Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

1.8.9.39. ar.3.04.

Comment

Annoiat.

Dub

102

3.d.7.qu..

ar.2,

*q.5.circa

mid.10.4.

filius Dei, qui fine dubio non eft alius à natura divina, 1.9.39.art,1, Ar-
gumentum tame eft contra idololatras, quoniam idololatre attribuebant,
&c. ut in text,

11. DE MAJORI. De prædicato, R. Supponente, fecundum quòd
fupponebat priùs. §. Quandò .f.prædicabatur de fubjecto. Tunc nihil, &c.
Nam prædicatum hoc,

fcilicet, Deus, in ly Deus nitas, quas quidem patet effe falfas. er-
eft pater, non fupponit,
go & primam.
fecundum quod fuppo-

nebat, quandò prædica- 3.Præt.in Pf.80.dicitur.Non erit in te
batur de hoc fubjecto, Dens recens : fed homo eft quidam re-
fcilicet, homo, dicendo cens : non enim Chriftus femper fuit
ly homo eft Deus. In illa homo. ergo hæc eft falfa: Homo eft
enim propofitione: ho-

mo eft Deus, ly Deus

Deus.

fupponebat pro perfona SED CONTRA eft, quod dicitur
filii in ifta autem: Rom.9. Ex quibus eft Chriftus fecundum
Deus eft pater, ly Deus

fupponit pro perfona carnem, qui eft fuper omnia Deus benedi-
patris.Item in hac: Deus &tus in facula: fed Chriftus fecundum
eft trinitas, ly Deus non carnem eft homo. ergo hæc eft vera: Ho-
fupponit pro perfona mo eft Deus.
filii tantùm ( ut patet)
fed pro effentia divina,

1.9.39.art.6.

RESPONDEO dicendum, quòd,
fuppofita veritate utriufque naturæ, di-
III. DE MINORI. vina, fcilicet, & humanæ, & unione in
Sed homo, R.Utftat pro
perfona creata humanæ perfona, & hypoftafi, hac est vera, &
naturæ. S.Tunc nihil, propria: Homo est Deus, ficut & ista:
&c.Nam in articuli con- Deus eft homo: hoc enim nomen ho-

[ocr errors]

30

clufione ly homo non mo poteft fupponere pro qualibet hy-
ftat pro perfona creata
humanæ naturæ cum poftafi humanæ naturæ, & ita poteft,
talis perfona in Chrifto fupponere pro perfona filii Dei, quam
non fit, 9.2.4.6. & 9.4. dicimus effe hypoftafim humanæ natu-
art.2. fed stat pro perfo-
na increata, quæ per
ræ. Manifeftum eft autem, quòd de
myfterium incarnatio- perfona filii Dei verè, & propriè prædi-
nis dignata eft effe per- catur hoc nomen Deus, ut in prima par-
fona ctiam naturæ hu- te habitum est *. Unde relinquitur
mane, Unde,quia quæ
quòd hæc fit vera, & propria : Homo

[blocks in formation]

naturæ dicitur verè ho-
mo, & quælibet per- AD PRIMUM ergo dicendum,quòd 40
fona divinæ naturæ di- idololatra attribucbant nomen deitatis
citur verè Deus,neceffa-

riò fequitur, quòd poft incarnationem perfona filii Dei eft verè homo,fic-
ut & ab æterno illa eadem numero eft verè Deus. Chritus ergo non eft
Deus recens, neque eft homo recens, fi ( ut hic fit) loquamur propriè, i. fi
ly homo teneatur pro perfona humanæ naturæ fuæ, licèt, fi loquamur
impropriè, feu largè, ideft, fi ly homo fumatur pro natura humana
poffit falvari propofitio hæc, fcilicet, Chriftus eft homo recens. Nam
humana natura eft in ipfo recens. Naturam enim humanam recenter af-

Titulus clarus eft.

[blocks in formation]

Ex art. habes primò quomodò per rationem oftendas, meritò effe à fcripturis, Conci- pro Eccls. lapidibus, & lignis, fecundum quòd liis, & Auguftino inin fua natura confiderantur, quia puta- poft incarnationem eft finuatum, quòd homo bant in illis aliquid numinis effe. Nos au- Deus verè, & propriè, o tem non attribuimus nomen Deitatis fecundum fubfiftentiam homini fecundum humanam naturam, tamen: hoc eft,quòd ista fed fecundum fuppofitum æternum, Deus,eft vera,& propria, propofitio homo eft quod eft etiam per unionem fuppofitum attento fuppofito huhumanæ naturæ, ut dictum eft.

[blocks in formation]

Ad tertium dicendum, quòd, licèt humana natura in Chrifto fit quiddam recens, tamen fuppofitum humanæ naturæ non eft recens, fed æternum. Et, quia hoc nomen Deus non prædicatur hom. fuper Joan.3.dicit. de homine ratione humanæ naturæ, Notandum, quòd eadem fed ratione fuppofiti, non fequitur, de filio Dei unigenito requòd ponamus Deum recentem. Se- plicat, quæ de filio homiqueretur autem, fi poneremus, quòd homo fupponit fuppofitum creatum, fecundum quòd oportet dicere cos, qui in Chrifto ponunt duo fuppofita.

nis in cruce exaltato præmiferat dicens ; ut omnis,qui credit in ipsi, non pereat, fed habeat vitam æternam. Profeclò idem conditor,& redemptor nofter filius Dei ante fæcula exiftens, filius hominis factus est in jine fæculorum, ut, qui per divinitatis fuæ potentiam nos creaverat ad perfruendam vite perennis beatitudinem, ipfe per fragilitatem humanitatis nofire nos reftauraret ad recipiendam,quam perdidimus, vitam. Hæc ibi, Deus ergo fecundum Auguftinum eft homo, qui nos ad vitam illam reftaurat, & idem ipfe homo eft Deus, qui nos ad perennem vitæ ipfius beatitudinem creavit. Secundò vides : quomodò, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

In corpore articuli unica eft conclufio refponfiva quæfito. Hec eft vera, & propria: Homo eft Deus, fuppofito incarnationis myfterio. Probatur. Deus prædicatur verè, & propriè de perfona filii Dei, ergo pradicatur verè, & propriè de homine. Probatur confequentia, quia homo poteft fupponere pro perfona filii Dei: probatur hoc. Homo poteft fupponere pro qualibet hypoftafi humanæ naturæ: fed quædam hypoftafis humanæ naturæ eft perfona filii Dei. ergo homo poteft fupponere pro perfona filii Dei.

*Li..orth. fid.c.11.

so quoniam, ftando in fua naturali fuppofitione, vera eft propofitio: Deus eft pater: quoniam habens deitatem eft Pater, ut patet. Minus ergo benè di&tum videtur, quòd fupponit pro patre hoc nomen Deus, cùm nomen patris de illo prædicatur.

In hac materia recolenda funt dicta in priore articulo, quoniam ista propofitio, de qua eft fermo, eft etiam per fe in primo modo refpectu fuppofiti per fubjectum, non refpectu naturæ fignificatæ, & fubjectum trahi- 60 tur ad fupponendum pro tali fuppofito ex prædicato, ficut de fua convertente, & converfa dictum eft in præcedenti articulo. Et per hoc patet tàm corpus articuli, quàm refponfio ad primum.

In refponfione ad fecundum dubium occurrit circa illud dictum in ifta propofitione: Deus eft Pater, ly Deus fupponit pro perfona Patris, Nam ly Deus, quantum eft ex naturali fua fuppofitione, fupponit pro habente deitatem indiftinétè, ficut homo pro habente humanitatem, ex parte autem prædicati non reftringitur ad fupponendum pro perfona Patris,

Suarez qu. 16. ar. 3. in

comment.

Medina q. 16. ar.3.

SUPER QUE. XVI.

ART. III.

