Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

Annotat Comment

Dub.

Refol, dub,

134 Ar.feq.co. & qu, ?.

[ocr errors]

eguit oblatione,qui peccatum omninò nefcivit) anathema fit. Hæc ibi. Ubi
Cyrillus à 6.Synodo, Can.2.approbatus pro declaratione inquit. Pontificem
confeffionis noftra pro feipfo femetipfum Deo, & Patri obtuliffe, omninò à
rede eft,& inculpata fide alienum.Peccatum.n.non fecit:qui verò fuperior
eft omni delicto, & prorsùs expers peccati, oblatione pro fe nulla opus ha-
buit. Hæc ille. Quibus omnibus concordat fymbolum Patrum dicens. Cru-
cifixum etiam pro nobis, f.ad differentiam fuiipfius. Ubi fuper ly pro nobis
nota (hoc faciet quoque ad conclufionis articuli declarationém) quòd
Chriftus in cruce obtulit femetipfum & pro his, qui jam de facto etiam ab
origine mundi peccaverant,& pro his, qui de facto peccaturi erant, & pro

his,qui peccare poterant, licèt numquam per ipfius gratiam actu peccaturi effent, ut de B.Virgine creditur. Ab oppofitis ergo patet, quòd, quandò Concilium Ephefinum, & Cyrillus dixerunt, Chriftum ideò non obtuliffe facrificium pro femetipfo, quia peccatum omninò nefcivit; tunc voluerunt dicere, quòd Chriftus non folùm de facto, fed etiam de potentia, numquam peccavit: hoc eft, quòd ipfe fuapte natura impeccabilis fuit, ideft, peccare non potuit. Quod utique ipfi foli, nullique alteri hominum convenit. Effectus igitur facerdotii Chrifti folùm ad homines quocumque modo peccando peccatores fe extendit. Secundò vides: quomodò, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Ti scilicet, & Synodi, ut patet in art.
Itulus clarus eft occafionem fumens ex diverfis auctoritatibus, Apofto- 10

In corpore articuli unica eft conclufio.Non convenit Chrifto effectü fa-
cerdosii fui recipere. Probatur dupliciter. Primò ex conditione recipientis
facerdotii effectum. Secundò ex excellentia facerdotii Chrifti. Prima ergo
ratio eft. Sufcipiens facerdotii effectum non poteft per fe ipfum accedere
ad Deum:fed Chriftus per feipfum accedit ad Deum. ergo. Major proba-
tur: quia facerdos eft medius, ac per hoc fufcipere effectum facerdotii eft
fufcipere effectum medii: hoc autem eft folius impotentis per feipfum acce-
dere ad Deum, qui enim poteft per feipfum, non eger medio. Minor
probatur auctoritate Apoftoli, Secunda ratio eft. Primum agens in quoli-
bet genere eft ita influens, quòd non eft recipiens in illo genere. Probatur 20
inductivè in primo illuminante, in primo calefaciente, & poffet afferri in
primo alterante, f.cœlo,& in primo movente localiter, f.Deo, feu intelligen-
tia. Sed Chriftus eft fons totius facerdotii . Probatur inductivè; & respectu
facerdotii legis veteris, & novæ

Occurrit autem ftatim dubium, quare omiffum fuerit in hac inductio-
ne facerdotium ante utramque legem, f. Melchifedech, & Patrum.

Ad hoc dicitur, quòd, quia erat eadem ratio de facerdote legali, & ante legem quoad propofitum quia uterque erat figura Chrifti ) ideò exprimendo legalem cum ejus ratione, fcilicet, quia figura erat facerdotii Chrifti,etiam prædeceffores comprehendit.

Vafquez qu.22.difp.85.c.

1.2.6 3.

Medina q.22.ar.s.

SUPER QU. XXII.

ART. V.

1. 2. que; CON
ONCL. Ratione

[ocr errors]

art, ad 4.

E finis facrificii fa

æternum,

ARTICULUS
Utrum facerdotium Chrifti
DQUINTUM fic procedi-
tur. Videtur, quòd facer-
dotium Chrifti non perma-
neat in æternum: quia, ut
dictum eft,illi foli effectu

3.4.1.9. cerdotium Chrifti eft facerdotii indigent, qui habent infirmi-
Paripras,PROB. Quia finis tatem peccati, quæ per facerdotis facrifi-
facrificii à Chrifto fa- cium expiari poteft: fed hoc non erit in.
cerdote oblati eft bonu æternum, quia in fan&tis nulla erit infir-
non temporale, fed æ- mitas, fecundum illud Ifaiæ 60. Populus
ternum,ut patet Hebr.9.
ac figuraliter Levi.16.
tuus omnes jufti. Peccatorum autem in-
1. DE MAJOR1. firmitas inexpiabilis erit: quia in inferno
Illi foli effectu facrificii nulla eft redemptio. ergo facerdotium
indigent, qui habent in- Chrifti fruftrà remaneret in æternum.
firmitatem peccati. B.

[ocr errors][ocr errors]
[merged small][ocr errors]

In refponfione ad fecundum perfpice, quòd dicitur facrificium offerri Amst. per modum fatisfactionis, & effectum ipfius proprium effe,quod ex vi ipfius, quatenùs fatisfactorium eft, fit. Ratio fiquidem hujus eft,quia facrificiu ex fua effentiali, & primaria inftitutione nihil aliud eft,quàm quædam recognitio reverentialis ipfius Dei, quæ, quia debita eft Deo, quia Deus eft, quia creator, confervator, largitorque eft omnium, fatisfactionis cujufdam rationem habet. Offertur ergo facrificium per modum fatisfactionis non tantùm pænæ debitæ peccato, aut offenfe contra Deum, fed etiam beneficiorum, & quod primum eft) debiti Deo cultus, quia Deus eft.

Unde habes,quòd effectus confequens ex vi facrificii,ut fatisfactorii,eft abfolutio à pœna,aut reconciliatio ad Deum. Nam libertas à gratiarum a&tione,aut debito cultu non eft effectus aliquis confequens facrificium, propriè loquendo: fed communis eft negatio omnem actum debitum, quandò folutus eft, comitans: ipfum enim facrificium eft gratiarum actio, & cultus Dei, & non eft exfolutio pœnæ,fed folutionis caufa, nifi fit pœnale, pœnx propria, nec eft reconciliatio, fed gratia reconciliantis provocatio.

[blocks in formation]

30 tem adipifcimur: unde dicitur Hebr. 9.
quòd Christus est affistens Pontifex futu-
rorum bonorum, ratione cujus Chrifti facer-
dotiu dicitur effe æterni.Et hæc quidé con-
fummatio facrificii Chrifti præfiguraba-
tur in hoc ipfo, quòd Pontifex legalis fe-
mel in anno cum fanguine hirci,& vituli
intrabat in sancta fanctorum, ut dicitur
Levit. 16. cùm tamen hircum, & vitulum
non immolaret in fanctis fanctorum, fed
extrà, & fimiliter Chriftus in fancta fan-
&torum, ideft, in ipfum cœlum intravit,
& nobis viam paravit intrandi per virtu-
tem fanguinis fui, quem pro nobis in,
terra effudit.

