Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

95

Romanorum 5. Claudius regnavit annis 14, mensibus 7, diebus 28, et hoc est usque Kal. April., in anno vigessimo quinto post passionem. (Cass.) Sub quo hi consules fuerunt :

45. 1. [XXIII.] (HIER.) Claudius cesar 2. et Saturninus. Hic est Claudius, patruus Drussi, qui apud Magantiacum monumentum habet.

46. 2. [XXIV.] (HIER.) Saturninus 2. et Venustus. Eusebius sic: Petrus apostolus. cum primus Antiochiam ecclesiam fundasset, Romam mittitur; ubi evangelium predicans 25 annis, episcopus ejusdem urbis perseverat.

cendi in flierusolimam cum Barnabo adsumto A Tito, et contuli cum illis eugelium, quod predico in gentibus et reliqua. Ubi numerus ipse qua possuit recensendus est annorum. Scimus enim Petrum et Paulum apostolos anno post passionem Domini 38, id est ultimo Neronis anno, passos fuisse martirium, et beatum Petrum Rome 25 annis sedisse episcopalem cathedram, et 25 anni et 14 non 38 sed 39 faciunt. Sequitur ergo ut beatus Petrus eodem 14 post passionem Domini anno, quo eum in Hierusolimis alloquitur Claudius 98, quarto Claudi cesaris anno, Romam venisse credamus, simulque, nisi fallor, hac expositione Paulum apostolum eodem quo Dominus passus est et resurrexit. . . . 97 ad fidem venisse probatur. ] 41. 2. [XIX.] (HIER.) Julianus et Asprenas. Flaccus Acilius prefectus Egipti Judeos calamitatibus premit, B consentiente Alexandriæ populo et crebro adversus eos clamoribus personante, sinagogas quoque eorum imaginibus, statutis 98, aris et victimis polluit. Filo scribit in libro, qui et Flaccus, hec omnia se presente gesta, ob quæ etiam legationem ad Gaium ipse suscepit. (BEDA.) Berodes tetrarcha et ipse amicitiam Gaii petens, agente Herodiade sua uxore, Romam venit, sed accusatus ab Agrippa etrarchiam perdidit; fugiensque in Hispaniam cum Herodiade, merore periit [pro letitia in decollatione sancti Johannis baptiste].

[cod. in margine, Ciclus secundus dec. incipit indictione septima.]

42. 3. [xx.] (HIER.) Publicula et Nerva. Gaius Memmi Reguli uxorem duxit, impellens eum ut C uxoris suæ se patrem scriberet. (BEDA.) Philatus 99 in multas incidens calamitates et irrogante Gaio cohortatus 100 0° est, ut sua manu, qua Christum flagellavit, ipsa semet peremit. (HIER.) Gaius Petronio prefecto Syriæ precepit, ut Hierusolimis statuam suam sub nomine Jovis optimi et maximi poneret. Toto orbe Romano, sicut Filo scribit et Joseppus, in synagogis Judeorum statuæ et imagines et aræ Gaii cessaris consecratæ.

43. 4. [xx1.] (HIER.) Cesar. Plurimi nobilium a Gaio interfecti; sororesque suas, quibus stuprum intullerat, insularum exilio condemnat. Gaius jussit omnes exsules interfici.

44. 5. [xxII.] (BEDA.) Cæsar 101 et Julianus. Matheus in Judea predicans, evangelium scripsit. (CASS.) His consulibus, Cassiodoro teste, Gaius a protectoribus suis occiditur in palatio, anno ætatis suæ 24, mense quassi Julii. Cui Claudius successit

103

47. 3. [xxv.] (HIER.) Tiberius et Gallus. Marcus evangelista, interpres Petri, Ægipto et Alaxandria ordinatur Evodius. Christum predicat. Primus Antiochiae episcopus

48. 4. [XXVI.] (HIER.) Crispinus et Taurus. Agrippa rex Judeorum annis septem imperans, obiit; post quem filius suus Agrippa a Claudio in regnum constituitur. Prothetia Agabi, qua in actis 108 apostolorum famem in toto orbe dixerat futuram, sub Claudio expletur. Hæc Eusebius. [cod. in marg. Annus 15 Tiberii secundum cronicam Eusebii et Bedæ presbiteri.] Beda vero sic: Quarto anno Claudii fames gravissima, cujus Lucas meminit, facta est. › Hæc Beda. Lucas vero in actus apostolorum sic: In diebus illis supervenerunt ab Hierusolimis profheta Antiochiam, et surgens unus ex eis nomine Agabus, significavit per spiritum famem magnam futuram in universo orbe terrarum, quæ facta est sub Claudio. Discipuli autem, prout quisque habebat, proposuerunt ministerium mittere in Judeam fratribus; quod et fecerunt, mittentes al seniores per manus apostolorum Barnabæ et Pauli. Eodem autem tempore missit Hero les rex manuus, ut affligeret quosdam de ecclesia. Occidit autem Jacobum, fratrem Johannis, gladio. Videns autem quod placeret Judeis, appossuit apprehendere et Pctrum. Erant autem dies azimorum. Quem cum 3pprehendisset, missit in carcerem (Act. x1, 27-30; XII, 1-4), et reliqua. Sequitur Lucas: Segregate mihi Barnaban 103 et Paulum in opus, quod assumpsi eos (Act. xIII, 2). Beda sic (ad c. XIII): Paulus juxta ordinem historia 13 ano post paзsionem Domini apostolatum cum Barnaba Paulique D accipisse vocabulum, 14 autem anno post passiɔnem juxta condictum Jacobi, Cephæ et Johannis, ad gentium magisterium fuisse profectum. › Hæc Beda. De hac ergo ascensione sua in Hierusalem, postquam dixit, ut supra diximus (v. a. 35), post tres annos

VARIE LECTIONES.

q1. lege : quem. 95 5 in 1 ? 96 lege: Paulus. 97 supple anno. 98 lege : statuis. 99 in marg. sec. manu scribitur: Philatus vel de Ponto insula vel de regione qua fuit natus sic nominatus. 100 lege: coartatus. 101 Nomen Cæsaris litura deletum 1. 102 scriptum erat, ut videtur, actubus, sed emendatum est actis 1. manu sec. in marg. fol. 104. additur: Erat scenefactoria artis B. Scene Grece tabernacula ethimologiam ab umbrando ducentia, apud quos umbra scena dicitur, scenæ vel scenomata quasi umbracula sonant, quæ sugis lineis vel laneis seu ciliciis vel ex arborum frondibus aut virgultis componebantur. Beda. Non prohibuit Dominus providere et procurare humano more de crastino, sed ne quis propter ista Deo militet, ut in operibus suis non regnum Dei sed istorum adquisitionem intueatur, cum hec providere debemus, ut in militia regnum Dei, non ista cogitemus.

conversionis suæ in Ilier::salem vidisse Petrum, A
subjunxit: Deinde post annos quatuordecim ascendi
Hicrusolimam cum Barnaba, assumpto et Tito; et
contuli cum illis evangelium, quod predico in gen-
tibus (Gal. 11, 1) et reliqua. Et hoc est secundum
Lucain Statuerunt Paulus et Barnabas ut ascen-
derent, et quidam alii ex illis, ad apostolos et preshi-
teros in Hierusalem (Luc. xv, 2), et reliqua. Sequi-
tur ergo ut beatum Petrum non ante cundem 14.
annum post passionem Domini, quo cum Hieruso-
limis alloquitur Paulus, hoc est quarto Claudi ces-
saris anno, Romam venisse credamus. Ubi numerus
ipse, quem possuit sanctus Paulus, recensendus
est annorum. Scimus enim Petrum et Paulum
apostolos anno 38. [hoc est post annum passionis,
id est ultimo anno] Neronis, passos fuisse, et B
beatum Petrum Romæ 25 annis, mensibus 2, diebus
13, a 15 Kal. Februarii, quo cathedram tenuit,
usque 3 Kal. Julii, quo passus est, predicasse,
Viginti autem quinque anni Petri et 14 anni sancti
Fauli cum anno passionis Domini fiunt 39 anni.
Incarnationis ergo 45°, Claudi vero primo anno,
Jacobus frater Johannis, gladio decollatur ab Herode,
8 Kal. Augusti. Petrus autem anno secundo Claudi,
in diebus azemorum in carcerem mittitur, id est
quando Herodes, qui et Agrippa, ab angelo percu-
titur. Sanctus vero Petrus anno 14 passionis, hoc
est 4 Claudi, juxta cronicas, 13 Kal. Februar.
Romæ cathedram tenuit. (HIER.) Claudius de
Britanis triumphavit et Orchadas insulas Romano
adjecit imperio.