CONCL. Non pot

Ad hoc dicitur, quòd, quia argumentum de prædicatione per fe procedit fundatum fuper illa regula: Quicquid prædicatur de prædicato, &c. Sul, dub. ideò Auctoris verba de prædicatione per fe intelligenda funt. Ifta fiquidem propofitio: Deus eft Pater,poteft efle per fe, & per accidens, logice loquendo. Nam prædicatio per fe exigit prædicari æqua de æquis,aut majora de minoribus: minus autem de majori nonnifi per accidens prædicatur,ut patet dicendo,animal eft homo. Hoc autem nomen Deus, fi fecundum fuă naturalem fumatur fuppofitionem, majus, hoc eft, communius eft, quam nomen Patris,aut Trinitatis, quoniam extendit fe etiam ad Filium, & Spiritumfanctum,quorum neuter eft Pater,aut Trinitas, & proptereà fic fumptum reddit prædicationem per accidens, dicendo, Deus eft Pater,aut Trinitas, quo fit, ut, fi conftituenda fit propofitio per fe prædicans Patrem de Deo, oportet Deum reftringi ad fupponendum pro perfona Patris, ut fic æquale de æquali prædicetur per fe: ficut, fi Trinitas prædicari per fe intelligitur de Deo,oportet, Deum reftringi ad fupponendum quafi fimpliciter, ut fic æquale de æquali prædicetur. Et fic patet fenfus literæ.

ARTICULUS TERTIUS.
Utrum Chriftus poffit dici homo dominicus.

D TERTIUM fic proce- 70
ditur. Videtur,quòd Chri-
ftus poffit dici homo do-
minicus. Dicit enim Aug.
eft verè, & propriè
* in lib.83.qq. Monendu eft,
dici, quòd Chriftus ho- ut illa bona expectentur,quæ fuerunt in illo
mo fit homo Domini- homine dominico: loquitur autem de
cus: fed hæc propofitio Chrifto. ergo videtur, quòd Chriftus
fic dicta hærefis eft Ne-fit homo dominicus.

ftoriana.

80

PROB.I. Quia per 2. Præt.Sicut dominiu convenit Chri- 8°
talem propofitione ve- fto ratione divinæ naturæ, ita etiam hu-
rè,proprièque fumptam
veritati unionis, fecundu manitas pertinet ad humanam naturam:
quam ille homo eft per- fed Deus dicitur humanatus,ut patet per
fona divina, derogatur, Dam.in 3.lib.* ubi dicit,quòd humanatio
cùm perfona divina non

fit denominativè dominica, fed effentialiter domina, vide a, 2.ad tertiй.
Secunda autem pars, f. fed hæc,&c.probatur:quia hærefis Neftoriana ponit
in Chrifto perfonam creatam, q.2.4.6.& confequenter per ly Chriftus homo

cam, que ad hominem, copulationem de-
monstrat. ergo pari ratione poteft dici
denominativè, quòd homo ille fit domi-

nicus.

intelligit perfona creatam, quæ denominativè eft dominica.

1. MAJOR. Dicit Auguftinus, &c. B.Ta

men poft retractavit hoc dictu. §.Tunc nihil, &c. ut patet. Nam in retractatione ftandum eft.

ITEM EX B. AVG.

3. Præt. Sicut dominicus denominativè dicitur à domino, ita divinus deno- In homine dominico. R. minativè dicitur à Deo : fed Dion. * i, in humana natura doChristum nominat diviniffimum Jefum. minica. §. Tunc nihil, A. Fre ergo pari ratione poteft dici,quòd Chri- &c. Nam conclufio ar- Hier par 3. ticuli fumit ly homo de- in ti,.. ftus fit homo dominicus. minicus in alio fenfu,

[ocr errors]

SED CONTRA eft, quod Auguft. dicit in lib. Retract. *Non video, utrum rectè dicatur homo dominicus Jefus Chriftus, cùm fit utique dominus .

f.

*

in prin.

propriè : & dictum B. Aug. fic aliqualiter reductum ad bonum fen- *li, 1. retr fum accipitur fatis im- c.c.ndropropriè. Nam ly homo, cul à f propriè loquendo,fignificare debet perfonam humanæ naturæ:proptereà,nonnifi valdè impropriè fignificat naturam humanam, ut tangitur etiam ar.2.ad tertium. Vide refponfum fecundum textus ly quamvis nonnulla ratione poffit, &c.

II. IL

1:|:ཀྱང : :: སྐྱེ ས་

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

adz.

fum. Nam illud unum

ut in tex.

III.MAJOR. Sicut do-
dicitur à domino, ita di
vinus denominativè di

minicus denominativè

*

effentialiter dominum:

eße dicendum, quamvis nonnulla ratione enim. Si ergo ego lavi pe-
pofset defendi,quia f. poffet aliquis dicere, des vestros dominus, &
quòd dicitur homo dominicus ratione magifter. Patet enim ex
humanæ naturæ, quá fignificat hoc no- Chriftus loquitur de fe
lotione pedū, quòd ibi
men homo, non autem ratione fuppofiti. homine. Ipfe igitur di-
¶Ad fecundum dicendum, quòd illud citibi, fe hominem efle
unum fuppofitum, quod eft humanæ, & & cöfequenter affirmat,
divinæ naturæ, primò quidem fuit divi- fe non effe denominati
næ naturæ,fcilicet ab æterno, pofteà au- vè dominicum. Minora-
tem ex tempore per incarnationem factu tur fiquidem aliquis ple-
nè dominus, fi vocetur
eft fuppofitum humanæ naturæ. Et hac denominative,ideft,qua-
ratione dicitur humanatum, non quia fi per participationem
affumpferit hominem, fed quia affum- dominicus,ut patet. vide
pfit humanam naturam. Non autem fic hic, & art. 2. ad tertin.
eft è converfo, quòd fuppofitum huma- dò, &c.
næ naturæ affumpferit divinam natură.
unde non poteft dici homo deificatus, vel dominicus.

II. ILLATIO CON- RESPONDEO dicendum, quòd, *or, prac. CLUSIONIS. Ergo pari ratione, &c. B. Negatur ficut fuprà dictum est, cùm dicitur ho illatio. §. Procedit enim mo Chriftus Jefus, defignatur fuppofitu ex falfo, ac fi effet idem æternum, quod eft perfona filii Dei,projudicium de homine re- pter hoc, quòd eft unum fuppofitum ufpectu afsúptionis naturæ divinæ, quod eft de triufque nature. De perfona autem filii Deo refpectu affumptio Dei prædicatur Deus, & dominus effennis naturæ humanæ. No tialiter, & ideò non debet prædicari deenim eft idem, fed diver- nominativè, quia hoc derogat veritati 10 fuppofitum, quod eft, &c. unionis. Unde, cùm Dominicus dicatur denominativè à domino, non potest verè, & propriè dici, quòd homo ille fit dominicus, fed magis, quòd fit dominus: fi autem per hoc,quòd dicitur homo Chricitur à Deo.B. Cum hac ftus Jefus, defignaretur fuppofitum alitamen differentia, quòd quod creatum, fecundum illos, qui poly dominicus non cöfuevit dici de iis, de quibus nunt in Chrifto duo fuppofita, poffet dily dominus prædicatur: ci homo ille dominicus,inquantum aflu&ly divinus confuevit mitur ad participationem honoris dividici de his, de quibus ly ni, ficut Neftoriani pofuerunt. Et hoc etpatet per exempla in tex. iam modo humana natura non dicitur Tunc nihil, &c. ut pa- effentialiter dea, fed deificata, non quidem per converfionem ipfius in divinam fed per conjunctionem ad diXart. habes primò: vinam naturam in una hypoftafi, ut paE Utilitas quomodò per ra- tet per Dam. in 3.lib.* pros. Eccl. tionem oftendas, meritò effe à fcripturis infinua tum,quòd Chriftus non eft homo dominicus. Ut lib.1.rer. per illud, quod dicitur 6. 19. deci. Joan. 13. Vos vocatis me ad fi to. 1, magifter, & domine,& bene dicitis. Sum er

*li..orth. fi. c. 3.4.15.