40

Vel ut ab ipfa infirmita-2. Præt. Sacerdotium Chrifti præcipuè
te peccati expientur, vel manifeftatum eft in ejus paffione,& mor-
ut ab ipfa jam expiati te,quandò per proprium fanguinem introi-
per ipfum Chriftum cō-
fummentur. 5. Tunc ni- vit in fanita,ut dicitur Hebr.9.fed paffio, so
hil, &c. ut patet. Non & mors Chrifti non erit in æternum fc-
enim erit fruftrà facer- cundum illud Rom.6. Chriftus refurgens
dotium Chrifti, ut ab à mortuis jam non moritur. ergo
facerdo-
argumento inferebatur,
quoniam effectum fem tium Chrifti non eft in æternum.
per in æternum in fan- 3.Præt.Chriftus eft facerdos, non se-
cundum quòd Deus, fed fecundum quòd

[blocks in formation]

cjus paffio, & mors con- ¶ RESPONDEO dicendum, quòd fiderata in fua virtute in officio facerdotis duo poflunt confidefint in æternum, hoc eft, quòd virtus illius rari, primò quidem ipfa oblatio facrificii, hoftia numquam defi- fecundò ipfa facrificii confummatio, que ciat, fed perfeveret in quidem confiftit in hoc, quòd illi, pro III. DE CONCLUS. quibus facrificium offertur, finem facrifiArgo facrificium Chrifti, cii confequuntur. Finis autem facrificii, B. Confideratum quan- quod Chriftus obtulit, non fuerunt bona tum ad actualem obla- temporalia,fed æterna,quæ per ejus mortionem. §.Tunc,&c.Ad hoc enim, quòd facerdotium Chrifti duret in æternum, fufficit, quòd facrificium ejus confideratum quantum ad oblationis virtutem fit indeficiens. Et hoc verum effe monftrat Apoftolus per illud Hebr. 10. Una obla tione, &c. ut in tex. Pro cujus ultimis vide art.3.not.1.poft ad fecundum. Pro præmiffarum recta intelligentia adverte,quòd ad hoc,quòd Chriftus homo fuerit facerdos in æternum, non requiritur, quòd femper fuerit homo ( ut putavit argumentum ) fed fufficit, & quòd finis facrificii fui fit æternus (ut 80 dixit probatio conclufionis) & quòd facerdotio Chrifti aliud facerdotium non fuccedat, & quòd facerdotium illud conveniat etiam animæ Christi

[ocr errors]

AD PRIMUM ergo dicendum, fan-
&ti, qui crunt in patria, non indigebunt
ulterius expiari per facerdotium Chrifti,
fed expiati jam indigebunt confummari
per ipfum Chriftum, à quo gloria corum
dependet. Unde dicitur Apocal.21. quòd
claritas Dei illuminat illam, f. civitatem
fan&torum, & lucerna ejus eft agnus.
Ad fecundum dicédum, quòd, licèt
fit
paffio, & mors Chrifti de cætero non
iteranda, tamen virtus illius hoftiæ femel
oblatæ permanet in æternum.

& effe hominem femper convertantur. Dixerat enim illud argumentum. Chriftus in facerdos, quia dictum eft ei. Tu es facerdos in æternum, ergo Chriftus in illo triduo erat ho

illo triduo mortis fuit

[ocr errors]

mo Et refpondet ad
hoc, ut audifti. Ac fi
formaliter dicat. Nego

confequentiam. Quonia
effe facerdotem femper,
& effe femper hominé
non convertuntur ad
invicem, ut arguens opi-

Et per hoc patet refpófio ad tertium, natur.
quia,ut dicitur ad Hebr.10.Una oblatione APPENDI X.
confummavit in æternum fanctificatos.

à

Unitas autem hujus oblationis figuraba- EX articulo habes Walle
tur in lege per hoc, quòd femel in anno
legalis Pontifex cum folemni oblatione
fanguinis intrabat in fancta, ut dicitur
Levit. 16. fed deficiebat figura à virtute
in hoc,quòd illa hoftia non habebat fem-
piternam virtutem: & ideò annuatim illæ
hoftia reiterabantur.

primò quomodò s.Ecclef.
per rationem oftendas,
meritò infinuatum effe
fcripturis, quòd facer-
dotium Chrifti manet
in æternum. Ut pf.109.
Tu es facerdos in ater-
num. Item Hebr.7.Alii
quidem plures facti funt
facerdotes fecundum le-
gem, idcircò, quòd morte prohiberentur permaners, hic autem eo',
quod maneat in æternum, fempiternum habes facerdotium. Item
per illud, quod legitur numer. 28. Agnos immaculatos duos quotidie
in holocauftum fempiternum Per hos enim agnos figurabatur unus
verus agnus, fcilicet, Chriftus, qui duas in fe immaculatas habet na-
& offerebantur in holocauftum fempiternum, ut figuraretua
turas ›
facrificium Chrifti fempiternum, & inexhauribilem habere virtutem,
quod eft facerdotium ejus manere in æternum. Secundò vides: quomo,
dò ex iis, &c.

[ocr errors]

Comment.

135

Ifr.3.61.a. 3.ad 3. Es dif.8.7.1.a. 2.7.3.

[blocks in formation]

Canus lib. 12, de locis
Thol.c.13.
Vafquez9.22.difp.80.per

totam.

Medina q. 22. ar.6.

SUPER Q. XXII.

ART. VI.

CON
CONCL. Sacerdotiu
Chrifti dicitur effe
fecüdum ordinem Mel-
chifedech propter ex-
cellentiam veri, ideft, fi-
gurati facerdotii ad fi-
gurale facerdotiù legis.

PROB. Quia excel
lentia Sacerdotii Chrifti

ad facerdotium legale,
feu Leviticum fuit figu-
chifedech: ratione fum-
ptionis decimarum ab
Abraham, Heb.7.

rata in facerdotio Mel

I. DE MINORI.

latorum extrà eft figura confummationis facerdotii Chrifti, quia Pontifex
in Sancta fanctorum fignificat Chriftum totum, hoc eft, in fe, & membris
intrantem in cœlum fecretum æternorum bonorum, quia cum fanguine
immolatorum extrà fignificat modum, quo Chriftus totus cœlos intravit,
fcilicet,per fanguinem fuum,quem effudit extra cœlos,immolando feipfum
in terra,quia femel in anno, hoc eft, integro curfu folis, fignificat unitatem
facrificii Chrifti in perfecto curfu folis juftitiæ,hoc eft,in æternum, ut in re-
fponfione ad tertium dicitur.

ARTICULUS

facerdotii, tanquã principalis facerdos :
fed illud, quod eft principale, non fequi-
tur ordinem alterius, fed alia fequuntur
ordinem ipfius. ergo Chriftus non debet
dici facerdos fin ordinem Melchifedech. 20

2.Præt.Sacerdotium veteris legis pro-
pinquius fuit facerdotio Chrifti, quàm
facerdotiu, qp fuit ante legem:fed facra-
méta tantò expreffiùs fignificabat Chri-
ftum, quantò propinquiora fuerüt Chri-
fto, ut patet ex his,quæ in 2.p.dicta funt.
2.4.2.4.9. Quod eft principale, non ergo facerdotium Chrifti magis debet
Jequitur ordine alterius, denominari fecundum facerdotium le-
Poteft tamen prefigu- gale, quàm fecundum facerdotium Mel- 30
rari ab altero. S. Tunc chifedech,quod fuit ante legem.
non dicitur facerdos fe- 3.Præt. Hcb.7. dicitur, quòd est Rex
cundum ordinem Mel- pacis,fine patre,fine matre, fine genealogia,
chifedech, &c.ut in tex. neq; numeru dieru,neq; finem vitæ habens:
Ex quo dic pro regula:
quod figura eft ignobi- quæ quidem coveniunt foli filio Dei. er-
lior figurato,& hoc,quia go non debet dici Chriftus fm ordinem
finis eft nobilior iis, quae Melchifedech, tamquam cujufdam altc-
funt ad finem. Figuratu rius,fed fecundum ordinem fuiipfius.
verò eft finis:figura auté
eft in numero corum
¶SED CONTRA eft, quod dicitur in
pf. 109. Tu es facerdos in æternum fecun-
dum ordinem Melchifedech.

nihil, & Christus enim

10.append.

