Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

Dub. s.

tunam ad generationem. Confequentia hæc eft per fe nota, & affumpta et ex primo Cali. Unumquodque eft propter fuam operationem. Confequentia principalis probatur in litera, quia diftinctio operationis in generatione eft fecundum agens, & patiens. Deinde ad hujus rationis conclufionem firmandam affertur fignum in litera ex plantis, quia ideò in illis non eft diftinctio fexus, quia activa, & paffiva virtus funt mixtæ: hoc enim fignum eft, quòd diftinétio fexus eft penes activum, & paffivum. Hæc quoad radicem pofitionis.

Contra ipfam verò pofitionem procedit litera fubfumendo: beata Virgo non accepit à Spiritufancto, ut cilet pater Chrifti, fed mater, ergo non accepit potentiam activam in conceptione. Demum due viæ fecundum hanc opinionem excluduntur, altera dicentium, quòd virtute illa fupernaturali beata Virgo ufa eft agendo conceptionem Chrifti, & fic fuiffet pater Chrifti: altera dicentium, quòd virtute illa beata Virgo non cft ufa,& fic fruftrà collata ci fuiffet virtus illa activa.

¶Num tota ratio activi principii in generatione ex parte maris attendatur, passivi verò ex parte fæmina.

[ocr errors]

Queßt. 1. Ixca proceffum iftum duo occurrunt dubia. Primum eft circa confequentiam principalem allatæ rationis, non enim apparet illius effica- 20 cia, quoniam fundatur fuper illa univerfali. Omnis diverfitas operationum ad generationem eft fecundum diverfitatem activi, & paffivi, quæ non videtur vera, nec in litera habetur. Et quidem, quòd oporteat illam univerfaliter effe veram ad probandam dictam confequentiam, patet clarif fimè: quia, nifi fit univerfaliter vera, facilè negabitur confequentia, concedendo omnia affumpta, fcilicet, & quòd diftinctio fexuum eft propter diverfam operationem, & quòd distinctio operationis aliqua eft penes activum, & paffivum. Tunc enim patet debilitas confequentiæ, quia ex hoc, quòd aliqua diftinctio operis ad generationem eft penes activum, & paffivum, non fequitur determinatè. ergo diftinétio fexus eft penes activum, & paffivum. Sed, fi omnis diftinétio operationis ad generationem eft penes activum, & paffivum, optimè fequetur.ergo diftinctio fexuum eft penes activum, & paffivum: quia ipfa eft manifeftè ad diverfa opera ad generationem requifita.

Dub. 2.

Comment.

Annot.

Secundum dubium eft circa fecundam confequentiam, fcilicet. ergo tota vis activa fe tenet ex parte patris. Nam plus infertur, quàm fequatur, licèt enim fequatur. ergo tota fe tenet ex parte patris, non tamen fequitur. ergo vis activa fe tenet ex illa parte. Et confirmatur, quia fecundum multos concedentes, marem, & fœminam diftingui penes activum, & paffivum, pater etiam concurrit aliqualiter paffivè, pro quanto pars feminis paterni materialiter concurrit ad generationem. Igitur è contra aliquid ex parte matris non inconvenit concurrere activè, quamvis principaliùs concur rat paffivè, & fic falfum eft, totam vim activam ex parte maris, & totam pallivam ex parte fœminæ fe tenere,

Antequam ad hæc dicatur dubia, eft terminandus progreffus articuli, ut motis aliis propinquis dubiis poffit fimul refponderi.

¶ Quoad quartum refpondetur quæfito duabus conclufionibus. Prima eft. Beata Virgo in ipfa conceptione Chrifti nihil activè operata eft: fed folam materiam ministravit. Secunda conclufio eft. Ante conceptionem operata eft aliquid activè præparando materiam, ut effet apta conceptui, & prima conclufio non aliter in litera probatur, quàm ex fupradictis illam inferendo: fi enim tota vis activa generationis eft ex parte maris, reftat, ut fœmina paffivè folùm concurrat. Secunda autem conclufio tamquam manifefta relinquitur, quafi confequenter fe habens.

tivam, fi enim ipfa effet tantùm principium paffivum, non videretur, qua re copulavit virtuti fufceptivæ virtutem generativam.

[ocr errors]
[ocr errors]

Adevidentiam motarum quæftionum fciendum eft, quòd veritas Nitenda quæftionis hujus, ficut & multarum aliarum, in medio confiflit. Et ideò extrema fectati erraverunt, &, quia medium extremorum naturas favit, vesitatis aliquid attigerunt. Fœminarum enim potentiæ ad partem vegetativam fpectantes activa proculdubiò funt, fed res facta ab activa potentia fœminæ materiale eft, non activum generationis principium ita, quòd mas, & fœmina conveniunt in hoc quòd utriufque potentiæ funt activa, fed differunt in re facta per illas potentias, nam factum à mare femen eft activum generationis principium, factum verò à femina, quicquid fit illud menftruum, aut femen, materiale eft generationis principium. Hæc eft Peripateticorum, quos Auctor fequitur, fententia, confonatque prime philofophiæ, quoniam fic inter marem, & fœminam unitas fpecifica falvatur & in formis, & in potentiis, & differentia ponitur ex parte corporis, feu materiæ, dum penes res factas, non penes potentias animæ diverfitas formalis activi, & paffivi collocatur : res enim facta ex parte corporis fe tenet. Confonat quoque fpecifice diverfita ti maris, & fœminæ in genere fexus: differentia fiquidem maris, & fœmine formalis eft in genere fexus, materialis autem in genere animalis, unde ifta fpecifica differentia ex parte materie confequens animalis genus rationabiliter infert in ipfis propriis effectibus maris, & fœminæ diverfarum rationum conditiones. Atteftatur demùm huic pofitioni ipfa exterior difpofitio membrorum cum fuis propriis operationibus apparentibus manifeftè : membra fiquidem mafculino fexui propria ad agendum apta confpicimus, membra verò fœmineo fexui propria ad recipiendum facta videmus, & fœminas recipere femen à maribus efficientibus illud, conftat. Recipere autem adeò includitur in co, quod eft pati, ut etiam in fubftantiis immaterialibus, in quibus non manifeftè apparet potentia paffiva, dicamus, eas tantum pati, quantum recipiunt. Quò fit, ut alienus à philofophiæ viis fit, qui negat fomninas pati in conceptione, experientia teftante eas recipere femen virile.

30

Adverte hic, quòd aliud eft loqui de ipfo actu conceptionis, & aliud de menfura ipfius actus. In litera non dicitur, quòd beata Virgo nihil acti vè operata eft in menfura actus conceptionis, fed dicitur, quòd nihil activè

40

so

His prælibatis ad primum dubium contra proceffum literæ dicitur, Refol quòd fermo literæ eft de prima diftinctione per fe operationis ad ge- dubital.. nerandum ita, quòd intentio literæ eft, quòd prima per fe diverfitas operationum ad generandum eft fecundum rationem activi, & paffivi. Et hæc propofitio non eget probatione, quia ad fenfum eft per fe nota, quia conftat, quòd eft fecundum rationem immiffionis, & receptionis. Et fuper hac propofitione optimè fundatur fequela, quia mas, & fœmina per fe diverfificantur penes diverfa per fe primò opera ad generandum: quoniam ad hoc à natura diftinctio fexuum ordinatur, ut patet.