Deus prædicatur. §. Út

tet ibidem.

&17. APPENDIX. naturam,

Comment.

[merged small][ocr errors]

T

TAD PRIMUMergo dicendum, quòd Auguft. verba illa, & fimilia retractat in lib. Retract. unde poft verba præmiffa in li. Retr. * fubdit. Ubicunque hoc dixi, f. quòd Chriftus Jefus fit bomo dominicus, dixiffe me nollem, pofteà quippe vidi non

20

30

40

Secundò vides: quomo

Ad tertium dicendum, quòd hoc nomen divinum com
fuevit prædicari etiã de his, de quibus prædicatur effentialiter
hoc nomen Deus: dicimus enim, quòd divina effentia eft
Deus ratione identitatis, & quòd effentia eft Dei, five divi-
na propter diverfum modum fignificandi, & verbum divi-
num, cùm tamen verbum fit Deus. Et fimiliter dicimus per-
fonam divinam, ficut & perfonam Platonis propter diver-
fum modum fignificandi: fed dominicus non dicitur de his,
de quibus dominus prædicatur: non enim confuevit dici,quòd
aliquis homo, qui eft dominus, fit dominicus; fed illud,
quod qualitercumque eft domini, dominicum dicitur, ficut
dominica voluntas, vel dominica manus, vel dominica paf-
fio. Et ideò ipfe homo Chriftus, qui eft dominus, non pot-
eft dici dominicus, fed poteft caro ejus dici caro dominica
& paffio ejus poteft dici paffio dominica.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Itulus clarus eft, originem habens ab Auguftini varia diverfis tem-
poribus fententia, & Magiftri Sententiarum dift.7.tertii libri.
Incorpore articuli unica eft conclufio refponfiva quæfito. non pot
eft vere, & proprie dici, quòd homo ille fit dominicus, fed, quòd eft do-
minus. Probatur primò directè. homo ille, fcilicet, Chriftus Jefus, defi-
gnat perfonam filii Dei. ergo de illo prædicatur dominus effentialiter. er-
go non debet de illo prædicari dominus denominativè. Antecedens pro-
batur, quia unum eft fuppofitum divinæ, & humanæ naturæ in Chrifto.
prima confequentia eft clara. Secunda verò probatur, quia derogaret veri-
tati unionis, fi prædicaretur denominativè. Firmatur deindè conclufio, ac
ratio allata ex oppofito, quia fcilicet hæc prædicatio propria eft Neftoria- so
nis, & quia fimilis prædicatio propria eft naturæ affumptæ. Neftoriani
fiquidem, ponendo duo in Chrifto fuppofita, propriè dicunt Chriftum ho-
minem dominicum, quia verè effet ibi fuppofitum participativè domini-
cum. Nos quoque propriè dicimus, naturam affumptam effe deificatam,
non deam, quia enim diverfa eft affumpta natura à deitate, non deam di-
cimus, & quia juncta eft deitati in unitate perfonæ, ideò deificata. Suppo-
fitum autem, quia unicum eft filii Dei, ideò Deum, & dominum, non
dominicum, aut deificatum dicimus.

¶ Circa rationem conclufionis dubium occurrit, quia videtur falfa, 60
tùm, quia ex affirmatione prædicationis effentialis infert negationem de-
ARTICULUS

Valent.q.16.a. 2.4. & S.

punct. 1. Medina q.16.ar. 4.

UPER QU. X VI.

ART. IV.

ONCL.I.Illa, quæ

Idicuntur de Chri

fto, five fecundum natu

[ocr errors]

nominativè, conftat enim, illationem hanc non tenere ex forma, ut
manifeftat inftantia de Deo, & divino, neque ex materia, quia domi-
nicus nomen eft commune fuppofito, & naturæ, poteft enim dici natura
affumpta natura dominica, ficut & caro cjus dicitur caro dominica,
tùm, quia hæc prædicatio non derogat veritati unionis, quoniam affirma-
re Chriftum hominem dominicum non eft negare, Chriftum effe verum
dominum, ficut affirmare, Verbum effe divinum non eft negare, ipsum
effe verum Deum.

Ad hoc dicitur, quòd ratio veritati innititur, & eft efficax. Nam que Sol. dubit.
ftio ifta de nominibus eft: nominibus autem utendum eft, ut plures utun-
tur, fecundum Philofophum: communis autem ufus illud dominicum vo-
cat, quod eft domini, non,quod dominus eft, ut in refponfione ad tertium
litera explicat: & proptereà ex affirmatione prædicationis effentialis iftius
termini dominus benè illata eft negatio denominativi. Et fimiliter, dicen-
do homo dominicus, fecundum communem ufum intelligitur homo do-
mini, ac per hoc aliquis homo domini, & fic intelliguntur ibi duo fuppo-
fita, unum in ly Aliquis homo, & unum in ly domini, ac per hoc ruit ve-
ritas unionis divinæ, & humanæ naturæ in uno, codemque fuppofito. Et
proptereà Auctor hanc loquutionem Neftorianam dixit. Non eft autem
fimile de Deo, & divino, ut in litera dicitur: quia divinum identicè con
fuevit fumi frequenti ufu, non fic autem dominicum.

[blocks in formation]

ram divinam, five fe- prædicari: fed ea, quæ funt humanæ na-
cundum natura huma- turæ, funt contraria his, quæ funt pro-
de Deo, quàm de homi- pria Dei: Deus enim eft increatus, im-
mutabilis, & æternus; ad humana autem

nam, poffunt dici tàm

ne.

70

¶ PROB. primè. Quia naturam pertinet, ut fit creata,tempora-
Cyrillus hoc innuit. Se- lis, & mutabilis.ergo ca,quæ funt huma-
cundò. Quia five dica-
tur Deus, five dicatur næ naturæ, non poffunt dici de Deo.
homo, fupponitur cade 2. Prætereà. Attribuere Deo ea, quæ
perfona, cùm utriufque ad defectum pertinent, videtur derogare
naturæ poft unionem fit divino honori, & ad blafphemiam perti- 80
una perfona: Et prædi-
cata divina verè dicun- nere: fed ea, quæ funt humanæ naturæ,
tur de perfona divinæ defectum quendam continent,ficut pati,
naturæ, prædicata aute mori, & alia hujufmodi. ergo videtur,
humana verè dicütur de quòd nullo modo ca, que funt humanæ
TEXAM. LyCyrillus, naturę, pofsint dici de Deo.

[blocks in formation]

Deo.non ergo ea, quæ funt humanę na-
turę, de Deo dici poffunt.

ut per prima conclufionem patet: diftinguuntur tamen fecundum id, fecundum quod utraque prædicata de ipfo dicun

tur.

* 1.3. crib.

