Annot. 113 fuppofita, & unam perfonam. Secundus eft dicentium in Chrifto duo & unus. In refponfione ad tertium adverte novitie, quòd, cùm in medio refponfionis dicitur, non tamen fequitur, quod non fit aliquid aliud, quàm homo, &c. ifta adverfativa non refpicit ad propofitionem immediatè pofitam in litera, fed ad propofitionem negativam in arguendo affumptam, fcilicet, Chriftus non eft tantùm homo. Auctor fiquidem in hac refponfione primò monftrat hanc affumptam propofitionem effe veram monftrando, fuam contradictoriam affirmativam effe falfam, fcilicet, Chriftus eft tantùm homo, quia prædicata tenentur formaliter. Et interponit ad bonitatem doctrinæ, qualiter poffet fieri affirmativa vera, fcilicet, Chriftus eft tantùm id, quod eft homo. Deindè redit ad refpondendum argumento. Et, quia conceffit antecedens affumptum, fcilicet, Chriftus non eft tantùm homo, refpondet ad confequentiam. ergo eft aliquid aliud, Argent. 3. f. d. 6. & 7. 3.d. 4.q.1. Bacco 3.f.d. 7.q. unica, f. &d. 6. 4.1.0.2.& Durand. 3.f. d. 6.q.2. unio ar.4. & quoli. 9. 9.2. a. 2. opus. 2.6.20 Medina q. 17.4.2. SUPER QU. XVII. ART. II. quàm homo, dicens: Non tamen fequitur, quòd fit aliquid aliud, quam homo, &c. quafi dixerit,licèt antecedens fit verum, fequela tamen non valet. In refponfione ad quartum vide novitie, quòd, cùm in litera conceditur, quòd Chriftus eft aliquid, quod non est pater, &c. fenfus eft, quòd Chriftus eft homo, hoc eft, fuppofitum humanæ naturæ, quod eft effe aliquid, quod non eft pater, quia eft effe fubftantiam, ut fubftantia dicitur hypoftafis, quæ fubftantia fecundum rem in Chrifto eft hypoftafis filii, quæ non eft pater quamvis non fignificetur nomine hominis ipfa hypoftafis filij diftincte, fed indiftincte. Quia igitur ex his duobus dictis: Chriftus eft, aliquid, quod eft pater, Chriftus eft aliquid, quod non eft pater, nihil aliud habetur, nifi, quòd Chriftus eft deitas, & fuppofitum humanæ naturæ, hæc duo, fcilicet, deitas, & fuppofitum humanæ naturæ in Chrifto non ponunt in numerum, quia fuppofitum humanæ naturæ in Chrifto eft filius Dei, qui non ponit in numerum cum deitate, ideò non fequitur, quòd Chriftus fit duo. Attende vir docte ex hoc art, collato cum articulo tertio in questio nibus difputatis de unione verbi incarnati, quantum feipfo doctior fuerit hic autor, quantum diftent fundamenta doctrinæ hujus ab illis, ut fcias omnem auctoritatem huic operi deferre. SECUND u s. Utrum in Chrifto fit tantùm unum eße. XAM. Ly effe fc. E quod, non autem quo. Quamvis.n. effe, univerfaliter loquendo fit duplex,f. quo,& quod, 30 40 ¶Si igitur humana natura adveniret filio Dei non hypoftaticè,vel perfonaliter, fed accidentaliter (ficut quidam pofuerunt) oporteret ponere in Chrifto duo nor loquitur, confequieffe: unum quidem, fecundum quòd eft tur naturam, &c. ut in Deus, aliud autem, fecundum quòd cft II MINOR. Esse homo,ficut in Socrate ponitur aliud effe, hominis Chrifti nö eft effe fecundum quòd eft albus,& aliud,fecun- divina natura, fed eft dum quòd eft homo,quia effe album non temporale. &. Negatur. S. Loquendo, fe, de effe pertinet ad ipfum effe perfonale Socratis. exiftentiæ, de quo inteEffe autem capitatum,& effe corporeum, dit conclufio tertia, ut & effe animatum totum pertinet ad una ex refponf. ad primum, perfonam Socratis: & ideò ex omnibus lum patet. Illud n. effe & ex examine polt tituhis non fit, nifi d unum effe in Socrate. æternum filii, &c, ut in Et,fi contingeret, quòd poft conftitutio- textu nem perfonæ Socratis advenirent Socra- Tres perfone. R. Non II. DE MAJORI. ti manus, vel pedes, vel oculi, ficut acci- habentes effe perfonale dit in cæco nato, ex his non accrefceret aliud præter elle natuSocrati aliud effe, fed folùm relatio quæræ. §. Tunc nihil, &c. dá ad hujufmodi, quia fcilicet diceretur, effe non folùm fecundum ca, quæ priùs habebat, fed etiam fecundum ea, quæ fibi poftmodùm advenerunt. Sic igitur, cùm humana natura conjungatur filio Dei hypoftaticè,vel perfonaliter,ut fuprà tem humanæ. dictum est, & non accidentaliter, con* IV."DE MAJORI. Aliquod effe. B.Quo fo- art.s. fequens eft, quòd fecundum humanam na lum, fi non fequatur intura no adveniat fibi novu effe perfonale,fed de hypoftafis. §. Tunc folùm nova habitudo eße perfonalis præexi- nihil, &c. ut patet in ftentis ad naturam humanam, ut fcilicet text. & ex dictis, maxiperfona illa jam dicatur fubfiftere, non 3.d.6.q.2. art.2.ad prifolùm fecundum divinam naturam, fed mum, ubi ad fimile arctiam fecundum humanam. gumentum fic dicitur. Forma facit effe, nō ita, AD PRIMUMergo dicendum, quod quod illud effe fit mateeffe confequitur naturam, non, ficut ha- rie, aut forma: fed fubbentem effe,fed,ficut,qua aliquid eft:per- fiftentis. Quandò ergo fonam autem, five hypoftafim confequi- & forma eft per fe fubficompofitum ex materia, tur, ficut habentem effe. Et idcò magis ftens, acquiritur ex forretinet unitatem fecundum unitate hy- ma illi compofito effe poftafis, quàm habeat dualitatem fecun- abfolutum per fe: quan CONCL. 1. Neceffe ¶4. Prætereà. In Chrifto anima dat ali- do autem non eft per fe fubfiftens, non acquiri¶Ad fecundum dicendum, quòd illud tur per forman effe effe æternum filii Dei,quod eft divina na- illi compofito, fed fubftura, fit effe hominis, inquantum hu- fenti, cui hoc adjungitur, acquiritur refpemana natura affumitur à filio Dei in uni- tus fecundum effe ad hoc,quod ei additur.Sictatem perfonæ . ut, fi ponamus, homine ¶ Ad tertium dicendum, quòd, ficut nafci fine manu,& maprima parte dictum eft, quia perfona ni per fe feparatim fiedivina eft idem cum natura, in perfonis ri,poftea ei miraculo- ar. 3. & 4• divinis non eft aliud effe perfonæ præter se conjugi. Hoc pofito,coeffe naturæ, & ideò tres perfonæ non ha- stat, quod forma manus caufabit effe manus per bent, nifi unum effe. Haberent autem fubfistetis:fed,poftqu triplex effe, fi in eis effet aliud esse triplex effe, fi in eis effet aliud effe per- conjungitur homini,non acquiritur ex forma mafonæ, & aliud effe naturæ. nus aliquod effe manui, quia manus non habet in * fe effe proprium: fed acquiritur homini refpectus ad manum fecundum fuum *1. p. 4. pro S.Ecch in divina perfona: fed aliquid fecundum rationem, ut dictum eft de unione. Hæc ibi. Vide ibid, dift.5. quæft.1.art.1.1.par. quæft. 