in

idem redit demonftra

falut, Chrifti crucifixi confi-
¶t Et,cùm quatuor confiderentur in
fit. Hinc eft, quòd omni facrificio, ut Auguftinus * dicit in
li.4.c.14 re, Miffam effe facrifi- quarto de Trinitate, fcilicet, cui offera-
non longè ciam, & paffioné Chri- tur, à quo offeratur, quid offeratur, pro
* fi. 10.1 fti, feu Chriftum in paf- quibus offeratur, idem ipfe unus, verusque
fione oblatum, effè fa-
crificium, & quòd qui- mediator per facrificium pacis reconcilians
cumque dicit, vel negat nos Deo, unum cum illo maneret, cui of
unum, dicit etiam fen- ferebat, unum in fe faceret, pro quibus of-
tentialiter, vel negat al- ferebat, unus ipfe effet, qui offerebat, &
habes: quomodò per ra- quod offerebat.
tionem oftendas, prædi-

Comment.

a67 Inf.4.49.4. 2. Et di. 19. 4.1.1.Et

op 60 c.18.

#lib. 13.

terum. Secundò igitur

rat immolationi. Tertiò, quia per hoc, cap. 24. concluf. 2. Ter
quòd erat fine peccato, efficax erat ade- tio habes quo ex his
benè penfatis, & appli-
mundanda peccata. Quartò, quia ex eo, catis, doctrina præfens
quòd erat caro ipfius offerentis, erat Angelica viciffim de-
Deo accepta propter charitatem fuam claretur, atque confir
carnem offerentis. unde Auguft. *dicit metur.
in 4. de Trinit. Quid tàm congruenter ab hominibus fumeretur, "ca
quod pro eis offerretur, quàm humana caro? & quid tàm
buic immolationi, quàm caro mortalis: & quid tàm mundum
pro mundandis vitiis mortalium, quàm fine contagione carna-
lis concupifcentia caro nata in utero, & ex utero Virginali? &
quid tam grate offerri, & fufcipi poffet, quàm caro facrificii no-
ftri, corpus effectum facerdotis noftri?

aptum

in mij.j.

R

14.

¶ AD PRIMUM ergo dicendum &tam hærefim meritò quòd, licèt veritas refpondeat fidanari à Conciliis Lateranenfi fub Innoc. III. & gure, quantum ad aliquid: non ta& Floren.& Trid, abun- men quantum ad omnia: quia o- Ad fecunduin dicendum, quòd Auguft. *ibi loquitur de loco citadanter, & à fcripturis portet, quòd quòd veritas figuram exce- facrificiis vifibilibus figuralibus. Et etiam ipfa paffio Chri- ting fanctis,fummifque Pon- dat, & idcò convenienter figura hujus 20 fti, licèt fit aliquid fignatum per alia facrificia figuralia, eft tatificibus. De quibus o facrificii, quo caro Chrifti offertur pro mnibus, tùm pro conmen fignum alicujus rei obfervanda à nobis, fecundum illud futatione hærefum,tùm nobis, fuit caro non hominum, fed alio- 1. Pet. 4. Chrifto igitur paßo in carne, & vos eadem cogitatione pro textus præfentis, fi rum animalium fignificantium carnem armamini, quia, qui paffus eft in carne, defiit à peccatis, ut jam rectè applicentur, mulnon hominum defideriis, fedt voluntati Dei, quod reliquum eft, ta ta confirmatione, vide Chrifti, quæ eft perfectiffimum facrifital.volun Veritates Aureas' fuper cium. Primò quidem, quia ex eo, quòd in carne vivat temporis. totam legem veterem, eft humanæ naturæ, caro congruè pro Genef. decimoquarto, hominibus offertur, & ab eis fumitur conclufione quinta, & fub facramento. Secundò, quia ex eo, Levit, vigefimo primo. conclufione feptima, & quòd erat paffibilis, & mortalis, apta e

Titulus clarus.

In corpore tria. Primò refpondetur quæfito una conclufione".
Paffio Chrifti fuit verum facrificium. Probatur, Omne opus, quod agi-
tur, ut charitate inhæreamus Deo, relatum ad ipfum Deum, eft verum
facrificium, fed Chriftus, fuftinendo voluntariè paffionem, egit opus ac-
ceptiffimum, & cæt, ergo. major probatur & auctoritate Auguft. & quia
id propriè dicitur facrificium, quod fit in honorem Deo propriè debitum
ad eum placandum. Secundò monftratur excellentia hujus facrificii ex eo,
quòd figuratum eft per aliqua facrificia. Tertiò monftratur fumma hujus 40
facrificii excellentia ex concurfu omnium quatuor requifitorum ad facri-

Ferrar, quarto cot.c.ss.
Capreol.i.fent.d.18.9.1.
Medina q.48. ar. 4.

SUPER QU. XLVIII.

ART. IV.

so

ficium in unum, quia fc. Chriftus eft, qui offert, & eft Deus, cui offertur, & eft, qui offertur, & eft, pro quo, hoc eft, pro cujus corpore myftico offertur.

¶ In refponfione ad tertium attende, quòd juxta diverfam facrificii naturam diverfimodè invenitur facere facrum. In facrificiis enim consistentibus in agere invenitur facere facrum ad extrà, ut patet in facrificiis animalium, & altaris. Sed in facrificiis, quæ confiftunt in pati, invenitur facere facrú fecundum actionem interiorem, qua fpontè offert Deo fuum pati. Et fic Chriftus fecit facrum actione interiori: occifores autem ejus fecerunt actione exteriori non facrum, fed facrilegium maximum.

QUARTUS. falutem per modum redemptionis.,

ARTICULUS
Utrum paffio Chrifti operata fit nostram
DQUARTUM fic proceditur.
Videtur, quòd paffio Chrifti
non fit operata noftram falu-
ONCL. Paffio tem per modum redemptionis. Nullus e-
CChrifti verè dicitur nim emit, vel redimit, quod fuum effe
effe noftra redemptio. non defiit: fed homines numquam defie-
¶PROB. Quia paffio
Chrifti fuit quodda pre- runt effe Dei, fecundum illud Pfal. 23.
tium, per quod liberati Domini eft terra, & plenitudo ejus, orbis
fumus ab obligatione terrarum, & univerfi, qui habitant in eo.
tùm peccati, tum pœnę,

cùm ipfa paffio fucut ergo videtur, quòd Chriftus non rede-
pro nobis fuperabundās merit nos fua paffione.

de fatisfactio pro peccato, 2. Prætereà. Sicut Auguft.* dicit 13.
Tri.c.i3.in pœnæque reatu, articu de Trinit. Diabolus à Chrifto juftitia fu-
priac.so.3. Lo fecundo. Et illud pre- perandus fuit: fed hoc exigit juftitia, ut
tium, quo quis fe, vel
alium liberat ab aliqua ille, qui invafit dolosè rem alienam, de-
fervitute, dicitur rede- beat privari ea: quia fraus, & dolus nemi-
ptio, ut patet ex termi- ni debet patrocinari, ut etiam jura huma-
I. MAJOR. Nullus e- na dicunt. Cùm ergo diabolus creatu-
mis, vel redimit, quod ram Dei, fcilicet hominem, dolosè de-
fuum effe non defiit. B. ceperit, & fibi fubjugaverit, videtur,
Secundum quòd fuum
effe non defiit. §. Tunc quòd no debuerit homo per modum red-
nihil, &c. Poteft enim emptionis ab ejus eripi poteftate.

