Utilitas naturam, ficut fervitus. Quod non effe verum patet in tex. & in corpo. Ad hoc fignificandum conclufio articuli formalizabatur fic: Chriftus, ut homo potens recipere dicari poffit filiatio. Ac filiationem. Hoc eft. Dictum eft autem fuprà, quòd filiatio Ut homo, de quo pra adoptionis eft participata fimilitudo fifi dictum fuiffet. Non liationis naturalis. Non autem recipipoteft filiatio prædicari, tur, aliquid dici participativè, quod nifi de perfona, & Chri- per fe dicitur. Et idcò Chriftus, qui eft fifti, ut hominis perfona lius Dei naturalis, nullo modo potest dici fiblafphemum eft dicere, lius adoptivus. Secundum autem illos, quòd poffit effe filius qui ponunt in Chrifto duas perfonas,vel adoptivus. Ideò & in il- duas hypoftafes, feu duo fuppofita,nihil la cóclufione fubfeque rationabiliter prohiberet, Chriftum hominem dici filium adoptivum. eft Deus. De Deo aure batur ly nullo modo pot. di.fi.adop. 10 ¶AD PRIMUM ergo dicendum, q, APPENDIX. ficut filiatio non propriè convenit natuXart habes primò: ræ, ita nec adoptio. Et ideò, cùm dicipro S.Eccl. Equomodò per ra- tur, quòd carnis humanitas adoptatur, 20 tionem interimas hære- impropria eft locutio. Et accipitur ibi ftorii, Felicis cujufdam, adoptatio pro unione humanæ naturæ Bonofiacorum, feu, Do ad perfonam filii . nofiacorum dicentium : fim Arrianorum, Ne Ad fecundum dicendum, quòd fimiquòd Chriftus eft ado- litudo illa Auguft. eft intelligenda quanptione filius, feu quòd eft filius Dei adoptivus. Secundò habes: quomodò per rationem oftendas, illam meritò damnari ex dictis fuprà, articulorum nu.107. 108.42. 113.cum Elucid. Item Comment. Itulus clarus eft. Commentaria à 1.Joan. ult. Ut fimus in vero filio ejus Jefu Chrifto: hic eft verus Deus, Item ex fupradictis articulorum nu.8. 9.12. 28. 29. cu Elucid. 1tem à B. Ambrofio, fe tum ad principium, quia fcilicet, ficut fi- cundum quòd eft in arne meritis quilibet homo habet, ut fit gu.contr.Item à Concil. Chriftianus,ita ifte homo fine meritis ha- no I. canon. 6. Si quis Lateranenfi fub Mariibuit, ut effet Chriftus. Eft tamen diffe- non confitetur, proprie, rentia quantum ad terminum: quia, fci-vere ex duabus natulicet, Chriftus per gratiam unionis eft fi- ris, deitate,& humanitate fécundum fubfiftenlius naturalis, alius autem per gratiam tiam unitis inconfuse & habitualem eft filius adoptivus. Gratia indivise,eundem, &uaut habitualis in Chrifto non facit de no num Chriftü effe, fi codemnatus.Et canon.8.Si filio filium adoptivum:fed eft quidam ef- quis non confitetur, profectus filiationis naturalis in anima Chri- prie, & vere fecundum fti,fecundum illud Jo.1. Vidimus gloriam compofitionem, ideft,fecundum fubfiftentiam ejus quafi unigeniti à patre, plenum gra- naturarum unitară intia,& veritatis. confuse,& indivisè, ex Ad tertium dicendum, quòd efle quibus unus,& folus extitit Chriftus: fit condecreaturam, & etiam fervitus, vel fubjemnatus.Hęc ibi.Per hoc &tio ad Deum non folùm refpicit per- .n. quòd iftud cocilium fonam, fed etiam naturam, quod non unam tantùm personă poteft dici de filiatione. Et ideò non eft in Chrifto ponit, monfimilis ratio. ftrat implicitè,tanquam in fundamento: quòd Chriftus, etiam ut ho mo, non poteft dici filius adoptivus. Vide illa, quæ dicuntur ad tertium circa fin. Tertiò vides: quomodò, &c. Cardinalis Cajetani. In corpore articuli unica eft conclufio. Chriftus nullo modo poteft dici filius Dei adoptivus. Probatur hæc conclufio dupliciter. Primò . Chriftus eft naturalis filius Dei, ergo non poteft dici filius Dei adoptivus, Antecedens probatur: quia filiatio convenit non naturæ, fed perfonæ : ut patet ex antedictis, perfona autem Chrifti unica, & increata est. Confequentia probatur præfuppofita ratione terminorum, fcilicet,quòd filiatio adoptiva eft quædam participatio filiationis naturalis, quod ex dicris patet. Probatur ergo: quia, quod dicitur per fe, non dicitur parti. cipative. Annotat. Adverte hic, quòd Auctor