ARTICULUS * OCTA V US. Utrum in Chrifto fuerit admiratio. DOCTAVUM fic procedi- 8.3. *ar. 1. bu. jus quæst. ad fi. 10.5. fiderato fuit admiratio: alias fcientias tres. rente.Secuda verò pars, * refponfo, fcilicet, formali, edoctus dicas ad Philofophum in argumentoadductum,quòd dum fcientiam d experimentalem, fecun- magnanimus non eft D. 1218. quam fibi poterant quotidie aliqua admirations, quafi, nova occurrere. Et ideò, fi loquamur de quòd aliquid fibi hufeipfo, quantum ad fcientiam divinam, magnum quantum ad &fcientiam beatam, vel etiam infufam, feipfum. Contra cujus non fuit in Chrifto admiratio. Si autem dictum, ut patet, non loquamur de co, quantum ad fcientiam fit admirativus cft, quòd magnanimus experimentalem, fic admiratio in eo effe po- quòd aliquid fibi oc10 tuit. Et affumpfit hunc * affectum ad no- currens eft magnum flum. ftram inftructionem, ut fcilicet doccat quantum ad alios, vel etiam quantum ad ileffe mirandum, quòd etiam ipfe miraba- lud in fe confideratum, lit. ca 8. tur. Unde dicit Auguft.in 1.fuper Gen.* Philofophus ergo fi non procul contra Manichæos, quòd mirabatur Domi- benè intelligatur, non à 1. nus, nobis mirandum effe fignificat, quibus cluf. 1. adhuc opus est fic moveri. Omnes ergo ta- 111 MAJOR. Nullus les motus ejus non perturbati animi figna admiratur de eo, quod ipfe facere poteft. B.Se- *al. Megi funt, fed docentis* magisterium. cundum quòd ipfe il pri. lud facere poteft, fecundum hocnullus admiratur.§. Tunc nihil, &c. Nam non poterat fuit novum, ac infoli-2. Prætereà. Damafcen. dicit in 2. lib.» Comment. Ad tertium dicendum, quòd ipfe pot- APPENDIX. Ex tio caufatur ex hoc, quòd aliquis videt effectum, & ignorat caufam. B. Vel 40 ritò efle à fcripturis infinuatum, quòd admiratio fuit in Chrifto. Ut Matth. II. EX DAMASCENO. Magna imaginatione. R. Rerum magnarum, Titulus clarus eft. 8. Audiens, &c. ut in argum, contr. In quo ly verba Centurionis intellige Commentaria Cardinalis Cajetani. ¶Incorpore unica eft conclufio. In Christo, folùm quantum ad fcien- 50 elt. Admiratio eft de novo,& infolito: fed Chrifto, nec fecundum fcien- NONUS. fuerit ira. ARTICULUS Utrum in Chrifto DNONUM fic proceditur Videtur, quòd in Chrifto nó fuerit ira. Dicitur enim Jacobi 1. Ira viri juftitiam Dei tium non potuit ef non operatur: fed, quicquid fuit in Chrifto, ad juftitiam Dei pertinuit: ipfe enim ¶ PROB. Quia ira per factus eft nobis juftitia à Deo, ut dicitur 1. (appetitus enim eft vin- Corin. 1. ergo videtur, quòd in Chrifto dicta abfque ordine rae non fuerit ira. tionis) & peccatum 2. Prætereà. Ira manfuctudini oppo4. Et, nullum potuit effe in Chrifto, art. 1. nitur, ut patet in 4. Ethic. *fed Chriftus CONCL. 2. Ira per fuit manfuetus.crgo in eo non fuit ira. zelum fuit in Chrifto. Mor. PROB. Quia Chri¶3. Prætereà. Greg. dicit in 5.Mora. Caponon ftus rerum perverfarum quòd ira per vitium excæcat oculum menprocul promi af. vindictam fecüdum or tis: ira verò per zelum ipfum turbat: fed tis: ira verò per zelum ipsum turbat : fed dinem juftitiæ appetiit in Chrifto mentis oculus non fuit excæcatali modo, quo zelus tus, nec turbatus. ergo in Chrifto nec declaratur à D. Auguft. fuit ira per vitium, nec ira per zelum. dare non poteft. Hoc eft, ¶SED CONTRA eft, quòd Jo. 2. de applicado fpecialiter ad eo dicitur effe impletum, quod in Pf. 68. Chriftum, fi non poteft legitur. Zelus domus tuæ comedit me. claratur in tex. Tuc nihil, &c. ut patet ex conclufionibus. Vide ar.4. conc. 3. *In cor.ar. Utilitas pro til. S Des. 158.ar. 1 2. RESPONDEO dicendum, quòd, II.DE CONCLUS. *1.3.9.45. ficut in 2.parte dictum eft, * ira eft effectus Ergo ira.R. Träfgredies ar 1. ad triftitiæ. Ex triftitia enim alicui illata ordinem rationis. §. Sic Eta 2. 