[ocr errors]

40

SEXTUS.

ne Pontificis, Hebr..

ipsu Melchifedech fuiffe figuram excellêtia faUtrum facerdotium Chrifti fuerit fecundum ordinem Melchifedech. cerdotii Chrifti, relin quit apertum, quòd ipfe D SEXTUM fic procedi- 10 facerdos legalis, & ideò facerdotium fuit alius homo differens tur. Videtur, quòd facer- Chrifti dicitur effe fecundum ordinem Mel- à Chrifto, tamquam dotium Chrifti non fuerit chifedech propter excellentiam veri fa- figura à figurato, & fm ordinemMelchifedech. cerdotii ad figurale facerdotium legis. cit fuiffe facerdotem Dei per hoc, quod ipfum diChriftus.n. eft fons totius AD PRIMUM ergo dicendum,quòd (alioquin ejus facerdoChriftus non dicitur effe fecundum or- tium, fi non fuiffet Dei facerdos, non præfigudinem Melchifedech, quafi principalio- raffet facerdotium Chtiris facerdotis, fed quafi præfigurantis cx- fti, relinquit manifeftü cellentiam facerdotii Chrifti ad facerdo- quòd Melchifedech non tium Leviticum. fuit Spirituffanétus,quoAd fecundum dicendum, quòd eft facerdos Dei, cùm de niam Spirituffanctus no in facerdotio Chrifti duo poffunt confi- illo non verificetur dederari, f.ipfa oblatio Chrifti, & participa- finitio facerdotis data tio ejus. Quantum ad ipfam oblationem ab Apoftolo fub nomiexpreffùs figurabat facerdotium Chri- omnis namque Pontifti facerdotium legale per fanguinis effu- fex, &c. Per hæc igitur fione, quàm facerdotium Melchifedech, prædicta patet, quòd in quo fanguis non effundebatur, fed articulus ifte oppugnat, & expugnat illam hæquantum ad participationem hujus fa- refim pro utraque parte, crificii, & ejus effectum, in quo præcipuè Secundò habes: quomoattenditur excellentia facerdotii Chrifti dò per rationem oftendas,eam meritò damnaad facerdotium legale, expreffiùs præfi ri ab Apoftolo Hebr. gurabatur per facerdotium Melchife- 7. hic enim Melchifedech,qui offerebat panem, & vinu, ut fi- dech rex Salem, facergnificantia,ut Aug.dicit,*ccclefiafticam dos Dei fummi, benedixit Abraha, affimilaunitatem, quam conftituit participatio tus filio Dei, manife- *Refertur facrificii Chrifti. Unde etiam in nova ftat, quòd Melchifedech de cójec d. lege verum Chrifti facrificium commu- non fuit Chriftus, qui cep. Quis eft filius Dei, & perly pa. nicatur fidelibus fub fpecie panis,& vini. rex Salem manifeftat, Ad tertium dicendum, quòd Mel- quòd Melchifedech non chifedech dictus eft fine patre,& fine ma- eft Spirituffanctus. Nam tre, & fine genealogia, & quod non habet Spirituffanctus non eft initium dierum,neque finem: non quia ifta Sichimorum, Gen.33. non habuerit, fed quia in fcriptura facra ut dividitur contra alias ifta de co non leguntur. Et per hoc ipsu, civitates, puta civitaut Apoftolus ibidem dicit, affimilatus jus rex narratur etiam eft filio Dei, qui in terris eft fine patre,& ibi, quòd egreffus fuit in cœlis fine matre, & fine genealogia, in occurfum Abraha: fecundum illud Ifa.53 .Generationem ejus neq; Spirituffanctus regnat modo regum tem quis enarrabit? & fecundum divinita- poralium, quo quidem tem neque principium, neque finem modo regnabat Melchidierum habet. fedech. Item per ly facerdos Dei fummi monftratur idem, fcilicet, quòd ipfe non fit Spirituffanctus, ut patet ex fupradictis. Item per ly benedixit Abraha declaratur idem: quod nunc. In libro enim Genefis, de quo factum illud fumpfit præallegatus Apoftolus,explicando illam benedictionem,dicitur c.14. Benedixitque ei,& ait: benedictus Abram Deo excelfo, qui creavit, cælum, & terram benedictus Deus excelfus,quo protegente hostes in manibus tuis funt. Cum .n.Spirituffanctus fit Deus, & non fit incarnatus,non poteft fecundü fe Deo, tamquam excelfiori feipfo,reddere gratias pro victoria Abrahæ, quod tané Melchifedech ipfum feciffe, ficut & panem cum vino ad eundem finem Deo obtuliffe, narrat fcriptura. Item per eandem articuli hujus rationem potes oftendere, illam hærefim meritò condemnari à Veritatibus Aureis fuper totam legem veterem, Gen. 15. concl. 6. In quo etiam capitulo pro meliori captu eorum, quæ in præfenti art.de Melchifedech dicta funt, vide eafdem Veritates Aureas concl.3.4.5.7. Cæterùm non obftare præmiffis D. Auguftinum noveris in lib. qui prætitulatur de quæftionibus novi,& veteris teftamenti, alioquin fibimetipfi in lib.de hærefibus loquenti obftaret. Licèt ergo in lib.de questionibus illis, q.109.dicat, Melchifedech non fuille purum hominem, fed quandam Dei virtutem,fcilicet, Spiritumfanctum,idque nonnullis(quamvis feipfo indignis,utpote invalidis)argumentis probet, tamen firmiter de Auguftino ipfo tenendum eft, quod habuerit illam pofitionem pro hærefi: ficut & B.Tho.fuper Ep.ad Heb.7. illam pro tali habet, addens, quòd hoc dogma, tamquam hæreticum,ab Ecclefia condemnatum eft. Dicendum igitur erit, quòd aut liber de quæftionibus novi, & veteris teftamenti non eft revera D. Aug. aut quòd ipfe ibi recitative loquitur de illa pofitione cum ejus infipidis argumentis, aut quòd ab aliquo impoftore, ut vel fic Auguftinum, quoad hanc opinionem fuum facere poffet, illud de prædicta pofitione libro eidem furtim adjectum eft. Tertiò vides: quomodò, &c.

quæ funt ad finem. De hoc vide pulchram declarationem in 1.9.1.ar. RESPONDEO dicendum, quòd, 11. CONCLUSIO. ficut fuprà dictum eft,* legale facerdotiu Sacerdotiu Christi ma- fuit figura facerdotii Chrifti, non quidé *a 4. hujus gis debet denominari fe- quafi adæquans veritatem, fed multum cundum facerdotium le- ab ea deficiens: tùm,quia facerdotium gale, quam fecundum facerdotium Melchife- legale non mundabat peccata: tùm etia, so dech, quod fuit ante le- quia non erat æternum, ficut facerdotiù gem. R.Si denominatio Chrifti.Ipfa autem excellentia facerdotii attenderetur quantum Chrifti ad facerdotiú Leviticú fuit figu

9.arg.3.

pro S.Eccl.