fummariè fcribens plùs probat, quàm exprimat. Huic enim conclufioni, & rationi non poteft,nifi dupliciter obftari, vel recedendo à fententia fidei, ponendo in Chrifto plures perfonas, vel hypoftafes: & hoc Auctor tangit in his,quæ fubjungit, vel ponendo, quòd filiatio poteft denominare Chriftum ratione folius naturæ,ficut paffio, crucifixio, nativitas, & hujufmodi ; fecundum hoc enim poffet Chriftus ratione naturæ humanæ affumptæ in gratia,& gloria beatitudinis participatæ dici filius adoptivus: ficut dicitur beatus beatitudine participata, ratione naturæ affumptæ. Et hoc Auctor excludit in principio corporis per hoc, quòd filiatio non naturæ, fed perfonæ convenit, & proptereà non poteft Chrifto convenire filiatio adoptiva rõe naturæ humanæ.Exclufo autem, quòd non convenit Chrifto adoptiva filiatio ratione naturæ huma I. 140 d. 40. q. 2.co.fin. & ad 5.63.1. 7.9.2.0.2 7. 203.04. con.c...n. QUÆSTIO 30 næ (cùm fit filius Dei per fe,feu naturalis) confequens eft, quòd non poffit dici Dei filius participative. Id .n.quod per fe dicitur, non participativè dicitur: & hoc folo modo poffet participativè dici,fi ratione nature affumptæ filiatio adoptiva ei conveniret, quod exclufum eft. 40 Nota hic pro clariori intellectu ex refponfione ad fecundum, quòd ficut in humanis, is, qui eft filius naturalis, &c. non adoptatur in filium, fed hæreditas fibi debetur, quia filius ;ita Chriftus, ut homo, habet quidem omnia bona patriæ, & viæ: quæ debentur filiis adoptivis: fed non ex vi', feu jure adoptionis, fed ex hoc, quòd eft filius Dei naturalis, habet in natura affumpta hæreditatem Dei ita, quòd non fuit opus Chrifto ad hoc, ut natura fua humana haberet dona patriæ, & viæ, ut adoptaretur à Deo, quoniam ex hoc ipfo, quòd erat Dei naturalis filius, debebatur fibi, ut natura affumpta haberet illam, teftante hoc-Joanne: Vidimus, inquit gloriam ejus, fcilicet, verbi incarnati, gloriam quafi unigeniti à Patre, plenum gratia, & veritatis Et hinc patet, quòd non eft eadem ratio de beatitudine duplici in Chriftofcilicet, divina, & participata) & de filiatione duplici, naturali,& adoptiva: illa enim dualitás neceffaria eft, ut natura affumpta fit perfecta; fed ifta non eft neceffaria, nec conveniens dignitati Chrifti: quoniam deregat dignitati filii veri,quòd hæres fiat adoptione. Demùm Auctor ex oppofito errore confirmat conclufionem, & probationem dicens, quòd oppofita conclufio confonat errori ponentium in Chrifto plures hypoftafes. De predeftinatione Chrifti, in quatuor articulos divija . ¶Primò. Utrum Chriftus fit prædeftinatus. 2. Ro. 1. Cere,quòd lect.3. 6.4. ARTICULUS D PRIMUM fic procedi- ftinatum effe. Terminus c- CONCL.Oportet dicere,quòd unio na- tur effe adoptio filiorum,fecundum illud turaru in perfona Chri- Ephef. 1. pradeftinavit nos in adoptionem fti cadat fub æterna Dei filiorum: fed Chrifto non convenit effe prædeftinatione : & 1õe *4.præced. hujus, f.quòd hec unio filium adoptivum, ut dictum eft. * ergo cadit fub ipfa predefti- Chrifto non convenit prædeftinatú efse. natione, Chriftus dici- 2. Prætereà. In Chrifto duo eft confitur effe prædeftinatus. derare, f. naturam humanam,& perfonam: naturarum in perfona fed non pot dici, Chriftus fit pradeftiChrifti eft facta per natus rõe humanæ naturę,quia hæc é falgratia in tepore, ut pat. fa:humana natura eft.filius Dei: fimiliter q.6.ar.6.corp.fi.Et Deus ab æterno præordina- ctiá neq; rõe perfonæ, quia illa perfona vit,hoc fe in tepore fa- nó habet ex gratia, o fit filius Dei,fed ex &turu,alioquin fequere- natura: pradeftinatio autem eft eorum, de quo in tex. Secunda quæ funt ex gratia, ut in prima parte di4.2.ar.. autem pars, f. & ratio- &tum eft. * ergo Chriftus non eft prædene,&c.de fe patet. ftinatus filius Dei. ¶Secundò. Utrum fit prædeftinatus, fecúdú quòd homo ¶ Tertiò. Utrum ejus prædeftinatio fit exemplar noftræ prædeftinationis. ¶Quartò. Utrum fit caufa prædeftinationis noftræ . PRIMUS. pradeftinatum