13. art. 7. NOT. Concordant prædictis, ipfaque declarant dicta in quolib. 9. art. 3. quæ funt hæc. Quia in Chrifto ponimus unam rem fubfiftentem tatum, ad cujus integritatem concurrit etiam humanitas,quia unum fuppofitum eft utriufque nature; ideò oportet dicere, quòd effe fubstantiale quod proprie attribuitur fuppofito, & non fit unum naturis. Sitamen ponatur humanitas à di vinitate feparari : tunc 2 humanitas fuum effe Ad quartum dicendum, quòd anibabebit aliud ab effe di- ma in Chrifto dat effe corpori, invino. Non enim impe- quantum facit ipfum actu animatum diebat, quin proprium effe haberes, nifi hoc, quod eft dare ei complementuin natuquod non erat fubfistes ræ, & fpccici; fed, fi intelligatur corSicut, fi arca effet quod- pus perfectum per animam abfque hydam individuum natu- poftafi habente utrumque, hoc totum rale, ipfa tota non habere:, nifi unum effe; compofitum ex anima, & corpore (prounum qualibet tamen partiй ejus feparata ab arca habebit proprium effe. Hæc ibi in corp. Et in refponf. ad tertium inquit. Generatio temporalis terminatur non ad effe fuppofiti zo aterni, ut per eam fimpliciter effe incipiat, fed, ut incipiat effe fuppofitum humane natura. Hæc ibi. APPENDIX. Utilitas EX artic. habes primò : quomodò per rationem interimas hærefim Netarii dicentis, quòd Chriftus non unus in divinitate, & humanitate fuit, fed feparatim alter filius Dei, alter filius hominis. Item hærefim Severi Antiocheni dicentis: In Chrifto fuiffe unionem non perfonalem in duabus naturis verè fubfiftentem : fed tantùm habitualem,ideft, fecundum habitum, proprietatem, conditionemque quandam divinam, qua, cum fo- 30 lus effet homo, divina tamen affiftente per quandam participationem virtute, miracula operaretur. Per has enim hærefes, ut patet intelligenti, ponebantur in Chrifto duo effe, fcilicet, æternum, & temporale, ac pro tanto & hic adducuntur, & à præfenti articulo confunduntur,& ab infrà dicendis condemnari pro nunc intelligentur. Secundò igitur habes: quomodò per rationem oftendas, illas damnari à dictis ar.1.append. Item à q. 16. art. 12. appen. cum ibi citatis. Quæcumque enim funt diftincta fecundum effe, funt & fuppofito diftincta, ut dicit Doctor fanctus in quolib. 9. art. 3. ideòque cùm in locis allegatis monftretur, quòd in Chrifto eft tantùm unum fuppofitum, commonftratum fuiffe tenendum eft, quòd in Christo eft folum unum effe.Item à dictis q. 6.art.6. appen. Item à Concilio Constantinopolitano quinto, c. 3. Si quis dicit, alium effe Deum Verbum, qui miracula fecit,& alium Chriftum, qui paffus eft; vel Deum Verbum cum Christo effe dicit, quandò ex muliere nafcebatur, vel in ipfo effe, ut alterum in altero, &non unum, eundemque Dominum noftrum Jefum Chriftum, Dei Verbum incarnatum, & hominem factum; atque ejufdem miracula, & pafiones, quas fponte paffus eft carne, talis anathema fit. Hæc ibi. Item meritò damnari à Papa Felice ut fignificatur nomine humanitatis) per hoc, quòd damnat non fignificatur, ut quod eft, fed, ut hærefim Petri cujufda quo aliquid eft. Et idcò ipfum effe eft Antiochie Epifcopi,qua perfonæ fubfiftentis, fecundum quòd Trifagio addiderat ly habet habitudinem ad talem naturam, filium Dei inibi nomine qui crucifixus es, quafi cujus habitudinis caufa eft anima, in- fortis defignatum diquantum perficit humanam naturam in- ftinguens ab illo, qui formando corpus. crucifixus eft. Contra prædictum enim Petrü dicit Papa. Erroris ve nena fidelium auribus infudifti, traditamque ab Angelis sanctissimam laudationis formam corrupisti inferens illi, qui crucifixus es pro nobis. Ergone non advertifti, quòd Paulum Samofatenum, Photinumque, & Artemium impietate tranfcendis, qui duos Dei filios pofuerunt, unum quidem ante fæcula, alterum verò noviter natum, cùm ipfe quoque Trinitati invexeris pluralitatem duos Dei filios dicens, unum fortem, alterum crucifixum? Hæc ille in epiftola ad ipfum Petrum monitoria, quòd non debet addi in trifagio qui crucifixus es. Pro præmifforum captu adverte, quòd trifagium appellant Græci hymnum, in quo Deus ter fanctus nominatur: ut ly fancte Deus, fancte fortis, fancte,& immortalis. Erronco autem allfu Petrus ille dicebat, fancle fortis, qui crucifixus es: intelligentiam dividendi fortem à crucifixo in hac additione habens, ideòque in fide committens errorem. Chriftum enim duo effe habere per hoc fatebatur: id, quod ipfe Papa, tamquam unum effe in co tantùm revera conteftans (ut audivimus) reprobat omninò. Quòd fi abfque illa erronea intelligentia poft ly fortis adderet quis ly qui crucifixus es pro nobis, intendens, quòd ipfe unus, & idem filius fortis fuit carne crucifixus pro nobis, & ad nulla aliam perfonam refert crucifixionem talem, talis neque à Papa, neque ab aliquo fapiente effet de hoc reprehendendus, quafi errans in fide: fed fortè de hoc, quod hymno illi addidit publicè id, quod communis ufus tacuerat, & tacet. Vide queftionis quadragefimæ fexta artic, duodecim append. Tertiò vides: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica viciffim declaretur, &c. Commentaria Cardinalis Aurat. Itulus, ut fonat, fumendus eft de effe fimpliciter, & abfolutè. Verti Comment. Notanda nienda ve vitatem. Notand, 1. Notādu 2. tur enim in quæftionem, an, ficut dicimus in Chrifto fimpliciter, & abfolutè duas naturas, ita dicere poffumus, in Chrifto duo effe fimplici- 40 