Ad fecundum verò dubium contra ejufdem proceffus alteram con- Refol.di fequentiam refpondetur, quòd fecunda confequentia, fcilicet. ergo tota vis activa ex parte maris fe tenet, rationabilis eft, quia ex co, quòd è regione diverfificantur per fe primò opera generationis penes activum, & paffivum, confentaneum eft, ut tota latitudo activi in generatione fe teneat ex parte primi activi. Quòd autem opiniones diverfæ fint de femine maris,non obftat,quin rationabilis fit pofitio contraria Peripateticorum Principis, quam fequitur Auctor. Non eft alienum à doctrina fana tradere, quod rationi confonat, licèt demonftratio mathematica non habeatur, licèt alii oppofitum fentiant. Ex dictis fiquidem quilibet perci pere poteft, quòd ex apparentibus membris, & operationibus conftantibus arguendo ad ea, quæ fenfui non fubjacent, confentaneum rationi cft, ut prima diftinguendi inter marem, & fœminam ratio fit penes agere, & pati, proculdubiò generationem, propter quam per fe primò eft lexus, & cjus diverfitas. Ad objecta Scoti contra doctrinam articuli hujus de matribus in communi refpondetur, & ad primum dicitur, quòd mirum eft de ifto ho- &object. mine affumente argumentum Auctoris in litera fecundum, & vidente 1. loco po refponfionem, & tamen arguente, quafi Auctor non refponderit. Dici- ftarum. mus ergo, ut jam dictum eft, quòd nec fomniavimus, potentiam vegetativam in muliere effe paffivam, activa enim eft, fed materiæ, in quam femen yiri agit: ficut etiam in uno, & codem homine digeftiva virtus eft activa materiæ, in quam nutritiva agit, convertendo in fubftantiam aliti. Nec accipias propriè, fed exempli gratia dictum in litera in refponfione ad fecundum, quòd potentiæ generativæ in mari, & foemina fint, ficut ars fuperior, & inferior, funt enim non diverfæ, fed ejufdem rationis in fe, quamvis, fi ad res effectas ab eis referatur, diverfarum rationum invenirentur fecundum diverfam rationem activi, & paffivi; agendi, & patiendi, ut dictum eft. Dic ergo, quòd potentia generativa faminæ eft activa, non generationis, fed materiæ proximæ, & propriæ ipfius generationis, & geniti.

operata cft in ipfo actu conceptionis. Nam beata Virgo in illo inftanti conceptionis materiam miniftravit, ac per hoc active operata eft, quia materiam miniftrare agere proculdubiò eft ita, quòd in toto tempore præcedente inftans conceptionis beata Virgo activè præparavit materiam, ut in fecunda conclufione dicitur, & in inftanti terminante tempus illud, quod fuit inftans conceptionis, præparatam materiam 60 miniftravit, ut in prima conclufione dicitur, quafi ad terminum fuæ actionis perveniens. Ad ipfum autem conceptionis actum non concurrit activè, fed paffivè fufcipiendo in materia miniftrata actionem agentis Spirituffancti loco feminis.

¶ Num mater activè concurrat in generatione.

[blocks in formation]

Ob. 3.

Ob. 4.

Excludi

tur refp. Db. Sco. de

Tùm fecundò, quia mater naturaliter plùs diligit filium, quàm pater, ut patet 8. Ethic. Ergo filius eft opus matris. Et probatur confequentia, quia pater diligit filium, ut opus fuum.

[ocr errors]

Tùm tertiò, quia filius affimilatur magis quandoque matri, quàm patri. ergo in matre eft virtus activa. Probatur fequela, quia agentis eft affimilare fibi effectum ita, quòd effectus nulli affimilatur, nifi propter 80 aliquam actionem ejus. ficut in

Tum quartò, quia matrem tantùm effe, quasi vas, in quo, loco conveniente, generatur proles, & de aliquo ejus, ut materia, non videtur plus dare matri, quàm terræ in generatione mineræ, fi de aliquo ejus generatur minera, & fic talis terra effet mater mineræ, immò homo eflet mater vermis in co geniti loco convenienti ex aliquo hominis. Et, fi dicatur, quòd vermis non eft ejufdem fpeciei, objicitur, quòd afina eft mater mulæ, & tamen non eft ejufdem fpeciei.

Secundo principaliter objicitur de hac matre in fpeciali per illud Dabac matre mafc. cap. 48. virtutem tribuens fufceptivam, fimul autem & generaia/peciali.

[ocr errors][ocr errors]

2.

Ad fecundum dicitur, quòd mater diligit filium fuum, ut proprium sol.. opus effectivè, fecundum propriam materiam, feu proprium corpus ipfius filii: eft enim ipfa effectiva caufa materia proximæ, ut dictum eft.

Et ex hoc patet refponfio ad tertium, concedendo, quòd, quia mater Sol. 3. eft caufa effectiva materiæ proximæ filii, ideò filius affimilatur matri: fed falluntur arguentes à negata efficientia refpectu actus conceptionis, feu generationis in utero, ad inferendum negari omnem efficientiam refpectu filii.

¶Ad quartum dicitur, quòd nos non dicimus, matrem effe, ut vas, Sul. 4. feu locum, & cæt, Ambæ enim opiniones funt extremæ, & quòd mater concurrat activè ad generationem, & quòd mater fit purè receptivè, & paffivè principium filii : media fiquidem eft peripatetica fententia, matrem effe principium activum materiæ filii, & paffivum generationis ejufdem. ¶Ad objecta ex Damasce, auctoritate refpondetur in litera ad primum, Ref. ad ob. quòd ideò generativam adjunxit Damafc. fufceptivæ, quia diverfas con- cjuftem Scori loco ditiones indicant: fufceptiva quidem potentia ad filium Dei refertur, gepofitam. nerativa autem ad virginitatem matris, virgo enim manens virgo non poteft generare, quoniam generatio tunc tantùm naturaliter fieri poteft à foemina, quantumcunque fœcunda,quum concipere poteft, concipere autem paffivè non poteft fine virili femine, quod fi fit, jam non virgo conciperet. Quia ergo B. Virgini tributum eft, ut manens virgo pofset concipere: ideò ad hoc defcribendum Damaf. addidit generativam, potentia,n. paffivè generativa procul dubio potentia generativa eft, multùm diftans à ratione potentiæ fufceptivæ verbi Dei, ut patet.

QUÆ

[merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors]

180

QUÆSTIO TRIGESIMA TERTI A.
De modo, & Ordine conceptionis Christi, in quatuor articulos divifa.

EINDE confiderandum eft de modo, & ordine con-
ceptionis.

Et circa hoc quæruntur quatuor.

Primò. Utrum corpus Chrifti in primo inftanti conceptionis fuerit formatum .

Cajet in p.1. D.Th.q.91.
ar.2. ad 1.

3.d.3.q.5.a. Suarez qu. 33.difp. 11.

2.E14.conf.

8.440

[ocr errors]

10.4.

fect.z.

Medina q. 33. ar. I,

SUPER Q. XXXIII.

¶ Secundò. Utrum in primo inftanti conceptionis fuerit ani

matum.

Tertiò. Utrum in primo inftanti conceptionis fuerit à verbo affumptum.

Quartò. Utrum conceptio illa fuerit naturalis, vel miraculofa.

[blocks in formation]

Utrum corpus Christi fuerit formatum in primo instanti conceptionis.

