reconuit. Quartò quantum ad hoc, quòd eft penfationis. Errabat igitur argum,in fallacia fetraditus humanæ poteftati, fecundum cundum non caufam, ut quòd ipfe dicit Pilato Joan. 19. Non ha caufam. Putabat fiquidé defuper:& ideò per fuam paffionem meruit fcilicet à majori charitaberes in me potestatem,nifi datum tibi effet exaltationis hujus meri exaltationem quantum ad quatuor. Primò te; quæ, cum non decur quidem quantum ad refurrectione glo- in Chrifto, fecundum riofam. unde dicitur in Pfal.138.Tu cog- quòd nec meritum in novišti feffionem meam, ideft humilitate paffione majus, ut péder meæ paffionis,& refurrectionem meam. Se- folùm ex charitate, potcundò quantum ad afcéfionem in celun. eft dari. Non ergo illa, unde dicitur Ephef. 4. Defcendit primum hujus majoris meriti,fed in inferiores partes terræ, qui antem defce- genus operis talis, ideft paffionis, præfuppofita tamen charitate habita in primo inftanti fuæ conceptionis. Pro meliori refponf. hujus textual, notitia. vide à fimili quæft. 48.artic. 1. ad tertium

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Ubi adverte, quòd in iftis juftitiis interveniunt duo, fcilicet res ex-
terior, & voluntas interior: verbi gratia, ovis furto ablata, & voluntas 2 ¶ Quoad fecundum,præfuppofita majore ex declarata ratione mèriti
ducens ad furtum. Si confideretur res exterior, puta ovis duntaxat, fuf- so monftrat fubfumendo, Chriftum per fuam paffionem meruiffe quatuor
ficit ad æqualitatem juftitiæ, ut reftituatur ipfa ovis: fic enim inæqualitas
Omnia clara funt in litera.

QUIN QUAGE SIM A.
u
De morte Christi, in fex articulos divifa.

¶Sextò. Utrum mors ejus fit aliquid operata ad noftram
falutem.

ARTICULUS PRIM U S.
Utrum conveniens fuerit, Chriftum mori.

¶ 3. Præt. Dominus dicit Joan. 1o. Ego veni, ut vitam habeant,& abundan tiùs habeant: fed oppofitum non perducit ad oppofi tum.ergo videtur,quòd non fuerit conveni ens,Chriftum mori. ¶SED CONTRA eft, quod dicitur Jo. 11.Expedit vobis,ut unus homo moria tur pro populo, & non tota gens pereat: quidem Caiphas propheticè dixit, ut Euangelifta teftatur.

TRESPONDEO dicédum, quòd d conveniens fuit,Chriftu mori. Primò quidé ad fatisfaciendú pro humano genere, quod erat morti adjudicatú propter peccatú, fecúdú illud Gen.2. Quacumq;die comederitis,morte moriemini. Eft aut coveniens fatisfaciendi pro alio modus,cùm aliquis

fe fubjicit pœnæ, quam alius meruit. & retur ex neceffitate pro-
pter infirmitatem naturæ
mori,ut dicitur in text.Nunc autem, quia morti ab extrinfeco illata offert fe
fpontaneum, ut patet multipliciter in Euangeliis, ideò mors ejus manifeftè
omnibus verè intelligentibus conftat efse voluntaria.

III. DE MINORI. Non perducit. R. Per fe. §. Tunc nihil, &c. Sufficit
enim in propofito,quòd perducat per accidens ad oppofitum. Nam hoc mo-
do Chriftus per fuam mortem, &c. ut in tex.