effe. il tio anteceffionem quadam importat:fed, quia Chriftus femper fuit Deus, & filius Dei, non propriè dicitur, quòd homo le fit factus filius Dei. ergo pari ratione non debet dici, quòd Chriftus fit prædeftinatus filius Dei. SED CONTRA eft, quod Apoft. dicit Ro.1. de Chrifto loquens : Qui prædeftinatus eft filius Dei in virtute. RESPONDEO dicendum, quòd, ficut patet ex his, quæ in prima parte nionis. Et hoc eft for- * 9.23.4.1. dicta funt, prædeftinatio propriè accepta maliter: quod vult dice eft quædã divina præordinatio ab æter- re textus ly relinquitur manam naturam confi ejus fecundum fe, vel fecundum naturam divinam confiderata ab æterno mittit anteceffionem filius Dei) ideòque ad- AD PRIMU м ergo dicendum,quòd vide q qui præde 1.9.23.art.1. 9.7.ar.1. filius Dei. CONCLUSIONIS, Er re: art,&c. dupliciter intelligi creationem fuiffe, vel ab æterno, vel in tempore. quitur articuli conclu-Ad fecundum dicendum, quòd, fio: ut ex ejus probatio- ficut dicitur in Gloff. Rom.1. quidam ne manifeftum eft con- dixerunt prædeftinationem intelligendixerunt prædeftinationem intelligen*Glo ord. fideranti. Juper illud: 9.1&q.15.art.1. item dam effe de natura,non de perfona, quia f. humanæ naturæ facta eft hæc gratia, ut Pinatus eft ITEM ILLATIO uniretur filio Dei in unitate perfona: fed go pari ratione, &c. B. fecundum hoc locutio Apoftoli eft imNegatur illatio. S. Pro- propria propter duo. Primò quidem racedit enim ex falfo in tione communi; non enim dicimus, napræmiffis fubintellecto, quòd fcilicet idem fit turam alicujus prædeftinari, fed ipfum turam alicujus prædeftinari, fed ipfum judicium de fieri, & de fuppofitum, quia prædeftinari eft dirigi prædeftinari. Hoc au- in falutem, quod quidem eft fuppofiti tem,quàm, & quare falfum fit: patet in fecundo agentis propter beatitudinis finem. Serefponfo textus ly & cundò ratione fpeciali, quia effe filium eft confiderandum, quòd, Dei non convenit humanæ naturæ: eft 30 licet hoc participi, &c. enim hæc falfa: humana natura eft filius ut ibid. Ex quo dic:quòd Dei,nifi fortè quis velit fic exponere exeffe prædeftinatum in plus fe habet, ideft, có torta expofitione. Qui prædestinatus est munius, feu univerfalius filius Dei in virtute,ideft,predeftinatú eft, eft, quam effe factum. ut humana natura uniretur filio Dei in Nam prædeftinari dicitur dupliciter, inquan- perfona. Relinquitur ergo, quòd prætum, quod fubeft alicui deftinatio attribuatur perfona Chrifti, forma,poteft apprehen- non quidem fecundum fe, vel fecundum di,velut eft fub ipfa forma, vel abfolute: fieri quòd fubfiftit in divina natura, fed fecüautem dicitur fimplici- dum quòd fubfiftit in humana natura. ter,ideft, uno modo, in- Unde, cùm prædixiffet Apoftolus. Qui quantum res, fecundum factus eft ei ex femine David fecundum quòd abfolutè eft, ideft, fecúdum quòd in fe eft, carnem, fubjunxit: Qui prædestinatus uno modo tantùm eft. eft filius Dei in virtute, ut daret intelliIdeò non mirum, quòd gere, quòd fecundum hoc, quòd cft faaliquis poffit verè &tus ex femine David fecundum carpropriè dici, prædeftinatus, qui non poteft verè, nem, eft prædeftinatus filius Dei in virtute, quamvis enim fit naturale illi perfonæ fecundum fe confideratæ, quòd fit filius Dei in virtute, non tamen eft ei naturale fecundum humanam naturam,fefirmato per textum re- cundum quam hoc fibi convenit per fponfalem, dic quòd gratiam unionis. & propriè dici factus. COROLL. Ex argumenti ergo textu illo, fcilicet, quod eft factum, non femper fuit: con fancti Patres Concilio *Al Ro.1. rum Nicæni I. & Con Ad tertium dicendum, quòd Orig. Super illud ftantinopolitani I. qui- fuper epift. ad Rom. * dicit hanc effe liteverbum bus alii ufque ad Conci- ram Apoft. Quit deftinatus eft filius. Pauli 10.3. lium Tridentinum con tinua fucceffione adhæferunt illud fymboli Apoftolorum, fcilicet, predeftina- creatorem, doctiffimè explicarunt per ly faclorem. Poterat fiquidem. tuseft. tal. qui fus. Durandi eorum > quæ In corpore una eft conclufio. Chriftus eft prædestinatus. Proba- 70 tiam unionis, ut in refponfione ad primum litera monftrat. Et fi perfpicaciùs confideraveris, videbis tria: fcilicet, gratiam vitæ Tria,penes Adverte fenfum literæ intentum ab Auctore : & ut difcernas doNotand ad &trinam Auctoris ab aliorum fententiis, recolito, quòd prædeftinationis nomen in facris literis dupliciter venit in ufum, vel fimpliciter, hoc eft, Fals fert fine additione aliqua:ut cùm dicimus, Sanctus Petrus fuit prædeftinatus, vel cum determinatione aliqua: ut cum dicimus, quòd Magdalena fuit go prædeftinata ad lavandum Chrifti pedes lachrymis fuis, & latro ad confitendum regnum Chrifti pendentis in cruce, & fimilia. Et, quoniam communi ufu prædeftinatio abfolutè refpicit æternam felicitatem, ut terminŭ (eft enim ratio ordinis electorum in vitam æternam, ut in prima parte habitum eft ideò Durand.in 3.fentent.d.7.dicit, quòd prædeftinatio abfolutè eft refpectu beatitudinis, diftinguens prædeftinationem Chrifti,qua prædeftinatus eft filius Dei à prædeftinatione abfolutè, & dicens eam effe prædeStopfen- ftinationem ad hoc, f.effe filium Dei. Scotus quoque ibidem prædeftinationem Chrifti ponit in ordine ad beatitudinem, quafi gratia unionis fuerit medium in Chrifto ad gratiam fummæ beatitudinis animæ fuæ : Divus autem Auctor intuens gratiam unionis effe excellentius quid gratia fummæ staria en beatitudinis creatæ, quantò majus eft effe Deum, quàm frui Deo, & gratiam fummæ beatitudinis confequi ad gratiam unionis ( non ut finis fequitur ad medium, fed ut proprietas ad substantiam,ut calor ad ignem) pofuit prædeftinationem abfolutè communiter quidem refpicere gratiam ut terminum fingulariter autem in Chrifto refpicere gra opinio. tentia. sentia. vitæ æternæ, tiæ, & rationem gratia per fe primò fummi, & ultimi termini, ut spe- Chrifti. In refponfionibus ad fecundum, & tertium attende primò, quòd fe ad intelli- cundum rem nulla eft inter catholicos quæftio de prædeftinatione Chrifti geniam lo- ad filiationem Dei per gratiam unionis naturæ humanæ ad filium Dei, cutione m fed quæftio eft de verificatione fermonis Pauli Apoftoli propriè, vel imApt. de pradef. propriè, in hoc, vel illo fenfu. Auctor fupponens, locutionem Apoftoli effe propriam, & intelligi non de aliquo confequente ad filium Dei (puta manifeftatione) difficilem fufcepit provinciam verificandi illam de perfona Chrifti. Ultra expofitionem namque illam referentem prædeftinationem ad naturam, & alteram Ambrofii referentem ad manifeftationem Chrifti, referri quoque poteft prædeftinatio Chrifti ad filium Dei in virtute actuali ita, quòd filius Dei ex femine David fecundum carnem præ- 10 deftinatus eft filius Dei in virtute actualis operationis fanctificativæ, & reparativæ mundi ita, quòd totum conjunctum, fcilicet, filius Dei in virtute actuali eft terminus prædeftinationis. Notand.a. Et, licet hæc expofitio fatis confonet literæ Apoftoli fubjungentis Annor ad Dub. b. Der. Reful, dub. & Ob.1. 341 3. d.10.1.1. 6.1.4.1.6 4.cont, c.9. ak, 3. ¶Occurrit hic dubium ex Durando in 3. fen.d. 7. q. 3. dicente, hanc locutionem effe impropriam propter defectum duarum conditionum requifitarum ad prædeftinationem. ¶Prædeftinatio enim primò eft ad ea, quæ excedunt virtutem prædeftinati: nihil autem eft, quod excedat virtutem verbi incarnati. 20 30 abfolutè, excedit tamen virtutem ipfius fecundum carnem,fecunduquam f. Secunda autem conditio de prioritate naturæ diftinguitur vel fecundum rem, vel fecundum intellectum. Et dicitur, quòd, licèt non fit prius natura verbum incarnatum, quàm verbum incarnatum effe filium Dei per gratiam unionis, tamen fecundum confiderationem abftractivam intelle ctus prius natura eft verbum incarnatum, quàm modus incarnationis, f per unionem perfonalem. Manifeftatur autem talis prioritas ex conve nientia, & differentia inter nos, & hæreticos. Nam verbum incarnatum intelligitur, ut commune quid apprehenfum à