[ocr errors]

49. 5. [XXVII.] (HIER.) Vinicius et Cornelius. Domitius orator clarus, qui sub Nerone abundantia cibi in cena obiit. Clodius Quirinalis rethor Arelatensis Rome insignissime docet. Inter Theras et Therassiam exorta est insula habens stadia 30.

[Cod. in margine, ad oram num. 50, 51, 52, Ciclus solaris incipit, sic semper concurrentes incurrunt in unoquoque ciclo solari sicut in isto. [Annus passionis Domini secundum cronicam Eusebii et Bede.]

[Annus 15 Tiberii juxtà Dionisium.]

50. 6. xxvI.] (HER.) Assiaticus et Cornelius. Descriptione Romæ facta, inventa sunt civium Romanorum 69 centena et 44 milia. Tracia in provinciam redigitur.

51. 7. [xxix.] (HIER.) Tiberius 2 et Vitellius. Sub procuratore Jude Cumano, in diebus azymorum, tanta est Hierusolimis orta seditio, ut in portarum exitu, populi corruente, 30 10%. Judeorum corruerint.

52. 8. [xxx.] (HIER.) Vitellius 2 et Publicola. Palemon Vicetinus insignis grammaticus Romæ habetur, qui quondam interrogatus quid inter stillam et gultam interesset: Gutta, inquit, stat, stilla cadit.

10 supple: milia.

C

53. 9. [xxxI.] (ER.) Veranus et Gallus. Antonius Liberalis Latinus rethor gravissimas inimicitias cum Palemone exercit. [Claudius omnes Judeos discedere a Roma precepit, ut Josephus dicit] (121).

54. 10. [xxxn.] (HIER.) Vetus et Nervilianus. Fame facta in Græcia, modius sex dragmis venundatus est.

55. 11. [xxxIII.] (BEDA.) Claudius et Orfitus. Magra famis Romæ. Marcus evangelium quod Romæ conscripsit, Petro mittente Ægipto predicat.

56. 12. [XXXIV.] Silvanus et Silvius. Claudius Felicem procuratorem Judeam mittit, apud quem Paulus apostolus accusatus, in defensionem sui perorat. Resurrectio Christi 5 Kal. Aprilis, luna vigessima prima, secundum Dionissium.

57. 15. [xxxv.] Tiberius 3 et Antoninus. [Lazarus et episcopus Cypri obit secunda morte, dum 24 annis inter duas vixit mortes, Ammulario (122) teste.] (HIER.) Sub Felice procuratore in Judea exteterunt multi, qui populum suis persuasionibus deciperent iniquis. Et Ægyptius quidam pseudoprofhetis fuit, qui plurimos sibi associans, in ipso magnarum rerum conatu, per exercitum Felicis opprimitur; ut scribit Josephus, consentanius apostolorum actibus, in quibus Paulo dicitur a tribuno: Nonne tu es Ægyptius, qui ante hos dies concitasti et eduxisti in desertum quatuor milia virorum ? »

58. 14. [xxxvi.] (Jos. Ant. Jud. xx, 10.) Silanus et Otho. Agrippina, ejus uxor, postquam Claudium veneno occidit, ut filium suum Neronem faceret regem, missit repente Burrum militiæ principem cum tribunis potentibus ad castra; et ductus, adoratus est more principis, his consulibus, teste Casiodoro. Sic Claudius in palatio, anno 64 ætatis obiit, mense quassi Martio. Et Nero imperium suscepit.

Romanorum 6. Nero regnavit 14 annos, menses 7, dies 28, hoc est usque Kal. Decembris, in anno 39 post passionem Domini.