¶SED CONTRA eft, quod di- so
II. EX D. AUGUS. citur 1. Petr. 1. Non corruptibilibus auro,
A Chrifto. B. Per refpe vel argento redempti estis de vana veftra
confiderata. §. Nam ex converfatione paterne traditionis, fed pre-
parte diaboli, ut d. mi- tiofo saguine, quafi agni immaculati,& in-
nor, nulla juftitia erat. contaminati Chrifti. Et Galat. 3. dicitur,
Tunc nihil,&c. Redem-
Chriftus nos redemit de maledicto legis, fa-
ptionis enim modo per
refpectum ad Deum, no Etus pro nobis maledictum. Dicitur autem
autem per refpectum ad

diabolum, ut putat argumenti conclufio, homo à Chrifto paffo ex pote-
ftate ejus ereptus eft.

RESPONDEO dicendum, quòd per peccatum dupliciter homo obligatus erat. Primò quidê fervitute peccati, quia

Annotar.

III.DE MAJORI.
Qui poffidebat. B. Justè.
S. Ita, fcilicet, quòd ex
fua juftitia tale quid
poffidebat. Tunc nihil,
&c. Nam diabolus, qua-
tum ex fe juftè nó pof-
fidebat, fed fraudulenter *9.45.67.4.
hominem, ut dictum ad.arg.
eft in tex. ad fecundum,
fed tota juftitia erat ex
redéptio requirebatur,
parte Dei. Quia igitur

Qui facit peccatum, fervus eft peccati, ut &c. ut in tex,
dicitur Joan. 8. & 2. Petr. 2. A quo quis

Eccl.

fuperatus eft, hujus & fervus eft: quia i- A PP EN DIX.
quomodo per ra
ducendo cum ad peccatum, homo fervi- EX art. habes primò: Uil pres
tuti diaboli addictus erat. Secundò, quan- tionem oftédas, meritò
tum ad reatum pœnæ, quo homo erat ob-
pturis, quòd paffio
ligatus fecundum Dei juftitiam,& hoc et- Chrifti operata eft no-
iam eft fervitus quædam: ad fervitutem ftram falutem per mo-
enim pertinet, quòd aliquis patiatur, per hoc, quod dicitur 1.
dum redemptionis. Ut
quod non vult: cùm liberi hominis fit uti Petr. 1.non corruptibili
feipfo, ut yult.

bus,&c. fecundum quòd

Quia igitur paffio Chrifti fuit fuffi- eft in argum, contr. Ubi ciens, & fuperabundans fatisfactio pro balo redemptionis, punota: utrobique vocapeccato, & reatu poenæ generis humani, ta ly redempti eftis, ly ejus paffio fuit quafi quoddam pretium, redemis, effe ufum Aper quod liberati fumus ab utraque obli- poftolum, & hoc, ut infinuaret, Chriftum crugatione. Nam ipfa fatisfactio, qua quis cifixum effe, & redemfatisfacit, five pro fe, five pro alio, pretiú prorem noftrum,& redquoddam dicitur, quo feipfum, vel alium emptionem noftram. redimit à peccato, & à poena, fecundum Redemptorem quidem, illud Dan. 4. Peccata tua eleemofynis redi- quia redemit, redéptio nem autem, quia non me: Chriftus autem, fatisfecit,non quidem aliis à fe, puta auro, vel pecuniam dando, aut aliquid hujufmodi: argento, fed feipfo tanfed dando id, quod fuit maximum, feipfu quam pretio, redemit fcilicet pro nobis, & ideò paffio Chrifti di- non folùm fanguinem citur effe noftra redemptio.

catis omnibus munda

fti fuit fecundum fe fuf

Et hoc Infuper, quod de & hoc modo nunquam homo defiit Dei Deo obligatus, ficut fummo judici, dia- mus, non tantùm san-
noftro affumpfit, totum effe, fecundum illud Dan. 4. Dominatur bolo autem, tanquam tortori, fecundum guis, fed & labor, Chri-
nobis comulis ad falute.
Corpus namque fupr. excelfus in regno hominum, & cuicumque
illud Matth.5. Ne fortè tradat te adverfa- ficientiffimus ad redi-
noftra reconciliatione in voluerit, dabit illud. Alio modo per unio- rius tuus judici, & judex tradat te mini- mendum nos de vana
ara crucis, hoftiam ob- nem charitatis ad eum, fecundum quòd ftro, ideft, angelo pœnarum crudeli, ut noftra coverfatione pa-
sulis Deo patri, dan dicitur Rom. 8. Si quis fpiritum Chrifti Chryfoft.* dicit. Quamvis igitur diabo- terna traditionis, ut pa-
& fan-
guinem fuum fudit in
tet artic. 2, append.licèt » Ho. 11. in
precium fimul, & lava- non habet, hic non eft ejus. Primo ergo lus injuftè, quantum in ipfo erat, homi- ad declarandam nobis Mine
Mat.in ope.
crum, ut redempti à mi- modo numquam homo defiit effe Dei. Se- nem fua fraude deceptum fub fervitute & maximă peccati gra- imperf.num
ferabili fervitute, à pec- cundo verò modo defiit effe Dei per pec- teneret, & quantum ad culpam, & quan- vitatem, ac nocumen-long fi
remur. Hæcibi. Con- catum,& ideò, inquantum fuit à peccato
tum ad
poenam juftum tamen erat hoc tum, & maximam fuii- mo a
pfius charitate erga nos,
firmatur & idem ab eo- liberatus, Chrifto paffo fatisfaciente, di- homine pati, Deo permittente hoc,quan- ac patientiam, & maxi-
dem in ar. s. corp. per citur per paffionem Chrifti effe redem- tum ad culpam, & ordinante, quantum mam juftitiæ Dei seve-
ly pretium redemptio
nis noftre eft vita Chri- ptus.
ad pœnam, & ideò per refpectum ad ritatem contra peccata
ficorporalis. Ex quibus
Deum juftitia exigebat, quòd homo red- punienda, ad obftruen-
dum os loquentium ini-
imeretur, non autem per refpectum ad qua, ideft, facientium
diabolum.
nimis, ideft, temerariè
magnum forum de infi-
ptio requirebatur ad hominis liberationé voluerit Chriftus ipfe
per refpectu ad Deu, non auté per refpe- juxta præordinationem
&u ad diabolum, non erat pretiu folven- fuam æternam, tot,tan-
dú diabolo, fed Deo,& ideò Chriftus sã- taque ad præfixum nu-
merum, atque menfu-
guiné fuú,qui eft pretiu noftra redéptio- ram pati pro nobis redi-
nis,nó dicitur obtuliffe diabolo, fed Deo. mendis, quæft. quadra
gefimafexta, artic. fex

quæ mi

ei

A

¶ Ad fecundum dicendum, quòd ho 20
dic, quòd Apoftolus i- mo peccando obligatus erat & Deo, &
pfe dicens ly pretiofo sã- diabolo, quantum enim ad culpam Deu
Sigine, locutus eft per offenderat, & diabolo fe fubdiderat, ci¶ Ad tertium dicendú, quòd, quia rede-
figurain illam,
nus dicendo fignificat confentiens, unde ratione culpæ non erat
plus. Solum enim fan- factus fervus Dei: fed potiùs à Dei fervi-
guinem expreffit, & fub tute recedens, diaboli fervitutem incur-
co intellexit, quicquid
ad Chrifti humanitate rerat, Deo juftè hoc permittente, pro-
pertinuit: puta labores, pter offenfam in se commislam,fed quan-
dolores, fatigationes i- tum ad pœnam, principaliter homo erat

tinera, &c. A fanguine

autem D. Petrus totam corporalem vită Chrifti denominat, quia ipfa
vita eft in fanguine, artic. 5. Obfervando prætereà, quòd etiam mini-

Titulus clarus eft.

nita mifericordia Dei,

to. Hæc dicta fint pro declaratione argum, contr. Secundò vides: quomo-
dò, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

In corpore duo fiunt. Primò manifeftatur status servilis generis
bumani quoad duo, culpam, fcilicet, & panam, Secundò refpondetur quefi-
to una conclufione, fcilicet. paffio Christi eft noftra redemptio. Primum de-
claratur quoad peccatum, & diabolum fuggeftorem auctoritatibus, quo- 40
ad pœnam verò ratione clara in litera. Conclufio probatur. Paffio Chri-

Suarez 9.48.4.5. in com

ment.