SED CONTRA eft, quod Dam.di- ¶ PROB. Quia prædi-
cit in 3. lib.* quòd Deus fufcepit ea, que cata divinæ nature dicu fid. cap. 6.
quæ tur de Chrifto, ideft, de in me.
funt carnis idiomata, ideft, proprietates, perfona Chrifti fecundü
dùm Deus paffibilis nominatur, & Deus
gloria crucifixus eft.

naturam divina: & na

, quòd

ture humanæ prædicata
dicuntur de eodem,ideft,

de eadem ejufde perfo-
na fecundum naturam
humanam, ut patet ex
Beato Auguftino

RESPONDEO dicendum
circa hanc quæftionem diverfitas fuit in-
ter Neftorianos, & Catholicos. Neftoria-
ni.n. voces, quæ dicuntur de Chrifto, di-
videre volebant hoc modo, ut ea, quæ De eodem. R. Secundum
1. DE MAJORI.
pertinent ad humanam naturam,non di- idem.§.Tuc nihil, & cæt.
cerentur de Deo: nec ea, que pertinent Nam conclufio fecunda,
ad divinam naturam, dicerentur de ho- qua declarat primam,
mine. Unde Nestorius dixit: Si quis Dei quam argumentum im-
pugnat, dicit, quòd prę-
verbo tentat pafsiones tribuere, anathe- dicata illa oppofita præ-
ma fit. Si qua verò nomina funt, que dicatur de codem,ideft
pertinere poffunt ad utramque natu- fti perfona fecundum di-
ram, de talibus predicabant ea, que verfa,ideft, fecundum di-
funt utriufque naturę ficut hoc no- verfas naturas, & hoc no
men Chriftus, vel dominus. Unde eft impoffibile. Exem-
plis enim quotidianis vi-
demus, quòd de eodem numero æthiope prædicantur oppofita fecun-
dum diverfas ejus partes, cùm verè fit, & dicatur niger fecundum faciem,
albus autem fecundum dentes.
N;

[merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors]

11. "DE MAJORI, Attribuere Deo. R. Secundum divinam natu-
ram confiderato. §. Tuc nihil,&c. Nam ea,quæ ad defectum pertinent, at-
tribuere Deo fecundum naturam humanam, ut dicit conclufio fecunda,
non eft blafphemũ, ne-

m

1. cui præ- quæ funt humanæ natufuis Cyril.

cone.

,

dici

que derogans honori di- concedebant Chriftum effe natum de vino. Unde in quodam Virgine, & fuiffe ab æterno: non tamen fermone Ephefini Concidicebant, vel Deum natum de Virgine, lii, &c, ut in tex. III. DEMAJORI. vel hominem ab æterno fuiffe. Catholici Convenit humana natu- verò pofuerunt hujufmodi,que dicuntur ræ. B. Ratione fuiipfius. de Chrifto, five fecundum divinam nahumana natura. Vide a. turam, five fecundum humanam, 3.fequent.corp. Tunc ni- poffe tàm de Deo,quàm de homine. Unhil, & cæt.Nam conclu de Cyrillus dicit. * Si quis duabus perfo*Inco, Epb. fio prima, cũ dicit,quòd, nis,feu fubftantiis,i. hypoftafibus eas, quæ Cantora, ræ, pollunt dici de Deo, in Euangelicis, & Apoftolicis confcriptiointendit de convenienti- nibus funt, dividit voces, vel ea, que de bus naturæ humanæ ra- Chrifto à fanctis dicuntur vel ab ipfo tione fuppofiti, puta, efvel ab ipfo fe mortale convenit na- Chrifto de femetipfo,& aliquas quidem ex turæ humanæ ita, quòd his homini applicandas crediderit, aliquas & fuppofito fuo conve- verò foli Verbo deputaverit, anathema fit. tū natura humana Pla- Et hujus ratio eft, quia,cùm fit eadem tonis eft mortalis, fed hypoftafis utriufque naturæ, eadem hyetiam Plato eft mortalis: poftafis fupponitur nomine utriufque imò verè, & propriè dicimus: Plato cft morta- naturæ. five ergo dicatur homo; five lis, verè autem, fed non Deus, fupponitur hypoftafis divinæ, & propriè, Platonis natu- humanæ naturæ: & ideò de homine pofra eft mortalis. Hinc fit, funt dici ea, quæ funt divinæ naturæ, convenire naturæ ratio- tamquam de hypoftafi divinæ naturæ: & ne fuppofiti, i. Platonis: de Dco poffunt dici ea, quæ funt huma quia convenit per fe Pla- næ naturæ, tanquam de hypoftafi humatoni, cùm actiones, & paffiones propriè fint næ naturæ.

Comment.

Annotat.

104

nit, quoniam non tan

terius, quod in propofi

fuppofitorum, naturæ Sciendum tamen,quòd in propofitio-
autem convenit per acne, in qua aliquid de aliquo prædicatur,
cidens, ideft, ratione al- non folùm attenditur,quid fit illud, de
to eft fuppofitum. Cate- quo predicatur prædicatum, fed etiam,
rùm affumi ita convenit fecundum quid de illo prædicetur. Quâ-
naturæ humanæ, quòd vis ergo non diftinguantur ca, quæ præ-
non convenit perfonæ dicantur de Chrifto: diftinguuntur tamé
quoniam perfona ratio-
ne, qua perfona eft, in- fecundum id,fecundum quod utrumque
affumptibilis eft. Prædi- prædicatur. Nam ca, quæ funt divinæ
cata igitur, quæ ita funt naturę, prædicantur de Chrifto fecun-
dum divinam naturam, ca autem, quæ

naturæ humanæ, ut etiam perfonæ fuæ create, fi eam in Chrifto ha be

[ocr errors]

20

30

40

ret, effe poffint, dici poffunt de Deo, ideft, de perfona divina, ut mortali- so
tas, temporalitas, & fimilia: prædicata verò, quæ ita funt naturæ hu-
manæ, ut perfonæ fuæ creatæ convenire non poffint, dici non poffunt
Commentaria

de Deo, ideft,de perfona divina, que in Chrifto fupplet locum perfonæ creatæ,quæftio.4. artic.2, ut aflumi, & fi qua funt fimilia.

funt humanæ naturæ, prædicantur de eo
fecundum humanam naturam. Unde
Aug. dicit in 1.de Trin. * Diftinguamus,
quid in fcripturis fonet fecundum formam
Dei,& quid fecundum formam fervi. Et
infrà, t quid, & propter quid, & quid fe-
cundum quid dicatur,prudens,& diligens,
&pius lector intelliget.

AD PRIMUM ergo dicendum,quòd
oppofita prædicari de eodem fecundum
idem eft impoffibile, fed fecundum di-
verfa nihil prohibet. Et hoc modo op-
pofita prædicantur de Chrifto, non fecu-
dum idem, fed fecundum diverfas na-

[blocks in formation]

APPENDIX. X artic.habes primò: quomodò per ratio- pro Eccl. S. Dei. nem & oftendas, & rectè intelligas, meritò effe à fcripturis, & Papa infi- i.c.11. nuatum, quòd in Chri- in rinto fto ca, quæ conveniunt propter filio hominis poffunt quid, & prædicari de filio Dei, quid fecun& quæ conveniunt filio dum quid Dei, poflunt dici de filio. hominis. A fcripturis er quideos, quod dis selligit. per hoc, citur 1. Cor. 2. Nunqua dominum glorie crucifixiffent. Ecce, quòd crucifixio, quæ convenit fi

lio hominis, prædicatur

de

domino glorie,qui eft

filius Dei. Sic enim,tanqua exponens ly dominu

¶ Ad fecundum dicendum,quòd, fi ea, quæ ad defectum pertinet, Deo attribue- gloria fymbolum fidei, dicit, quòd filius Dei, rentur fecundum divinam naturam,effet Deus verus de Deo vero, blafphemia, quafi pertinens ad diminu- confubstantialis patri, tionem honoris ipfius: non auté pertinet per que omnia facia sut, factus homo, eft cruciad Dei injuriam, fi attribuatur ei fecun- fixus. Ite per dictú Luc. dum naturam affumptam. Unde in quo- s.ut autem fciatis, quia dam fermone Ephefini Concilii dicitur: filius hominis habet potNihil putat Deus injuriam, quod eft occa- eftatem in terra dimittendi peccata, ait para. fio falutis hominibus: nihil enim abjecto- litico, furge, & cat. Ecrum, qua elegit propter nos, injuriam facit ce, quod probatur eviilli naturæ, qua non poteft eße fubjecta in- denter per miraculum; quòd dimittere peccajuriis, propria veròfacit inferiora, ut fal- ta, quod convenit filio vet naturam nostram. Quandò ergo, quæ Dei, prædicatur de filio. abjecta, & vilia funt, divinam naturam hominis, dùm filiü hominis habere hanc pote non injuriantur, fed falutem horninibus 0ftatem affirmatur. A perantur, quomodò dicis ea, quæ caufa noStræ falutis funt, injuriæ occafionem Deo fuiße?