DPRIMUM fic proceditur.
Videtur, quòd corpus Chri-
fti non fuerit formatum in
primo inftanti fuæ conce-
ptionis. Dicitur enim Joan.
Cmatio
CONCL. Ipfa for fecundo. Quadraginta, & fex annis adi-
Chrifti, in qua principa- ficatum eft templum hoc. Quod exponens

ART. I.

corporis

PROB, Primo.Quia

10

:

[blocks in formation]

confiftit. nam primum eft conceptioni
præambulum tertium autem conce-
ptionem confequitur, Primum autem intellectivam corporis
non potuit effe in inftanti, quia hoc eft ipfius organici, & af-
contra ipfam rationem motus localis fumptio cjufdem cor-
corporis cujufcumque, cujus partes fuc- poris animati in unita-
tem Verbi divini. Quæ
ceffivè fubintrant locum. Similiter & omnia no fucceffivè fa-
tertium oportet effe fucceffivum, tùm, ta funt, ut in cæteris
quia augmentum non eft fine motu loca- hominibus co, quòd
conceptio illa, quæ qua-
li, tùm etiam, quia procedit ex virtute a- tuor ifta importar, vir-
nimæ jam in corpore formato operantis, tute Spirituffancti infi-
quæ non operatur, nifi in tempore. nitè agentis facta eft, ut
Sed ipfa formatio corporis, in qua prin- 1m EX D. AUGUST.
dixit probatio prima.
cipaliter ratio conceptionis confiftit, fuit in in corporis Dominici
inftanti, duplici ratione. Primò quidem perfectione. &. Sumpta
propter virtutem agentis infinitam, fcili fimul cum ejufdem cor-
cet,Spirituffancti,per quem corpus Chri- ad rempus partus. §.
poris augmento ufque
fti eft formatum, ut juprà dictum est. Tunc nihil, &c. ut pa- "a praced.
Tantò enim aliquod agens citiùs poteft tet. Nam conclufio ar- arr..
materiam difponere, quantò majoris vir- ticuli fumit perfectione
tutis eft, unde agens infinitæ virtutis corporis in alio fenfu,
fcilicet, pro formatione
poteft in inftanti materiam difponere ad efsentialiter completa
debitam formam. Secundò ex parte per- folùm, cùm manifefte
fone Fi.ii, cujus corpus formabatur, non tionem ab augmento
diftinguat ipfam forma-
enim erat congruum, ut corpus huma- confequente.
num affumeret, nifi formatum. Si auté II.DE MAJORI.
ante formationem perfectam aliquod Requirebatur motus lo-
calis. B.Taquam quod-
tempus conceptionis præceffiffet, non dam præambulum ad
poflet tota conceptio attribui filio Dei, formationem illam.§.
qua non attribuitur ei, nifi ratione afsu- Tunc,&c.ut patet ex ar-
ptionis. Et ideò in primo inftanti, quo
materia adunata pervenit ad locum ge-
nerationis, fuit perfectè formatum cor-
pus Chrifti, & affumptum. Et per hoc
dicitur ipfe filius Dei conceptus, quod
liter dici non poffet.

lib. 4. de liter ratio conceptionis Auguft. quarto de Trinit.* dicit.Hic nuTrin.c.s.in confiftit, fuit in inftanti: merus perfectioni Dominici corporis apertè printom.3. licèt præambulum conceptioni non fuerit in congruit. Et in libr. octuagintatrium * *lib. 81-97 inftanti: neque id, quod Quæftionum dicit: non abfurdè quadra- 20 conceptione cofequitur. gintafex annis dicitur fabricatum esse temcorpus Chrifti fuit for plum, quod corpus ejus figurabat, ut,quot matum per virtutem a- anni fuerunt in fabricatione templi,tot dies gentis infinitam, ideft, fuerint in corporis Dominici perfectione.no Spirituffancti,ut patet q. ergo in primo inftanti conceptionis cor31.ar. 1. Et agens infinita virtutis poteft in in- pus Chrifti fuit perfectè formatum. ftanti difponere mate- 2. Prætereà. Ad formationem corporiam ad debitam forma. ris Chrifti requirebatur motus localis: Secundò. Quia,fi are for- quo puriffimi fanguines de corpore Virfectam aliquod tempus ginis ad locum generationi congruum conceptionis præceffif- pervenirent: nullum autem corpus pot set, tunc non pofset to- eft moveri localiter in inftanti eo, quòd lio Dei, cùm ci nonnifi tépus motus dividitur fecundú divifioné ratione afsumptionis at- mobilis,ut probatur in fexto Phyficorum. 6.Thy. tribuatur, congruumq; ergo corpus Chrifti non fuit in inftanti SEM. 37. 38. non fuerit,ut corpus hu- formatum. manum afsumeret, nifi formatum, & tamen to

[blocks in formation]

bolo Apoftolorum. Se- guis, & caro, quia fic materia fimul fuif-
cunda autem pars, fcili- fet fub duabus formis.ergo aliud fuit in-
cet,licèt, &c. probatur. ftans, in quo ultimò fuit fanguis, & a-
Quia præambulum co-
ceptioni eft motus loca- liud,in quo primò fuit caro formata. fed
lis fanguinis,quo,f.de lo- inter qualibet duo inftantia eft tempus
co, ubierat, transfertur medium.ergo corpus Chrifti non fuit in
ad locum generationis; inftati formatum, fed per aliquod tépus.
tra rationem motus lo- 4. Prætereà. Sicut potentia augmen-
calis corporis cujufcu- tativa requirit determinatum tempus in
que. Tertia verò pars, fuo actu, ita etiam & virtus generativa:
fcilicet, neque id, &c.
probatur. Quia id, quod utraque enim eft potentia naturalis ad
fequitur conceptionem, vegetativam animam pertinens, fed cor-
eft augmentum, quo pus Chrifti fuit determinato tempore
corpus jam conceptum
perducitur ad debitam augmentatum, ficut & aliorum homi-
quantitatem & au num corpora:dicitur enim Luc. fecundo,
gmentu tale necefsariò quòd proficiebat fapientia,& ætate. crgo
eft fucceffivum, ut per videtur, quòd pari ratione formatio cor-
duas rationes in tex. de- poris ejus, quæ pertinet ad vim generati-
INOT.Pro declaratio- vam, non fuerit in inftanti formatum
ne probationis fecundæ fed determinato tempore, quo aliorum
primæ partis conclufio- hominum corpora formantur.

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors]

quòd natura humana ¶RESPONDEO dicendum, quòd in
non prius fuit afsumpta, conceptione corporis Chrifti tria eft
quàm in fua fpecie per confiderare. Primò quidem motum lo-
ficeretur, id, quod eft ra-
tio probationis illius calem fanguinis ad locum generationis:
dicentis ly fi ante perfe- fecundò formationem corporis ex tali
Etam formationem cor- materia: tertiò autem augmentum, quo
poris aliquod tempus perducitur ad quantitatem perfectam :
conceptionis præcessisset,
tunc non poffet tota con in quorum medio ratio conceptionis
ceptio attribui filio Dei.

Ex his ergo relinquitur, neceffariò effe dicendum, quòd illa conceptio fuit
fic inftantanea, quòd in codem inflanti fuerunt quatuor hæc, f. conver-

[merged small][merged small][ocr errors]

60

70

[blocks in formation]

AD PRIMUM ergo dicendum, quòd CLUS, PRIME. Ergo
verbum Auguft. utrobique non refertur aliud fuit inftans, in q.
ad folam formationem corporis Chrifti, p.f.c.formata. B. Nega-
ult. f. f. a. in quo
fed ad formationem fimul cum determi- tur illatio. S. Procedit
nato augmento ufque ad tempus partus.
Unde fecundum rationem illius numeri
dicit perfici tempus novem menfium
quo
Chriftus fuit in utero Virginis. caro. Nam hoc non di-
Ad fecundum dicendum, quòd mo- citur, fed folum præfup-
tus ille localis non comprehenditur infra ponitur, tamquam ve
rum, quòd eadem ma-
ipfam conceptionem, fed eft conceptio- teria in toto tempore
ni præambulus.

tionis.