Medina 9.48. art. 5.

TORI

.B.

268. 4.194.4.

SUPER QU. XLVIII.

non eft fuum, fed alterius, ipfe non dici-
tur redimere principaliter, fed magis il-
le,cujus eft pretium. Pretium autem red-
emptionis noftræ eft fanguis Chrifti
vel vita ejus corporalis,quæ eft in fangui-
ne, quam ipfe Chriftus exolvit, unde -
trumque iftorum ad Christum pertinet im-
mediatè, inquantum eft homo, fed at to-
tam Trinitatem, ficut ad caufam primam,
&remotam, cujus erat & ipfa vita Chri-
fti, ficut primi auctoris, & à qua infpira- que dependentis, nec per
tum fuit ipfi homini Chrifto, ut patere- æqualitatem abfoluta,
tur pro nobis, & ideò effe immediatè red- fed per quandam divină
emptorem, proprium eft Chrifti, in acceptationem fatisfa-
quantum eft homo:quamvis ipfa redem-
ptio poffit attribui toti Trinitati, ficut
prima caufæ.

Utrum effe redemptorem, fit proprium Chrifti.
D QUINTUM fic proceditur.
Videtur, quòd effe redempto-
rem,non fit proprium Chrifti.
ONCL.Effe imme- Dicitur enim Pfal. 30. Redemifti me do-
diate redemptore, mine, Deus veritatis: fed effe dominum
proprium eft Chrifti; Deum veritatis, convenit toti Trinit. nó
inquantum eft homo:
quamvis redemptio i. ergo eft proprium Chrifti.
pfa poffit attribui toti 2. Prætereà. Ille dicitur redimere,
trinitati, ficut prima qui dat pretium redemptionis; fed Deus
caufæ.
¶PROB. 1. Quia pre- pater dedit filium fuum redemptionem
tium redemptionis no- pro peccatis noftris, fecundú illud Pfal.
ftræ, atque actus folu- 100. Redemptionem mifit dominus populo
inter. tionis pretii, pertinet fuo. Gloff. *ideft, Chriftum, qui dat rede.
immediatè ad Chriftü,
cùm ipfe vitam fuă cor- ptionem captivis. ergo non folùm Chri-
porale per feipfum pro ftus, fed etiam Deus pater nos redemit.
nobis exolverit Deo.Se- 3. Prætereà. Non folùm paffio Chri-
cunda autem pars, fcili- fti, fed etiam alioru fanctorum proficua
cet,quamvis,&c. proba-
tur. Quia totius trinita fuit ad noftra faluté, fecúdú illud Coloff.
tis, tamquam primi a- 1. Gaudeo in paffionibus meis pro vobis, &
taris, eft tùm corpora- adimpleo ea, que defunt, paffionum Chri-
lis vita Chrifti, tùm in- sti in carne mea pro corpore ejus, quod est
fpiratio actus folutionis
cjus pro nobis, ut patet, ecclefia. ergo non folùm Chriftus debet
1. EX PSAL Redemi dici redemptor, fed etiam alii fan&i .
fi. &. Principaliter. S. SED CONTRA eft, quod dicitur
Tunc nihil, &c. Cum
Galat. 3. Christus nos redemit de maledi-
hoc enim,quòd tota tri-
nitas nos redemit prin- to legis, factus pro nobis maledictum : fed
cipaliter, ftat fimul, folus Chriftus factus eft pro nobis male-
quòd Chriftus homo dictum. ergo folus Chriftus debet dici
e: id, quod dixit arti- nofter redemptor.

RESPONDEO dicendú, quòd ad
II. DE MAJORI. hoc, quòd aliquis redimat, duo requi-
Qui dat. Refpon. Secu-
dum quòd dat. §. Hoc runtur, fcilicet actus folutionis, & pre-
eft. Si dat, ut primus a- tium folutum ; fi enim aliquis folvat pro
gens pretium redeptio- redemptione alicujus rei pretium, quod
nis, ipfe redemit, ut pri-

mus agens: fi auté dat immediatè illud pretiŭ, ipfe redimit immedia
tè. Tunc nihil, &c. ut patet in textu, & ex dictis.

III. ILLATIO CONCLUSIONIS. Ergo non folùm, &c. B. Negatur il-
latio. §. Non enim effe Ecclefiæ proficuum quomodocumque fufficit ad
hoc, quòd ille talis fit redemptor: fed requiritur, quòd fit Ecclefiæ profi- 90
cuus per modum redemptionis. Paffiones autem sanctorum, de quibus in
argumento, proficiunt, &c. ut in tex.

EXAM. Ly non per modum redemptionis. Scilicet, ut habetur ex con-
textu articuli, fic formaliter intellecto, perfecta, ideft condigna per folu-
sionem pretii ad abfolutæ æqualitatis recompenfationem pro omni culpa

&tionem Chrifti, ab ca

Patris, ficut primordialis auctoris. Chriftum non effe falAd tertium dicendú, quòd paffiones vatorem, feu redemptorem. Et Menandri, fanctoru proficiunt Ecclefiæ,non quidem ut refert Eufebius lib. 3. per modû redemptionis, fed per modú c. 3. & D. Auguft. lib. exempli, & exhortationis, fecundum il- hærefibus, dicentis, fe lud fecúdæ ad Corinth. primo. Sive tribu- torem, feu redempto lamur pro veftra exhortatione, & falute. rem mundi, ac ex Olympo ad hominum falutem demiffum. Articulus enim ifte utramque impugnat, & expugnat: cùm doceat & affirmativam, fcilicet, Chriftum effe redemptorem, & negativam, fcilicet, nullü præter ipfum, nec etiam SS. Apoftolos effe redemptorem. Nam hoc effe proprium Chrifto, ut dicit conclufio articuli, in cludit utrumque: ac fi diceretur, folus Chriftus eft falvator, feu redemptor. Secundo habes: quomodò per rationem oftendas, illas meritò damnari per hoc, quod dicitur Galat. 3. Chriftus nos, & cæt, ut cum difcurfu ponitur in argum. cont. Item à dictis fuprà articul. numero fecundo, 247&in Additio articul, numero 332, cum Elucidat, ubique. Item à Veritatibus aureis fuper legem veterem, Levit, decimofexto, conclufio, octava.