ter, & abfolutè, an verò, ficut in Chrifto non eft, nifi unum fuppofitum, una perfona, ita non eft, nifi unum effe. Et notandum eft, quòd non quæritur de propofitione, fed de re non enim quæritur, an illa propofitio fit vera, Chriftus habet duo effe,fed,an in Chrifto fint duo effe. Et,licèt ifta quæftio videatur prima facie locanda inter quæftiones fubftantiales de incar natione, & non inter confequentes (utab auctore locata eft) fi quis tame profundius confideret, fuo loco pofita eft, quoniam unum fequitur ens:tota autem latitudo tractatorum ante illam quæftionem fpectat ad effe, vel fieri incarnationis in fe, vel enuntiatum. Unde meritò modò de uno, vel multis tractatur.Nec proptereà à fubftantialibus receditur: quia unum, vel multa non addit naturam aliquam fupra ens, hoc eft illud, quod unu, vel multa dicitur fecundum veram Metaphyficam. Una enim albedinis natura nullam entitatem addit fupra albedinis naturam, & fic de aliis. ¶ In corpore duo principaliter fiunt. Primò præmittuntur tria manuducentia ad veritatem. Secundò proceditur ex duabus conditionalibus, & infertur conclufio refponfiva quæfito, quòd in Chrifto eft unum effe tantùm. ¶Quoad primum præmittuntur tria. Unum ex parte fubjecti, quod 3. ad inve- eft Chriftus, & duo ex parte prædicati, quod eft habere effe unum, vel plura, ex parte fiquidem fubjecti præmittitur generalis regula, quòd, quæ funt naturæ, multiplicantur in Chrifto: quæ funt hypoftafis, non multiplicantur. Et ratio redditur, quia in Chrifto funt duæ naturæ, & una perfona. Ex parte verò predicati premittitur priùs, quòd effe eft de numero fpe&tantium & ad naturam, & ad perfonam: diverfimodè tamen, quia perfonæ, ut habentis, feu quod eft, naturæ autem, ut principii, feu quo aliquid eft. Et hoc probatur à figno, quia natura fignificatur per modum formæ, qua aliquid eft ens, vel tale, ut patet de albedine, & humanitate Norad 3.¶Deindè præmittitur aliud ex parte prædicati, fcilicet, quòd effe eft duplex, quoddam à forma, vel natura pertinente ad effe perfonale, quoddam à forma, vel natura non pertinente ad effe perfonale. Exemplum primi in homine eft effe, quod homo habet ab anima. Exemplum fecundi eft effe, quod habet ab albedine, & univerfaliter ab accidentali forma, nam anima fpectat ad perfonalitatem Socratis, albedo non. Ponitur autem in litera duplex inter hæc duo effe differentia. Prima differentia eft penes fimpliciter, vel fecundum quid: quia primum eft effe Socrainter du. tis fimpliciter, & abfolutè: fecundum autem eft effe Socratis non fimpliplex effe in citer, fed, ut eft talis, puta, inquantum albus. Secunda eft penes uniNotand. tatem, vel pluralitatem, quia fecundum poteft in una, & eadem perfoaffignant. na multiplicari, ut patet, primum autem impoffibile eftin una, & eadem perfona multiplicari: quia impoffibile eft, quòd unius rei non fit unum effe. Comment. Quoad fecundum prima conditionalis eft. Si natura humana adveniffet filio Dei non hypoftaticè, fed accidentaliter, oporteret in Christo ponere duo effe: unum, fecundum quòd eft Deus, & aliud, fecundum quòd eft homo. Hæc conditionalis non aliter probatur in litera, nifi, quòd deducitur ex præmiffis, exemplum afferendo in Socrate de effe ipfius, fecundum quòd eft homo, & fecundum quòd eft albus,& rationem applicando, quia effe album non fpectat ad effe perfonale Socratis. Duplex bor 3. Secunda conditionalis cft. Si natura humana conjungitur filio Dei so 60 80 Cajetani. perfonaliter fecundum naturam humanam,non advenit fibi novum esse perfonale, fed folùm nova habitudo præexiftentis effe perfonalis ad naturam humanam. Quatuor Circa quam conditionalem quatuor apponit: nam primò narrat, D. Thom quòd, quotcumque fint integrantia perfonam, nonnifi unum effe con- difla crea ftituunt. Et hoc declarat in partibus integralibus per ly effe autem cap ban a.con tatum, & in partibus materialibus per ly.& effe corporeum, & in parti- dirion-lem. bus effentialibus formalibus per ly & effe animatum. ¶Secundò declarat, quòd,fi pars aliqua perfonalis adveniret præexiftenti Dicium 2. perfonæ, idem effet judicium quoad unitatem ipfius effe ita, quòd ex adveniente nova parte non adveniret novum effe. Ita, quòd manifeftavit, quòd fpectantia quæcumque ad perfonalitatem, five fimul cum perfona coæva fint, ut, cùm Socrates integer nafcitur, five aliquid eorum de novo adveniat præexiftenti perfona, unum tantùm efle femper eft. Et ratio eft in promptu, quia non melioris funt conditionis perfonalia ex hoc, quòd adveniunt poft,quàm, fi effent congenita,feu coæva perfona: fed,fi effent cogenita, feu coæva, nonnifi unum effe conftitueretur. ergo, fi adveniunt, non deferunt novum efle. Tertio declaratur, quid novi perfonæ adveniat èx fuperadventu perfonalium, & dicitur, quòd eft relatio ad novam partem perfonalem. Et hujus quoque in promptu caufa eft, quia, ficut perfonalia congenita non dant perfona fingula propria effe, fed perfona unum effe habet relatum ad omnia pefonalia: Socrates enim non habet unum effe partiale à manu, & unum à capite, & unum ab hepate, & unum ab oculis, &c. quafi ex his cofletur unum effe totale: fed Socrates habet fuum proprium effe, quod eft primò effe ipfius Socratis, & illo refertur ad omnia perfonalia, cum illo dicitur effe & ipfe, & dicitur effe fecundum caput, manus, pedes, &c. ita,fi funt adventitia, fola relatio præexiftenti effe acquiritur ad illa. Diflum 1. ¶ Demum, pofita ipfa conditionali,declaratur fenfus hujufmodi relatio- Dictum ↳ nis in Chrifto: ut fcilicet perfona illa dicatur fubfiftere non folùm fecundum divinam, fed etiam fecundum humanam naturam. Num in Chrifto fit aliud effe actualis existentiæ creatum præter H&c funt in corpore articuli, in quibus multæ funt quæftiones. Prima Qual domeftica eft de intentione, & fenfu Auctoris, an fcilicet Auctor intendat docere, quòd in Chrifto nullum eft effe actualis exiftentiæ de geQuast. 