nobis, & illis, & differentia eft circa fpeciales unionis modos, dùm illi per modum templi, vel habitus, &c. nos autem per perfonalem unionem verbum incarnatum dicimus. Quocirca, licèt fecundum rem nullus fit ibi ordo, fecundum apprehenfionem tamen intellectus (qui natus eft non folùm conjuncta dividere, fed etjam unum, & idem à feipfo abftrahere) inter verbum, ut habens carnem, & feipfum, ut habens carnem perfonaliter junctam, ordo eft naturæ, ficut inter commune, & proprium. Et proptereà prædeftinatio, quæ actus eft mentis, & ad rem fub certa apprehenfione tendit, ex hoc ipfo,quòd ad ver bum cum carne terminatur, determinat ad unionem perfonalem, excludendo cæteros alios modos, quibus verbum cum carne præordinari potuiffet. Et ob hoc filius Dei naturalis factus ex femine David filius hominis prædeftinatus dicitur, & eft filius Dei. Explicatio In refponfione ad tertium perspice primò literam Apoftoli apud Orig. loutions effe punctuatam fic, quòd ly prædeftinatus eft adjectivum fubjecti, & Apoft. non eft pars copulæ, feu prædicati ita, quòd dixit. Qui predeftinatus, tanquam fi dixiffet, qui omnipotens, vel quodvis aliud appofuiffet fubjecto: & fubdit copulam cum prædicato. Efi filius Dei in virtute. Et fic litera nihil habet difficultatis: quoniam verum eft, quòd Chriftus eft prædeftinatus, & quòd eft filius Dei in virtute . Nota fecundo, quòd Auctor comparativè de harum propofitionum (f. Annot, ad Chriftus prædeftinatus eft filius Dei, Chriftus factus eft filius Dei) veri- literam. intelligid tate loquitur, dicendo, quòd prima eft magis vera, ac per hoc utramque fatetur effe veram. Chriftus.n. fignificat fuppofitum duarum naturarum: & ratione humanæ naturæ utramque fufcipit prædicationem, & quòd predeftinatus eft, & quòd factus eft filius Dei quoniam utrumque ei fecundum humanam naturam convenit per gratiam unionis. Magis tamen prima conceditur: quia abstractio Chrifti fecundum naturam humanam à feipfo fecundum unionem perfonalem magis intelligitur fupponere ipfum prædeftinationi, quæ eft mentis actus, quàm factioni reali, cùm ibi fufficiat ordo naturæ fecundum intellectum,qui minùs fufficit ad factionem. Cum his tamen retine, quod ifta eft impropria: Chriftus factus eft filius Dei multò plùs, quàm illa:homo eft factus Deus: quia homo poteft habere fuppofitionem fimplicem (ut fuperiùs patuit ) Chriftus autem pro perfona fupponit. Et proptereà locutiones iftæ non funt extendendæ, fed piè exponendæ. Et quoad fenfum reducendæ ad fenfum fimplicis fuppofitionis pro humana natura in concreto, juxta hoc, quod in litera dicitur: Aliquandò incœpit effe, quod exiftens in natura humana effet filius Dei hoc .n.veriffimü eft de exiftéte in natura humana,communiter loquendo:quamvis hic exiftens in natura humana nunquam incœperit effe Deus propter falfitate exponentis negative,hic exiftens in natura humana immediatè an tè non fuit Deus: hic enim eft Deus heri, hodie, & in fæcula. ARTICUL US SECUNDU S. Utrum bac fit falfa: Chriftus, fecundum quòd homo, eft prædestinatus eße filius Dei. Prædeftinatio rursus eft ad id, quod eft pofterius natura faltem prædeftinato, quia eft ad gratuitum aliquod: gratia autem fupponit naturam. 40 Conftat autem, quòd effe filium Dei per gratiam unionis non eft pofterius natura, aut intellectu verbo incarnato. Non eft igitur propria hæc locutio: Chriftus prædeftinatus eft filius Dei. Ad hæc dicitur, quòd fatis falvatur prima prædeftinationis conditio, fiid, ad quod quis prædeftinatur, excedit virtutem prædeftinati, vel abfoJutè, vel quatenùs prædeftinatus eft. Sic autem eft in propofito: quoniam unio perfonalis ad filium Dei, etfi non excedit propriam virtutem verbi Durand.3.fent.diftinct. 