7. confequitur in eo circa fenfitivam partem miffis; quoniam ira, M: 12. enim fequitur ex præ-&. Et appetitus repellendi illatam injuriam vel quæ tranfgreditur, &c. a. 1.2.9. fibi, vel aliis. Et fic ira eft paffio compofi- ut in textu. Tunc nihil, 2.9.45.4 1. ta ex triftitia, & appetitu vindicta. Di- &c. ut patet ibid. Vide &a.3.ady. Etum eft autem, *art. quòd in Chrifto trifti ad primum. Ex omni- t. 6 bu bus his dic, quòd ira jusque it. tia effe potuit. Appetitus etiam vindicte eft quandoq;præventa, quandoque eft cum peccato, quandò,fci- & tracta à ratione, & talis fuit in Chrifto licet, aliquis vindictam quærit abfque orquamvis manfuetifli 70 dine rationis, & fic ira in Chrifto effe non mo, quia talis non ofpotuit.hujufmodi enim dicitur ira per vi- fendit mafuetudinem tium. Quandoque verò talis appetitus præcipuè in ipfo. Vide eft fine peccato, immò eft laudabilis, pu- III. EX D. GREG. ta, cùm aliquis appetit vindictam fecun- Ira verò per zelumidum ordinem juftitiæ, & hoc vocatur ira pfum turbat. B. Si loper zelum. Dicit enim Aug. fuper Joan. quamur de ira per zelú Treff.10. in nobis exiftéte;no au- in Joi lu•* quòd zelo domus Dei comeditur, qui *otein Chrifto.§.In nobis per illud: mnia perverfa, quæ videt, cupit emendare, .n.fecundum naturale zlus do &fi emendare non poteft, tolerat, & ge- ordine, &c. ut in text. comedit me, 80 C.30. contr. Pro quo nota, & mit. Et talis ira fuit in Christo. cum , & tunc propriè 10 Ut per hoc,quòd dicitur .d.1 4.0.2. & d. 18.a. a. Et ver, J. *15.4. 19. 9.29.4.6. Et dicitur Matth.17. Marc. Titulus clarus eft. rationi. ¶ Ad tertium dicendum, quòd in nobis fecundum naturalem ordinem quas plerumque habes potentia anima mutuò fe impediunt ita, quenter ab his, tanquam Commentaria Cardinalis Cajetani. In corpore articuli funt due conclufiones refponfive quæfito. Prima cft. Ira per vitium non potuit effe in Chrifto. Secunda eft. Ira per zelum fuit in Chrifto. Probatur conclufio vtraque fimul, monftrando primò, ex quibus conftat ira (f. ex triftitia, & appetitu vindiétæ ) & diftinguendo duplicem appetitum vindicta, vel non fecundum ordinem rationis, vel fecundum ordinem rationis, ille iram per vitium, ifte iram per zelum conftituit, ut Auguft, dicit. Et fic relinquuntur ambe conclufiones, ut per fe notæ, prima,quia in Chrifto conftat non fuiffe peccatum. Secunda Suarez g. 15. ar. 10, in comment. · Medina q. 15. ar.10. SUPER QUÆ. XV. ART. X. Cante paffione erat quol.1.qu.2. comprehenfor fimul, p. 2. c.238. 30 verò, quia Euangelium exprefsè dicit de Chrifto, zelus domus tuæ, &c. Nec putes, novitie, propriè compofitam effe iram ex triftitia, & appetitu vindicta: cùm illa fit in concupifcibili, hic in irafcibili,& rursùs uterque eft qualitas fimplex. Sed compofita dicitur tanquam ex neceffariò concurrentibus ad conftitutionem ipfius, quæ formaliter eft appetitus vindictæ,caufaliter autem ex triftitia, quia ex triftitia injuriæ caufatur. Et potes, fi vis conclufiones deducere, fyllogizare facilè, in Chrifto fuit triftitia, & appetitus vindicta, non præter,fed fecundum rationis ordinem, ergo in ipfo ira non per vitium, fed pet zelum fuit. ARTICULUS fed purus riò