2 nere fubftantia creatum, fed fola exiftentia increata. Secunda quæftio est, an ita fit in veritate, quòd in Chrifto nulla exiftentia substantialis sit, nifi divina. ¶ Quæftionis primæ ratio eft varietas verborum ipfius Auctoris: nam in Object. quaftionibus difputatis de unione verbi incarnati Auctor clarè dicit, circa 1. 9. in Chrifto inveniri duo effe, unum æternum, quod eft effe principale fuppofiti, & unum temporale, inquantum verbum eft factum homo, & hoc effe eft effe fecundarium illius fuppofiti. ¶ In hac etiam litera non concludit Auctor, quòd Chrifto fecundum Obje♬.2, humanam naturam non adveniat novum effe, fed appofuit ly perfonale, ut patet, cùm infertur concl, circa calcem corporis articuli, quafi præfer vaverit fe auctor ab exiftentia actuali, ut eft naturæ humanæ, non, ut eft perfonæ . 1. 06.3 Object. In refponfione quoque ad primum non negatur totaliter dualitas effe, fed cum comparativo magis dicitur, quòd effe magis retinet unitatem fecundum unitatem hypoftafis, quam habeat dualitatem fecundum dualitatem naturæ. In quibus verbis dualitas effe minùs quidem affirmatur,non autem negatur totaliter, quafi tamquam quid fecundarium, nonnifi fecundum quid affirmandum In refponfione quoque ad tertium duplex effe infinuatur, dùm folvitur Refol... Ad hoc dicitur, quòd procul dubio fenfus literæ hujus, & doctrina re propriam exiftentiam, fed illam non effe fimpliciter, aut principalem Ad objecta autem in oppofitum refpondendo ad primum dicitur, 30 40 exiftentiam Chrifti, fed fecundariam, aut fecundum quid, puta, inquantum eft homo, & collocare humanitatem Chrifti in ordine formarum, feu naturarum non pertinentium ad perfonalitatem, quibus convenit afferre fecum fua fingula effe, & proptereà multiplicare illa in una, & cadem perfona. Cùm tamen evidenter in litera clarum fit, humanitatem Chrifti locatam effe inter fpectantia ad perfonalitatem, & ideò non afferre proprium effe, quia, fi afferret illud, multiplicaretur in una, & eadem perfona effe perfonale: quoniam effe proprium naturæ humanæ eft esse perfonale: eft enim effe Socratis, aut Platonis, &c. Sal. Obje. quod opinio illa pofita in quæftione illa de Unione verbi, ut retractata cenfenda eft, nifi quis adeò defipiat, ut putet doctrinam in hoc ultimo libro traditam, & in authenticis libris etiam priùs probatam, fcilicet, in 3. Sentent. diftinctione fex, queftione fecunda, & in Quolibet. nono, queftione fecunda, reducendam effe ad quæftiunculam vix cognitam inter opera Auctoris, & longè antè factam. Quæ rationabiliùs creditur colligendo condita inter fchedulas difputationum, quàm umquam edita à Divo Thom, conftat enim quæftionem illam de tanta re, hoc eft,de Unione Verbi incarnati, imperfectiffimè materiam unionis tractare, & per hoc diffonare ab aliis quæftionibus difputatis ejufdem, & rationibus multùm debilibus uti, ut patet conferenti illos articulos fimilibus in hoc opere, so & quinque tantùm articulis rem tantam abfolvere : præfeferunt fiquidem hæc, quod diximus. Sol. 2. Sol. 30 Sol.4. Annotat. Ad fecundum fumptum ex corpore hujus articuli dicitur, quòd ni- Ad tertium fumptum ex refponfione ad primum dicitur, quòd com- Ad quartum fumptum ex refponfione ad tertium dicitur, quòd refponfio ifta fupponit unum fingulariffimum verum in prima parte habitum, fcilicet, quòd in folo Deo effe eft naturæ proprium ita, quòd ipfius eft, & ut quo, & ut quod eft. In cæteris namque effe eft naturæ, ut quo, perfonæ autem, quæ eft aliud quid à natura, eft ut quod. Hinc enim fequitur refponfio literæ, fcilicet, quòd, quia perfona in divinis eft idem, quod natura, non eft aliud effe perfonæ præter effe nature. ¶Et benè nota ly præter, quia ex hoc verbo infinuat, quòd fupponique facit tur, quòd effe fit nature. Et, cùm dixit: Non eft aliud, intendit de illa Pro tradita alietate, qua perfona eft aliud à natura. In his enim, in quibus perfona, & natura fecundum rem differunt, ficut perfona eft aliud à natura, ita effe perfonæ debitum eft aliud ab effe naturæ. Aliud autem non per pofitionem duorum effe, quorum unum fit aliud ab alio, fed per alietatem, ut ita dixerim, naturalem, quia alterius naturæ eft effe, quod non debetur naturæ, nifi per perfonam, cui primò convenit, & alterius naturæ effet effe, quod convenit naturæ abfque expectatione à perfona, quod in folo Deo invenitur. Quia igitur in divinis perfona eft idem cum natura vendicante fibi effe,ut proprium, ideò non eft aliud effe conveniens perfonæ, quàm effe proprium naturæ, & ideò tres perfonæ non habent,nisi çffe, fol. 70 80 90 & haberent triplex effe, ficut eft ibi triplex perfona, fi perfonæ effe diftin- ¶Nec fatisfieret argumento, fi exponeretur litera, quòd, ubi perfona eft Exclufitur Dubi. 2. Circa fecundam autem quæftionem multiplex dubium occurrit; nam Dub. 4,cir• primò dubitatur de præmiffis, deinde de modo, quo ponitur Chriftus exi- ca 2.ques'. ftentiam humanam habere: tertiò de ipfa conclufione quartò de fua Dubi. 1. contradictoria. Scotus in primis in 3. Sent. dift. 6. quæft. 