[ocr errors]

ria illa dicatur in codem
inftanti fuifse fanguis,&

[blocks in formation]

¶Ad tertium dicendum, quòd non eft motus ad locum gene-
affignare ultimum inftans, din quo ma- quòd in fine ipfius tem-
teria illa fuit fanguis, fed eft affignare poris, qui utique eft in-
ultimum tempus, quod continuatur nul- ftans terminans illud, il-
lo interveniente medio ad primum in- lamet materia fuit caro.
Non ergo in diverfis in-
ftans, in quo fuit caro Chrifti formata. ftantibus,ut putat argu-
Et hoc inftans fuit terminus temporis mentum, fed in tempo-
motus localis materiæ ad locum genera- ti fuit fanguis, & caro
re, & ejus finali inftan-
Non enim eft affignare
Ad quartum dicendum, quòd au- ultimum infians, &c.
gimentum fit per potentiam augmentati- ut in tex. Ex quo dic
vam ipfius, quod augetur: fed formatio quòd folumodo eft ac-
cipere ultimum tempus,
corporis fit per potentiam generativam, in quo illa materia erat
non ejus, qui generatur, fed ipfius gene- fanguis.Cùm ergo tem-
rantis ex femine,in quo operatur vis for- pus continuetur inftan-
mativa ab anima patris derivata. Cor- tifo abfque hoc, quòd
pus autem Chrifti non fuit formatum ex inter ipfa, ficut nec inter
lineam, & fuum punctu
cadit medium, dicere oportet,quòd fanguis, & caro fuccefserunt fibi invi-
cem in illa materia, nullo medio interveniente. Unde patet, quòd non

[blocks in formation]

D.744

L

[merged small][ocr errors][merged small][ocr errors]

oportet ponere inter fanguinem illum, & carnem aliquod tempus medium, & confequenter non oportet, quòd conceptio illa judicetur fucceffiva. Hinc dicendum eft, quòd tunc, ideft, in illo inftanti, qui fcilicet eft terminus motus præcedentis, fuit fimul concipi, & conceptum efse, ficut in inftanti, quo motus præcedens terminatur, eft fimul, fecundum Philofophum,illuminari, & illuminatum efse.

IVDE MAJOR I. femine viri, ficut fuprà dictum eft,* fed ex Ita etiam virtus gene- operatione Spirituffancti,& ideò talis derativa. R. Generantis ex femine §.Ideft, patris, buit effe formatio, ut Spiritumfanctum Tunc nihil, &c. Non deceret. Sed augmentum corporis Chri- 10 enim corpus Chrifti per fti fuit factum fecundum potentiam auvirtutem generativam

patris, & confequenter non ex femine viri fuit formatum, fed ex operatione Spirituffandi, &c. ut in tex. Ex quo inferas, quòd facere mentionem hic de tali virtute generativa, ut facit argumentum, eft omninò extra propofitum. Ergo in conclufione argumenti negandum eft ly que, fcilicet, formatio corporis ejus, pertinet ad vim generativam.

APPENDIX.

20

Xarticulo habes primò : quomodò per rationem & oftendas, & rectè intelligas, meritò infinuatum efse à fcripturis, & Gregorio, quòd corpus Chrifti in primo inftanti conceptionis fuæ fuit formatum. A B. Gregorio quidem, ut in argumen, contr. Pro cujus notitia adverte, quòd ly mox non dicit tempus breve, ut Tobia 11. mox aperientur oculi ejus. Et tamen poft dimidiam ferè horam hoc factum eft, fed dicit mutationem inftantaneam, feu inftans temporis, ut Tobiæ 3. Afmodæus occiderat eos mox, ut ingreffi fuiffent ad eam. Alioquin, ut patet, nihil concluderet ad propofitum fuum Divus Thomas per hanc auctoritatem. Rursus nota ly angelo nunciante,& Spiritufancto adveniente, quòd fcilicet totum hoc fumitur conjunctim ita, quòd, licèt Angelus nunciaverit, antequam Spirituffanctus adveniret, tamen Verbum caro factum non eft,nifi tunc primò, 30 quandò nunciationi Angelicæ fimul conjunctus eft adventus Spiritufancti. Hoc autem tunc fuit: quandò Beata Virgo confenfum præbuit, obfequiuque Deo in his, quæ ab Angelo audierat, fpopondit dicens. Ecce ancilla Domini, fiat mihi fecundum verbum tuum. In eodem enim inftanti, quo iftius fententiæ, quæ tempore menfuratur, protulit ultimam literam, fcilicet, ly tuum, mox advenit Spirituffanctus, de quo Angelus ipfe prædixerat ly Spirituffancius fupervenies in te. Et fic in illo tunc eodem factum eft, quod ex Divo Gregorio inquit textus, fcilicet Verbum in utero, intra uteru Verbum caro. A fcripturis verò idipfum infinuatur per hoc, quod dicitur Joan.1. Ipfe eft, qui ante me factus eft. Clarum eft enim, quòd hoc de Chrifto quoad divinitatem non poteft intelligi, cùm de ipfo quoad divini- 40 tatem Ecclefia in fidei fymbolo cantet ly genitum, non factum. Ubi aper

tè fatetur, quòd ille quantum ad divinitatem non eft factus, fed genitus. Oportet ergo intelligere Euangelicam illam fententiam de Chrifto quoad humanitatem ita, quòd Chriftus homo factus fit antè, quàm Joannes Baptifta fieret homo. Quod utique non poteft intelligi comparando unius conceptionem, qua aliquis fit homo, conceptioni alterius, videndo, fcilicet,utra illarum fit tem

gmentativa animę Chrifti,quæ cũ fit fpe- pore prior. Nam per cie coformis animæ noftrę,eodé modo debuit corpus illud augmentari,ficut & alia hominum corpora augmentantur, ut ex hoc oftenderetur veritas humanæ naturæ.

dictum Luc.1.hic menfis eft fextus illi, que vocatur fterilis,conftat,quòd Joannes Baptifta fuit multo tempore conceptus, ideòque factus ho