59. 1. [xxxvII.] (HIER.) Silanus 2 et Antoninus. Huj is avunculus fuit Gias Caligula. Felice regnante in Judea, seditio orta est in Cesarea Palestina, et magnam Judeorum multitudinem perdidit. [Linus corepiscopus sub Petro apostolo exteriora curavit per annos undecim, menses tres.]

60. 2.xxxvII.] (HIER.) Marcellinus et Aviola. Festus successit Felici, apud quem presente Agrippa rege [cod. in margine, Ciclus 3. dec. incip.] Paulus apostolus religionis suæ rationem exponens, vinctus Romam mittitur; his consulibus teste Cassiodoro.

[blocks in formation]

VARIE, LECTIONES.

[blocks in formation]

647

61. 3. [xxxix.] (HIER.) Nero et Vetus. Probus A non. Et hanc esse matrem Jacobi et Josetis, id est Rome eruditissimus grammaticus.

62. 4. [XL.] (HIER.) Nero 2. et Pisso. Statius Ursulus Tolosensis celeberrime in Gallia rhetoricam docet.

63. 5. [XLI.] (HIER.) Nero 3° et Mesala. Nero matrem suam Agrippinam et sororem patris interfecit. Terrimotus Rome et defectio solis.

cum

64. 6. [XLII.] (Hier.) Nero 4. et Cornelius. Nero tantæ luxuriæ fuit, ut frigidis et calidis labaretur ungentis. Festo procuratori Jude succedit Albinus. (BEDA.) Jacobus filius Alphei, frater Domini, 30 annis post passionem Hierusolimorum rexisset ecclesiam, octavo Kal. April., sancto die paschæ, a Judeis lapidatur, vindicantes in eo, quod Paulum interficere non potuerunt. [B. super actus apostolorum: Constat quod beatus Jacobus 30° post passionem Domini anno suum consummavit martyrium. Petrus 38° id est ultimo anno Neronis passus est, et Petrus in secunda sua scripsit epistola : « Certus sum quod velox sit depositio tabernaculi mei, secundum quod et dominus noster Jesus Christus significavit mihi per relevationem 195. Beda : Unde, patet, imminente passione hanc scripsit epistolam, cum multo ante Jacobus migravit ad Dominum 106.] Quoniam itaque octavo Kal. April. in pascha passus sit Jacobus, et hoc in anno 30 post passionem factum est, juxta totam æclesiam atque omnes historicos satis apparet quod sexto Kal. April. surrexit Dominus. Hic itaque annus 5 Neronis ratione temporis, secundum vero falsam supputationem Olympiadum, ejus est septimus, in quo antea juxta Bedam ac Theophilum in octavo Kalend. April. Dominum resurrexisse narravimus. Resurrectionem enim Christi in hoc anno octavo Kal. Aprilis sanctus Beda sic putat, propter supputationem iniquam cronicae 107 Eusebii, et post eam suam cronicam composuit ab incarnatione Domini, sicut ipse dicit. Jacobo vero passo, in tronum ejus successit suus frater Simeon qui et Simon adsumitur. Ili fratres Domini dicuntur, quia mater eorum Maria, uxor Alphei, soror erat Mariæ, matris Domini. Quam Mariam Cleopæ dicit Johannes, vel quod Alpheus Cleopas, vel post natum Jacobum defuncto Alpheo Maria nupsit Cleope, cui Symeonem filium genuit; qui Cleopas fuit frater Josephi. [Hieronimus (adv. Helvidium Op. IV, 11, p. 138) : Ipsa etiam Maria est, que Jacobi minoris scribitur mater, fuit uxor Alphei et soror matris Domini; quam Mariam Cleopa Johannes dicit, a patre, vel a gentilitate familiæ, vel alia causa, vel binomia fuit. Fratres Domini appellantur filii materteræ ejus Mariæ, qui antea non credentes, postea crediderunt; vel unus eorum statim credidit alii diu

108

B

Maria Cleope, uxorem Alphei, hanc dictam Mariam Jacobi minoris; quæ est mater Jacobi et Joseph secundum Matheum.]

65. 7. [XLIII.] (HIER.) Pius et Tupilianus. Nero Rome cithara contendens.