[blocks in formation]

11. ILLATIO CONCLUSIONIS. Ergo non debet dici, &c. B. Ne-
gaturillatio. §. Procedit enim ex malo intellectu, quo arguens intelligit
Apoftolum. Nam Melchifedech non fuit fimpliciter fine patre, fine matre,
fine genealogia, fine initio, & fine dierum, fed tantùm fuit fecundum quid
fine his,fimpliciter quidem non fuit fine prædictis,quoniam ipfe fuit purus
homo omnis autem talis homo poft Adam nafcitur de muliere, ideft, de
matre, & patre, & per confequens habet genealogiam, brevi vivit tem- 70
pore, ideft, initium, & finem dierum habet,ratione quorum dierum fugit,
velut umbra, & numquam in eodem ftatu permanet, ut legitur fob cap.
14.Secundum quid autem ille idem Melchifedech, ut fic,ideft, ut fub Mel-
chifedech nomine defignatus, fuit fine his omnibus, quia in fcriptura
hæc de eo fub tali nomine non leguntur. Et per hoc ipfum, ut Apoftolus,
&c. ut in text, Uide ibidem, fcilicet Hebr. 7. expofitionem pulcherrimam
D.Thomæ.

[blocks in formation]

Utilitas articulo habes primò quomodò per rationem interimas hærefim 80 corum, qui à B.Aug. in lib.de hærefibus vocantur Melchifedechiani, dicentium, quòd Melchifedech facerdos non fuit purus homo, fed Chriftus, aut Spirituffanctus. Per hoc enim, quòd articulus præfens demonftrar,

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]
[merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small]
[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small]

Itulus clarus eft.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

T In corpore articuli unica eft conclufio. Sacerdotium Chrifti eft
Arnot. fecundum ordinem Melchifedech. Probatur. Sacerdotium Chrifti fuit præ-
figuratum per legale facerdotium, & per facerdotium Melchifedech, fed
per illud defective, per hoc quantum ad excellentiam ipfius fupra legale.er-
go eft fecundum ordinem Melchifedech. Antecedens habet tres partes.Pri-
ma fupponitur, quod facerdotium Chrifti præfiguratum fuerit in utroque.
Secunda, quòd defective in legali: probatur, tùm, quia non mundabat
peccatum, tum, quia non æternum. Tertia, quod excellentia figurata
effet per Melchifedech, probatur: quia excellentia iftius per excellentiam
illius repræfentata fuit. Quòd autem illud fuerit excellentius legali, pro- 10
batur, quia facerdos legalis decimatus fuit in lumbis Abrahæ, decimas
folventis Melchifedech: conftat enim, excellere illum, cui decime dantur.
Hanc materiam diffuse tractat Apoft. ad Heb. 7. unde fumpta eft hçc ratio.

Comment.

116

3.4.10.1.2.

4.1.9.1 Et

4. cont. c.

17.fi.

[ocr errors]

Adverte hic, quòd facrificium Chrifti fumitur dupliciter. Primò secundum feipfum, ut ab ipfo Chrifto oblatum eft in ara Crucis. Et fic confideratur dupliciter, vel formaliter, fecundü id, quod in fe eft, & hoc modo

QUÆSTIO
Ι Ο

Chriftus, cùm dicitur facerdos fecundum ordinem Melchifedech, intelligitur fecundum ordine dignitatis, & excellentiæ refpectu facerdotii legalis, vel caufaliter fecundum fuum effectum, unitatem f. membrorum Chrifti in charitate, & pace, & hoc modo,cùm Chriftus dicitur facerdos fecundum ordinem Melchifedech, intelligitur fecundum ordinem proportionalis fimilitudinis inter res oblatas a Melchifedech, panem fcilicet, & vinum, & unitatem ecclefiæ : quoniam,ficut tàm panis, quam vinum fit ex multis concurrentibus in unum, ut Aug. dicit, & in litera habetur, ita ex multis unum Chrifti corpus myfticum conficitur, quod eft ecclefia,&c. ¶ Secundo modo fumitur facrificium Chrifti fecundum fuum memoriale facrificium, quod f. Chriftus inftituit in fua ecclefia, in fuæ paffionis, mortifque memoriam offerendum, ut quotidie fit in Euchariftia facrificio. Et fic, cum Chriftus dicitur facerdos fecundum ordinem Melchifedech, intelligitur de ordine affimilationis in materia facrificii, nam panem, & vinum aflumi inftituit in fuo memoriali facrificio pro materia Euchariftiae, ficut Melchifedech panem, & vinum obtulerat in sacrifi

cium.

VIGE
ESIM A

De adoptione Christi, in quatuor articulos divifa.

EINDE cófiderãdú eft, an adoptio Chrifto coveniat.
ET CIRCA boc quæruntur
quatuor.

Primò. Utrum Deo conveniat adoptare filios.

D.Alb.3.dift. 4.10.
Durand.3.f.d.10.q.1.n.7.
Medina q. 23. art. 1.
SUPER QUÆ. XXIII.

ART. I.

nem fuæ hæreditatis

Vide additio. 9.57. art.
1. cum Elucid.

[ocr errors]

TERTIA.

¶Secundò. U trum hoc conveniat foli Deo patri.
¶ Tertiò. Utruin fit proprium hominum adoptari in filios
Dei.

[blocks in formation]

DPRIMUMм fic proceditur. Vi-
detur, q Deo non conveniat
filios adoptare. Nullus.n. ado-
CON
ONCL. Inquantū
ptat, nifi extraneam perfonam 20
Deus ex fua bonita- in filium, fecundum quòd Juriftæ di-
te admittit homines ad cunt : fed nulla perfona eft extranea à
beatitudinis hæreditate,
dicitur eos adoptare.
Deo, qui eft omnium creator. ergo vi-
PROB. Quia hoc à detur,quòd Deo no conveniat adoptare.
notioribus nobis patet, 2.Præt. Adoptatio vr effe introducta ī
cùm aliquis homo di- defectu filiationis naturalis:fed i Deo in-
catur adoptare alium fi-
bi in filium, inquantu venitur naturalis filiatio,ut in 1. p.habitū
p.1.4.33. ex fua bonitate admit- eft. * ergo no covenit Deo filios adoptare.
tit cum ad participatio- 3. Præt. Ad hoc aliquis adoptatur, ut 30
in hereditate adoptantis fuccedat: sed in
hereditate Dei non videtur aliquis poffe
¶ NOT. Pro meliori fuccedere, quia ipfe nunquam decedit.
captu textus ly hoc au-
sem plus habet adopta- ergo Deo non convenit adoptare.
tio divina, quam, &c. SED CONTRA eft, quod dicitur
vide 1. 9.23.art.4.&. Eph.1.Predeftinavit nos in adoptionë filio-
20.4.2.3. cum Elucid. ru Dei:fed predeftinatio Dei no eft irrita.
Niji extranea, B. Qua- ergo Deus aliquos fibi adoptat in filios.
RESPONDEO dicendum, quòd
tum ad id, fecundum
quod adoptatur.S. Túc, aliquis homo adoptat alium fibi in filiú,
&c. Nam, licet homo in inquantum ex fua bonitate admittit eu
fua natura confideratus ad participatione fuæ hæreditatis . Deus
autem eft infinitæ bonitatis, ex qua con-
11. DE MAJORI. tingit, quòd ad participationem bono-
Adoptatio. R. Humana.
S. Quia, fcilicet, homo
rum fuas creaturas admittit. Et præci-
adoptat aliquem in fuŭ puè rationales creaturas, quæ, inquan-
filium. Tunc, &c. Nam tum funt ad imaginem Dei facte, funt so
conclufio articuli lo- capaces beatitudinis divinę, que quidem
quitur de adoptione in confiftit in fruitione Dei, per quam et-
alio fenfu, fcilicet, de
divina, qua Deus ado- iam ipfe Deus beatus eft, & per feipfum
ptat aliquem in filium. dives, inquantum,fcilicet, feipfo frui-
Hæ autem duæ ado- tur. Hoc autem dicitur hæreditas alicu-
ptiones differüt in pro-
pofito.Nam hominis eft jus, ex quo ipfe eft dives: & ideò,inquan-

Comment.