Item per dictum Matthæi primo. Vocabis nomen ejus Jefum. Quod qui dem dicitur Ifa. 62. nomen novum, quod os domini nominavit. Et hoc,, quia nullus falvat populum fuum à peccatis eorum, nifi Chriftus, Legitur enim Actu. 4. Non effe aliud nomen fub cælo datum, in quo oporteat nos

falvos fieri, nifi nomen Chrifti. Vide refpon, ad tertium, & quæftio, pri me, articul, fecundum, ad fecundum. Tertiò vides: quomodò ex his be nè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica viciffim declaretur, atque confirmetur.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

T Itulus, ut fonat, fumendus eft ita, quòd Chriftus fumitur, ut diftinguitur à Patre, & Spiritufancto, & ab aliis fanétis. Et eft fermo de. Annotat redemptione univerfali humani generis, quam dictum eft in præcedenti ar- 10 ticulo effe effectum paffionis Chrifti.

Cumment.

Annot

259

In corpore funt due conclufiones. Primacft: Effe redemptorem immediate, eft proprium Chrifti, inquantum homo. Secunda eft: Redemptio poteft attribui toti Trinitati, ut prime caufe. Probantur ambæ fimul. Utrumque horum, fcilicet actus folutionis, & pretium folutum, pertinet immediatè ad Chriftum, inquantum homo, & ad totam Trinitatem, ut primam caufam. ergo. Ajumptum pro prima parte probatur: quia pre tium noftræ redemptionis eft vita corporalis Chrifti, quam ipfe Chri ftus exolvit. Pro fecunda verò: quia vita corporalis Chrifti erat Trinitatis, ut primæ caufæ, & ipfa Trinitas infpiravit animæ Chrifti, ut poneret vitam fuam pro nobis. Confequentia autem probatur: quia ad hoc, quòd 20 aliquis redimat, duo requiruntur, & quòd ipfe folvar, & quòd folvat de fuo. Et primum quidem patet: quia alioquin non redimeret. Secundum autem probatur, quia, fi de alieno redimeret, magis redimeret dominus pretii, quàm ille folvens, ut patet in his, qui de eleemofynis redimunt captivos.

Inf.q.49 a

litera dicitur, quia, ut à prima caufa, mediatè, eft commune Trinitati: redimere autem perfonale eft propriu Chrifto :quia, perfonaliter loquendo, fola Chrifti perfona, & de folius fuæ perfonæ pretio redemit genus humanum, ut patet ex dictis.

ટ

¶ Num fanctorum paffiones proficiant Ecclefiæ per modum red-
emptionis..

N refponfione ad tertium dubium occurrit circa illud. Paffiones fan- Quest.
ctorum proficiunt ecclefiæ non per modum redemptionis: tum, quia
hoc eft contra ipfum auctorem in 4. Sentent, diftinct., 20, ubi thefaurum
ecclefiæ, ex quo indulgentiæ efficaciam habent, paffiones fanctorum con-
tinere dicit, tùm, quia hoc idem Clemens VI. in Extravaganti de Jubi-
læo quinquagenario exprefsè dicit. Conitat autem paffiones per indul-
gentiam applicatas per modum fatisfactionis, ac per hoc redemptionis
proficere ecclefiæ .igitur.

Ref. quai

Ad hoc dicitur, quòd fententia hujus literæ non eft contra doctrinam de efficacia indulgentiarum ex thefauro meritorum Chrifti, & fanctorum, quam efle Romanæ Ecclefiæ doctrinam, & ab omnibus amplectendam nuperrimè fanctiffimus dominus nofter Leo decimus per fuam Decretalem ad me nunc in Germania legatum fignificavit in hæc verba, adhibitis cenfuris contra prædicantes oppofitum, ut quidam jam coperant. Per præfentes tibi fignificandum duximus, Romanam ecclefiam, quam relique tanquam matrem fequi tenentur, tradidiffe Romanum Pontificem Petri clavigeri fuccefforem, & Jefu Chrifti in terris vicarium, poteftate clavium, quarum eft aperire regnum cælorum, tollendo illius in Christi fidelibus impedimenta, culpam fcilicet, & pænam pro actualibus us peccatis debitam, culpam quidem mediante facramento pænitentiæ, pænam verò temporalem pro actualibus peccatis fecundum divinam juftitiam debitam mediante ecclefiaftica indulgentia, poffe pro rationalibus caufis concedere eifdem Chrifti fidelibus, qui charitate jungente membra funt Chrifti, five in hac vita fint, five in Purgatorio indulgentias ex fuperabundantia meritorum Christi, & fanctorum : & tam pro vivis, quã pro defunctis Apoftolica auctoritate indulgentiam concedendo, thefaurum meritorum Jefu Chrifti, & fanctorum difpenfare, & per modum abfolu tionis indulgentiam ipjam conferre, vel per modum fuffragii illam transferre confueviffe, ac propterea omnes tam vivos, quam defunctos, qui veraciter omnes indulgentias hujufmodi confecuti fuerint, à tanta tem porali pana fecundum divinam juftitiam pro peccatis fuis actualibus debita liberari, quanta conceffe, & acquifita indulgentiæ æquivalet. Et ita ab omnibus teneri, & prædicari debere, fub excommunicationis latæ fententiæ pœna, a qua illam incurrentes ab alio, quàm à Romano Pontifice, nifi in mortis articulo, nequeant abfolutionis beneficium obtinere, aucioritate Apoftolica earundem tenore præfentium decernimus. Hæc ibi. Sed intendit Auctor de paffionibus fanctorum abfolutè ita, quòd inter paffiones Chrifti, & fanctorum multiplex in propofito traditur hic differentia. Prima eft in verbo, paffiones: nam pailiones Christi abfolutè redimunt Ecclefiam, paffiones autem fanctorum non abfolutè, ut hic dicitur, fed fuperfluè tantùm fatisfaciunt pro nobis, ut in quarto Sentent. & in dicta Extravagante continetur. Secunda eft in verbo redemptionis: quoniam paffio Chrifti redimit fimpliciter: quia à fervitute culpæ, & pœnæ paffiones verò fanctorum non nifi fecundum quid redimunt, fcilicet à pœna quadam, fcilicet temporali pro actuali peccato debita. Tertia eft in verbo proficiunt, quia paffio Chrifti potelt Ecclefiæ per modum redemptionis, etiamfi nulla clavis Ecclefiæ intercedat: fed paffiones fanctorum non pro me fatisfaciunt, nifi clavium auctoritate mihi applicentur. Tot ergo limitationibus opus cùm fit ad verificandum, quod aliquæ paffiones lanctorum profunt Ecclefiæ per modum redemptionis, ac per hoc affirmativa, non nifi fecundum quid fit vera, potuit abfque ullo veritatis præjudicio negativa fimpliciter, & abfolutè efferri, dicendo, quòd paffiones fanctorum non profunt ecclefiæ per modum redemptionis. Et cum veritate iftius negativæ ftare jam patet doctrinam de efficacia indulgentiarum ex meritis fanctorum.