¶ Ad tertium dicendum, quòd affumi convenit humanæ naturæ, non ratione fuppofiti, fed ratione fuiipfius: & idcò

[blocks in formation]

Cardinalis Cajetani.

Titulus, ut jacet, intelligendus eft de convenientibus humanæ naturæ
exiftenti in Chrifto, puta,pailibilitate, morte, & aliis hujufmodi.
quæ de Chrifto ratione illius naturæ humanæ dicuntur, dū dicimus Chri-
ftum crucifixum, mortuum, fepultum, &c.

¶In corpore articuli tria fiunt: primò refertur differentia inter Nesto-
rium, & Catholicos in hac quæftione. Secundò redditur ratio catholicæ
doctrinæ. Tertiò fubjungitur opportunum documentum circa hanc cath-
olicam doctrinam.

cor

¶ Quoad primum Neftoriani duabus diftinétionibus utebantur in pro-
pofito. Altera bimembri ex parte prædicatorum: quædam enim funt præ-
dicata propria divinæ naturæ, ut effe omnipotentem, æternum, & fimilia. 60
quædam funt prædicata propria humanæ naturæ, ut effe mortalem,
poreum, filium hominis, & hujufmodi. Altera ex parte fubjectorum tri-
membri: poteft enim dictis prædicatis fubjici in enuntiatione,vel nomen
proprium Dei, ut Deus, vel nomen proprium hominis, ut homo, vel no-
men commune utrique naturæ, divinæ f. & humanæ, ut Chriftus.Et fub-
jungebant duas conclufiones: primam de fubjectis propriis, dicendo, quòd
nec de nomine proprio Dei dicuntur prædicata propria homini, nec de no-
mine proprio hominis dicuntur prædicata propria Dei.Et proptereà nega-
bant Deum effe natum ex Virgine, aut mortuum, aut aliquid paffum: & 70
fimiliter hominem effe creatorem cæli, & terræ, & hujufmodi. Secunda

Arg.3.fent.dift.7. art.4.
Suarez 9.16. a.ş.in cõm.
Medina q.16.ar.s.
SUPER QU. XVI.
ART. V.

CONCL. Ea,quæ sut

unius naturæ, non poffunt de alia prædicari, fecundum quòd in abstracto fignificantur.

PROB. Quia in my

de fubjecto communi, dicendo, de nomine communi Deo, & homini prædicari verè tàm ea, quæ funt propria Deo, quàm ea, quæ funt propria homini. Et proptereà Chriftus verè dicitur omnipotens, æternus, creator, & natus ex Virgine, crucifixus, mortuus, & fepultus. Hoc fuit dogma Neftorii.

¶ Catholici autem affirmant, univocè utraque prædicata verè enuntiari de quocunque nomine fubjecto, five proprio, five communi, ut patet ex Cyrilli auctoritate.

Quoad fecundum ratio catholicæ affertionis eft identitas hypoftafis ntriufque naturæ in Chrifto. Hinc enim fit,ut una, eademq; hypoftafis fupponatur utrifque nominibus, & quòd propria Deo inveniantur prædicati de hypoftafi divina, & propria homini de hypoftafi humana. Nec oportet hic immorari, quia ex fupradictis patet, nomina communia concreta poffe pro qualibet fua hypoftafi fupponere.

Quoad tertium documentum catholicum eft, quòd, licèt non diftinguendum fit cum Neftorio fubjectum, de quo divina, & humana prædicantur, diftinguenda tamen eft ratio fubjecti, qua divina de ipfo dicuntur, à ratione, qua humana de codem enuntiantur: nam una, eademque eft hypoftafis in diverfis naturis fubfiftens, & proptereà difcernendum cautè eft non id, de quo dicuntur, fed id, fecundum quod dicuntur. Et hoc confirmatur auctoritate Auguft.

ARTICULUS QUINTUS.
Utrum ea,quæ conveniunt filio hominis, poffint prædicari de divina natura,
& de humana ea,quæ conveniunt filio Dei.

[merged small][merged small][ocr errors][merged small]

fterio incarnationis non manæ naturæ, prædicantur de filio Dei,&
eft eadem natura divina, de Deo: fed Deus eft fua natura.ergo
ac humana,q.2.4.1.& ea,

quæ funt propria alicu ea, quæ funt naturæ humanæ, poffunt
jus, non poffunt verè de prædicari de divina natura..

alio prædicari,nifi de co,¶2. Prætereà. Caro pertinet ad natu-
quod eft idem ipfi.

NOT. A ly nomina verò concreta, &c. ufq; ad finem corp. juvaris ad
declarationem majorem conclufionis prime articuli quarti. Prat, quòd
pro præfenti negotio notificatur, tanquam ab univerfali regula, quòd no-

[ocr errors]

aicatur

[ocr errors]

&c. pius

[blocks in formation]

in

* in 3. lib. dicimus naturam verbi incar- rarum. Ut humanitas ir

natam effe fecundum Beatos Athanafiu,

ca.7.amed.

denotat naturam huma-fin is & Cyrillum. ergo videtur,quòd pari ra- nam fecundum fe,homo tione ca, quæ funt humanæ naturæ, poffint dici de divina natura.

3. Prætereà. Ea, quæ funt divinæ naturæ, conveniunt humanæ naturæ in Chrifto,ficut cognofcere futura,& habe

verò perfonam humanę

naturæ.

I. DE MINORI.

Eft. R. Realiter.§.1.9.3. ar.3.Tunc nihil,&c. Sufquòd Deus, & natura dificit enim in propofito, re falutiferam virtutem. ergo videtur vina non fint idem fecũ

,

dum modum fignifican

di; ut oftenditur in tex. Hinc namque fequitur, quòd ea, quæ funt nataræ humane, non poffint dici de natura divina, licèt verè poffint dici de Deo. De hac differentia quoad modum fignificandi vide 1. 9. 39.4.4.5.

[ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]
[ocr errors]

Fro Eccl.

S.Dei.

II. DE CONCLUS. Quæ funt humanæ naturæ.R.Ut importantia unio-
nem. §. Sic enim fequitur ex præmiffis: quoniam incarnatio, de qua in
minori, magis importat unionem ad carnem, quàm, &c, ut in tex. Tunc
nihil,&c. Articuli enim conclufio intendit de iis,quæ funt humanæ naturæ
in alio fenfu,fcilicet,ut importantia ejus proprietatem, in cujus fignú cóclu-
fionis ipfius probatio dicit ly ea,quæ funt propria alicujus.vide a.3.corp.fin.
III. DE ANTECEDENTE. Conveniunt, B. Participativè. §.inquan-
tum fcilicet, quæ funt divinæ naturæ, derivantur per quandam participa-
tionem ad humanam naturam. Tunc nihil, &c. Nam divina natura nihil
participativèrecipit,&c.

ut in textu.