ad beatitudinem. RESPONDEO dicendú, quòd ali 1.2.q.4.ar.7. non mirum effe cuiquam fapienti debet, quòd bona quodammodò interiora .i. › niam minora bona i. Annotat. DECIMUS. viator, & comprehenfor . dam. Hominis autem beatitudo perfe- bona corporalis perfe&ta confiftit in anima, & corpore, ut tio requiratur ad beatiin fecunda parte habitum eft. *In anima tudinem perfecta. Utroquidem, quantum ad id, quod eft ei bique enim proportio *1.2.q.4.r proprium, fecundum quòd mens videt, inventa hoc fuadet: quo- 5. & fruitur Deo. In corpore verò, fecun- exteriora ad beatitudidum quòd corpus refurgit fpirituale, & nem minorem, ideft,imna,ideft,interiora corpoin virtute, & in gloria,& in incorruptio- perfectam, & majora bone, ut dicitur 1.Cor.15. Chriftus autem rea ad beatitudine maante paffionem fecundum mentem ple- jorem, ideft, perfectam nè videbat Deum, & fic habebat beati- correfpondent. III. ILLATIO CONtudinem, quantum ad id, quod eft pro- CLUSIONIS. Ergo pari prium anima, fed quantum ad alia de- ratione, &c.R.Negatur erat ei beatitudo, quia & anima ejus erat illatio. §. Procedit enim paffibilis, & corpus paffibile, & mortale, ex falfo intellectu : quo* cium de his, de quibus ut ex fupradictis patet. Et ideò fimul niam facit idem judierat comprehenfor, inquantum habebat faciendum eft diverfum. jus q.. beatitudinem propriam animæ, & fimul Non enim eft eadem ra- 14.4.1. viator, inquantum tendebat in beatitu- tio, &c.ut in tex. dinem fecundum id, quod ei de beatitudine deerat. 80 bona requirantur, cùm quis dicitur viator ex eo, quòd tendit in ¶AD PRIMUM ergo dicendum,quòd ut per hoc quod ad filium Dei fe- *Li..Eb. candum fanctos Docto- c.8. cr. fin. Ad tertium dicendum, quòd non res dicitur in pfalm.64. eft eadem ratio de animabus fanctorum, Peatus, quem elegifti, & de Chrifto propter duo. primò qui- & affumpfifti. Hoc eft. dem, quia anime fanctorum non funt Beatus beatitudine, qua paffibiles, ficut fuit anima Chrifti: fe- tur, eft homo, quem secundò, quia corpora non agunt aliquid, affumpfifti, ideft, humaper quod in beatitudinem tendant, ficut nitas à te affumpta ad Chriftus fecundum corporis paffiones hoc, ut tu filius Dei efin beatitudinem tendebat, quantum ad Vide q.4. art.3. ad prifes perfonaliter homo. gloriam corporis. De confequentibus Unionem quantum ad ea, que conveniunt Chrifto fecundum effe, & fieri, EINDE confiderandum eft de his, quæ confe- 10 ¶ Circa primum duplex confideratio occurrit. Prima qui, quæ conveniunt Chrifto fecundum effe, & fieri. Secunda de his, quæ conveniunt Christo secundum rationem unitatis . CIRCA primum quæruntur duodecim. Primò. Utrum hæc fit vera: Deus eft homo. Ferrar.4.cont.c.45. Ricard.3.f.d.7.qu.1.ar.1. 1.E: un.ar. Suarez q.16.4.1.in com. 4 Medina q. 16.ar. 1. SUPER QUÆ. XVI. 20 ARTICULUS prædicari de Filio Dei, & è contrario. Quintò. Utrum ea,quæ conveniunt Filio hominis, poffint Sextò. Utrum hæc fit vera: Filius Dei factus eft homo. Nonò. Utrum hæc fit vera: Ifte homo,demonftrato Chri- Decimò. Utrum hæc fit vera: Chriftus, fecundum quòd Undecimò. Utrum hæc fit vera: Chriftus, fecundum quòd Duodecimò. Utrum hæc fit vera: Chriftus, fecundum PRIM U S. Utrum hæc fit vera: Deus eft homo. tur. Videtur, quòd hæc fit eft falfa : fed hæc propofitio: Deus eft folura propter veritate 2.Præt.Magis conveniunt tres perfo- dicationis. natura divina est unita PROB. 1. Quia vera tis una perfona non predicatur de alia; cum vera natura huma- non enim dicimus, quòd pater eft filius, na in perfona, feu in hy- vel è converfo . ergo videtur, quòd nec poftafi, ut habet contra humana natura poffit prædicari deDeo, quandoq;hærefes in tex. ut dicatur,quòd Deus eft homo. recitatas fides catholica, so . * D PRIMUM fic procedi- 30 Manichæi verbum Dei dicunt effe homi- cordant, ut patet in text. *In fuo fi q.2.4.3.5.6.