mo antè, quàm Chriftus homo conciperetur. Non ergo comparando conceptiones utriufque adinvicem verificatur illa fententia: fed aliter, & hoc eft, confiderando utriufque conceptionem in feipfa, quænam, fcilicet, illarum fecundum fe citiùs facta fit, poftquam incoepit fieri. Ut, fi dicamus. Conceptio Joannis Baptiftæ quanto tempore duravit, antequam effentialiter compleretur, ideft, antequam corpus Joannis in illa conceptione formaretur? Duravit quadraginta diebus, fecundum enim Philofophum 9. de Animalibus mafculi conceptio non perficitur, nifi ufque ad quadragefimum diem, vel quadraginta quinque, fecundum B. Augustinum. Nã primis fex diebus, inquit ille in Epift. ad B. Hieronymum, femen quali lactis habet fimilitudinem, novem diebus immediatè fequentibus vertitur in fanguinem, pofteà duodecim fequentibus diebus folidatur, deindè diebus decem, & octo mox fequentibus formatur ufque ad perfecta membrorum lineamenta. Toto autem reliquo tempore ufque ad tempus partus, cùm corpus ipfum fic formatum augeatur magnitudine, nihil iftius temporis computatur in ipfa effentiali conceptione. Chrifti verò hominis conceptio effentialis quanto tempore duravit? Nullo, fed in inftanti tota confummata eft. Vide not. poft prob. conclufi. Harum igitur conceptionum in feipfis confideratarum utra citiùs facta eft? Chrifti; cùm ejus corpus in primo conceptionis inftanti formatum fuerit. Quis ergo horum in fui conceptione priùs factus eft homo; feu, quod in idem redit, quis in fui conceptione ante alium factus eft? Proculdubiò Chriftus ante Joannem Baptiftam: quandoquidem Chriftus formatus eft homo in primo inftanti fuæ conceptionis, Joannes autem non in primo, fed in ultimo conceptionis inftanti, ideft,in fine quadraginta, vel quadraginta quinque dierum. Illa igitur fententia Joan.1. Ante me factus eft, exponenda eft fic, ideft, ipfe in fui conceptione factus eft homo, antequam ego in mei conceptione factus fim homo. Et hoc ex nobiliori principio, quàm ego, fcilicet, ex Spiritufancto. Id, quod denotat per contextum immediatè fubjungens ly cujus ego non fum dignus folvere corrigiam calceamenti. Secundò vides: quomodò ex his benè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica viciffim declaretur, atque confirmetur.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Titulus de menfura formationis, qua corpus figuratum in membrorum interiorum, & exteriorum forma eft, quærit, an fcilicet menfura durationis ipfius formationis fuerit inftans conceptionis, an ficut in aliis hominibus fuerit tempus confequens conceptionem. Comment. In corpore articuli primò diftinctio trimembris fit: Secundò fingula tra&tantur membra, & fic refpondetur quæfito. Distinctio est: Tria in conceptione confiderantur, &c.quæ clarè patent in litera.

Annot

¶ Tractando autem tertium membrum, fcilicet, de augmento, adverte, quòd, cùm dicitur augmentum non effe fine motu locali, intellige de motu so locali formaliter, vel virtualiter, hoc eft, vel quia motui augmentationis jungitur verè localis motus corporis quanti ad majorem locum, vel ipfe motus augmenti afferens intrinfecè quantitatem majorem eft collativus per viam fequela majoris loci, ac fi motus ibi interveniret localis. Utro autem modo fit, ratio literæ currit, quia utroque modo tempore menfuratur acquifitio majoris loci. Non eft autem locus ifte confonus difcutienda huic quæftioni.

Tractando fecundum membru, in quo tituli quæftio confiftit, conclufio refponfiva ponitur. Formatio corporis Chrifti fuit in inftanti. Probatur dupliciter Primò ex infinitate virtutis activæ fecudò ex parte perfonæ Filii.

Clara funt in litera, fi adverteris, quòd prima ratio concludit de pof- 60 fibili, fecunda verò de facto. Nam ex infinitate virtutis active agentis tamen fecundum liberum arbitrium non infertur efficaciter, quòd fecit, fed quòd facere potuit in inftanti, & hoc exprefsè fonant verba literæ. Ex neceffitate autem confitendi,quòd filius Dei conceptus eft,juncta decen

[blocks in formation]

ART. II. ONCL.Oportuit,

Go..left. quòd in primo in

[ocr errors]

*

ftanti conceptionis cor

tia,quòd nonnifi formatum corpus affumendum erat,infertur, quòd de fato idem fuit inftans conceptionis,formationis, & affumptionis, ut patet.

In refponfione ad primum adverte, quòd Magifter Sentent. in 4. difinct. 3.exponit Auguft, auctoritatem non de formatione in fe, fed in fua manifeftatione. Et in idem redit refponfio Auctoris obfcurior, quæ de augmento illius formationis exponit: augmentatio enim formatorum manifeftavit formationem latentem priùs ob parvitatem. Confonat autem expofitio hæc Auguft. verbis, qui de perfectione Dominici corporis loquitur, quamvis enim ipfa formatio Dominici corporis in primo inftanti fuerit perfecta effentialiter, non tamen fuit perfecta quantitative. Hoc eft, quòd, licèt habuerit in primo inftanti omnia membra, & lineamenta, non tamen in ea quantitate, quam habuiflet, fi in quadraginta, & fex diebus fuiflet corpus illud formatum, fed ad tantam quantitatem pervenit fpatio quadraginta fex dierum, & proptereà tot dies in Dominici corporis perfectione interveniffe dicuntur. Verum eft enim hoc de perfectione quantitativa formationis corporis, & non de perfectione effentiali ipfius formationis, ut dictum eft. Et ideò, licèt inter formationem corporis Chrifti, & aliorum fit differentia temporis, quia Chrifti corpus in inftanti formatum eft,alioru verò in 46. diebus, inter perfectione tamen quantitati vam folitam perfici in quadraginta fex diebus in corporibus mafculorum, refpectu corporis Chrifti, & aliorum nulla eft differentia, quia in Chrifti corpore, ficut in aliorum hominum corporibus perficiendis, quadragin ta fex dies confummati funt. Et hoc Aug. tradidit, Auctor, & Magift. Sent, expofuerunt.

ARTICULUS SECUND U S. Utrum corpus Christi fuerit animatum in primo inftanti fua conceptionis.

DSECUNDUM fic proce- 70
ditur. Videtur, quòd cor-

pus
Chrifti non fuerit ani-
matum in primo instanti

fuæ conceptionis. Dicit .n. pus Chrifti efset anima- Leo Papa in Epiftola ad Julianum.* Non tum anima rationali. alterius naturæ erat caro Chrifti, quàm noEA E PROB. Quia verbu stra, nec alio illi, quàm cæteris hominibus, 11.ad Ju afsumpfit corpus melianum ediante anima intellecti- anima est infpirata principio: fed aliis hopif.Coense, Fun remore va, quæftio.6.ar.2.verbü minibus non infunditur anima in primo allas. ipfum afsumpfit corpus inftanti fuæ conceptiohis. ergo nec corin primo inftanti conceptionis, ar.1. pori Chrifti anima debuit infundi in pri1.CONCLUSIO. mo inftanti fuæ conceptionis. Ergo nec corpori Christi 2. Prætereà. Anima, ficut quælibet anima debuit infundi forma naturalis, requirit determinatam in primo instanti fue

conceptionis. R. Nifi

corpus ejus fuifset in illo primo inftanti perfectè formatum. §. Tunc

80

[blocks in formation]

quantitatem in fua materia: fed in primo declaratur in textu re inftanti conceptionis corpus Chrifti non

fponfali, fed, quia in cis corpus non formatur in habuit tantam quantitatem, quantam primo inftanti, ut patet habent corpora aliorum hominú, quanin ar.1.appen. ideò anidò animatur; alioquin, fi continuè fuiffet ma corum corporibus in primo illo inftanti poftmodùm augmentatum vel citiùs non infunditur. Ad fal

In fer.

circ.medi

fuiffet natum, vel in fua nativitate fuif- vandum enim veritate fet majoris quantitatis, quàm alii infan- Leonis in ly nec alio * principio, fufficit,quòd lib. 4. tes: quorum primum eft contra Ang. anima Chrifti infunda- .3. in pr. 4. de Trinita. ubi probat cum fpatio no- tur corpori ejus formavem menfium in utero Virginis fuiffe: fe- to, nam aliis hominibus fic infunditur, non aucundum autem eft contra Leonem Papa, tem ad eandem falvan fius. Ic qui in fermone Epiphaniæ dicit, *q Ma- dam requiritur,ut putat bifr gi invenerunt puerum Jefum in nullo ab argumentum quòd fu,&ra humana infantia generalitate* difcretum. Chrifti, & aliorum in- difici eodem tunc anima tionabile. fundatur: puta, quòd post

[ocr errors][ocr errors][merged small][merged small]
[merged small][ocr errors]
[ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors]

poft tantum temporis, ut aliis hominibus.