1. DE MAJORI.

non fit extraneus a, &c.
ut in text.

m

operari ad fupplendam, &c. ut in text.

¶ Quartò. Utrum Chriftus poffit dici filius adoptivus. PRIMUS.

[blocks in formation]

gatur.§. Ad probationē Utrum Deo conveniat filios adoptare. dicitur,quòd,licèt Deus, tum Deus ex fna bonitate admitt it homi- fecudum quod in fe eft, nes ad beatitudinis hæreditatem, dicitur men ipfe, fecundù quòd eos adoptare. Hoc autem plus habet ado- eft in nobis per fidem, decedit, ut incipiat in ptatio divina, quàm humana:quia Deus nobis, &c. ut in textu hominem, quem adoptat, idoneum facit refponfi fecundi inciper gratiæ munus ad hæreditatem cœle- pientis ibi. Quavis pofftem percipiendam. Homo autem non fer dici, quòd Deus defacit idoneum eum, quem adoptat, fed COROL. Ergo du cedit, &c. potiùs eu já idoneum eligit adoptando. plici jure falfa erat ADPRIMUM ergo dicendú,p homo illa argumenti minor i fua natura cófideratus nó eft extraneus eft bonum fpirituale,ut tum,quia hereditas Dei Deo,quátú ad bona naturalia, que reci- dixit prima refponfio, pit: eft tame extraneus quantu ad bona tu, quia Deus, ut fuccegratiæ, & gloriæ, & fm hoc adoptatur. damus in hæreditatem Ad fecundum dicendum, quòd ho- quod erat in nobis per fuă, decedit, fecundum minis eft operari ad fupplendam fuam fidem, ut dixit refponindigentiam: non autem Dei, cui con- fio fecunda. venit operari ad communicandam fuæ APPENDIX. Utilitan perfectionis abundantiam. Et ideò,ficut Ex articulo habes primè: quomodò Fru S. Eccl actum creationis communicatur bo- per rationem oftenper nitas divina omnibus creaturis fecundu das meritò effe à fcripturis infinuatum, quandam fimilitudinem, ita per actum quod convenit Deo adadoptionis cómunicatur fimilitudo na- optare in filios. Ut turalis filiationis hominibus, fecundum Eph. 1. prædestinavit illud Roman. 8. Quos præfcivit confor- in arg. contr. Item per &c. fecundum quòd eft mes fieri imaginis filii fui. hoc, quod dicitur Rom. Ad tertiu dicendu, bona fpiritualia 8. Deus, qui justificat, pofsút fimul à pluribus pollideri, nó aút & confequenter Deus bona corporalia, & ideò hæreditate cor- ideft, nulli gratiä ju nullum juftificaret porale nullus poteft percipere,nifi fucce- ftificantem daret, condés decedenti: hæreditaté autfpirituale tra illud pf.83. gratiam fimul oes ex itegro accipiút fine detrime- dabis dominus: nifi Deo conveniret adoptare in Refp. 2. to patris sép vivétis. Quavis poffet dici, filios. Nam, quòd tunc Deus decedit, im qp ett i nobisp fide,& tolleretur juftificatio qelti icipiet inobis effe p fpecie: ficut gloẞa di- patet per Conciliú Tri- *Glof, ord cit *Ro.8. fuper illud. Si filii, & haredes. dentinum,feffione fexta ibid, bis juificationis impii defcriptio infinuatur, ut fit translatio ab eo statu, in quo homo nafcitur filius primi Ade, in ftatum gratie, & adoptionis filiorum Dei per fecundum Adam Jefum Chriftum Salvatorem noftrum. Hæc ibi, In idem ergo redit dicere cum Apoftolo ly Deus justificat, & cum Davide ly gratiam dabit Dominus, quod eft dicere, Deus adoptar, & adoptabit in filios. Secundo vides, &c.

[merged small][ocr errors]

III. DE MAJORÍ. Ut in hæreditate. R. Corporali, vel fpiritua-
li. §. Tunc nihil, &c. Nam articuli conclufio loquitur de fpirituali tan- 60
tu hæreditate: in quo fenfu falfa eft minor, & invalida ejus probatio. Bona
fiquide fpiritualia poffunt fimul, &c. ut in tex. ufque ad ly seper viventis.
ITEM MINOR. In hæreditate Dei nullus videtur poffe fuccedere. R. Ne-

[ocr errors]

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Annet. Itulus clarus eft. Adoptare eni fignificat facere fibi filium adoptivů.
In corpore unica eft conclufio. Deo convenit adoptare. Probatur,
& declaratur: probatur quidem fic. Deus ex fua bonitate admittit homines
ad divinæ beatitudinis hæreditatem. ergo Deo convenit adoptare. An-
tecedens continct tria. Primò caufam, fcilicet, quòd ex bonitate. Secundò
terminum, fcilicet,divinam beatitudinem. Tertio modum, feu formam,
fcilicet, hæreditatem. Et quoad fingula in litera probatur. Quoad caufam: 7c
quia Deus ex fua bonitate admittit omnes creaturas ad fue bonitatis par-
ticipationem, & præcipuè rationales. Quoad terminum: quia creaturæ ra-
tionales funt capaces divinæ beatitudinis,quia funt ad imaginem Dei factę.
Quoad formam hæreditatis, quia divina beatitudo eft, qua Deus eft bea-
tus, ac per hoc per feipfum dives, ac per hoc hæreditas. Prima fequela in li-
tera non probatur. Secunda autem probatur: quia illud eft alicujus hære-
ditas, quo eft dives. Confequentia verò principalis probatur. Humana ado-
ptio, ad cujus fimilitudinem divina dicitur, eft, qua aliquis ex fua boni-

[ocr errors][merged small]
[blocks in formation]

137

D.Alb.3.f.d.10.ar.15.
Durand.3.d.10.q.3.an.
7.ufq; ad 9.

Medina q. 23. art. 2.

3.4.10 4.2 SUPER QU, XXIII.

a 1.9.2.03.

[ocr errors]

ART. II.

CONCL. Adoptare homines in filios Dei convenit toti Trini

tati.

[blocks in formation]

DSECUNDUM fic proce-
ditur. Videtur, quòd ad-
optare non conveniat to-
ti Trinitati. Adoptatio .n.
dicitur in divinis ad fimili-
tudinem rerum humanarum:fed in rebus
humanis foli illi convenit adoptare, qui
PROB. Quia iftud
adoptare eft in creaturis poteft filios generare, quod in divinis co-
facere effectu gratuitum venit foli Patri. ergo in divinis folus pa-
(ut patet ex Jaco. 1.) Et ter poteft adoptare.
facere quemcumq; effe-
&tum in creaturis eft 2. Præterea. Homines per adoptio-
commune toti Trinita- nem efficiuntur fratres Chrifti fecúdum
ti, ut patet ex Joan.1. illud Rom.8. Ut fit ipfe primogenitus in
1. MAJOR. Adoptatio multis fratribus: fratres autem dicuntur,
militudinem rerum hu qui funt filii unius patris. unde & Do-
manari.B.Quantum ad minus dicit Joan.20. Afcendo ad Patrem
illa, in quibus poteft at- meum,& Patrem veftrum. ergo folus Pa-
ter Chrifti habet filios adoptivos.
Nam argumentum fit 3. Prætereà. Galat.4. dicitur. Mifit
de his, in quibus no pot- Deus filium fuum, ut adoptionem filiorum
eft attendi fimilitudo Dei reciperemus: quoniam autem eftis filii
utrobique:ut patet in re-
Dei, mifit Deus fpiritum filii fui in corda
fponfali tex.
II DE MINORI. Sunt veftra,clamantem, Abba, pater. ergo ejus
filii unius patris, &. Uel eft adoptare,cujus eft Filium,& Spiritum
codem modo ad omnes fanctum habere: fed hoc eft folius perfo-
vel diverfo modo. §.U na Patris. ergo adoptare convenit foli
videmus etiä in huma perfonæ Patris.

dicitur in divinis ad fi

tendi fimilitudo utrobi
que. §.Tunc nihil, &c.

illos filios fe habentis,

nis de filio naturali, &¶ SED CONTRA. Ejus eft adoptare
filio adoptivo refpectu nos in filios, quem nos patrem poffumus
ejufdem patris qui per

.