& 11lte q.5. 3.Præt. Athanafius dicit, quòd, fic- Dominum noftrum Jest dicetur de alio, fed folùm feeundum Chrifti eundem perfectu quandam figurativam locutionem, inin deitate, eundem perfectum in humanitate, quantum in alio conjunguntur, puta fi Deum verè,& hominem dicamus, Petrum effe Joannem: quia verè. Hæc recitanturà habent aliquam conjunctionem adinviPapa Eugenio IV. in Co- cem. Et hæ etiam opiniones fuprà imftitutione fuper unione probate funt. * *q.2.art.5 Armenorum. Qui & in cilio Florentino, in con Unde, fupponendo fecundum veConcilio codem, in con- ritatem catholicę fidei,quòd vera natura 10 ftitutio. fuper unione divina unita eft cú vera natura humana, Jacobinor.ait. Sacrofan Eta Romana Ecclefia non folùm in perfona, fed etiam in fupDomini Salvatoris no- pofito, vel hypoftafi,dicimus,hanc propoftri voce fundara firmi fitionem effe veram, & propriam: Deus eft ter credit,profitetur, & prædicatunam ex Tri- homo, non folùm propter veritatem terminitate perfonam,verum norum (quia, fcilicet, Chriftus eft verus Deum, Dei filium, ve- Deus, & verus homo) fed etiam propter ram hominis,integram veritatem prædicationis. Nomen enim que naturam affumpfifJe, & fibi in unitate fignificans naturam communem in conperfona copulaffe tanta creto poteft fupponere pro quolibet cóunitate, ut, quicquid ibi tentorum fub natura communi,ficut hoc Dei eft, non fit ab homine feparatum, & quic nomen homo poteft fupponere pro quoquid eft hominis,non fit à libet homine fingulari. Et ita hoc nodeitate divifum. Atque men Deus ex ipfo modo fuæ fignificaunus,&idem,indivifus, tionis poteft fupponere prod perfona fiutraque natura in fuis lii Dei, ut etiam in prima parte habitum proprietatibus permanente, Deus,& homo eft. De quolibet autem fuppofito aliDei filius, & hominis cujus naturæ poteft verè, & propriè præfilius. Hæc ibi. Ex præ- dicari nomen fignificans illam naturam pertè fcholafticis acutis in concreto, ficut de Socrate, & Platone concludedum relinqui- propriè,& verè prædicatur homo. Quia tur intētum, f. quòd ergo dictis enim omnibus a propofitio hæc Deus eft go perfona filii Dei (pro qua fupponit propofitio hæc Deus eft hoc nomen Deus)eft fuppofitum naturæ pria. Secundò vides,&c. humane, verè,&propriè hoc nome homo homo, eft vera, & pro Annot 20 30 pát prædicari de hoc nomine Deus, fecundú quòd fupponit pro perfona filii Dei. ¶ AD PRIMUM ergo dicendum, quòd, quandò forma diverfæ non poffunt convenire in unum fuppofitum, tunc oportet, quòd propofitio fit in materia remota,cujus fubjectu fignificat unam illarum formarum,& prædicatum aliam. Sed, quandò duæ formæ poffunt convenire in unum fuppofitum," non eft materia remota, fed naturalis, vel contingens, ficut, cùm dico,album eft muficum. Natura autem divina,& humana,quamvis fint maximè diftantes, tamen conveniunt per incarnationis myfterium in uno fuppofito, cui neutra illarum ineft per accidens,fed per fe. Et ideò hæc propofitio: Deus eft homo,non eft neque in materia remota, neque in materia contingenti,fed in materia naturali. Et prædicatur homo de Deo, non per accidens,fed