T Adverte hic, quòd convenientium Chrifto mediante humana natu-
ra duplex eft differentia. Quædam enim funt difpofitiones effendi, aut pa-
tiendi, ut effe calidum, manfuetum, flagellatum, crucifixum, triftein,
& hujufmodi, & hæc omninò funt propria Chrifto, ut diftinguitur a Patre,
& Spiritufancto. Quædam verò funt actiones, ut docere, fanare, redimere,
falvare, & cæt, & de his aliter eft dicendum fecundum rem, & aliter fe- 30
cundum nominum appellationem. Nam fecundum rem dicendum eft,
quòd actio dupliciter fumitur: fcilicet caufaliter, yel perfonaliter. Et hoc
eft dictum, actionem Chrifti fumi poffe, vel fecundum quòd eft actio
à fuis efficientibus exiens, & fic quælibet talis Chrifti actio eft effectivè
à tota Trinitate mediatè, & ab humanitate Chrifti immediate, tota fiqui-
dem Trinitas falvavit genus humanum,&fanavit infirmos,fufcitavit mor
tuos, &c. ita, quòd, intra limites caufalitatis ftando, non magis Verbum,
quàm Pater, & Spirituffanctus falvavit, fanavit, docuit, &car. quia indi-
vifa funt opera Trinitatis ad extrà. alio autem modo, fcilicer perfonaliter
fumptæ hujufmodi actiones, hoc eft, ut terminantur ad hypoftafim, cu-
jus funt, non dico, ut caufæ, fed ut hypoftatis, feu perfonæ, fic funt pro- 40
priæ filio ita, quòd nec Patri, nec Spirituifancto conveniunt, ita enim per-
fonaliter filius Dei docebat, fanabat, redimebat, falyabat per aflumptam
humanam naturam, quòd nec Pater, nec Spirituffanctus perfonaliter hæc
operabatur: nam ille homo docens, fanans, falvans, redimens, &cæt.erat
filius Dei : & non Pater, nec Spirituffanctus, nec Trinitas. Secundum verò
nominum denominationem confiderandum eft, an nomen, de quo quæ
ritur, importet principaliter actionem, ut exeuntem à caufa, an actionem,
ut refpicit hypoftafim, cujus eft, an utrumque: illa enim, quae principali
ter refpiciunt caufam, inter comunia toti Trinitati computanda videntur,
ut mortuos fufcitare, miracula facere, & reliquæ actiones, quas Chriftus
licèt mediante humana natura exercuit, principaliter tamen ratione deita- so
tis: illa verò, quæ determinant hypoftafim principaliter, inter propria
computanda funt: ut prædicare, ambulare, admirari, videre, & hujufmo
di. Quæ aute medio modo,& ad caufam, & perfonam referri indifferenter,
aut quafi indifferenter fe permittunt, diftinctione digna funt, & in horum
numero locaffe videtur Auctor redemptionem, motus, ut puto, auctoritate
glof allegate in litera fuper illud: Redemifti me domine Deus veritatis.
Pollet tamen dici, quòd redemptio, de qua eft fermo, gratia materiæ de
terminat fibi perfonam Chrifti: quoniam materia ejus elt fanguis, feu vita
corporea Chrifti, non qualitercumque, fed paffioni, mortique expofita:
conftat fiquidem, hæc omnia propria effe Chrifto: ac per hoc dicendum eft
abfolutè, quòd effe redemptorem humani generis, eft proprium Chrifto: 60
quoniam ipfe perfonaliter ita, quòd nec Pater, nec Spiritullanctus folvit,
& de fuo perfonaliter ita, quòd nec Patris, nec Spirituffancti perfonali-
ter. Et glo. & fimilia intelligenda funt caufaliter: nec difcrepat hoc à lite-
ræ doctrina, quæ ad caufalitatem attendit. Et potes, fi vis, diftinguere, di-
cendo, quòd redimere caufaliter, eft proprium Chrifto immediatè, ut in

1.0). Et op.

2. c. 318. fi.

& ad Ro.

4. fin.&.

Coinsb.

Suarez to. 1, in p. 3. d.

31. Ject.7. Medina q. 48.ar. 6.

SUPER Q. XLVIII.

SEX TU S.
falutem per modum efficientia.
potuit contingere omnes homines. ergo
non potuit efficienter operari falutem o-
mnium hominum.

ARTICULUS
Utrum paffio Chrifti operata fit nostram
DSEXTUM fic proceditur. Vi-
detur,quòd paffio Chriftinon
fit operata noftram falutem
modum efficientiæ. Caufa
Chrifti efficienter enim efficiens noftræ falutis eft magnitu-
modo inftrumetali cau- do divinæ virtutis, fecundum illud Ifa.

ART. VI.

C L. Paffio

fat noftram falutem.

per

PROB. Quia paffio 59. Ecce non eft abbreviata manus ejus, ut Chrifti operatur inftru- falvare non poffit: Chriftus autem crucimetaliter i virtute Dei- fixus eft ex infirmitate, ut dicitur 2. ad tatis, tanquam princi- Corinth. 13. non ergo paffio Chrifti effinoftram, cùm humani- cienter operata eft noftram falutem.

palis agentis,ad falutem

I. DE CONCLUS.

tas Chrifti fit Deitatis 2. Prætereà. Nullum agens corpoinftrumentum, 9. 13. rale efficienter agit, nifi per conta&tum, art. 2. 3. 9.43. art. 2. unde etiam & Chriftus tangendo munPaffio Christi, R. Relata davit leprofum, ut oftenderet car nem fuä ad naturam carnis Chri- falutiferam virtutem habere, ficut Chry*Ho.16.in fti, fecundum naturam foftom.* dicit: fed paffio Christi non

Mat. in carnis tantùm. §. Tunc
p.imp.ha-
mil. 22. id
innuit,

nihil, &c. Nam conclu

2.

10.

fio articuli confiderat paffionem Chrifti, ut relatam ad carnem Chrifti,
fecundum quòd ipfa caro hypoftaticè unitur Deo, agens tanquam inftru-

70

80

90

II. DE MAJORI. Nifi per contactum. B. Corporalem, vel fpiritualem. §. Si fcilicet fit agens corporale, fpiritui, & maximè divini3. Prætereà. Non videtur ejufdem tati unitu. Tunc nihil, effe operari per modum meriti, & per &c. Nam Paffio Chrifti, modum efficientiæ, quia ille, qui mere- licet fit, &c. ut in text. tur, expectat effectum ab alio: fed paf- fio Chrifti non operatur Ex quo vides: quòd paffio Chrifti operáta eft noftram falutem efficienter, feu efficaci per modum meriti. non ergo per modú ter falutem, nifi in his, efficientiæ. qui tangunt cam tactu fidei formate: fic enim ¶SED CONTRA eft, quod dicitur intelligitur ly per fidem, 1. ad Corinth. 1. quòd verbum crucis, & fidei facraméta. Nã his, qui falvi fiunt, est virtus Dei: fcd vir- licèt Chriftus pro omnitus Dei efficienter bus mortuus fit, non noftra faluomnes tamen mortis etem. ergo paffio Chrifti in cruce efficien- jus beneficium recipiút, ter operata eft noftram falutem.

ranti fecundum eandem

TII DE MAJORI. duplex eft efficiens, principale, & inftru-
Ejufdem. R. Confide- mentale. Efficiens quidem principale huma-
rationem.§. Tunc nihil, na falutis est Deus. Quia verò humanitas
& cæt. Paffio enim Chri- Chrifti eft divinitatis inftrumentum, ut
*q.13. ar... fti, fecundum quòd com- fuprà dictu est,*ideò ex cófequenti omnes
1. & q. paratur, &c. ut in tex.
41, art.2. ubi etiã facit epilogum actiones, & paffiones Chrifti inftrumen-
declarantem tora quæ taliter operantur in virtute divinitatis ad
ftionem, ut patet. falutem humanam. Et fecundum boc paf-
fio Christi efficienter caufat falutem buma

43.

Utilitas
Fru Eccl.s.

Dei.

Annetas.

Comment.

APPENDIX.

nam.