1. arguit procef- Dubi, 3. fum iftum quoad fundamentum, fcilicet, quòd unum, & idem eft effe Dubi. 4. perfona, & pertinentium ad perfonam, tum quoad perfonam refpectu na ture, tùm quoad perfonam refpectu partium. ne. ¶ Ex primo enim arguit non fequi intentum fic. Effe naturæ, & perfo- Ob.r.Sc.cră. Et confirmatur, quia, ficut perfona affumens non fupplet identitatem Confirm. Contra modum, quo ponitur Chriftum habere effe fecundum na- conclufione Contra conclufionem ipfam, fcilicet, in Chrifto nullum eft effe exi- Ob. contra Primo. Terminus per fe generationis habet effe acquifitum per ge- O ject 1. ¶ Secundò, In Chrifto fuit duplex vivere, ut patet ex hoc, quòd unum Otje. 1. ¶Tertiò, Anima Chrifti eft creata.ergo habuit creatam exiftentiam. Pro- Object.;. Quarto. Humanitas Chrifti eft effecta, & confervatur à tota Trinita- Ob.4. te.ergo fecundum exiftere creatum. Probatur confequentia, quia non sccundum exiftere increatum. Probatur, quia nihil efficit fe. ¶ Quintò. Si natura afsumpta à Verbo dimitteretur, non oporteret acquiri fibi novum efse per generationem, nec per creationem, & tamen ipfa ex hoc, quòd dimifsa, non efset annihilata, efset ens in potentia (ut anima Antichrifti ante creationem )ergo haberet aliquod efse in actu, & non novum : quia per nullam mutationem pofitivam.ergo idem, quod modò habet, igitur &c, Et, fi dicatur, inquit Durandus, quod habet effe novum. ergo eft Excludit Ob.7. Septimò. Fundamentum relationis naturaliter præcedit relationem, minem. Alia Ob. Dur. Ob. Aur. Juann, de circulo. Ex hoc enim arguitur fic. effe non poteft feparari à forma, ergo nec ab anima Chrifti, igitur anima Chrifti habet proprium effe. A Durando quoque in 3.Sent. d.6. q. 2. ultra præallegata arguitur: quia agere eft etiam fuppofiti, ficut & efse, & præfupponit efse, & multiplicatur in Chrifto. ergo. Aureolus etiam, & Jo. de Neapoli apud Capreolum in 6. dift. 3. Sen. arguunt. Ille quidem : quia efse exiftentiæ eft actus, quo formaliter efsentia eft effe divinum non actuat effentiam humanam. ergo humanitas Chrifti vel eft actuata fuo effe, vel adhuc perfeverat potentialis ad efse : nam effe divinum non fupplet vicem caufæ formalis inhærentis. Ifte autem, tùm, quia fecundum Damaf, quod eft inaffumptibile, eft 10 Neapell incurabile: tum, quia Chriftus homo perfectus eft, nihil minus habens tàm in divinitate, quàm in humanitate. Et, qui oppofitum dixerit, plenus diaboli fpiritu, feipfum gehennæ filium demonftrabit: ut Damafus dixit in epiftola recitata in lib. 9.tit. 15. Historie tripartita. 06.2. Ob.3. Scop. cocl. Ob.2. Demùm pro contradictoria conclufionis arguit Scotus, tenens illam, Fro contra- tum, quia humanitas Chrifti eft extra caufam fuam. ergo habet neceffadictoria. riò propriam exiftentiam actualem, ficut habet proprium effe quidditativum, licet non habeat propriam fubfiftentiam, quæ nihil pofitivi addit: Prob. ejuf- tum, quia Verbum fubfiftit in natura humana, ficut fuppofitum in natu ra, propter quod propriè dicitur homo, & ideò eft exiftens exiftentia hujus naturæ. Sicut per oppofitum: quia ego non fum pes meus, nec fubfifto 20 refpectu pedis, ficut refpectu naturæ, ideò exiftentia pedis mei non eft exiftentia mei, quamyis fit in me : fed è converfo magis pes exiftit per exiften dim. Augetur Object. Ob.3. matur Object. tiam mei. Nec eft, inquit Scotus, exiftentia humanitatis Chrifti exiftentia secundum quid, fed fimpliciter, tàm in fe, quia eft exiftentia de genere fubftantiæ, quæ eft ens fimpliciter, quàm refpectu Chrifti, quia, qualis eft exiftentia in fe, tale exiftere dat cuicumque exiftenti per ipfam: fed Verbum exiftit exiftentia ista, scilicet, naturæ humanæ, ergo exiftit fimpliciter per exiftentiam naturæ humanæ, & fic funt duæ exiftentiæ fimpliciter, non folùm in Chrifto, fed Chrifti: tum, quia in Chrifto funt duæ voluntates, & duo velle fecundum Damaf. c. 62. fed effe intimiùs, feu immediatiùs fe habet ad 30 effentiam, quàm velle ad voluntatem. ergo magis neceffe eft plurificari Aliter for effe fecundum pluralitatem naturarum. Vel formetur fic. Natura, ut diftinguitur contra fuppofitum, eft principium operandi. ergo eft etiam principium effendi in actu, quia effe immediatiùs fe habet, &c. Notand. ¶ Ad evidentiam horum non funt alia fundamenta jacienda, fed fuprà adres.Dub, pofitum in litera fundamentum folidè fabricandum, quamvis enim, dum non curamus de diftinctione inter perfonam, & naturam, dicamus, elle actualis exiftentiæ, de quo eft fermo, efle actualitatem naturæ cujufque creatæ, cùm tamen exacte difcernitur perfona à natura, dicimus, ut in hac litera habetur, quòd effe eft actus naturæ, ut principii quo, perfonæ autem ut fubjecti, feu quod habet ipfum effe ita, quòd natura eft principium quo 40 immediatum ipfius efse, fed non eft receptivum immediatum ipfius else, fed mediante perfona ita, quòd oportet naturam perfonari ad hoc, ut ab ca principietur actualiter ipfum efse, non ex defectu naturæ principiantis, ut quo, fed, quia deficeret fufceptivum primum ipfius efse, fi non efset. perfonata: perfona enim eft, cui primò convenit efse, ut fubjecto, feu quod habet efse, feu quod eft. Pro addit Et,fi his adjunxeris,quòd natura numquam eft,quod eft, fed femper eft, Cajetanus quo eft, invenitur fiquidem natura exiftens, non, ut quæ exiftit, fed, ut afacere qua aliquis exiftit, perfpicies duo. Primum, quòd ad hoc, quòd natura ad faciliore dam. exiftat, non exigitur,quod ipfa actuetur per exiftentiam,ut fubjectum actua1.quod ad- tur per formam in eo, fed fufficit, quod ipfa fit, qua aliquis exiftit. Nec mirum eft fcientibus, quòd non omnia uno, codemque modo funt, fed fat 50 eft unicuique entium efse modo fibi convenienti: funt enim multi efsendi modi. Et naturis quidem, ac formis confonus efsendi modus eft, non, ut fint, tamquam, quod eft, fed,ut fint, tamquam, quo eft, nec plus eis debetur, ficut apud Peripat, principium eft indubitatum, quòd formæ funt, & quod ad non funt abique fui generatione, & corruptione. Aliud eft, quòd, quia dit. priùs natura perfonatur, quàm exiftentiam propriam conftituat, intimior eft perfona naturæ, quam exiftentia, ac per hoc, fi poteft præveniri, ne conftituat propriam perfonam, multò magis poteft præveniri, ne conftituat exiftentiam, ordine fiquidem quodam perfonalitas priùs, & exiftentia deindè à natura conftituitur propter antedictam rationem. quòd ad alienam trahitur exiftentiam, illius, fcilicet, perfonæ prævenientis ipfam. Et rursùs, fi exiftentia non debetur naturæ, ut quod eft, fed, quo eft, perfonæ autem, ut quod, ex hoc