per fe,ficut fpecies de fua hypoftafi, non quidem ratione forma fignificata per hoc nomen Deus, fed ratione fuppofiti, quod eft hypoftafis humanæ naturæ. ¶ Ad fecundum dicendum, quòd tres perfonæ divinæ conveniunt in natura, diftinguuntur tamen in fuppofito: & ideò non prædicantur de invicem. In myfterio autem incarnationis naturæ quidem,quia diftincta funt, de invicem non prædicantur, fecundum quòd fignificantur in abftracto (non enim natura divina eft humana) fed, quia conveniunt in fuppofito, prædicantur de invicem in concreto. ¶ Ad tertium dicendum, quòd anima, & caro fignificantur, ut in abstracto,ficut divinitas, & humanitas, in concreto verò dicuntur animatum, & carneum,five corporeum, ficut & ex alia parte Deus, & homo. Unde utrobique abftractum non prædicatur de abftracto, fed folùm concretum de concreto. ¶ Ad quartum dicendum', quòd hoc nomen homo prædicatur de Deo ratione unionis in perfona, quæ quidem unio relationem importat. Et idcò non fequitur regulam eorum nominum, quæ abfolutè prædicantur de Deo ab æterno. Commentaria Cardinalis Cajetani. Ic incipit fecunda pars primi tractatus de Chrifto,in qua expeditis his, quæ de unionis myfterio erant dicenda, tractantur illa, quæ ad unionem confequuntur, ut patet in litera, in qua tota ifta pars durans ufque ad quæft.26.diftinguitur fatis clarè, Itulus clarus eft. In corpore articuli tria fiunt. Primò in communi recitatur, in quo conveniunt, & differunt Chriftiani circa propofitum, & dicitur,quòd conveniunt omnes in affirmatione iftius propofitionis differunt autem in ratione affirmandi. 40 mnibus acceptari videntur, quoniam fine his incarnationis myfterium falvari nequit, & de his fuperiùs multa dicta funt; fed tria ultima non carent quæftione, & fingula difcutienda funt. Secundò referuntur tria genera erroris circa rationem affirmandi illam. Primum eft circa veritatem prædicati, f. ly homo,& dividitur in duos errores. Secundum eft circa veritatem fubjecti, fcilicet ly Deus,& continet so unum errorem. Tertium eft circa veritatem propofitionis, hoc eft, circa effe fignificatum per ly eft copulam verbalem dicta propofitionis, & dividitur in duos errores, computando illos quatuor modos, fcilicet,dignitatis, auctoritatis, affectionis, vel inhabitationis pro unico,& reliquum duarum hypoftafum pro altero ita, quòd univerfi errores hi funt quinque, qui fatis clarè patent in litera ex priùs dictis. Tertiò refpondetur quæfito unica conclufione. Hac propofitio, fcilicet: Deus eft homo, eft vera,& propria, fuppofito incarnationis myfterio cum fide catholica. Probatur. Hoc nomen Deus ex modo fuæ fignificationis poteft fupponere pro perfona filii Dei. ergo poteft fupponere pro fuppofito humanæ naturæ, ergo de Deo poteft prædicari homo. Antecedens 60 probatur, quia nomen fignificans naturam communem in concreto poteft fupponere pro quolibet contentorum fub natura communi, ut patet inductive in homine, &c. Confequentia autem prima probatur,quia perfona filii Dei eft verè, & propriè fuppofitum humanæ naturæ. Secunda autem probatur, quia de quolibet fuppofito alicujus naturæ poteft verè, & propriè prædicari nomen fignificans illam naturam in concreto. Ubi nota diligentiffimè, quòd in ifta propofitione: Deus eft homo, Deus fupponit pro perfona humana, quia fupponit pro perfona filii Dei, quatenùs eft perfona humana. hinc enim litera infert, quod homo verè, & propriè prædicatur de Deo,quia nomen naturæ humanæ in cocreto