tionem interimas hære

manitate mortua fuerit,

20

tatem fubindicatur, Item à 2.Corinth.13. Crucifixus eft ex infirmitate fcilicet, carnis, ad differentiam divinæ naturæ. Item à 1. Petr.4. Chrifto igitur paffo in carne. Ad eandem enim differentiam ponit ly in carne. Item ab Ecclefia in hymno primo Dominicæ de Patho. Fulget crucis myfterium, quo carne carnis conditor fufpenfus eft patibulo. Hæc ibi. Item ab Eugenio IV. in Concilio Florent, ut patet art.4.append.Item a Concilio Ephef.1.cap.13. fic illum dicimus paffum, non quia Deus verbum in fua natura paffus fit aut plagas, aut clavos, & transfixiones,aut alia vulnera fufceperit ( Deus namque incorporalis,& extra paffionem eft) jed, quia corpus illud, quod propter carnem, & totus Dei filius ipfi proprium factum eft, hoc fustinuit. Ideò hæc propter unam cum Patre deitatem. omnia pro nobifipfis diciTAD PRIMUM ergo dicendum,quòd tur paffus: inerat enim in divinis realiter eft d idem perfona in eo corpore, quod patie- P.1147. cum natura, & ratione hujus identita- batur, Deus, qui pati tis divina natura prædicatur de filio Dei: non poterat. Hæc ibi. Item à Concilio Hifpanon tamen eft idem modus fignificandi, lenfi z.cap. 13. Sicut im& ideò quædam dicuntur de filio Dei, maculata fides, & fanque non dicuntur de divina natura,ficut eta Ecclefia docet, confitemur Dominum nodicimus, quòd filius Dei eft genitus,non ftrum Jefum Chriftum tamen dicimus, quòd natura divina fit intemporaliter ex parte *1.p.q.19.4. genita, ut in prima parte habitum eft.* Et Deum natum, tempora- 5. fimiliter in myfterio incarnationis dici- liter ex utero gloriofe Virginis Marie homimus, quòd filius Dei paffus eft, non au- nem editum, & ob hoc te dicimus, quòd divina natura fit paffa. in una exiftente persona ¶ Ad fecundum dicendum, quòd in- duas naturas habentem; carnatio magis importát unionem ad destatis, qua ante fecula genitus, humanitatis. carné,quàm carnis proprietatem. Utra- qua diebus ultimis edique autem natura in Chrifto eft unita tus est. In illa fecunalteri in perfona, ratione cujus unionis dum formam Dei, in ifta fecundum formam & divina natura dicitur incarnata,& hu- fervi confistens In *q.3.art.2. mana natura deificata,ut fuprà dictu eft.* illa patri manens æqua¶ lis, in ifta fine peccaAd tertium dicendum, quòd ea, to fimilis noftre condiquæ funt divinæ naturæ, dicuntur de tioni. In illa inviolabi humana natura, non fecundum quòd ef- lis, in ifta paffibilis ; fentialiter competunt divinæ naturæ, in illa, ex qua mori non fed, fecundum quòd participativè derivantur ad humanam naturam. Unde ca, que participari non poffunt à natura humana (ficut effe incrcatum, aut omnipotentem) nullo modo de humana natura dicuntur. Divina autem natura nihil participativè recipit ab humana natura, & ideò ea,quæ sút humanæ naturæ, nullo modo pofsut dici de divina natura.

quòd pari rõe ca, quæ funt humanæ na- 10
APPENDIX. tura, pofsint dici de divina natura.
¶SED CONTRA eft,q Damafc.* dicit
Utilitas EX Xart. habes primò in 3. lib. Deitatem quide dicentes non no-
quomodò per ra- minamus de ea, quæ humanitatis idiomata
fes Eutychetis, Diofcori, funt,ideft,proprietates:no enim dicimus dei-
Acephalorum dicentiu, tatem paffibilem,vel creabilem: deitas auté
quòd Chrifti natura di- eft divina natura.ergo ca,que funt huma-
vina eft paffa, eft cruci-
fixa; & Apollinaris di- ne naturę,nópofsüt dici de divina natura.
centis, Chriftum paf- RESPONDE O dicendum, quòd ca,
fionem in divinitate fua que funt propria unius, non poffunt ve-
fuftinuifle, ac fufcepiffe rè de alio prædicari, nifi de eo, quod eft
ita,ut divinitas cum hu- idem illi, ficut rifibile non convenit, nifi
& refufcitata; & cujufda ei, quod eft homo: in myfterio autem in-
Auguftini de Roma (ut carnationis non eft eadem natura di-
refert Concilium Pafi vina, & humana, fed eadem eft hypo-
leenfefeff.22.) dicentis,
quòd humana natura in ftafis utriufq; naturæ, & ideò ea, quæ funt
Chrifto verè eft Chri- unius naturæ, non poßunt de alia prædica- 30
ftus, & eadem eft per- ri, fecundum quòd in abstracto fignificatur.
centis, quòd natura hu-, Nomina verò concreta fupponunt
manain Chrifto eft per- hypoftafim naturæ, & idcò indifferenter.
fona verbi. Item dicen- prædicari poffunt ea, quæ ad utramque
tis, quòd humana natu- naturam pertinent, de nominibus concre-
ra affumpta à verbo in
unione perfonali eft ve- tis, five illud nomen,
tis, five illud nomen, de quo dicuntur,
raciter Deus naturalis, det intelligere utramque naturam, ficut
& proprius. Prefens enim hoc nomen Chriftus, in quo intelligun-
articulus per hoc, quòd

fona Chrifti. Item di

demonftrat ea, quæ funt tur & divinitas ungens, & humanitas

humanæ naturæ,no pof- uncta, five folùm divinam naturam, ficfe dici de divina, fubver- ut hoc nomen Deus, vel filius Dei, tit radicitùs prædictas il*Eft ep.33. lius Auguftini phanta- five folùm naturam humanam, ficut hoc mer med. fias, ut patet confide- nomen homo, vel Jefus. Unde Leo Pafiillius. ranti. Secundò habes: pa dicit in Epiftola ad Palæstinos. * Non

inter

quomodò per rationem intereft,ex qua Chriftus fubftantia nomine-
oftendas, illas meritò tur, cùm, infeparabiliter manente unitate
cilio feff.ead.De qua da- perfonæ, idem fit & totus hominis filius
mnatione, & ejus Cóci-

damnari ab eodem Cō

lii valore, quamvis in multis non fit validum, vide qu. 15. art. 1. append.
Item à Malach.4. Ego Deus, & non mutor. Si enim non mutatur natura
divina, oportet omninò dicere unum de duobus, quòd, f. aut femper patia-
tur, aut nunquam patiatur. Primum, cùm fit fumma miferia, nec Philo-
fophus concipere de Deo poteft; immò totum contrarium, f. quòd Deus
vita gaudet feliciffima, ipfe in 12.Metaph. efficaciffimè docet fecundum
ergo, fcilicet, quòd nunquam patiatur,& verum eft, & per illam auctori-

40

So

[ocr errors]

pornit, in isla, ex qua
mortem fufcepit. Hæc
ibi. Ex prædictis ergo
omnibus patet inten-
tum articuli in princi-
pio appendicis dictum.

[ocr errors]

Pro tanto enim addu&tæ funt illæ hærefes, & ipfarum condemnalùm contrariantur artiones, pro quanto foticulo vel ei fuffragantur. Quod etiam alibi femper advertendum eft ad quem, fcilicet, finem ibi addu&ta adducantur, ne fiat confufio articulorum. Item à Veritatibus aureis fuper Legem Veterem, Deuteronom. 37. conclufion. 7. Item à quæftion. 2. & quæftion. 13. articul. 1. Item ab Elucid. prime part. quæftione 75. articulo 7. Item ab Elucidatio. Addition, articulorum numero 389. Tertiò vides: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica viciffira declaretur, atque confirmetur.

:

[blocks in formation]
[merged small][ocr errors]

N titulo vide diverfitatem hujus à præcedenti titulo: nam hic quæftio 60 pro habente naturam, ac per hoc pro hypoftafi naturæ, hypoftafis enim
refertur ad divinam naturam,ibi verò ad Deum Nam hic quæritur,
an humana prædicentur de natura divina ibi, an humana prædicentur de
Deo. Unde, cùm inter Deum, & divinam naturam fola fit differentia
fecundum modum fignificandi, omnis ifta quæftio ad rem divinam fpe-
ctat, non, ut res eft abfolutè, fed, ut res eft fignificata nomine abftracto,
puta deitas, aut divinitas, vel æquivalente, puta natura divina, effentia di-
vina, & hujufmodi.