1 7.9.3. SUPER QU. XXIV. ART. II. ONCL. Solùm ra Ctione nature huma D SECUNDUмfic proce- petit Chrifto. Hoc eft. Hoc enim eft unufquifque fecundum a- *c.sq.in me. tom.7. PROB. Quia Chrifti confequenter ipfa natu per gratiam, q.6. ar. 6.2. Prætereà. Illud, quod convenit eft effe filius Dei, fecun 60 70 capax prædeftinationis hujus, quòd perfona humanitatis Chrifti effet minum gloriæ, inquantum homo factus eft Xarti, habes primò: cùm dicitur, Chriftus, fecundum quòd APPENDIX. AD. fecundügun tur vel fecu t non lit filium Deise Fivam inre Carnations f Teas ex couve incarnatom Se differentia vel habi um dicine. apprehen Hividere, fed Dens care nature, fi que actus et quod ad ver lem, exc's inar cons us horis AD. Athanafio autem per participium dupliciter. Uno modo ex Comment, Annotat. eft, prædicari implicat contradictionem. Cùm ergo Chriftus fit præde ftinatus, ar. 1. patet: ¶ Ad fecundum dicendum, quòd ali- Rom. 1. De filio fuo, Titulus, ut jacet, fumatur. dicitur convenire aliquid alicui ratione ex aperta ferie literæ. qui factus eft ei ex fen mine David fecundum carnem, qui prædestia natus eft filius Dei, Ecǝ ce ex cótextu Apoftoli, quòd Chriftus fecun cundum humanitatem, In corp. a. dum carnem, ideft, le& factus eft, & prædes d.7.9 3.4.1. ¶ Ad tertium dicendum, quòd, ficut ftinatus eft. Nam ly fe- & a.2.q.2. Aug. dicit in 1. de Prædeftinat Sanct. * cundum carnem cadit pfa eft illa ineffabiliter facta hominis à Deo fertur ad utrumque, fei- 10.7. fuper Chriftum, ut re- *c.15.àmed. verbo fufceptio fingularis,ut filius hominis licet, ad fieri, & ad prefimul propter fufceptum hominem, & fi deftinari: prout patet lius Dei propter fufcipientem unigenitum Secundò vides: quomoDeum veraciter, & propriè diceretur. dò ex iis benè penfatis, Et ideò, quia illa fufceptio fub prædefti- & applicatis doctrina natione cadit,tamquam gratuita, utrum- præfens Angelica vicif fim declaretur, atque que poteft dici, fcilicet, quòd & filius confirmetur. Dei prædeftinatus fit effe homo, & filius hominis prædeftinatus fit effe filius Dei. Quia tamen gratiá non eft facta filio Dei, ut effet homo, fed potiùs humane naturæ, ut filio Dei uniretur,magis propriè poteft dici, quòd Chriftus, fi quòd homo, eft prædeftinatus effe filius Dei, quàm, quòd Chriftus, fecundum quòd filius Dei, fit prædeftinatus efle homo. 20 Commentaria Cardinalis Cajetani. In corpore articuli una eft conclufio refponfiva quæfito, Chriftus, fecundum quod homo, eft prædeftinatus effe filius Dei. Probatur. Hoc convenit alicui, fecundum quòd homo, quod convenit ei ratione humanæ naturæ: fed prædeftinatio convenit Chrifto ratione folius humanæ naturæ. ergo. Probatur minor diftinguendo duo importata in prædeftinatione, fcilicet, ordinem,& effectum gratuitum, fcilicet, donum, & manifeftando utrumque convenire humanitati Chrifti, adjuncta auctoritate Aug. In refponfione ad primum vide,& perfpice cautelam Auctoris: nam, quia ifta propofitio: Chriftus, fecundum quòd homo, eft filius Dei, fimpliciter eft falfa,ut ex qu. 16. fuperiùs patet: & fic fimpliciter, & abfolutè fcqueretur ex ifta: Chriftus, fecundum quòd homo, prædeftinatus eft effe filius Dei, fi quoad materiale prædeftinationis poneretur hæc vera, ideò Auctor fuftinens antecedens exponit illud limitatè. ¶ Poffet tamen dici abfque antecedentis limitatione, quòd in confequente apponenda fecundum intellectum eft gratia unionis ita, quòd ex ifto antecedente: Chriftus, fecundum quòd homo, prædeftinatus eft filius Dei, fequitur. ergo Chriftus, fecundum quòd homo, eft filius Dei, fubintelligendo, vel exprimendo per gratiam unionis ita, quòd,licèt ifta fit fal ART. III. 30 40 fa: Chriftus,fecundum quòd homo, eft filius Dei (quia fignificat, Chriftu In refponfione ad tertium collige hinc ex Autore illam diftin- guft. dicit in lib. de Prædeftin. Sanct. Eft præclariffimum lumen prædeftinationis, &gratia ipfe Salvator, ipfe mediator Dei, & hominum, homo Christus Jefus Dicitur autem lumen prædeftinationis, & gratiæ, inquantum per ejus prædeftinationem, & gratiam manifeftatur noftra prædeftinatio, quod videtur ad rationem exemplaris pertinere. ergo prædeftinatio Chrifti eft exemplar noftræ prædeftinationis. plar noftræ prædeftinatio- deftinatio nullis meritis noftris præcedentibus fit. Ac fi dixerit. Si Chrifti capitis noftri predeftinatio nullis fuis meritis precedêtibus fit: qua temeritate,& igno RESPONDEO dicendum, quòd ranti præsuptione au- 70 ftus prædeftinatur gratis, ideft, nullis præcedentibus meritis, ut natura mus, fit ex aliquibus noftris meritis præcedentibus? Ratio hæc eft efficaciffima,& ad retūdendum fuperbiæ quorundam feminarium, & ad confirmandum fententiam ipfius Sancti Doctoris, 1.9.23. art. 5. Quinimmò, ut textum hunc, quatenùs de nobis intelligitur, magis aperiamus, fciendum, ullis meritis noftris prequòd, non tantùm fine cedentibus prædeftina mur, fed etiam contra merita noftra. Prævidit enim Deus ab æterno (ut patet) omnia,& fin- Utilit. pro S.Ecch Comment. nimia fua charitate prædeftinavit. Et hoc eft, quod & annotavit D. Tho. fuper epiftolam ad Ephef. 1. lect. 1. in fin. dicens: quòd Deus hoc prædestinationis beneficium dat, non folùm nullis meritis præcedentibus, fed etiam noftris immeritis præcedentibus, Pro quo & allegat Apoftolum Roman. 5. vide tu ibi. Sti. B. Confiderata fe ImDE CONCLUS. fet Dei filius naturalis: nos autem præQuod predeftinatio Chri- deftinamur ad filiationem adoptionis cundum actum præde- quæ eft quædam participata fimilitudo flinantis. §. Tunc nihil, filiationis naturalis. Unde dicitur Ro. &c. ut patet ex conclu- 8.quos præfcivit, bos predeftinavit con- 10 fionibus. Pro quarum formes fieri imaginis filii fui. Alio modo etiam prima ftat hoc argumentum tanquam quantum ad modum confequendi iftud probatio ejus. bonum, quod eft per gratiam, quod qui11. DE CONCLUS. dem in Chrifto eft manifeftiffimum: fi. R. Secundum præ- quia natura humana in Chrifto nullis Ergo prædeftinatio Chrideftinantis actum confi- fuis præcedentibus meritis eft unita filio derata. §. Tunc nihil, & cætera, ut fuprà per omnia ad primum. III. DE MAJORI. Est conforme. B. Aliqualiter. §. Tunc nihil, &c. Noftra enim prædeftinatio conformis eft per aliqualem imitationem prædeftinationis Chrifti, ut patet ex probatione conclufionis ejuf- 20 dem: quamvis ipfi non conformetur per omnia. Neque enim inter exemplar, & exemplatum neceffaria eft totalis conformatio. APPENDIX. X artic. habes primò : quomodò per rationem oftendas, meritò Ex artis habuiferipturis, as Auguft, quod prædeftinatio Chri fti eft exemplar prædeftinationis noftræ, A D. Auguftino quidem ut cum applicatione ponitur in argument. cont. A fcripturis verò Rom. Dei. Et de plenitudine gratiæ ejus nos catur primogenitus in bis, prædeftinationem Chrifti effe exemplar prædeftinationis noftræ. Nam, ficut ex eo, quod dicitur Philipp. 3. Salvatorem expectamus, qui reformabit corpus humilitatis nostræ configuratum corpori claritatis fue, datur intelligi: quòd refurrectio Chrifti eft exemplar refurrectionis noftræ, Addit. 76. art. 1. cum Elucid. ita ex eo, quod dicitur Rom. 8. quos, &c. datur intelligi: quòd prædeftinatio Chrifti eft noftræ prædeftinationis exemplar. Item infinuatur per dictum illud Ephef. 1. Qui prædeftinavit nos in adoptionem filiorum per Jefum Chriftum in ipfum. Non enim abfque caufa di-, cit ly in ipfum, ideft, inquantum ei conformamur, ut ibi exponit D.Thom. Ergo per ly in ipfum defignat intentum præfentis art. Secundò vides: quomodò ex his benè penfatis, & applicatis doctrina hæc Angelica viciffim declaretur, atque confirmetur. Commentaria Cardinalis Cajetani. Titulus clarus eft. In corpore unica eft diftinétio bimembris, & due conclufiones refpondentes fingulis diftinétionis membris. Diftinétio eft: Prædeftinatio dupliciter fumitur, vel ex parte actus, vel ex parte termini. Prima conclufio eft: Prædeftinatio Chrifti ex parte actus non eft exemplar noftræ. Probatur: quia ex parte actus uno actu, & modo æterno Deus Chriftum, & nos prædeftinavit: In actu fiquidé divino, & modo ex parte Dei nulla eft differentia,cùm fint omnia unamet res: ipfa fcilicet deitas. Secunda con clufio: prædestinatio Chrifti est nostræ exemplar ex parte termini quoad Durand. 