vere,& propriè prædicatur de quolibet fuo fuppofito, oportet enim fubfumere:fed 70 Deus pro perfona verbi eft verè,& propriè fuppofitü naturæ humanæ. ergo. Et fcito,quòd ifta propofitio: Deus eft homo, eft quafi una indefinita, & ideò ad veritatem ejus fufficit, quòd una perfona divina fit homo, & ad proprietatem ipfius fufficit prædicatum effe æquale, aut majus fubjecto (ut Porphyrius dixit) & fe habere ad fubjectum, quafi per modum informantis, ut evitentur implicita fubjecta, quæ oportet fubintelligi in propofitionibus indirectis, puta, rifibile eft homo, hoc eft, ille, qui eft rifibilis, eft homo. Unde,ficut ifta eft vera,& propria: Homo eft crifpus,quia Socrates eft crifpus,ita ifta eft vera,& propria: Deus eft homo, quia una perfona divina eft homo habet enim fe homo ad verbum, ut eft perfona humana,tamquam formale,ut Auctor docuit in 4.cotra Gen.c.49 in folutione sextæ objectionis, In refponfione ad primum collige copias doctrinæ ibi contenta. Duo D. Tb. fiquidem ad metaphyficam, & tria ad logicam fpectantia ibi docentur. Oring; di primum metaphyficum mixtum logica eft,quòd non formarum diversitas, Eta. 2. Me fed incompoffibilitas coeundi eft, quæ fundat materiam remotam. taph.3. Lo. gica. Alterum mixtum fidei eft, quòd fuppofito divino neutra natura,divina, fcilicet, & humana ineft per accidens, fed per fe. per 80 Primum logicum, fuppofito incarnationis myfterio, eft: hæc propofitio: Deus eft homo, non eft in materia remota, neq; in contingenti, fed naturali. Secundum eft: Homo prædicatur de Deo, non per accidens, fed fe. Tertium eft, quòd homo prædicatur de Deo, ficut fpecies de fua hypoftafi. Et declaratur, qua ratione, fubjungendo. Non ratione formæ figni- 90 ficata per hoc nomen Deus, quod eft fubjectum propofitionis, fed ratione fuppofiti, quod eft hypoftafis humanæ naturæ. Et prima quidem duo ab o Num hæc propofitio: Deus eft homo, fit in materia naturali, & vera per fe. Dubt. Circa ¶ Circa fecundum, f.quòd dicta propofitio eft per fe, ex Scoto, & Durando in 7.dift.3. Sentent dubium occurrit. Scotus quidem probat triplici. Dub.. ter hanc propofitionem effe veram, non per fe, fed per accidens, logicè lo- Scut. Obt quendo: tùm, quia prædicatum non eft de intellectu fubjectium,quia,fi fic, prædicaretur de quolibet contento fub fubjecto, & fic Spirituffanctus, & Pater effet homo: tùm, quia in prædicationibus per fe fubjectum fupponit determinatè:quia, fi indeterminatè tantùm fupponeret,hæc effet per fe animal eft homo,quia poteft verificari pro Petro, vel Paulo,fed hoc fubjectum Deus non includit determinatè plus Filium, quàm Patrem. Durandus verò inquit, puto, quòd magis propriè poteft dici vera per Ob Dur. accidens, quàm per fe,quia omnis propofitio vera per fe eft vera cum reduplicatione termini fupra fe: homo enim, fecundum quòd homo,eft animal, & eft rifibilis. In propofito autem Deus, fecundum quòd Deus,eft homo, cft falfa:quia non forma fignificata per fubjectum eft ratio inhærentiæ prædicati ad subjectum,fed fola unitas fuppofiti, quæ etiam in propofitionibus per accidens eft tota caufa verificationis earum. Et ideò hæc propofitio magis eft dicenda per accidens, quàm per fe. dicium. Circa tertium, f.homo prædicatur de Deo, ficut fpecies de fua hypo- Dul ftafi, Scotus, ubi fuprà, occurrit dicens, quòd,quia ifta unio non habet fi- Ob. Sot. milem, nullum eft prædicatum, ficut in propofito, fed hæc prædicatio extras. parte prædicati eft fpecies,ex