10

20

dixiffet, quòd non codem modo convenit Trinitati, fed patri, ut auctori, filio, ut exépla

rituale regenerationem,quæ eft gratuita, ri,Spirituifancto, ut im-
non naturalis: unde dicitur Jac. I. Volun- primenti.
tariè genuit nos verbo veritatis. Quamvis

cilio infinuatum, quòd

pro S.Eccl

autem generare in divinis fit proprium APPENDIX.
perfonæ Patris,tamen facere quemcuque Exart.habes primo: Utilit
quomodò per ra-
effectum in creaturis eft commune toti tionem oftendas,meritò
Trinitati propter unitatem naturæ,quia, effe à fcripturis, & Con-
ubi eft una natura, oportet, quòd fit una
virtus, & una operatio, unde Dominus
dicit Jo.5.Quæcumque Fater facit, hæc &
filius fimiliter facit.Et ideò adopt are homi-
nes in filios Dei convenit toti Trinitati .
AD PRIMUM ergo dicendum,quòd
omnes perfonæ humanæ non funt unius
naturæ fecundum numerum,ut oporteat
unam effe omnium operationem, & unu
effectum,ficut accidit in divinis. Et ideò,
quantum ad hoc, non potuit attendi fi
militudo utrobique.

Ad fecundum dicédum,quòd nos per
adoptione efficimur fratres Chrifti,quafi
cundem patrem habentes cum ipfo: qui
tamen alio modo cft pater Chrifti, & alio
modo eft pater nofter. Unde fignanter
Dominus Joan.20.feorsùm dixit.Patrem
30 meum, & feorsùm dixit. Patrem vestrum:
eft.n. Pater Chrifti naturaliter generado,
q eft proprium fibi: eft aute pater nofter
volútariè aliquid faciendo, o eft cóc fibi,
& Filio, & Spirituifancto:& ideòChriftus
non eft filius totius Trinitatis, ficut nos.
Ad tertium dicendu,p,ficut dictu eft,
filiatio adoptiva eft quadain fimilitudo
filiationis æternæ, ficut omnia, quæ in
tempore facta funt, fimilitudines quædã
funt corum,quæ ab æterno fuerunt. Afli-
milatur autem homo fplendori æterni fi-

generationem ad filium nominare, unde dicitur Ro.8. Accepiftis naturalem refertur, per Spiritu adoptionis filioru,in quo clamamus, alium autem modú ad Abba,pater:fed,cú Deo dicimus:Pater nofilium adoptivum. Túc, &c. Nos.n. efficimur fra- fter,hoc pertinet ad totã Trinitatem:ficut tres Christi,quafi.i. verè, & cætera nomina, quæ dicuntur de Deo eundem patrem, &c.ut relativè ad creaturam, ut in 1.p.habitum 40 in tex.Ubi ly quafi tene», p.4.39.4, tur expreffive(ut in mul- eft.ergo adoptare covenit toti Trinitati. tis aliis locis) hoc cft, po- RESPONDEO dicendú, quòd hæc eft difuitur tanquam expreffi- ferentia inter filium Dei adoptiuú,& navum meræ veritatis. No turalem, quòd filius Dei naturalis eft geergo ly quafi dicit fem- aút per diminutionem circa nitus, non factus:filius aut adoptivus eft veritatem ipfam. factus, fi illud Jo. primo: Dedit eis poteIII. DE CONCLUS. ftate filios Dei fieri. Dicitur tamen quanPRIMA.Ergo ejus eft. R. doq; filius adoptivus effe genitus pp fpiAppropriate, tamquam auctoris.§.Tunc,&c.Nam conclufio articuli loquitur de convenire propriè, fecundum quam confiderationem adoptare convenit fimiliter,i.code modo toti Trinitati: non autem loquitur de convenire appropriatè, alioquin

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]
[merged small][ocr errors][merged small]

adoptare convenit toti Trinitati. A fcripturis quidem, ut Rom.8. Accepiftis fpiritum, &c.ut cum difcurfu, & applicatione ponitur in arg. cont. A Concilio autem Toletano 6. per hoc operibus Dei ad extrà quòd univerfaliter de loquens dicit Can. 1. Infeparabilia funt opera Trinitatis.Et, quare fint infeparabilia, oftenditur ex Concilio Tolet.11.dicente Canon.1. Cùm relativè tres perfonæ di

cantur: una tamen fub-
ftantia creditur. Hæc er-

go fanéta Trinitas, que
unus, & verus eft Deus,
nec recedit à numero,
nec capitur numero. In
relatione n.perfonarum
numerus cernitur: in
divinitatis verò fubftã-
fit, non comprehenditur.
tia, quod enumeratum
Ergo hoc folo numerum
infinuant, quòd ad invi-
cem funt, & in hoc nu-
mero carent, quòd in fe
ft. Nam isa fanéte ar prac
huicTrinitati unum na-
turale convenit nomen:
ut tribus perfonis non
ibi, Ex quibus vides, una
poffit effe plurale. Hæc
folam naturam numero
tribus perfonis affignari,
tutem numero, & ope
rationem. Hoc ergo idé
eft, ac fi Concilium hoc

& ideò unam folam vir

Tolet.11.rationem dicti à fexto exprimeret dicédo. Ideò infeparabilia funt opera trinitatis ad extrà: quia trinitatis una folùm eft natura numero,una virtus,& operatio: nec numerus ibi,nifi in mutua relatione perfonarum, cernitur. Secundo vides: quomodò, &c.

Cardinalis Cajetani.

In corpore unica eft conclufio. Adoptare homines in filios Dei con-
venit toti Trinitati. Probatur. Facere quemcumque effectum in creaturis
commune eft toti Trinitati: fed filius adoptivus eft factus, non genitus na-
turali generatione à Deo. ergo adoptare eft commune toti Trinitati. Ma-
jor tripliciter probatur. Primò ex oppofito, quia generare naturaliter in
divinis proprium eft patri. Secundò, quia una eft fubftantia Trinitatis : ubi
autem eft una fubftantia,eft unica virtus, & operatio. Tertiò auctoritate.
Quæcunq; facit Pater. Minor declaratur ex differentia inter filium Dei na-
turaliter, & adoptivum:quia ille genitus,non factus; ifte factus,non genitus
D. Alb.3.f.d.10. ar.12.
Medina q.23.ar.3.

SUPER QU. XXIII.

ART. III.

3.d.109.2. CON
ONCL. Adoptati
Cin filium Dei con-

4.2.9.1.5
2.& 4.15.
6.1.fi. Et venit foli rationali crea-

21.fin.

60 naturaliter. Et notanter apponitur ly naturaliter: quia generatio eft duplex naturalis, & gratuita,illa propria eft filio,& hæc convenit adoptivis, & ad facere fpectat; eft enim faciendi quædam fpecies.