¶AD PRIMUMergo dicendum, quòd
Exart. habes primo: paffio Chrifti relata ad Chrifti carnem
babes
tionem oftedas, meritò congruit infirmitati affumptæ. Relata
effe infinuatum à feri- verò ad divinitatem confequitur ex ea
pturis: quòd Crux, feu infinitam virtutem,fecundum illud 1. ad
paffio Chrifti operata Cor. 1. Quod infirmum eft Dei, fortius eft
eft falutem noftram per
modum efficientiae. ut hominibus, quia.f.ipfa infirmitas Chri-
per hoc, quod dicitur 1. fti, inquantum eft Dei, habet virtutem
Cor. 1. Verbum crucis, excedentem omnem virtutem humanã.
&c. fecundum quòd cù
difcurfu ponitur in ar-
Ad fecundum dicendum,quòd paf-

Titulus clarus, ut fonat.

20

fio Chrifti, licèt fit corporalis, habet ta- gum, cont. Ite per mul-
men fpiritualem virtutem ex divinitate ta dicta Num.17. fecun-
dam quòd patet in Ve-
unita. & ideò per fpiritualem contactum ritatibus aureis fuper to-
efficaciam fortitur, f. per fidem, & fidei tam lege vetere, Num.
facramentum, fecundum illud Apoftoli, 17.concl.1.3. ubi de cru-
Quem propofuit Deus propitiatorem per tractatur, & hic repe-
fidem in fanguine ipfius.

Ad tertium dicendum, quòd paffio
Chrifti, fecundum quòd comparatur ad
divinitatem ejus, agit per modum effi-
cientiæ, inquantum verò comparatur ad
voluntatem animæ Chrifti, agit per mo-
dum meriti: fecundum verò quòd con-
fideratur in ipfa carne Chrifti, agit per
modum fatisfactionis, inquantum per
eam liberamur à' reatu pœnæ : per mo-
dum verò redemptionis, inquantum per
eam liberamur à fervitute culpæ : per
modum autem facrificii, inquantum per
eam recóciliamur Deo, ut infrà dicetur. *

Commentaria Cardinalis Cajetani.

In corpore eft una diftinétio bimembris cum duabus conclufio-
nibus juxta ipfa membra. Diftinctio eft: Caufa efficiens duplex: principa-
lis, vel inftrumentalis.prima conclufio eft. Caufa efficiens principalis no-
ftræ falutis eft Deus, Secunda eft,Paffio Chrifti eft caufa efficiens inftrumen- 30
talis noftræ falutis. Probatur hæc: Humanitas Chrifti eft Deitatis inftru-
mentum. ergo omnes actiones, & paffiones Chrifti operan tur inftrumen-
taliter virtute Deitatis ad falute humanã.ergo pafsio Chrifti efficienter cau-

QUESTIO

fat noftram falutem.

cis virtute ad longum

tere illa non eft opus. Quia verò à figuris ad fi gurata procedes: ideò ut fcias talem proceffum effe & validum, & doctrina Ecclefia

confentaneum

à

vide
hoc edoceri factis ipfis
Concilio Hifpalenfi fe-
cundo, quod affertur à
Veritatibus aureis prędi-
Etis,lib.Levit.8.concluf.
2. Secundò vides: quo-
modò ex iis benè pen-
fatis, & applicatis do-
viciffim declaretur, at-
&trina præfens Angelica *
que confirmetur.

∙19 ar.

¶ Adverte hic, & pro refponfione ad fecundum, quòd paflio Chrifti, ut Annotat.
auctor dicit, tenet locum medicinæ. Et,quemadmodùm medicina corpora-
liter adhibita infirmo inftrumétaliter fanat:ita paffio Chrifti fpirituali con-
tactu fidei, feu fidei facramentis adhibita nobis, fanat nos etiam inftrumē-
taliter.Differentia autë eft,quia medicina corporea adhibita, fit inftrumen-
tu naturæ ipfius infirmi, medicina autem paffionis venit inftrumentu Dei-
tatis,& fola adhibitione per fide, feu facramenta eget ad hoc, ut nos fanet.

QUADRAGESIMA NON-A.

De effectibus paffionis Christi, in fex articulos divifa.

EINDE confiderandum eft de ipfis effectibus pal-¶ Secundò. Utrum per eam fimus liberati à poteftate diaboli.
fionis Chrifti.

inere,

Hæc ibi

Medina q.49. art.1.

interpa

Tertiò. Utrum per eam fimus liberati à reatu pona.
Quartò. Utrum per eam fimus Deo reconciliati.
Quintò. Utrum per eam fit nobis aperta janua cœli.
Sextò. Utrum per eam Chriftus adeptus fit exaltationem.

ARTICULUS
US PRIMU s.
Utrum per paffionem Chrifti fimus liberati à peccato.

D PRIMUM fic proceditur.
Videtur, quòd per paffionem
Chrifti non fimus liberati à
peccato. Liberare.n. à pec-
caufa remiffionis pec- cato, eft proprium Dei, fecundum illud
PROB. Quia paf Ifa.43. Ego fum, qui deleo iniquitates tuas
fio Chrifti peccatorum propter me: Chriftus autem non eft pal-
semiffionem caufat per fus, fecundum quòd Deus, fed fecun-
modum & promerentis dum quòd homo. ergo per paffionem
ptionis à capite, & eff Chriftinon fumus liberati à peccato.
2. Præt.Corporale non agit in fpi-
ut fingillatim de his tri- rituale: fed paffio Chrifti eft corporalis:
1. DE MINORI, Se- peccatum autem non eft, nifi in anima,
cundum quòd homo. B. quæ eft fpiritualis creatura. ergo paffio
Deo perfonaliter uni- Chrifti non potuit nos emundare à

ex charitate, & redem

cientiæ ab inftrumento,

bus declaratur in text.

tus. §. Ideft fecundum
humanitatem unitam

peccato.

perfonæ Dei. Tunc ni- 3. Præt. Nullus poteft liberari à
hil,&c. Licet enim Chri- peccato, quod nondùm commifit, fed
frus no fit, &c. ut in text. quod in pofterum eft commiffurus. Cùm
Ubi expone ly inftru- igitur multa peccata poft Chrifti paffio-
mentum, fcilicet con-
nem fint commiffa, & tota die commit-

junctum.

Tunc nihil,&c. Nã paffio Chrifti eft, ut quædã caufa tantùm univerfalis remittendi peccata,q. 46.ar.1.2.tertio.Et ideò, licèt fit in genere caufe

univerfalis fufficientiffima, q.48.ar.2.4. neceffe eft, quòd ipfa paffio per caufam particulare adhibeatur fingulis ad deletionem propriorum peccatorum, Hoc autem