parte verò modi fe habendi prædicati refpectu fubjecti eft,ficut accidens quintum predicabile: quia non eft de ratione fubjecti, & advenit temporaliter fubjecto exiftenti in actu completo æternaliter, & per hoc advenit ita, ut poffit abeffe. Notand, 1. Ad horum evidentiam oportet tria prænotare. Primum eft, quòd ly Trit no. Deus poteft, quantum ad propofitum fpectat, dupliciter confiderari. primò tanda ad abfolutè, fecundò, ut contractum, vel determinatum per prædicatum, fcili- Re.. cet, effe hominem, poteft enim fupponere ly Deus fecundum fuam naturalem fuppofitionem pro habente deitatem abfque determinatione hujus,vel illius habentis deitatem, ficut homo pro habente humanitatem, & fic confideratur abfolutè,ficut, cùm dicitur: Deus charitas eft. Potet quoq;fupponere pro certo fuppofito divinæ naturæ, quoniam talia funt quoad fuppofitionem fubjecta, qualia permittunt prædicata, ficut, cùm in Symbolo dicitur. Deum de Deo, ly Deum fupponit pro Filio, & ly Deo pro Patre. Et, fi in hac propofitione: Deus eft homo,accipiatur ly Deus abfolutè, conftat propofitionem iftam effe veram per accidens, ficut conftat, hanc elle per accidens: animal eft homo. Accidit enim, logicè loquendo ( ut nunc loquimur) animali effe hominem, ratione alicujus animalis, quod eft homo, & fimiliter accidit Deo effe hominem, ratione alicujus hypoftafis divinæ,quæ eft homo. Si autem accipiatur ly Deus, ut fubftat determinationi prædicati, fic fupponit pro perfona Filii,quæ fola eft homo, ficut, cùm dicitur,quòd homo peccando fpoliavit genus humanum ftola innocentiæ,fup ponit pro uno fingulari,fcilicet, Adam,& fic fumi in hac propofitione,clarè Auctor affirmat in litera in calce corporis articuli. Sed, quia hoc non fufficit, fciendum eft fecundò, quòd ly Deus, fup- Notand, ponendo pro perfona Filii, dupliciter poteft confiderari, vel quoad formam fignificatam, quæ eft deitas, vel quoad ipfam perfonam fuppofitam. Et, quia extrema infinuant medium, hìc fubintelligas, vel quoad vtrum que. Notandum 3. que. Et fi quidem in hac propofitione fumeretur Deus fupponens pro tremo, non refpectu formæ fignificatæ, fed refpectu fuppofiti. Sic autem Ad tertium dubium dicitur, quòd Scotus videtur accepiffe pro fubje Verùm, quia perfona Filii Dei habet hoc fingulariffimum, quòd eft perfona fubfiftens in duabus naturis, divina fcilicet, & humana, ideò tertio recolendum eft, quòd hypoftafis, pro qua fupponit in hac propofitione ly Deus, habet conditiones æternas, & habet conditiones ex tempore, , eft enim perfona divina ab æterno, & eft perfona humana ex tempore. Et, fi 10 fupponeret pro perfona Filii, ut eft hypoftafis divina præcise, tunc etiam propofitio effet per accidens, quoniam filius Dei, non, inquantum hypoftafis divinæ naturæ, fed, inquantum hypoftafis humanæ naturæ, hominis prædicationem recipit: fed, ponendo, quòd fupponat pro perfona Filii quoad hypoftafim, fecundum quòd de facto eft, poftquam Verbum caro factum eft, verè habebimus, quòd homo prædicatur de fua hypoftafi, cùm dicitur: Deus eft homo. Et, hoc effe intentum ab Auctore, evidenter patet ex eo, quòd tractatus ifte intitulatur de his, quæ confequuntur uniones. Suppofito ergo incarnationis myfterio, de perfona Filii eft fermo præfentis literæ, cùm dicitur, quòd Deus hic fupponit pro persona Filii, immò & clarè in litera dicitur, quòd in dicta propofitione homo 20 prædicatur de Deo, ut fpecies de fua hypoftafi. Supponit ergo Deus pro hypoftafi