¶ In corpore articuli duæ funt conclufiones fimul probatæ. Altera
eft. In Chrifto ea, quæ funt unius naturæ, non poffunt prædicari de alia
in abftracto fignificata. Altera eft. In Chrifto ea, que funt utriufque na-
ture, poffunt indifferenter de nominibus concretis utriufque natura præ- 70
dicari. Probantur fimul. Ea, quæ funt propria unius, non poffunt verè
prædicari de alio, nifi de eo, quod eft idem illi. ergo ea, quæ funt unius na-
turæ, &c. Antecedens manifeftatur, quia rifibile non convenit,nifi ei, quod
eft homo. Confequentia verò probatur primò, quia nomina concreta fup-
ponunt hypoftafim naturæ. Et confirmatur deindè fecunda conclufio au-
toritate Leonis.

¶ Adverte hic, quòd abstracta, & concreta nomina, quamvis con-
veniant in fignificato formali ( quoniam tàm deitas, quam Deus deita-
tem fignificat, & fimiliter tàm humanitas, quàm homo humanam figni-
ficat naturam ex differenti tamen fignificandi modo invento in illis alia
oritur differentia quoad fuppofita per illa: nam abftractum nomen 80
& fignificat naturam, & fupponit pro natura deitas enim pro deitate
fupponit. Concretum verò fignificat quidem naturam, fed etiam fupponit

:

eft habens naturam. Deus enim fupponit pro habente deitatem, pro hypoftafi divinæ naturæ, & fimiliter homo pro habente humanam naturam, pro hypoftafi humanæ naturæ: & fimiliter rifibilitas & fignificat, & fupponit ipfam rifibilitatem, fed rifibile fupponit pro habente rifibilitatem. Et ideò rifibilitas non prædicatur de humanitate, fed rifibile verè prædicatur de homine, quoniam idem eft habens humanitatem, & risibilitatem. Ex his igitur patet in primis affumptum in litera antecedens cum fua manifeftatione exemplari de rifibili. Veriffimè fiquidem dicitur, propria unius non verificari de alio, nifi illud aliud fit idem huic, cui funt propria, quemadmodùm propria rifibilitatis non verificantur de humanitate, quia nihil eft idem utrique, fed verificantur de homine, quia homo eft id humanæ naturæ, quod eft idem habenti risibilitatem, idem enim fubjeto eft hypoftafis humana, & fubjectum rifibilitatis. Patet deindè vis confequentia, quoniam, dùm explicatur in litera proprietas concretorum in fupponendo, infinuatur differentia, quam explicavimus inter fuppofitionem concretorum, & abftractorum, ex qua fit, ut abftractum nomen unius naturæ pateat importare omninò aliud ab his, quæ funt alterius naturæ, f ipfam folam naturam fecundum fe, ac per hoc optimè inferri, quòd non prædicantur de abstracto ca, quæ funt alterius naturæ: & fimiliter patet, concretum cujufque in Chrifto naturæ importare id, quod idem eft, quod commune eft omnibus ad quamcumque naturam fpectantibus, fcilicet, unam, eandemque hypoftafim, & ideò optimè inferri, quòd indif ferenter ea, quæ funt utriufque naturæ, de concretis utriufque naturæ prædicantur.

105 Inf 1.3.4. 3.0. Et 3. d. 3.9.5. art.3. ca. & d. 7.

9.2. Er op. 6.18. Et op. 3. ca. 6. Et

S.Bonav. 3.f.d.7.4.1.q.2.
Ricard. 3.d.7.p.1.9.3.
Argent.3.f.dift.7.ar.3.
Medina q.16.ar. 6.

SUPER QU. XVI.

ART. VI.

ONCL.Hec propo

[ocr errors]

"poft med. illius, &

[ocr errors]

CONC
fitio, Deus factus eft
homo, eft vera: diverfi-
modè tamen intelligitur
à diverfis.

u
ARTICULUS
LUS SEX TU S.

Utrum hæc fit vera,

D SEXTUM fic proceditur. Videtur, quòd hæc fit falfa, Deus factus eft homo. Cùm enim homo fignificet fubftantiam fieri hominem, eft fieri fimpliciter:fed hæc eft falfa, Deus factus eft fimpliciter. ergo hæc cft falfa, Deus factus eft homo.

2. Prætereà. Fieri hominem eft muta-
ri: fed Deus non poteft effe fubjectum
mutationis, fecundum illud Malac. 3.
Ego dominus,& non mutor. ergo videtur,
quòd hæc fit falfa, Deus factus eft ho-
mo.

PROB.1.quia effe ho-
minem prædicatur de
Deo poft affumptionem
carnis, art. 1. & unum-
quodq; dicitur effe factu
id, quod de novo incipit
prædicari de ipfo. Secu-
da autem pars,f. diverfi-
modè, &c. patet ex ar.1. 3. Prętereà. Homo, fecundum quòd
corpor. Unde fequitur, de Chrifto dicitur, fupponit perfonam
quod & catholicè ifta filii Dei: fed hec eft falfa, Deus factus eft
propofitio ad inftar il-
lius ibi dicta intelligéda perfona filii Dei. ergo hec eft falfa,Deus
fit; rejectis omninò hæ- factus eft homo.
reticis expofitionibus ibi

narratis.

1. DE MAJORI.
Fieri hominem. B. In
fuppofito noviter crea-

¶SED CONTRA cft, quod dicitur Jo.
1.Verbum caro factum eft. Et ficut Atha-
naf.dicit in Epift. ad Epitectum, * quod
dixit, verbum caro factum eft, fimile eft, ac

cipit. Eg hoc enim ftat, quòd fieri Jidiceretur, quòd Deus homo factus est.
hominem in hoc fenfu, RESPONDEO dicendum, quòd u-
f. quòd natura humana numquodque dicitur effe factum illud,
noviter facta, & affum- quod de novo incipit prędicari de ipfo,
pta eft in fuppofito in- effe autem hominem verè prędicatur de
creato, feu æterno, non
fit fieri fimpliciter: & in Deo, ficut dictum eft, *ita tamen, quòd
ifto fenfu conclufio art. non convenit Deo effe hominem ab eter-
intelligit fieri homine, no,fed ex tempore per affumptionem hu-
quãdò dicit ly Deus fa-
manę naturę. Et ideò hæc eft vera, Deus

[ocr errors]

&tus est homo.

effe,totaliter fieri,fed no

NOT. Fieri fimplici- factus eft homo. Diverfimodè tamen intelliter eft incipere de novo gitur à diuerfis,ficut,& hec, Deus eft hoar. 1. bus fimpliciter eft incipere mo, ut fuprà dictum* est. Jus quait. de novo effe, fed non to-¶AD PRIMUM ergo dicendum,quòd taliter. Illud primum fieri hominem eft fieri fimpliciter in ocontingit: quandò res, mnibus his, in quibus humana natura inquæ dicitur facta, nullo modo, i. quoad nihil fui cipit effe in fuppofito de novo creato. erat in actu, antequam Deus autem dicitur factus homo co,

Comment.

Annotat.