in genere caufæ univer

paffio Chrifti est propria caufa remiffio- fit, &c. ut in tex. Ex quo
nis peccatorum tripliciter. Primò quidem formaliter applicando
per modum provocantis ad charitatem, dic: quòd caufæ particu
lares funt baptifmus,pe-
quia,ut Apofto.dicit Rom.5.Commendat nitentia, & alia facra-
Deus fuam charitatem in nobis, quoniam, meta.videq.48.4.6.ad fe-
cùm adbuc inimici eßemus,Chriftus pro no- cundu. Pro textus quo-
bis mortuus eft. Per charitate auté confe- que præfentis, ac forma-
lis refponfi notitia cla-
quimur veniam peccatoru, fecundum il- riori, attende exemplu
lud Luc.7. Dimiffa funt ei peccata multa, de fole, & agricola,quo-
quoniam dilexit multùm. Secundò paffio niam, licèt fol fit caufa,
Chrifti caufat remiffionem peccatorum falis, fufficientiffima ad
per modum redemptionis: quia enim producendum triticum
ipfe eft caput noftrum per paffionem ex terra: tamen ad hoc
fuam, quam ex charitate, & obedientia ulterius requiritur ne-
ceffariò, quòd agricola,
fuftinuit, liberavit nos tamquam mem- tanquam caufa particu
bra fua à peccatis, quafi per pretium fuæ laris, jaciat femen tritici
paffionis: ficut fi homo per aliquod ejus in terram difpofitam. Et
licèt fol, tanquam caufa
meritorium, quod manu exerceret, redi- univerfalis, faciat vide-
meret fe à peccato, quod pedibus com- re: tamen,fi homo, tan-
mififfet. Sicut enim naturale corpus eft qua caufa particularis
unum ex membrorum diverfitate confi- non aperiat oculos ad
vifionem apt os, nm-
ftens, ita tota Ecclefia,quæ eft myfticum quam etiam prefente
corpus Chrifti, computatur quafi una fole videbit.
perfona cum fuo capite, quod eft Chri- V. ILLATIO CON-
CLUSIONIS. Ergo paf-
Itus. Tertiò per modum efficientiæ, in- fio Chrifti non, &c. B.
quantum caro,fecundum quam Chriftus Negatur illatio. §. Pro-
pafsionem fuftinuit, eft inftrumentum cedit enim ex præmiffis
divinitatis, ex quo ejus pafsiones, & male intelle ter dem,
intellectis. Putat
enim, quòd per fidem,
charitate, & mifericor
diam, paffione Chrifti remittantur peccata, quod non eft verum, neque fic
intellectum à fcripturis ibi adductis, Omnia fiquidem illa dimittunt

11. DE MAJORI. tantur, videtur, quòd per paffionem
Corporale. Be. Ut agens Chrifti non fimus liberati à peccato.
præcisè in virtute cor-
4. Præt. Pofita caufa fufficienti, ni-
poralis. §. Tunc nihil,
&c.Nam paffio Christi, hil aliud requiritur ad effectum induce-
Licet fit,&c. ut in textu, dum: requiruntur autem adhuc alia ad
Ex quo formaliter ad remiffionem peccatorum,fcilicet baptif-70
corporale, ut agens in mus, & pœnitentia. ergo videtur, quòd
virtute fpiritus, cui uni paffio Chrifti non fit fufficiens caufa re-
tur, poteft agere in fpi- miffionis peccatorum.
rituale, vide q.48.art.6.
ad fecundum.
5. Præt. Proverb. 10. dicitur. Uni
III DE ANTEC. verfa delicta operit charitas.& A&.15. di-
Nullus poteft liberari à citur:Per mifericordia,& fidem purgantur
peccato, quod nondum peccata; fed multa funt alia, de qui-
commifit. R. Nega? bus habemus fidem, & quæ funt pro
Joquendo fcilicet de li-

1

Utilitas

2.9.2. art. 7.

APPENDIX.

actiones operantur in virtute divina ad
expellendum peccatum.

peccata, virtute paffio-
nis Chrifti prefuppofita:
ac fi caufa particularis
præfupponat virtutem AD PRIMUM ergo dicendum,
caufæ univerfalis. Sicut quòd, licèt Chriftus non fit paffus, fc-
n. per baptifmum,alia- cundum quòd Deus, tamen caro ejus eft
que facramenta, ita etiä
per fide applicatur nobis divinitatis inftrumentum, & ex hoc paf-
paffio, &c. ut in tex. Vide fio eius habet quandam divinam d virtu-
ar.2.ad fecundum, & 2. tem dimittendi peccata, ut dictum eft. *
¶ Ad fecundum dicendum, quòd paf- 10
X articulo habes fio Chrifti, licèt fit corporalis, fortitur
pro Eccls. E primo: quomodo tamen quandam fpiritualem virtutem
per rationem oftendas, ex divinitate, cujus caro ei unita eft, ut
meritò effe infinuatum inftrumentum: fecúdum quam quid em
à fcripturis: quòd paffio
Chrifti nos liberavit à virtutem paffio Chrifti eft caufa remif-
peccato. Ut per dictum fionis peccatorum.
Apoc.1.dilexit, &c. fe-
¶ Ad tertium dicendum, quòd Chri-
cundum quòd eft in
arg.cont. Item per dictu
ftus fua paffione nos à peccatis liberavit
Joan.1. Ecce agnus Dei, caufaliter, ideft, inftituens caufam no-
qui tollit peccata mun- ftræ liberationis, ex qua poffent qua
di, Nomine, n. agni, in-
tellexit immolationem cunque peccata quandocumque remitti,
ipfius Chrifti, quem tuc vel præterita, vel præfentia, vel futura,
digito monftrabat de ficut fi medicus faciat medicinam, ex
fusè patet in Veritatibus qua poffint quicumque morbi fanari,

:

cujus immolatione dif

Annot. T

Comment.

271. ad 19.4.2. Et 3. d. 19.

ad 9. Etop.

Commentaria

etiam in futurum.

&aliis,

aureis fuper totam lege Ad quartum dicendum, quòd, veterem, Exod.12.concl. 1. Cùm igitur Christū, quia paffio Chrifti præceffit, ut caufa ut agnum,tollere pecca quædam univerfalis remiffionis peccato- ta mudi, dicat, relinquit 94.4.4. rum (ficut dictum eft *) neceffe eft, quòd per hoc fapientibus intelligendum, quòd paffingulis adhibeatur ad deletionem pro- fione fua Chriftus abfpriorum peccatorum. Hoc autem fit per tulit peccata mundi baptifmum, & poenitentiam, & alia fa- feu (quod idem eft quòd cramenta, quæ habent virtutem ex paf- nos per paffionem ejus liberati fumus à peccafione Chrifti, ut infra patebit. * to. Item per hoc, quod Ad quintum dicendum, quòd etiã dicitur ad Titum capit. q.52, 4.5. * per fidem applicatur nobis paffio Chri- fecundo. Qui dedit fefti ad percipiendum fructum ipfius, fe- metipfum pronobis, ut cundum illud Rom. 3. Quem propofuit iniquitate. Nam perly Deus propitiatorem per fidem in fanguine dedit femetipfum deno ejus. Fides autem, per quam à peccato tat illius paffionem, & perly ut nos, &c. denomundamur, non eft fides informis, quæ tat ciufde paffionis fru poteft effe etiam cum peccato, fed eft fi- &tum, fcilicet, quòd libedes formata per charitatem, ut fic paffio ravit nos ab omni pec Chrifti nobis applicetur,non Chrifti nobis applicetur,non folu quantü cato. Item à dicto ad Hebr. 9. Quantò magis ad intellectum, fed etiam quantú ad affe- fanguis Chrifti emüdabit &tum.Et per hunc etiam modum peccata confcientiam noftră ab dimittuntur ex virtute paffionis Chrifti. operib.mortuis? i. à pecCardinalis Cajetani.

Itulus intelligitur de liberatione per paffionem Chrifti, ut caufam, non qualemcumque, fed propriam, ut patet ex ultimo argumento. In corpore unica conclufio: Paffio Chrifti est propria caufa remifsionis peccatorum, tribus modis. Probatur figillatim quoad fingulos modos. Litera eft fatis clara.