II. MINOR. In primo inftanti conceptionis corpus Christi non habuit.
tantam quantitatem, quantam habent corpora aliorum hominum, quan-
dò animantur. R. Habuit tamen tunc tantam, ut in ea poffet ratio anima❤
ti corporis conservari.

,

S. Tunc nihil,&c. Nam non ergo corpus Chrifti fuit animatum ex eo, quòd anima,ficut in primo inftanti fuæ conceptionis. & quælibet forma naturalis, requirit deter3. Prætereà. Ubicumque eft prius *li, 64. minatam quantitatem & pofterius, oportet effe plura inftantia: in fua materia, non fit, fed fecundum Philofophum in libro de quòd Chrifti corpus debuerit in primo inftanti generatione animalium in generatione fuæ conceptionis habe- hominis requiritur prius, & pofterius: re tantam quantitatem, priùs enim eft vivum, & pofteà animal, quantam habent corpo- & pofteà homo. ergo non potuit animara aliorum,quandò animantur: fed ad eam tio Chrifti perfici in primo inftanti fuæ majorem propofitione conceptionis. verificandam fufficit,

[ocr errors]

*H.3.6.3, à quòd in primo illo inquantitatem, quanta requiritur ad poffe recipe

ftanti habuerit tantam

Apost.

[ocr errors]

de

¶SED CONTRA eft, quod Damas. dicit * in 3. lib. Simul caro, fimul Dei verbi caro, fimul caro animata anima rationa li, & intellectuali.

[ocr errors]

20

30

re animam intellectivă. RESPONDEO dicendum, quòd ad Non enim illa quanti hoc, quòd conceptio ipfi filio Dei attri taris determinatio, *In fym, qua ipfa major propofi- buatur, ut in Symbolo* confitemur ditio loquitur,ftat in pun- centes. Qui conceptus eft de Spiritu fan ato,ideft,eft punctualis, &to, necefle eft dicere, quòd ipfum corita, quòd nec minor, effet à nec major illo puncto pus Chrifti, dùm conciperetur, effet à effe poffit, ut putat ar- verbo Dei affumptum. Oftenfum est au1.6.ar.. gumentum fed ipfa tem fuprà, * quòd verbum Dei affumpfit quantitatis determinatio, feu ipfa quantitas corpus mediante anima, & animam mequandam latitudinem diante fpiritu, ideft, intellectu. unde ohabet, &c. ut in text.Ex portuit, quòd in primo instanti conceptioquo dic, quòd tota ratio nis corpus Chrifti effet animatum anima deceptionis argumenti, qua fcilicet argumentū rationali. decipiebatur, fuit radi ¶AD PRIMUM ergo dicendum,quòd caliter hoc,fcilicet, quòd principium infpirationis animæ poteft in majori propofitione non intellexit ly deser- confiderari dupliciter. Uno modo fecun- 40 minaram quantitatem. dum difpofitionem corporis, & fic non III.EXPHILOSOPH. ab alio principio infpirata eft anima corIn generatione hominis. pori Chrifti, & corporibus aliorum hofiniti facta.§. Ut eft illa, minum: ficut enim ftatim formato corquæ fit per virtutem fe- pore alterius hominis infunditur anima minis viri, de qua fola, ita fuit in Chrifto. Alio modo poteft conutpote eam folam cog- fiderari dictum principium folùm fecunnofcens, loquitur Philo

Utilitas pro S. Eccl.

B. Per virtutem agentis

fophus. Tunc nihil

[ocr errors]
[blocks in formation]

50

effe à fcripturis, & Damafceno infinuatum, quòd corpus Chrifti fuit ani-
matum anima rationali in primo inftanti fuæ conceptionis. A Dama-
fceno quidem, ut in argum.contr. Vide fuprà articulorum num. 35. 36. Elu-
cidation. A fcripturis autem id infinuatur per hoc, quod dicitur Hierem.31.
Creavit Dominus no-

rum. Nomine fiquide

mina circumdabit vi

viri, ut etiam in humanis patet, intelligitur non tantum homo mationali,ufuque liberi arfculus, fed & anima rabitrii, fapientia, virtuteque præditus. Per ly novum intelligitur my

fterium incarnationis

dum tempus, & fic, quia priùs tempore vum fuper terram, fœ-
formatum fuit perfectè corpus Chrifti,
priùs tempore fuit etiam animatum.
¶ Ad fecundum dicendum, quòd ani-
ma requirit debitam quantitatem in ma-
teria, cui infunditur, fed ifta quantitas
quandam latitudinem habet, quia & in
majori, & in minori quantitate falvatur.
Quantitas autem corporis, quam habet,
cùm primò fibi infunditur anima, pro- ubi fuit novitas tum ex
portionatur quantitati perfecte, ad qua parte prolis conceptæ,
per augmentum perveniet, ita fcilicet, tùm ex parte modi con-
quòd majorum hominum majorem quan- agentis conceptionem,
ceptus. Ex parte quidé
titatem corpora habent in prima anima- quia non virtute ordi-
tione. Chriftus autem in perfecta ætate noria feminis humani,
habuit decentem, & mediocrem quanti- fed virtute Spirituflan-
Eti fupernaturaliter fa-
tatem,cui proportionabatur quatitas,quá &ta eft, ex parte autem
corpus ejus habuit tempore, quo alioru prolis conceptæ, quia
hominum corpora animantur, minorem non homo folus, ut or-
tamen habuit in principio fua conceptio- homo Deus concipie-
dinariè contingit, fed
nis, fed tamen illa parva quantitas non batur,ex parte verò mo-
crat tàm parva, ut in ea non poffet ratio di conceptus, quia non
animati corporis confervari, cùm in tali fucceffivè, ut confuetu
quantitate quorumdam parvorum homi- ceft, proles concepta de-
ducebatur ad perfectu,
num corpora animentur.
neque ratione corporis,
cùm in primo inftanti
formatum fit, art. 1.nc-

Ad tertium dicendum, quòd in ge-
neratione aliorum hominum locum ha-
bet, quod dicit Philofoph. * propter hoc,
quòd fucceffivè corpus formatur, & dif-
ponitur ad animam: unde primò tam-
quam imperfectè difpofitum recipit ani-
mam imperfectam, & poftmodùm, quan-
dò perfectè eft difpofitum, recipit ani-
mam perfectam, fed corpus Chrifti pro-
pter infinitatem virtutis agentis fuit per-
fectè difpofitum in inftanti, unde ftatim
in primo inftanti recepit formam perfe-
&tam, ideft animam rationalem.

que ratione anima, cũ ⋆ loco cita•
in primo conceptionis to in arg.
inftanti anima intelle-
tiva corpori fuerit in-
fufa,& plenum ufum li-
beri arbitrii, omniumq;
virtutú habuerit. Alio
quin cocepta proles no
fuiffet vir tunc, quam
primùm femina con-
cipiens in utero fuo cir-
cumdediffet cam, cùm
tame fcriptura dicat ly
femina circumdabit vi-
rum.Hoc eft. Non priùs
erit circumdatio à fœ-
mina, quàm fit virilitas in illo, qui circumdabitur: fed mox,ut circumda-
tio dabitur, quod erit in primo inftanti conceptionis, tunc ille, qui circum-
dabitur, erit vir, i. fecundum interpretationem nominis fuprapofitam,ani-
ma intellectiva virtutibus earum ufu perfectè dotatus. Secundò vides: quo-
modò ex his benè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica vi-
ciflim declaretur, atque confirmetur.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Annotat. Itulus de animato intellectiva anima quærit.