humana, fi homo prædicatur de Deo, ut fpecies de fua hypostafi, fpeciei fiquidem humanæ nulla hypoftafis eft fua, nifi humana, quæ in Chrifto eft ab æterno divina. Clariffimè autem hoc fupponi explicatur in principio corporis fequentis articuli, cùm dicitur, fuppofita veritate utriufque naturæ divinæ, & humanæ, & unione in perfona, & hypoftafi, hæc eft vera, & propria Homo eft Deus, ficut & ifta: Deus eft homo. Hic enim explicatur, quòd utraque propofitio fupponit conditionem de facto inventam in perfona Verbi. His prælibatis ad fingula dicendú eft Ad primum igitur dubium dicitur, quòd hæc propofitio eft neceffaRefol.q ria, & quamvis Deus abfolute non fit neceffariò homo, Deus tamen pro 30 perfona Verbi incarnati eft neceffariò homo, conftat enim evidenter, quòd Sul. Ob.cir perfona humana quælibet eft neceffariò homo: Deus autem in hac propofitione determinatur ad fupponendum pro perfona humana. Et proptereà ifta propofitio, etfi non quoad fignificatum, tamen quoad fuppofitum per nomen fubjecti, eft neceflaria. dub. 1. Ad fecundum verò dubium, refpondendo ad primum Scoti, dicitur, Refol.dub. quòd ifta propofitio eft per fe refpectu fuppofiti, & quòd prædicatum eft ob. 1. de intellectu fubjecti quoad fuppofitum per illud, quamvis non fit de inSco.circa 2. tellectu ejus quoad formam fignificatam per idem, eft enim homo de intellectu hypoftafis humanæ ita, quòd oppofitum nequit intelligi. ¶ Ad fecundum negatur fequela, loquendo de Deo; quoad fuppofitum illud enim, quod per fe prædicatur de Deo ratione forma fignificatæ per ly Deus, prædicatur de quolibet contento fub Deo: fed illud, quod per fe prædicatur de Deo ratione fuppofiti talis,pro quo fupponitur,exigente prædicato hujufmodi fuppofitionem, non prædicatur de quolibet contento fub hoc nomine, Deus. Sol. ob.2. 40 Ad tertium dicitur per eandem diftinctionem, quòd in prædicatioSalob. 3. nibus per fe ratione formæ fignificatæ per fubjectum, fubjectum ipfum fupponit indeterminatè quoad fuppofitum, & determinatè quoad naturam, fed in prædicatione per fe ratione certi fuppofiti, pro quo prædicatum facit fupponere fubjectum, fecùs oportet effe, quia neceffe eft fubje&tum fupponere pro determinato fuppofito, & fic eft in propofito, ut pa- so tet ex dictis. 60 Sel, abject. ARTICULUS Utrum hæc fit vera: DSECUNDUM fic proceditur. Videtur,quòd hæc fit falfa: homo eft Deus. Deus eni eft nomé incommunicabile: fed Sap. CONCL. Suppofita 13. reprehenduntur idololatra de hoc, verè fe habet, quæft.2. a. quòd hoc nomen Deus,quod eft incómu2. unionis utriufque na- nicabile, lignis, & lapidibus impofucturæ, fcilicet, divinæ, & runt.ergo pari ratione videtur effe inconhumane in perfona,pro veritate, prout res : 80 pofitio hæc homo eft Deus, eft vera,& propria,ficut & ifta: Deus eft homo. 90 PROB. Quia hoc nomé homo poteft fupponere pro qualibet perfona humanæ naturæ, ideòque pro perfona filii Dei, cu perfona hæc fit per in Ref.dub. 3. ritas. Et tu potes ex notioribus monftrare explicatam doctrinam effe veram, Demonfira Nec obftat, quòd Scotus, ubi fuprà, objicit dicens, quòd, quia Chriftus, Sol.06. In refponfione ad quartum dubium occurrit, quoniam refponfio ifta nut. Ad hoc dicitur, quòd Auctor non dixit, quòd unio, ratione cujus cft Refol. dub Altiùs poffet exponi hæc refponfio, dicendo, quòd homo prædicatur Eiufdem SECUND U S. 2. Prætereà. Quicquid prædicatur de teri à natura divina, quia per ly homo non intelligit hominem fe- " |