ipfo, quòd natura trahitur ad alienam perfonam, ut fit, quo eft, fequitur, quòd fufficienter confecuta eft exiftentiam, quia confecuta eft exiftentiam illius perfonæ modo convenienti ipfi naturæ, fcilicet, ut quo, hoc enim ipfum, quod eft, naturam aliquam efse naturam alicujus perfonæ actu exiftentis, eft naturam illam exiftere, five perfona illa fit conftituta per illam naturam, five non. Sicut igitur in Chrifto, ut inferiùs patebit, unam tantùm filiationem, relationem realem ponimus ex defectu fubjecti, ita in Chrifto ex defectu fubjecti primi unum tantùm efse ponimus. Primum enim fubftantialis exiftentiæ fubjectum eft persona. perfona addit rem aliquam fupra naturam, addit enim terminationem ipfius. Unde argumentum Scot, aflumit & non caufam pro caufa,& falfum, Vera autem caufa eft: quia effe unicuique rei fufficit fuo modo, propterea enim perfonæ, & perfonalibus omnibus fufficit unum effe, quia codem efle perfona eft, ut quod, perfonalia, ut quo, vel fecundum quod, vel alio fimili modo. Et per idem patet refponfio ad confirmationem, non oportet enim Refponfas perfonam fupplere identitatem cum natura, fed fufficit, quod fuppleat Confirm. perfonalitatem illius naturæ. Ex hoc enim, quòd verbum fupplet humanitatis perfonam, fupplet etiam illius efle, quia fit ipfum, quod eft humanitatis, ac per hoc humanitas exiftit, ut quo eft perfonæ, quæ eft humanitatis, quod eft. Sol. Ob. 2, contra pre ¶ Ad objecta verò ejufdem contra unum effe partis, & perfonæ refpondetur, quòd, fi vis fiat in verbis, afsumitur non caufa, ut caufa, non mi de enim ideò pars eft contenta ipfo efse totius, quia perficitur per formam partibus totius, fed, quia fpectat ad integritatem totius. Ex hoc enim fit, ut fit con- perje, tenta modo efsendi congruo, ac debito integrantibus perfonam, fcilicet, ut exiftant per exiftere totius, ex hoc ipfo, quòd totius integrativa funt. Et proportionaliter in propofito dicitur, quod, quia humanitas Chrifti pertinet ad perfonalitatem Chrifti, quia eft afsumpta quafi ad integritátem perfona Chrifti, non quafi fuppleat defectum aliquem in perfona Chrifti, fed, ut fit perfona Chrifti perfona illius humanitatis, ideò humanitas Chrifti non dat novum efse Chrifto, fed contenta eft confono fibi cfsendi modo, ut fcilicet exiftat ex hoc ipfo, quòd eft natura Chrifti. Refp.ad Ad probationem autem,quia,fi pars maneret diftinéta à toto, ut priùs, P. & cætera, dicitur, quòd ifta conditionalis non probat probandum: quoniam cum ipfius veritate ftat falfitas caufalis affumptæ, quæ negata eft. Verumtamen, ad rem dicendo, non faciendo vim in verbis, refpondetur, quòd, fi pars remaneret diftinéta, & omninò diverfa à toto, dùm tamen effet toti unita pars perfonaliter, non afferret novum effe, fed exifteret per effe fui totius. Et in propofito humanitas Chrifti non fic advenit perfonæ divinæ, ut fit diftinéta ab illa, ficut priùs: fed eft indivifa à perfona fecundu efle perfonale ita, quòd non eft, ficut pars feparata,fed eft, ficut pars cojuncta fecundum effe fubftantiale; eft enim atlumpta ad perfonalitatem pofitivam verbi Dei. Et ex hac perfonalitate communicata humanitati Chrifti perfecta eft humanitas illa multò plus, quàm quæcumque pars perficiatur per hoc, quod advenit fuo toti: acquifivit enim perfectionem infinitam, acquirendo perfonalitatem infinitam. Quo fit,ut,quia humanitas Chrifti non remanet diftincta, fed indiftinéta fecundum efse fubftantiale a Verbo, confequens fit, ut non det Verbo novum efse, fed ipfa fit per effe infinitum ipfius Verbi. Ad objecta deindè ejufdem Scoti contra modum refpondetur, quòd ex malo intellectu literæ procedit. Interpretatur fiquidem arguens, Auétorem dicere, inter verbum, & naturam humanam non efse conjunctionem, niti relativam relatione rationis ex parte verbi, & ideò arguit. Si tantùm habet relationem, &c. Hic autem fenfus longè eft à nobis plus, quàm terra à cœlo: quoniam fecundum doctrinam Auctoris fæpè repetitam inter Verbum, & humanitatem afsumptam eft conjunctio fubftantialis, quam comitatur unio relativa. Sed, quia conjunétio ifta fubftantialis non eft fecundum novum efse ipfius humanitatis, fed fecundum æternum efse ipfius Verbi, ideò Auctor ad excludendam acquifitionem novi efse, dicit, quòd folum advenit fibi nova relatio, & non dixit hoc ad excludendam conjunctionem fubftantialem fecundum perfonalitatem, & illius efse, ut clarè patet in litera: quin potius, cùm dictio exclufiva non exsoudat à concomitantibus, nec fundamentum à relatione, ponendo folùm novam relationem acquiri,intelligitur præacquiri fundamentu illius, quod eft perfonalis conjunctio, fuper qua fundatur relatio nova perfonæ ad naturam. Unde patet, argumentum totaliter ruere. Sol.Ob.com tra modum. Scoti cutra conclufiont Ad objecta contra conclufionem refpondendo ad primum Scoti dicitur, negando majorem ad fenfum arguentis, generationis enim ter- Sob.t. minus habet efse noviter acquifitum, vel antiquum novo modo fe habens. ¶Unde ad objectionem Durandi contra hanc refponfionem dicitur, Sol.Ob.Dur. quòd, fi major intelligatur cum præcifione, falfa cft: nam, licèt illud per generationem fit acceptum, quod eft per corruptionem mortis amifsum, non tamen illud præcisè. Sed, fi ad terminum formalem generationis pro60 pofitio reftringatur, concedatur, fed terminus formalis eft natura, vel anima in corpore, & per mortem humanitas ipfa corrupta eft per feparatio nem animæ à corpore. Quamvis etiam dici poflit, falfam efse minorem: quia,definente per mortem humanitate Chrifti,que eft ipfa natura humana refultans ex partibus unitis, oportuit quoque definere unionem Verbi ad illam fecundum fe, quamvis remanferit ad illam fecundum utramque fui partem, animam fcilicet,& corpus. 