Comment.

3. d. 2.4.2. 4.3.4.1. 9.5.4.2. Et

4.05.6.44.

645.

In corpore una eft conclufio. Corpus Christi in primo conceptionis inftanti fuit animatum anima rationali. Probatur. Filius Dei conceptus 60 eft ex Spiritufancto, ergo,dùm conciperetur, affumpfit corpus, ergo ani

[merged small][ocr errors]

matum anima intellectiva. Antecedens eft in Symbolo. Prima confe-
quentia probatur, quia aliter non attribui poffet filio Dei conceptum effe:
fecunda verò, quia affumpfit corpus mediante anima, & animam mediante
fpiritu, ideft,intellectu, ut patet ex fuperioribus.

ARTICULus TERTIUS.
Utrum corpus Chrifti in primo inftanti fue conceptionis fuerit à ver-
bo affumptum.

D TERTIUM fic procedi-
tur. Videtur, quòd caro
Chrifti priùs fuerit conce-
pta, & poftmodùm affum-
pta. Quod enim non eft

Idem eft dicere quòd caro Chrifti priùs fuerit concepta, & postmodú affumpta à ver- non poteft affumi: fed caro Chrifti per conceptionem effe incœpit. ergo videtur, PROB. Quia dicere quòd fuerit affumpta à verbo Dei, poftincarnationis, fecundü quam fuit concepta. 2. Prætereà. Caro Chrifti fuit af

bo Dei.

hoc eflet contra ratione

quam ponimus, quòd
Verbum Dei eft unitum fumpta à verbo Dei mediante anima ra-
naturæ humanæ, q.4.4. tionali: fed in termino conceptionis ac-
1.item q.16.ar.6. omni-
bufque partibus ejus, cepit animam rationalem. ergo in termi-
queftio.6.ar. s. in unita- no conceptionis fuit affumpta, fed in ter-
te hypoftafis, q.2. art.2. mino conceptionis dicitur jam concepta.
3. abfque deftructione
alicujus hypoftafis crea- ergo priùs fuit concepta, & poftmodùm
tæ, 9. 4. ar. 2. 3. item q. affumpta.

16.ar.7.

[merged small][ocr errors][merged small]
[merged small][ocr errors]

dicium de animationec, 15. in
nus dicit in libro de fide ad Petrum. corporis in conceptione prin, 19.3.
Firmiffimè tene, & nullatenùs dubites, car- noftra, ut facit ipfa mi-
nem Chrifti non fuiffe conceptam in utero nor, & de animatione
Virginis, priufquam fufciperetur à Verbo. Chrifti. Jam enim di-
corporis in conceptione
RESPONDEO dicendum, quòd, fic- &tum eft ar. 2.appen.ex
ut fupradictum eft, propriè dicimus Hieremia, quòd hoc
Deum factum effe hominem, non autem
fuit novum fuper ter-
ram à Deo,ideft,virtute

III.DE MAJORI.

propriè dicimus, quòd homo factus fit Dei infinita fingulariter ¶3. 3. Prætereà. In omni generato prius Deus, quia fcilicet Deus affumpfit fibi factum. 1. MINOR. Caro tempore eft id, quod eft imperfectum, eo, id, quod eft hominis, non autem præcx- In omni generato. R. Chrifti per conceptioně effe incapit. . Et in codem inftanti perfecta eft, tùm quoad corporis 90 In cujus generatione confideratur, quafi alicujus præexistentis afcenfus. §.

[merged small][ocr errors]

1

pros. Eccl.

10

Tale enim generatum, & generationem folummodò cognovit Philofophus illius majoris auctor. Tunc nihil, &c. Nam in mysterio incarnationis, &c. ut in textu. titit id, quod eft hominis, quafi per se APPENDIX. fubfiftens, antequam fufciperetur à VerUtilitas X articulo habes bo. Si autem caro Chrifti fuiffet conceEx primi: quomodò pta, antequam fufciperetur à Verbo, haper rationem,tamquam buiffet aliquandò aliquam hypoftafim in radice, interimas hærefim Photini dicentis: præter hypoftafim Verbi Dei, quod eft quòd Chriftus fuerit contra rationem incarnationis, fecundú priùs homo purus, & quam ponimus, Verbum Dei effe unitum pofteà per meritum bo- humanæ naturæ, & omnibus partibus filius Dei. Cùm enim ejus in unitate hypoftafis: nec fuit convemonftret articulus ifte, niens, quòd hypoftafim præexiftentem quòd caro Chrifti non humanæ naturæ, vel alicujus partis ejus, fuit antè concepta, qua Verbum Dei fua affumptione deftrueret. affumpta: neceffariò intelligitur commonftraEt ideò contra fidem est dicere, quòd caro Christi priùs fuerit concepta, & poftmo- zo dùm affumpta à Verbo Dei.

Annot

Comment.

næ vitæ obtinuerit esse

ti

re, quòd ipfe Chriftus
non fuit anteà purus
homo, qui pofteà fuerit.
Deus. Dixi ly tamqua
AD PRIMUм ergo dicendum,
in radice: quia Photi- quòd,fi caro Chrifti non fuiffet in inftan-
nus fupponebat hoc pro formata, feu concepta, fed per tempo-
fuæ pofitionis firma ra- ris fucceffionem, oporteret alterum duo-
dice, quòd priùs fuiffet
conceptus homo rum fequi, vel quòd affumptum nondú
poftmodum affumptus. effet caro, vel quod priùs effet conceptio
Alioquin, quomodò

Chriftus fecundum illum fuiffet homo purus, antequam ad effe Deum af-
fumeretur? Non tantùm ergo articulus præfens radicitùs Photinum fub-
vertit: fed & quæcumque dicta patrum, &c. carnem Chrifti non priùs con-
ceptam; quàm affumptam ponentia. Secundò igitur habes: quomodò

30

per rationem oftendas, hærefim illam meritò damnari à regulis catholice
fidei, quæ pro magna, & principaliffima parte ponuntur à D. Augu.in fuo
libro, cujus titulus eft
de fide ad Petrum. Fir-
miffimè tene, &c. ut in
arg;
en; con. Item ab E-
genio IV. in Concil, Flo-

carnis, quàm ejus affumptio: fed, quia
ponimus, conceptionem in inftanti effe
perfectam, confequens eft, quòd in illa
carne fimul fuit concipi, & conceptum rent.Sacrofanéta Roma-
effe. Et, ficut Auguft.* dicit in libro de na Ecclefia Domini Sal
fide ad Petrum, dicimus ipfum Dei Ver- vatoris nostri voce fun-
data damnat Ebionem,
bum fuæ carnis acceptione conceptum, i- Cerinthum, Marcione,
pfamque carnem Verbi incarnatione conce- Paulum Samosatenum,
Photinum, omnefque fi-
ptam.
militer blafphemantes:
Et per hoc patet etiam refponfio ad qui Jefum Christum Do-
fecundum. Nam fimul,dùm caro illa con- minum Noftrum effe
cipitur, concepta eft, & animatur.