ARTICULUS

¶ In refponfione argumentorum memento differentiæ inter proprium,
& appropriatum, & videbis adoptionem noftram,non propriam alicui per- Annot.
fonæ divinæ,fed communem tribus: appropriatam autem Patri, ut auctori
(& ideò peculiariter dicitur ipfe pater nofter) Filio, ut exemplari (& idcò
frater nofter, quafi fimilis communicans in Patre) Spirituifanéto, ut quafi
executori in fuo appropriato, quod eft charitas,qua fumus filii Dei, & ideò
Spirituffanctus dicitur fpiritus adoptionis filiorum.
TERTIUS.

Utrum adoptari fit proprium rationalis creaturæ.
DTERTIUM fic proceditur. 70 bus hominibus: fed adoptari non conve-
Videtur, q adoptari no fit
propriu rationalis creaturæ.
Non .n. dicitur Deus pater
turæ: non tamen omni: creaturæ, nifi per adoptioné: dicitur auté
fed folùm habenti cha- pater creaturæ etiã irrationalis, fi illud
COROL.Ergo co- Job 38. Quis eft pluvia pater, & Stillas ro-
venienter fpirituffanctus ris quis genuit? ergo adoptari non eft
dicitur Spiritus adoptio- proprium rationalis creaturæ.

ritatem.

nis filiori, Ro.8.quoniã 2.Præt. Per adoptioné dicuntur aliqui
charitas diffunditur in filii Dei: fed effe filios Dei in Scriptura
cordibus noftris per Spi-
ritumfanétum, Ro.s. propriè videtur attribui angelis, fi illud
PROB. Quia fola Job 1. Quadam autem die cùm affifterent
creatura rationalis ha- filii Dei coram Domino. crgo non eft
tur verbo Dei fecundum prium creaturæ rationalis adoptari.
intellectualitatem, ac u- 3.Prat. Quod eft proprium alicui na-
nitatem ipfius ad patre turæ, convenit omnibus habentibus na-
(ut patet in tex.) Et in ta- turam illam,ficut rifibile convenit omni-
li affimilatione perfici-

[blocks in formation]
[blocks in formation]

nit omni rationali naturæ. ergo adoptari
non eft proprium rationalis creaturæ.
¶SED CONTRA eft, qp filii adoptati funt
hæredes Dei, ut patet Ro. 8. fed talis hæ-
reditas covenit foli rationali creaturæ.er-
go propriú eft creaturæ rationalis adopt.
RESPONDEO dicendú, quòd, ficut piedi adoptione filiorů.
dictus est,*filiatio adoptionis cft quædam §. Tunc,&c. ftat.n.cum
fimilitudo filiationis naturalis. Filius au- hoc,quod adoptionis fi-
liatio Angelis non con-
tem Dei naturaliter procedit à Patre, ut
verbum intellectuale,unum cũ ipfo Patre quòd angeli funt,fed fe-
veniat primò, i.fecundu
exiftés. Huic ergo verbo tripliciter poteft cundü quòd funt ratio-
aliquid affimilari. Uno quidem modo fe- nales, i.ratione habetes.
cundum rationem forma,non autem fe- In quo fenfu & B. Greg.
cundum intellectualitatem ipfius: ficut nale:quia f.habet röem.
forma domus exteriùs conftitutæ affimi- vide 1.qu.51.art.1. ad 2.
latur verbo mentali artificis fecundú fpe- trocinativa, i. per ra-
Quavis ejus cognitio no
fit
tiocinatione acquifita, 1.9.58.4.3.4.ad differentia humanæ róis, 1.9.85.4.4.5.
¶ EXAM.

angelu vocat aial ratio

3.Et ar.

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors]

TEXAM. ly primò. Hoc bis in hoc textu, fed non in eodem fenfu, ponitur. Priùs enim quandò dicitur ly non quia ipfis primò conveniat, fumitur ly primò, prout philofophus fumendu docet in lib.i.poster.c.s. unde habetur,quòd tanti valet ly primò, quanti valet ly fecundu quòd ipfum.Po

fterius aut, quandò dici- ciem forma, non autem fecundum intur ly ipfi primò ad- tellectualitatem: quia forma domus in •ptione filiori recepe materia non eft intellectualis, ficut erat rut,accipitur ly primò, prout idem phil. docet in mente artificis. Et hoc modo verbo in 1. poftprædic. c. 2. ex terno affimilatur quælibet creatura,cùm quo in principio habe- fit facta per verbum. Secundo modo affitur, quòd tanti valet ly milatur creatura verbo,non folùm quanprimò, quanti valet ly

prius tempore. Propter- tum ad rationem forma, fed etiam quacà dictum eft in refpó- tum ad intellectualitatem ipfius, ficut fo: quòd angeli vocatur etiam fcientia, quæ fit in mente difcipufilii Dei per adoptionë primò in ordine a- li, affimilatur verbo, quod cft in mente Etualiter recipiendi ad- magiftri. Et hoc modo creatura rationaoptione filioru, quia. f. lis, etiam fecundum fuam naturam affigratiam, qua filioru adoptio cóftituitur, priùs milatur verbo Dei. Tertio modo affimilatempore præ hominib, tur creatura verbo Dei æterno fecunreceperunt, utpote qui dum unitatem, quam habet ad Patrem, & fuerint creati,atequa quod quidem fit per gratiam, & charitaar.1.ad 1. cũ q. 91.4r. 4. tem: unde dominus orat Joan. 17. Sint in fi. & fuerint creati in unum in nobis, ficut & nos unum fumus. gratia, 1.9.62.4.3.In ap. Et talis affimilatio perficit rationem plicatione verò refponfi dictü eft; quòd adoptio adoptionis, quia fic affimilatis debetur angelis non convenit hæreditas æterna. Unde manifeftum eft, primò, i. fecundù quòd

homo crearetur, 1.9.61.

ipfum, ideft, ftando in propofito, fecundum quòd angeli funt. ¶ COR. Ex refponfo igitur benè declarato relinquitur manifeftum, quòd angeli comprehenduntur in articuli conclufione fub ly creatura rasionali. Alioquin, cùm adoptio etiam angelis conveniat; tunc non effet proprium creaturæ rationalis adoptari, fi per creaturam rationalem intelligeretur tantùm homo. Quòd ergo angelis conveniat adoptari,non infert, quòd adoptari no fit proprium rõalis creaturæ, ut putabat,& inferebat arg. III. DE MAJORI. Quod eft proprium alicui naturæ. R.Tanquam confequens ipfam naturam. §. Tunc nihil,&c. Nam fecundum articuli cōclufionem adoptari effe proprium rationalis creaturæ fumitur in alio fenfu, f.non ut confequitur naturam rationalem, fed ut natura rationalis fola eft capax adoptionis. Non igitur adoptio confequitur immediatè talem naturam fecundum fe præcisè confideratam, ut putabat argumentum: fed confequitur gratiam, cujus, &c. ut in text. Ex quo dic; quòd ly adoptari fumitur hic, & in art,concl. pro adoptari actualiter, vide app. feq.

Annot. Itulus clarus, ut sonar.

Comment.

130

10

20

30

40

EX

APPENDIX;

Xart. habes primò: quomodò per rationem oftendas, meritò efe Ul. pros; infinuatum à fcripturis, & Auguft, quòd adoptari eft proprium crea- Ecch turę rationalis. A fcriquòd adoptari convenit foli creaturæ ra- pturis quidem, ut per tionali, non tamen omni, fed folùm haben- hoc, quod de filiis adoSi filii, & hæredes ti charitatem, quæ eft diffufa in cordibus pratis dicitur Rom. 8. noftris per Spiritufanctum, ut dicitur Ro. fcilicet 5. Et ideò Rom. 8. Spirituffanctus dici- Dei: ut ibi mox habetur fpiritus adoptionis filiorum.