70 Dupliciter ma. cunda. Sol.Ob.1. de effe per ¶ Ad primò ergo objecta contra fundamentum proceffus, quia idem Stori contra eft effe naturæ,& perfonæ, refpondetur, præmittendo tamen, quod fundaPramila mentum Auctoris eft quidem identitas ipfius effe refpectu naturæ, & perfoJune. næ, fed non fola identitas, fed adjuncta modi diverfitate refpectu utriufq; quia, fcilicet, illud idem effe eft naturæ, ut quo,perfonæ, ut quod. Ex identitate enim effe cum hac modi diverfitate procedit litera, ut patet. Sed Scotus contra folam identitatem affert pro caufa, & hoc eft primum, in 90 quo argumentum deficit. Verumtamen, quia indentitas quoque caufa eft, refpondetur, quòd falfa ratio redditur, quare effe eft unum utriufque, quia fcilicet non differunt re aliqua, quoniam, ut patet ex fuperiùs difcuffis, ¶Ad tertium dicitur, negando fequelam, & ad probatione, quòd crea- Sol.3. tio terminatur ad rem, quæ creatur fub exiftentia nova fimpliciter, vel illi rei, quæ creatur. Et fic anima Chrifti creata eft, ut exiftat exiftentia nova fibi, non nova fimpliciter. Ad quartum dicitur, quòd humanitas Chrifti effectivè confervatur, so!.4 & facta eft à tota Trinitate fecundum efse exiftentiæ increatum communicatum fibi. Nec fequitur, quòd Deus efficiat ideò fe, aut fuum esse, fed quòd effecerit, & confervet fe, & fuum efse communicatum humanæ na¬ turæ perfonaliter. Ad quintum dicitur, quòd, fi humanitas Chrifti dimitteretur à ver- Sol.5. bo, fortiretur novam perfonalitatem, & novam exiftentiam, non per aliquam novam actionem, fed per antiquam actionem, qua à principio effecta fuit. Illa enim actio tamquam impedita à completione proprii effectus ob prævenientem perfonalitatem Verbi non eft hactenus confecuta effectum propriæ perfonalitatis, & propriæ exiftentiæ. Modo autem dimiffio ipfa efset, tamquam remotio prohibentis, & fic fortiretur effectum novæ perfonalitatis, & novi efse. Et probatur fic efse dicendum; quia perinde fe haberet humanitas di- bat mifsa, ac fi non fuifset afsumpta : fed conftat, quòd, fi non fuifset afsumpta, tradital. ex fua generatione propriam perfonalitatem, & propriam exiftentiam habuifset igitur,fi dimitteretur, acquireret propriam perfonalitatem, & propriam exiftentiam à generante per fe loquendo, & à dimittente per accidens, tamquam à removente prohibens. Sol.06. Dur. i. prubas, tis, & per antiquam per fe, foluto impedimento: ficut grave impeditum ¶ Ad objectionem autem Durandi dicitur, quòd talis dimiffio effet non- 10 Refponf.ad Et per hoc patet, quòd fubjuncta probatio nihil valet dicendo. Si non za Sol Ob.7. Hæc fol.in Jervit ad ¶Adfextum Scoti negatur, quòd apud nos natura Angeli non effet ca- Ad feptimum conceditur, quòd fundamentum eft prius fecundum a- 30 Et hæc refponfio fatisfacit omnibus argumentis, quæ fiunt de agere Sol plur, quod fupponit exiftere, & de accidentibus, quòd fupponunt fubjectum exiftere, & fimilibus: conceditur enim femper, quòd hæc omnia in Chrifto fupponunt humanitatem exiftere, fed ab exiftentia ad exiftentiam propriam non valere conftat argumentum, ftat enim, quòd præexiftat existentia communicata fibi ex perfonalitate Verbi fibi communicata. Refp.ad Confirm. Sol.. lis. ¶ Ad Octavum ex doctrina Auctoris dicitur, quòd doctrina Auctoris ingeneralis. telligitur de feparabilitate naturali, quòd fcilicet impoffibile eft naturaliter formam feparari à fuo effe. Et ex hoc concludit efficaciter, formas fubfiftentes per fe abfque materia effe incorruptibiles, animam autem Chrifti abfque proprio effe ex divinæ omnipotentiæ præventione. Nec obftat exemplum de circulo, & rotunditate, quia exempla, & fimilia non currunt Sel fpecta in omnibus. ¶Et, fi exigat pars exactam refponfionem ad fingula, dicito, quòd hæc so propofitio: Forma convenit per fe proprium effe, poteft intelligi dupliciter. primò, quòd per fe conveniat formæ, ut principio,& fic eft vera: fed, quia perfeitas principii eft impedibilis per fuperiorena caufam, ideò cum hujus propofitionis veritate ftat, quòd in Chrifto anima prævenitur à proprio effe,cujus per fe eflet principium. Alio modo intelligitur, quòd per fe conveniat formæ, ut principio, & fubjecto, ficut propria paffio convenit fubjecto proprio. Et fic hæc propofitio non eft vera, nifi de forma propria perfonalitate, feu fubftantia terminata, qualis non eft anima Chrifti, quæ nonnifi per Verbum fubfiftit. Unde Auctoribi ex prima propofitione. Forma, inquantum forma, fubfumpta fecunda de forma per fe fubfiftente, concludit Angelos incorruptibiles. Et verè fic eft, quia implicat formam per fe fubfiftere abfque proprio effe non minùs, quàm circulum abfque rotunditate inveniri. Sel.Ob. Dur. Sol Ob. Aur, ¶Ad Durandum dicitur, quòd,licèt effe,& agere conveniant in hoc,quòd utrumque eft fuppofiti,quia tamen diverfimode funt fuppofiti,ideò non eft fimilis de illis ratio quoad unitatem,vel pluralitatem. Efse enim eft fuppofiti immediatè, ut fubjecti, agere autem non fufcipitur in fuppofito, nifi mediante natura, & potentia ejus,& idcircò agere multiplicatur cum pluralitate naturæ, efse verò unum eft cum perfona una. quòd Chriftus habuit omnia homini naturalia, non perfonalia, & quod de naturalibus eft inaffumptibile, eft incurabile, fecus eft de perfonalibus. Probatur hæc gloffa ex fidei catholicæ fententia dicentis, in Chrifto non effe perfonam, nifi divinam, non eft ergo in Chrifto perfonalitas humana, quam tamen conftat in reliquis hominibus inveniri. Idem eft autem ju dicium de perfonalitate, & propriis perfone, ut diftinguitur contra natu❤ ram. Aut igitur dicant ifti, perfonas noftras effe incurabiles, quia perfona eft inaffumptibilis, & fimiliter Chriftum non perfectum hominem, quia caret perfonalitate humana, quorum utrumq; alienum efse à veritate conftat, aut univerfaliter fic fateantur, quòd non de perfonalibus hominis, fed de naturalibus eft fermo, quùm Chriftus perfectus homo dicitur, & affumpfiffe omnia humana, & fimilia,atteftante