106

Locis fup.a.

fieret: hoc autem fecun

[blocks in formation]
[merged small][ocr errors]

quòd humana natura incepit effe in fup- citer. Et erit tamen hopofito divinę naturę ab eterno preexi- & humanam natura, & itente. Et ideò Deum fieri hominem fuppofitum antiquu pro fuppofito naturę humanon eft Deum fieri fimpliciter. næ habebit:fed non erit Ad fecundum dicendum, quòd,ficut factus fimpliciter. Et in cor,art, dictum eft, fieri importat, quòd aliquid hoc eft, quod intendit prędicetur de novo de altero. Unde textus per ly fieri homiquandocunque aliquid de novo prędi- nem eft fieri, &c. ut ibi. II.MAJOR. Fieri ho10 catur de altero cum mutatione ejus, de minem eft mutari. R. In quo dicitur, tunc fieri eft mutari.Et hoc his, quæ abfolutè dicuncontingit in omnibus, quę abfolutè di- tur. S. Tunc, &c. Nam fieri hominem, quandò cuntur: non enim poteft albedo,aut ma- dicitur de Deo, compugnitudo de novo advenire alicui,nifi per tatur inter illa, quæ quohoc, quòd de novo mutatur ad albedi- dammodò relativè dicuntur. Effe enim homivel magnitudinem. Ea vero, que nem convenit Deo ratiorelativè dicuntur, pofsunt de novo pre- ne unionis, que,&c.ut in dicari de aliquo abfque ejus mutatione, tex. Pro quo & vide ar.1. ficut homo de novo fit dexter abfque fua ad quartum. item 9.17. mutatione per motum illius, qui fit ei fi- III.DE MAJORI. ar.2.corp.ad fin. nifter. Unde in talibus non oportet o- Perfona filii Dei, &. Ut mne, quod dicitur fieri, efse mutatum, fabfiftentem in humana quia hoc poteft accidere per mutationem nudam. S. Tunc mihill, alterius. Et per hunc modum Deo dici- &c. Nã quamvis fit fal mus: domine refugium factus es nobis. fa: Deus factus eft perfo Efse autem hominem convenit Deo na, &c. ut in tex, Argumentum ergo procederatione unionis, que eft relatio quedam: ret, fi ly homo fecundum & ideò efse hominem prędicatur de no- quod de Chrifto dicitur, vo de Deo abfque ejus mutatione per fupponeret perfona filii mutationem humanę naturę, que alsu- Dei nudam: nunc verò, quia fupponit cam hoc mitur in divinam perfonam. Et ideò, modo folùm, f. ut fubcùm dicitur: Deus factus eft homo, non fittentem in natura huintelligitur aliqua mutatio ex parte Dei, mana; ideò non procefed folùm ex parte humanę naturę.

dum evenit tunc, quandò res, que dicitur facta, modo aliquo, i. quoad
aliquid fui erat in actu, antequam fieret. Quod ergo fimpliciter fit, fe-
cundum totum, quod eft, fit: ad differentiam ejus, quod fit non fim-
pliciter. Ad propofitum igitur applicando, tunc quis fit fimpliciter ho-
mo, cùm nihil penitus habebat de effe in actu, antequam fieret homo:
tunc verò quis fit, fed non fimpliciter, homo, cùm aliquid habebat de
effe in actu, antequam fieret homo. Ad hoc itaque, quòd aliquis fiat
fimpliciter homo , oportet, quòd de novo recipiat non folùm natură
humanam, fed etiam fuppofitum creatum naturæ humanæ : alioquin, fi
recipit folùm naturam ipfam, non autem ejus novum fuppofitum eo,

[blocks in formation]
[blocks in formation]

de Chrifto dicitur Philipp. 2. Qui, cùm in forma Dei effet, exinanivit
femetipfum formam fervi accipiens, in fimilitudinem hominis factus.
In fimilitudinem enim fpecificam hominum fieri eft fieri hominem.
Habens ergo formam Dei, i. Deus, exinanivit femetipfum per hoc,
quòd accepit formā fervi, i, naturam ejufdem fpeciei cum hominibus,
i, naturam humanam. Hæc vocatur forma totius à philofophis, & per
hoc, Deus factus eft homo. En, quàm clarè ab Apoftolo habetur inte-
tum. A fymbolo autem fidei infinuatur idipfum dicente ly Qui, fc. Deus
verus de Deo vero homo factus eft. Secundò vides: quomodò ex iis
benè penfatis, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

In corpore articuli primò refpondetur quæfito unica conclufio-
ne. Hæc eft vera, Deus factus eft homo. Probaturque fyllogifmo fatis clare 60
pofito, & ordinato in litera ita, ut non fit opus formare illum.

¶ Deinde aperitur, quòd hæc propofitio à diverfis diverfimodè intelligi-
tur,juxta dicta in primo hujus quæft. ar.de ifta propofitione, Deus eft homo.
In refponfione ad fecundum, fi dubitas, vide fcripta in ar. 1. in refpon-
fione ad ultimum. Et fi tibi illa non fufficiunt,nec quiefcis ex relativa decla-
ratione tàm profunda factionis, dicito, quòd, licèt fieri hominem abfo-
lutè importet mutationem in fubjecto acquirente humanam naturam, pu-
ta in materia, attamen perfonam aliquam fieri hominem non importat
mutationem in perfona acquirente naturam humanam. Et ratio diversi-
tatis eft: quia fubjectum, quod fit homo, per tranfmutationem fui acqui-
rit effe humanum; fed perfona, quæ fit homo, fola nova perfonatione hu-
manæ naturæ fit homo. Perfonare autem naturam humanam non eft mu- 70
tari, fed fubfiftere nunc primò in illa. Et ideò filius Dei priùs non erat ho-
mo, quia non perfonabat naturam humanam, & in tempore factus eft ho-

S.Bonav.z.f.d.7.4.1.9.3.
Durand.3 J.d.7.9.2.
Scotus 3.f.d.7.q.2. ad 3.
Medina q.16. ar.7.

6. citatis, SUPER QU. XVI.

ARTICULUS
Utrum hac fit vera:
D SEPTIMUM fic procedi-
tur. Videtur, quòd hæc fit
vera: Hó factus eft Deus.
Dicitur .n. Rom. 1. Quod an-
te promiferat per prophetas fuos in fcriptu
ONCL. Non pot-
Co
eft dici; quòd ifte ris fanétis de filio fuo, qui factus eft ei ex
homo vel incœperit ef- femine David fecundum carnem : fed Chri-
fe Deus, vel fiat Deus,

ART. VII.

vel factus fit Deus. Hoc eft, ad literam tituli. Hæc propofitio: homo eft

mo, quia incœpit quandoque perfonatè naturam unam humanam, & per hoc acquifivit primò effe fubftantiale humanæ naturæ, & non tantùm effe relativum,factus eft homo, factus eft fubftantia animata, fenfibilis, rationalis, & non ad aliquid, non ad humanam naturam. Et eft non folùm fubjectum propofitionis ly Deus, cùm dicitur, Deus factus eft homo; fed, ut fubjectum factionis, hoc eft perfonationis nunc primò, hoc enim fieri nihil aliud eft, quàm perfonare nunc primò. Et fic habes fubftantialem factionem, & terminum, & fubjectum abfque mutatione fubjecti. Et fi tibi apparet mirabile, memento, quia nihil eft mirabilius, quàm verbum cas ro factum eft, poft Trinitatis arcanum.

In refponfione ad tertium,fi formalem refponfionem novitius optat, dicito, quòd ifta eft vera: Deus factus eft fubfiftens in humana natura ; hoc enim formaliter fupponit ly homo. Et fi ad materialiter fubftratum inftet defcendi, dicito, quòd hæc etiam eft vera: Deus factus eft perfona filii Dei fubfiftens in humana natura. Sicut etiam, cùm paries fit albus, verè dicitur, quòd paries factus eft paries albus, ut patet in 7. Metaph. & ad propofitum in 2. Sentent .dist. 7.

SEPTIMUS.

Homo factus eft Deus.

[ocr errors]

factus Deus, falfa eft. PROB. 1.Quia, cùm dicitur: homo factus eft

ftus, fecundum quòd homo, eft ex femine Deus, ly homo proprie
David fecundum carnem. ergo homo fa- fupponit pro perfona,
ctus cft filius Dei.
ut patet ad 4. item ar. s.
corp. Et perfona Chrifti
2. Prætereà. Aug. dicit in 1. de Trin.* hominis femper fuit
Talis erat illa fufceptio, que Deum homine Deus, nec unquam
faceret,& hominem Deum : fed ratione il cft Deus, quæft. 2. art.
2. item quæft. 4. art. 2.
lius fufceptionis hæc eft vera: Deus factus Secundò. Quia, fily ho
mo factus eft Deus, non

eflet propofitio falfa, fequeretur hærefis Neftoriana,

[blocks in formation]
« VorigeDoorgaan »