¶AD PRIMUM ergo dicendum quòd Deus dicitur pater creatura irrationalis, non propriè per adoptionem, fed creationem fecundum primam participationem fimilitudinis .

per

hæreditatis

tur. Sed talis hæreditas convenit foli, &c. ut in argum, contr. Quòd verò talis hæreditas, ut quæ confiftat in vifione rationali creaturæ, ut divina, conveniat foli dicitur ibid. præfupponitur clarum ex dictis, 19.12.ar.1.3.4.5.& 1. 2.q.3.ar.3.8. Vide tu įbi, AD. Auguft.autem idipfum infinuatur per hoc, quòd in lib. de prædeftinatione fanét, dicit: Poffe habere fi dem, ficut poffe habere charitatem, naturæ eft hominum, habere autem, gratia eft fide.

¶ Ad fecundú dicendú, quòd angeli dicuntur filii Dei filiatione adoptionis: nó quia ipfis primò conveniat, fed quia ipfi primò adoptioné filioru receperunt. Ad tertium dicendum, quòd ado ptio non eft proprium confequens naturam, fed confequens gratiam, cujus natura rationalis eft capax. Et ideò non oportet, quòd omni rationali creaturæ conveniat, fed quòd omnis rationalis creatura fit capax adoptionis.

lium. Ad differentiam enim aliarum naturarum, Angelica dempta, loquitur fic, ut patet videnti illum, & adoptari in potentia, ideft, adoptabilem effe, eft poffe habere fidem cum charitate, adoptari autem in actu j. adoptatum effe, eft habere fidem cum charitate, ut patet in textu cor, & ex hoc, quòd charitas viæ non poteft reperiri fine fide. 2.2.q.z3.ar. 7. Ergo dicere, quòd poffe habere fidem, & charitatem eft naturæ hominum, habere autem utramque gratiæ eft fidelium, idem eft, ac fi diceretur; poffe in filium Dei adoptari eft proprium hominibus,ut homines funt, actualiter autem adoptari eft proprium hominibus per gratiam Dei juftificatis,ideft, fidem fimul cum charitate habentibus Pone modò, quòd D. Auguftinus fub ly hominum intelligat & Angelorum; quoniam utrique in hoc funt fimiles, utpote ambo naturam intellectualem habentes; tunc illum dixiffe pofuifti, quòd adoptari poffe eft proprium naturæ intellectuali, ut natura talis eft,actualiter verò adoptari eft proprium naturæ intellectuali, ut fidelis eft, ideft, ut fidem charitate formatam habet. Secundò vides: quomodò ex iis benè, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

In corpore unica eft conclufio. Adoptari convenit creaturæ rationali foli, non omni. Probatur. Filius Dei naturaliter procedit à Patre, ut verbum intellectuale unum cum ipfo patre exiftens, & filiatio adoptionis eft fimilitudo filiationis naturalis, non tantùm fecundum formam, aut gradum intelligibilitatis, fed fecundum unitatem. ergo adoptari convenit creaturæ rationali foli, non omni. Antecedens quoad primam propofitionem includit tres conditiones ad propofitum filii Dei, prima eft quòd verbum; fecunda, quòd intellectuale: tertia, quòd unum cum Patre.

[ocr errors]

Et ideò ex ipfa propofitione deducitur triplex modus, ac gradus assimilationis ad filium Dei, feu ad verbum. Primus per imitationem formæ, quæ habet in verbo, quod eft omnium eminentiffima fimilitudo, &

D.Albert.3.fent.dift.10.

art 12.

Medina q.23.4.4.

4.4.3 SUPER QU. XXIII. go.+.ar. I.

cor. Et 3.d.

10 4.2.47.2.

ART. IV.

E. CONCL.Chriftus,ut

trac. 4. Et homo, potens re

[ocr errors]

so

ARTICULUS

hic communis omnibus eft, quæ per Verbum facta funt. Secundus per imitatione etiam gradus immaterialitatis, & hic proprius rationalibus eft; quæ fola funt immaterialia. Tertius per imitationem etiam unitatis ad Deum : & hic eft proprius gratiam charitatis habentibus. Secunda autem propofitio antecedentis ex præmiffis clarificata quoad terminos eft. Et quoad ultimam partem dupliciter probatur. Primò, quia affimilatio fecundum hujufmodi unitatem fit per gratiam charitatis, ut patet ex au&toritate domini fo 17. Secundò, quia talis affimilatio perficit rationem adoptionis, ficut rationale perficit rationem hominis. Probatur; quia fic fimilibus filio Dei debetur hæreditas æterna.

Confequentia verò quoad ly foli evidens ex fe eft:quia talis fimilitudo in fola rationali natura inveniri poteft. Quoad ly verò fed non omni probatur: quia non omnium rationalium eft charitas per Spiritum fanctum.

QUARTUS.

Utrum Christus,fecundum quòd homo, fit filius Dei adoptivus .
DQUARTUM fic procedi-
tur. Videtur,quòd Chriftus,
fecundum quòd homo, fit
filius Dei adoptivus. Dicit
enim Hilarius de Chrifto lo-

lium adoptivum, quàm fervum. ergo
multò magis Chriftus, fecundum quod
homo, eft filius adoptivus

29.4. cipere filiationem, cùm fit naturalis filius Dei. quens:*Poteftatis dignitas non amittitur, *ba.de Tr. 9.2, art. 2. nullo modo dum carnis humanitas adoptatur. ergo poteft dici filius adopti- Chriftus,fecundum quòd homo,eft filius

[ocr errors]

vus.

TPROB. Quia effe fi- adoptivus.

lium Dei naturalem, di- ¶ 2. Prætereà. Auguft. * dicit in lib. de it ante citur per fe, effe autem prædeftin. Sanct. quòd eadem gratia ille med. 10.7 filium ejus adoptivum,

dicitur participative (ut homo est Christus, qua gratia ab initio fi-
patet) & illud, quod di- dei quicunque homo eft Chriftianus: fed a-
citur per fe,no poteft di- lii homines funt Chriftiani per gratiam
ci per participationem,
ut patet ex terminis, adoptionis. ergo & ille homo eft Chri-
EXAM. Ly fecun- ftus per adoptionem, & ita videtur effe
dum autem illos, qui po- filius adoptivus.
nunt, &c. Quafi dicat.

[blocks in formation]

60

70

[blocks in formation]

SED CONTRA eft, quod Ambr. ta inconvenientia fequi. dicit in li. de Incarnat. Adoptivum filium Adoptatur. B.Ideft, unon dicimus filium efse natura, fed eum di- nitur ad perfonam filii. cimus natura efse filium, qui verus eft fi- culi conclufio loquitur S. Tunc, &c. Nam artilius: Chriftus auté eft verus,& naturalis de adoptari in alio fenDei filius, fecundum illud 1. Joan. ult. fu,fcilicet, propriè. Vide Ut fimus in vero filio ejus Jefu Chrifto. cr- 11 EX B. AUGUST. 4.1.corp. go Chriftus, fecundum quòd homo, non Eadem B. Quantum ad eft filius adoptivus. principium.§.Tunc,&c. RESPONDEO dicendum, quòd fi- Nam ad conclufionem liatio propriè covenit hypoftafi, vel per- ficit, quòd gratia non fona non autem naturæ : unde & in pri- fit utrobique eadem, ma parte dictum eft, quòd filiatio eft quantum ad terminum. pp.9.23. proprietas perfonalis. In Chrifto autem Et hoc eft formaliter, nó eft alia perfona, vel hypoftafis, q in- ly fimilitudo illa Aug. quod vult dicere textus creata,cui covenit effe filium per natura. &c. ut ibid.

[merged small][merged small][ocr errors]
« VorigeDoorgaan »