hoc Symbolo Athanafii, explicante, naturalia fufficere ad hoc, quòd Chriftus fit perfectus homo, dùm dicit de Chrifto. Perfectus homo’ex anima rationali, & humana carne fubfistens. Ubi adverte pro clariori intellectu, quòd non eft imaginandum (ut ifti Annotatio putant) quòd additio partis ad perfonam fit, velut additio quanti ad quantum, five per modum continuationis, pura, cùm aqua aquæ continuatur, ubi ex duabus quantitatibus partialibus fit una totalis quantitas, partialiter inhærens partibus totius aquæ, five per modum aggenerationis, puta, cùm alimentum auget hominem, qui alitur ex illo, ubi non remanet quantitas cibi, potufque alentis, fed fic adjungitur alito, ut fubinduat quantitatem ipfius, qui alitur, extendente illam anima, ut in fecundo de anima dicitur. Nam, fi oculus adveniret de novo Socrati, neque exiftentiam pro priam partialem adjungeret exiftentiæ Socratis, cùm exiftentia Socratis fit indivifibilis, non extenfa per fe, aut per accidens, quia de genere eft immateriali, utpote propria animę intellectivæ, quæ inextenfa eft omninò in corpore. Nec adveniens oculus fubindueret exiftentiam Socratis, tamquam formam ad fe extenfam per inhæfionem fibi ita, quòd exiftentia Socratis inciperet inhærere oculo novo, quoniam hujufmodi inhæfio non debetur parti, fed fufficienter provifum eft parti de exiftentia in hoc ipfo, quòd eft pars perfonæ exiftentis. ¶Nec videtur etiam intelligibile, quòd fecùs poffit effe: quomodò namque exiftentia indivifibilis propria alicui intelligetur actuare quantum aliquod,feu etiam non quantum adjunctum,nifi mediante illo,cui eft propria? Et, quia idem eft judicium de oculo adveniente de novo,& oculo congenito, & de hac, & reliquis partibus, ideò humanitas Chrifti, quæ quafi pars quedam eft perfonæ Verbi (quia ad perfonalitatem propriam Verbi affumpta eft) invenitur fufficienter pofita extra caufam fuam exiftens abfque propria exiftentia, & abfque hoc, quòd actuetur per informationem inhæfivam ab exiftentia Verbi: fibi .n. non debetur exiftentia,nifi per perfonam, cujus eft. ¶ Ad fecundum dicirur, quòd ex hoc, quòd Verbum fubfiftit in natura sul. Oh.2. humana, ficut fuppofitum in natura, non fequitur, quòd exiftat per exiften- ejujem. tiam illius naturæ, fed benè fequitur è contra, quod natura illa fubfiftat Rejp. at per exiftentiam Verbi. Ad probationem autem ex oppofito de pedis exi- probatione itentia dicitur, quòd peccat fecundum non caufam, ut caufam. Neque .n. quia Chriftus eft homo, caufa eft, quòd exiftat humana exiftentia neque, Refp.ad id, quia non eft pes, caufa eft, quòd non exiftat exiftentia pedis: fed ratio pro- qua addis pria eft, quia perfonæ foli debetur effe, ut fubjecto, quod eft. Ad id verò, Scosus. quod fubditur de qualitate exiftentiæ humanæ in Chrifto, fcilicet, quòd eft exiftentia fimpliciter & in fe, & Chrifto, non oportet aliter refpondere: quoniam, negata in Chrifto exiftentia humana, vana est disputatio de qualitate exiftentiæ humanæ in ipfo. ¶ Ad tertium dicitur, negando fequelam, effe eft intimius, feu imme- Sol 3. Ob. diatius. ergo magis multiplicatur, Meliùs tamen dicitur, quòd inti mius, feu immediatius alicui dupliciter, vel, ut principio, vel, ut fubjecto. dem inSol. 2. ejuf Et fubditur,quòd effe eft intimius naturæ, ut principio, quàm velle volun- liur. tati, fed velle eft immediatius voluntati, ut fubjecto, quàm effe naturæ, ut fubjecto, quia effe non naturæ,fed perfonæ eft,ut fubjecti proprii, velle autem eft voluntatis, ut proprii fubjecti. Et proptereà non fequitur, quòd, fi velle plurificatur ad pluralitatem voluntatum, efse plurificetur ad plu ralitatem naturarum. 05. aliter ¶ Ad ultimam formationem argumenti concedi poteft totum, & di- Refp. ad Ad Aureolum dicitur, quòd efse exiftentiæ non actuat essentiam, nisi terminatam, hoc eft, perfonatam, feu per fe fubfiftentem,& quia humanitas Chrifti non eft terminata propria perfonalitate, fed perfonalitate Ver- 70 bi, idcò non convenit fibi actuari per exiftentiam. Et hæc intellige, loquendo de Actuare, & Actuari per modum inhæfionis. Nam,fi de Actuare, & Actuari infra totam latitudinem fuorum modorum fermo fit, non cft remotum à Philofophia divina, Deum pofse actuare rem creatam. In cujus fignum divinam efsentiam efse actum cujufque intellectus videntis ipfam, & Theologi, & Philofophi farentur. Cùm ergo naturam humanā in Chrifto ex divina perfonalitate, & efse divino perfici fateamur, non eft abfonum fateri etiam, quòd actuatur aliquo etiam modo per perfonalitatem, & efse divinum. Quocirca, cùm dicitur, aut eft actuata proprio efse, aut perfeverat potentialis ad proprium efse, dicitur,quòd, propriè loquendo, utraque pars disjunctivè eft falfa, quoniam ex afsumptione ad di- 80 vinum efle perfecta eft potentialis ad exiftentiam longè excellentiùs quàm fuiffet perfecta per propriam exiftentiam, ficut poffe perfonari in propria perfona longè excellentiùs perfectum eft per perfonam Verbi, quàm fuiffet perfectum per propriam perfonalitatem. Et, quia potentiæ perfectio actuatio vocatur, ideò dicere potes, quòd potentia ad propriam exiftentiam eft actuata non per proprium, fed per divinum efle longè excellentiùs, & perfectiùs, quàm fuiflet actuata per proprium efle. Et ideò non remanet humanitas Chrifti potentialis, hoc eft in ftatu potentiali ad propriam exiftentiam, ad quem ftatum rediret, fi dimitteretur à Verbo,ceffante tam excellenti actuatione, prohibente naturam ab imperfectioribus fibi propriis, & connaturalibus, perfonalitate fc. & exiftentia propria. Ad Joannem de Neapoli dicitur, quòd utraque auctoritas cum fibi fiNapoli, milibus loquitur de naturalibus, ut diftinguuntur contra perfonalia ita, ¶Attende diligenter, & cautè novitie, quòd ifta decifio pendet ex dua- Annotat. In codem artic. fecundo quæftio. 17. in refponfione ad fecundum in- |