D. Alb. 3. fent, dift.19.

art. 2.

Medina 9.49.a.2.
SUPER QU. XLIX.

ART. II.

Ca

diaboli confideretur.

minis) nos Deo reconci

boli confideratur illa

nos redimeret ab omni

catis. Secundò vides:&c.

¶ RESPONDEO dicendum, quòd circa Ex quo formaliter dic, poteftatem, quam diabolus in homines quòd ideò dicimur effe exercebat ante Chrifti paffionem, tria liberati à poteftate diafunt cófiderada. Primum quidem ex par- fti, quia datum eft per boli per paffioné Chrite hominis, qui fuo peccato meruit, ut ipfam paffionem nobis in poteftatem traderetur diaboli, per cu- robur ad refiftendum jus tentationem fuerat fuperatus. Aliud poteftati diaboli. Vide fimile quid 1.94.2.ar.3. autem eft ex parte Dei, quem homo pec- ad primi cum Elucidat. cando offenderat,qui per fuam juftitiam Sicut enim inde habehominem reliquerat poteftati diaboli. tur: quòd ideò dicitur Tertium eft ex parte ipfius diaboli, qui Deus deftruere malum, fua nequiffima voluntate hominem à rebus malum, fed quia confecutione falutis impediebat. ex quolibet malo à fe

non quia non accidat in

Adverte, quòd, cùm paffio Chrifti dicitur caufa propria remiffionis peccatorum, intelligitur ita propria, quòd fola ipfa eft, per quam veniam confequimur peccatorum omnes præteriti, præfentes, & futuri: fine fide enim paffionis Chrifti explicitè, vel implicitè impoffibile eft, fecundum potentiam ordinariam, hominem remiffionem peccatorum confequi. SECUND u s. Utrum per paffionem Chrifti fimus liberati à poteftate diaboli. D SECUNDUM fic proceditur. Videtur,quòd per paffione, Chrifti nó fimus liberati à potONCL. Paffio eftate diaboli. Ille enim non habet potChrifti nos libera- eftatem fuper aliquos, in quibus nihil fia2.Et ver. vit à poteftate diaboli: 9.29 7. five poteftas hæc ex ne permiffione alterius facere poteft: fed 60. c.17.& parte hominis, five ex diabolus numquam potuit aliquid in noHeb 2 le 4. parte Dei, five ex parte cumentum hominum facere, nifi ex perPROB. Quia paf mifsione divina. ficut patet Job 1. & 2. fio Chrifti & eft caufa quòd poteftate divinitùs accepta, cum remiffionis peccatorü, primò in rebus,& pofteà in corpore læfit. ideò, ut ex parte ho- Et fimiliter Matth.8. dicitur, quòd dæliavit ideò, ut ex parte mones, nifi Chrifto concedente, non poDei) & à diabolo eft tuerunt in porcos intrare. ergo diabolus injuftiffimè procurata, numquam habuit in hominibus poteftaideò, ut ex parte dia- tem,& ita per pafsionem Chrifti non fupoteftas, nos liberavit, mus liberati à poteftate diaboli. 1. MAJOR. Ille non 2. Prætereà. Diabolus poteftatem habet poteftatem fuper fua in homines exercet, tentando,& coraliquos, in quibus nihil fine alterius permiffione poraliter vexando ; fed hæc adhuc in hofacere poteft. R. Vel qui minibus operatur poft Chrifti paffionon permittitur juftè nem. ergo non fumus per pafsionem nocere fibiipfi confen- Chrifti ab ejus poteftate liberati. tientibus.§.Quandoqui- 3 Prat. Virtus paffionis Chrifti in merentur hoc. Tunc ni- perpetuum durat (fecundum illud Heb. hil, &c. Non enim dici- 10. Una oblatione confummavit fanctificatur fic diabolus, & cæt. tos in fempiternum) fimiliter etiam ubiq; quòd diaboli tentatio- extenditur : fed liberatio à poteftate nibus confentientes me- diaboli, nec eft ubique (quia in rentur ipfo fuo confen- multis partibus mundi adhuc funt fu tradi à Deo in pote- idololatra) nec etiam erit femper : quia ftatem diaboli.Quòd fi à Deo non tradantur ei tempore Antichrifti maximè fuam potefic, vel fic, in poteftaté, ftatem exercebit diabolus in hominum hoc ex mifericordia ma- nocumentum,de quo dicitur 2. ad Thef. 70 Thren. 3. Mifericordie 2. quòd ejus adventus erit fecundum opeDomini, quod non fumus rationem Satanę in omni virtute,& fignis, confumpi ili autem tra- & prodigiis mendacibus, & in omni fe dan:ur: ex juftitia puni- ductione iniquitatis. ergo videtur vero ex iniuftitia,etiam- quòd paffio Chrifti non fit caufa libefi non tradantur, quia rationis humani generis à poteftate diadiabolus non meretur boli. illam poteftatem in peccatores, imò meretur privari illa, fi ipfam ha- dicit Joan. 12. imminente paffione. beret, q.48. ar.4.arg.2.

ut diaboli tentamenta » ar.3.

¶ Quantum ergo ad primum, homo eft permiffo clicit bonum: ita nunc dicitur, quòd à poteftate diaboli liberatus per paffionem paffio Chrifti liberavit Chrifti, inquantum paffio Chrifti eft nos à poteftate diaboli, caufa remifsionis peccatorum. Quantum ideft, quòd paffio Chriautem ad fecundum, dicendum, quòd paffio diaboli, non quia non fti deftruxit poteftatem Chrifti nos à poteftate diaboli liberavit, poffit tentare nos, fed inquantum nos Deo reconciliavit, ut quia ex virtute paffionis infra dicetur.* Quantum verò ad tertium, ejus datur nobis vigor, paffio Christi nos à diabolo liberavit, in- omnia ad nihilum de- jusquajt, paffio Christi nos à diabolo liberavit, inquantum in paffione Chrifti exceffit mo- ducamus,ideft, ut ca per dum poteftatis fibi tradita à Deo, ma- non cöfenfum faciamus chinando in mortem Chrifti, qui non ha inania, &(quod plus eft) bebat meritum mortis, cùm effet abfque damus ea contra intenper virilem pugna redpeccato. Unde Auguft. *dicit in 13. tione tetatoris nobis ude Trinitate. Juftitia Chrifti victus eft tilia,ut patet de SS.martyribus, &c. Confirma- lib 1.c. diabolus, quia, cùm in eo nihil morte dignu tur doctrina hæc ex Co- 14 non lon inveniret, occidit eum tamen, & utique cilio Trident, feff.s. Ibị gì àf... juftum eft, ut debitores,quos tenebat, liberi enim in decr. de peccat. dimittantur, in eum credentes, quem fine orig.circa fi. hoc ipfum ullo debito occidit. univerfaliter per locum à fimili de quodam fpe¶AD PRIMUM ergo dicendum, quòd ciali indicat dicens. non dicitur fic diabolus in homincs pot- Manere autem in baptieftatem habuiffe, quafi poffet eis noce- vel fomitem,hec fancta Zatis concupifcentiam, re, Deo non permittente, fed quia juftè fynodus fatetur, & sentit,quæ, cùm ad agonem relicta fit, nocere non confentientibus, fed viriliter per Chrifti JESU gratiam repugnantibus non valet; quinimmò, qui legitimè certaverit, coronabitur. Hæc ibi, vide 1.9.22, art.2, ad fecundum. Co