3.f.dift. 10.9.3. Medina q.24.4.1. SUPER QU. XXIV. ART. IV. ONCL. 1. Prædefti natio Chrifti fecu ftinationis. 30 duo, hoc eft, quoad bonum terminans, & quoad modum confequendi illud bonum. Probatur primum, quia Chriftus ad filiationem naturalem, nos ad adoptivam. Probatur fecundum: quia Chriftus per gratiam excludentem omne meritum, nos per gratiam includentem meritum Chrifti: quia de plenitudine ejus omnes accepimus. ARTICULUS dum prædeftinationis a- fam: fed prædeftinatio noftra eft æter- ftinando, fic præordina- ¶3. Prætereà. Remota caufa, removit noftram falutem : ut vetur effectus:fed, remota predeftinatio- 60 per Chriftum comple- ne Chrifti,non removetur noftra pradeftinatio: quia, etiamfi filius Dei non in1.DE CONCLUS. erat alius modus poffibilis Prædeftinatio Chrifti, R. carnaretur, Confiderata fecundum noftræ falutis, ut Auguft. dicit in lib. de prædeftinationis actum. Trinit. *Prædeftinatio ergo Chrifti non Ini... §. Sic enim fequitur ex eft caufa noftræ prædeftinationis. 10.non pro- præmiffis: quoniam æ cul à princ. 80.3. ternum, ut æternum, non habet caufam : & ¶SED CONTRA eft, quod dicitur Memento novitie, quòd Chriftus dicitur prædeftinatus, ut fit filius Annot Dei naturalis modo expofito, fcilicet,ratione humanæ naturæ per gratiam unionis perfonalis. Reliqua funt plana. QUARTUS. caufa noftrę pradestinationis. Ephef. 1. Pradestinavit nos in adoptione filiorum per Jefum Chriftum. RESPONDEO dicendum, quòd, dus, tunc removeretur fi confideretur prædeftinatio fecundum i- effectus, ideft, prædelti pfum prædestinationis actum, prædeftina- natio noftra. Non auté, tio Chrifti non est caufa noftræ prædestina- remota prædeftinatione vel Chrifti, vel alicujus. tionis, cùm uno, & eodé actu Deus præ- tantum alterius noftri deftinaverit ipfum, & nos: fi autem con- falvatoris, removebitur fideretur prædeftinatio fecundum terminu noftra predeftinatio.Repredeftinationis, fic predeftinatio Christ; manebit enim tunc aliest caufa nostra pradeftinationis. Sic enim qua caufa, ideft, aliquis noftri falvator, etiam Deus præordinavit noftram falutem, ab quòd remoti effent alii. æterno prædeftinando, ut per Jesu Chri- ut patet confideranti ftú compleretur. Sub prædeftinatione.n. ideft, prædeftinatio notextum, & fic effectus, æterna non folú cadit id, quod eft ficn- ftra dabitur adhuc. Čedú in tépore,fed et modus,& ordo, fecu- terùm articuli cöclufio dum quem eft complendú in tempore. loquitur fecundum id, ¶ ADPRIMUм ergo, & fecundum quod eft non fecundú id, quod Deo aliter pofdicendum,quòd rationes illæ procedunt fibile fuit. de prædeftinatione fecundum prædefti actus prædeftinationis eft æternus. Tunc nihil, &c, ut patet ex conclu- 7° 11. DE MAJORI. Quod dependet ex fimplici Dei voluntate. R. III. MINOR. Remota pradeftinatione Chrifti non removetur noftra tionis noftre. A fcripturis quidem, ut Eph. 1. fecundum quòd eft in arg.contr. Item Heb.2. Qui multos filios in gloriam adduxerat. Item Rom. 5. Per quem habemus acceffum per fidem in gratiam iftam: in qua ftamus, & gloriamur in fpe glorie filiorum Dei. Item Eph.2. Per quem habemus acceffum ambo ad patrem in uno fpiritu. Nam Chriftum adducere multos adoptivos filios, ideft, prædeftinatos in gloriam, eft ipfum effe caufam prædeftinationis omnium aliorum hominum prædeftinatorum: quoniam hoc eft, falute no ftram gloriofam compleri per Chriftum ipfum. Similiter nos per Chriftum habere acceffum per fidem in gratiam, & fpem filiorum Dei, ideft, prædeftinatorum: in unoque fpiritu, ideft, in charitate concordi_acceffum habere ad patrem per Chriftum, eft prædeftinationem ejus effe caufam prædeftinationis noftræ : quoniam hoc eft, falutem noftram fidelem, gratiofam, & charitatem viæ in unum connexam compleri per ipfum Chriftum. Ac fi ex omnibus locis citatis apertiùs dixiffet. Apoftolus. Chriftus eft ille, per quem prædeftinatorum falus, five quoad fidem, five quoad fpe, |