verum Deum negave

Ad tertium dicendum, quòd in nt: ipfum purum hominem confitentes : qui myfterio incarnationis non confidera- divine gratie particitur afcenfus, quafi alicujus præexiften- patione majori, quam tis proficientis ufque ad unionis digni- fufcepiffet, divinus homo Janctioris vitæ merito tatem ficut pofuit Photinus hæreti- diceretur. Hæc ille Pacus fed potiùs confideratur ibi de- pa in Conftit.Cocil. Flofcenfus, fecundum quòd perfectum Dei ren.fuper union.JacobiVerbum imperfectionem naturæ noftræ nor. Ex quibus per fuperius declarata patet, & fibi affumpfit, fecundum illud Joan. 6. quòd ifti omnes hæretiDefcendit de cœlo. ci fupponunt pro radice id, quod fupponebat

,

Photinus, & quod Papa cum Concilio virtualiter neceffariò fatetur effe de fide tenendum, quòd caro Chrifti non fuit concepta antè, quàm Chriftus effet Deus. Item damnatur illa hærefis à dictis fup, ar.n.7.17.107.108.139. cum Eluc.ubique. Tertiò vides: quomodò, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Itulus prima facie fuperfluitatem præfefert, quia jam in præcedenti articulo affumptum, & probatum eft, quòd, dum conciperetur corpus Chrifti, affumptum eft. Verumtamen, fi confpectum fuerit, quòd proprias habet difficultates propofitio ifta, quæ manifeftata eft ad fundandum antedicta, non fuperfluitati, fed perfectioni doctrinæ attribuetur, quòd fpecialiter mota fit quæftio de articulo ifto.

[ocr errors]

In corpore art, unica eft conclufio. Caro Chrifti eft fimul concepta, & 40
affumpta à Verbo. Probatur dupliciter. primò ex proprietate loquendi fu-
prà definita: fecundo deducendo ad inconveniens. Probatio prima eft
quia illa eft propria: Deus factus eft homo, non autem ifta: Homo factus
eft Deus, hæc enim loquendi proprietas fignificat id, quod eft hominis,
non præextitiffe, ac per hoc carnem non priùs fuiffe, quàm affumpta ef-
fe. Ratio autem ad inconveniens eft. Si caro Chrifti fuiffet priùs concepta,
quàm affumpta, habuiffet aliquandò propriam hypostasim præter ver-

[blocks in formation]

...q.2.4. SUPER_QU. XXXIII.

2.64 con.

0.43.& quo

lib.6.7.10.

opus. e.

22. ufque 35.

in prin.

ART. IV.

ARTICULUS

bi hypoftafim, & fic aut unio incarnationis non fuiffet fecundum hypoftafim, aut deftructa fuiffet propria carnis hypoftafis in affumptione. Hoc fecundum eft inconveniens, primum autem eft contra mysterium incarnationis. ergo contra fidem eft dicere, carnem Chrifti priùs conceptam, quàm affumptam.

€ 18.5

Adverte hic, quòd, quia fides nullum inducit inconveniens afferen- Annot, dum, ideò feclufis inconvenientibus refponfionibus (quæ femper pro exclufis habendæ funt) Auctor concludit pofitionem hanc effe contra fidem, utpote talem, ex qua fequitur aliquid contra fidem incarnationis : fequitur enim non effe factam unionem hypoftaticam inter Verbum, & humanam naturam fecundum fe, & ejus effentiales partes: ac per hoc in triduo mortis Chrifti, quandò caro erat feparata ab anima, non fuiffet verum dicere, quòd filius Dei eft in fepulchro, quia hypoftafis corporis non fuit hypoftafis filii Dei.

parte

naturaliter natură hu

victurus naturaliter. Ad

QUARTU s. naturalis:quia per illam miraculofam acceptioUtrum conceptio Christi fuerit naturalis,vel miraculofa. nem non eft factum, quòd ipfe accipiendo fic DQUARTUM fic proceditur. so ex parte materiæ conceptus, quam ma- naturam humanam viVidetur, quòd conceptio ter miniftravit, totum eft naturale. Si veret fupernaturaliter: Chrifti fuerit naturalis. Se- verò confideremus id, quod eft ex fed folummodò factum virtutis active, totum eft miraculofum: cft, ut acciperet superfed, quia unumquodque magis judicatur manam, in ea tamen, & fecundum formam, quàm fecundum ma- fecundum că poftmodu teriam, & fimiliter fecundum agens, qua hoc facit exemplum de fecundum patiens, inde eft, quòd con- caco miraculose illu ceptio Chrifti debet dici fimpliciter miracu- minato, quod ideò adlofa, & fupernaturalis, fed fecundum ali- ducitur in text. Hinc ergo eft, quòd dicitur abquid naturalis. folutè filius naturalis, ¶ AD PRIMUMм ergo dicendum, quia efle hominis filium quòd Chriftus dicitur naturalis filius naturalem importat fohominis, inquantum habet naturam hu- lum & habere naturam manam veram, per quam eft filius ho- & in ipfa, ac fecundum minis, licèt eam miraculosè habuerit: ipfam vivere naturalificut cæcus illuminatus videt naturali- ter. Utrum verò ad hac ter per potentiam vifivam, quam miraculosè accepit.

cundum enim conceptionem
carnis Chriftus dicitur filius hominis. Eft
ONCL. Conceptio autem verus, & naturalis filius hominis,
Chrifti debet dici ficut verus,& naturalis Dei filius. ergo e-
fimpliciter miraculofa,
& fupernaturalis: fed fe- jus conceptio fuit naturalis.
cundum aliquid natu- 2. Prætereà. Nulla creatura produ-
cit operationem miraculofam: fed con-
PROB. Quia conce→
ptio Chrifti ex parte ceptio Chrifti attribuitur B. Virgini,quæ
virtutis activæ tota eft cft pura creatura: dicitur enim, quòd
miraculofa, ex parte au- Virgo Chriftú concepit. ergo videtur, q
tem paffive tota eft na- non fit miraculofa cóceptio,fed naturalis.
turalis, ut patet ex D.
3. Prætereà. Ad hoc, quòd aliqua
Ambro. & unumquod-

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

In epifto, hoc .n. ftat, quòd ipfam cit in epift. ad Caium Monachum: * fuper
que incip. naturam non acceperit hominem operabatur Chriftus ea, quæ
Quaris qui- naturaliter,i. virtute fe- funt hominis, & hoc monftrat Virgo su-
dem, circa minis virilis, fed fuper-
med. illius, naturaliter, i. miraculo- pernaturaliter concipiens.

se, i. virtute Spirituflan- RESPONDEO dicendum, quòd, ficc.6 circ. ti,& confequenter cum ut Ambrofius dicit in libro de Incarhoc ftat, quòd illa con

[blocks in formation]
[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

¶ Ad tertium dicendum, quòd prin- nominationem concecipium passivum naturale fufficit ad traf- ptionis taliter, quòd fit naturaliter abfolutè, fi mutationem naturalem, quandò natu- virtute activa naturali rali, & confueto modo movetur à prin- fit, vel fit abfolutè micipio activo proprio,fed hoc in propofito raculofa, fi virtute funon habet locum: & ideò conceptio illa naturalem conceptione pernaturali. Elle ergo non poteft dici fimpliciter naturalis. quoad materia tantùm, quia, fcilicet, miraculosè fit, fufficit ad verificandum, quòd aliquis fit fi

licèt non quoad modů,

lius

« VorigeDoorgaan »