66. 8. [XLIV.] (OROS. VII, 7) Macrinus et Gallus. Nero retibus aureis piscaretur, quæ funibus purpu reis extrahebantur. Ante mensam Neronis fulmen cecidit.

67. 9. [XLV.] Crassus et Bassus. Marcus evangelista carne exuitur sancto die paschæ, 7 die Kalend. Maii, ut legitur in martirologio : ‹ Marci evangelizæ nativitas 7 Kal. Maii. › — (Euseb. Hist. eccl. 11, 15, 16.) Hic discipulus et interpres sancti Petri apostoli, rogatus Romæ a fratribus, scripsit evangelium; quod quanto ceteris tardius inchoavit, tanto in longiora scribendo tempora porrexit. Ab initio enim evange licæ predicationis, quod per Joannem factum, cepit, usque ad tempus quo apostoli predicavere pervenit. Quod cum Petrus audisset, probavit, et eclesiis legendum sua auctoritate edidit. Quo evangelio assumpto, idem Marcus, mittente Petro, perrexit in Ægyptum, et primum Alexandriæ Christum nuntians, constituit æclesiam. Erat autem tanta doctrina vitæque continentia, ut omnes sectatores Christi ad exemplum suum cogeret. Cujus Petrus in prima epistola meminit (v, 15), Romam nomine Babilonis nominans Salutat vos quæ est in Babilone collecta, et Marcus filius meus. Quique constitutis et C confirmatis æclesiis per Libiam, Maricam, Hammonicam, Pentaopolim, Alexandriam atque Egyptum universam, ad ultimum tentus est a paganis [Bedæ mart.] qui remanserunt in Alexandria. Qui videntes eum missas facientem, die sancto pascha, 7 Kal. Maii, misserunt funem in collum ejus, et trahebant eum ad loca Bucoliæ quæ erant juxta mare sub rupibus, ubi erat æclesia constructa, defluebanique carnes ejus [in terram], ac saxa inficiebantur sangine. Vespere autem facto, misserunt eum in carcirem, ubi circa mediam noctem primo angelica vissitatione confirmatus est. At mane, dum tracheretur ad loca Bucoliæ, gratias agens [et dicens]

[ocr errors]

Domine, in manus tuas cominendo spiritum meum, obiit, et sepultus est in loco lapidis excissi cum gloria, a viris sanctis, octavo anno Neronis. Hæc in martirologio. Quod autem nostrum, non Ebreorum pascha celebravit, Marcus testis est, et etiam Beda super acta apostolorum ita: «Constat jam apostolum Petrum Rome die dominico resurrectionis domini nostri Jesu Christi pascha celebrasse. Constat etiam hoc, evangelistam Marcum ab co missum docuisse in Ægypto. Hæc Beda

VARIE LECTIONES.

103 lege revelationem. 106 Hæc sec. manu in marg. inferiore fol. 105, scripta sunt ibique sequuntur Beatus Petrus secundum gesta pontificum ordinavit duos episcopos, etc. quæ infra ad a. 71. iterum scripta sunt. 107 e postea additum esse videtur 1. 108 in margine sec. manu. A verbis fratres Domini eadem manu, sed-alio atramento.

[ocr errors]

(Retract. ad. c. xx1). Quoniam igitur indictione A curis seculi deditus reperiaris, sel solummodo ac

decima incepit primus annus Neronis, in 22. anno

post passionem, et indictione tertia, octavus ejusdem anuus finitur, in anno 33. post passionem, in quo 7. Kal. Maii Dominico die pascha passus est Marcus, et pagani carnes ejus in terram radiebant, lamen adhuc spiritum retinens usque mane nonne emical, quod Christus 6. Kal. Aprilis resurrexit a mortuis ?· Pascha enim. 7. Kal. Maii non ante vel post predictum annum quam 92 annis habetur. - (HIER.) Post Marcum evangelizam primus Alexandrinæ æclesiæ ordinatur episcopus Anianus, qui prefuit

annis 22.

110

109

[ocr errors]

orationem et predicare populo vacare stude. » — Petrus 113 ordinavit duos episcopos. Linum et Cletum, qui presentialiter omne ministerium sacerdotale in urbe Roma populo vel supervenientrum exhiberent. Beatus 11 autein Petrus ad orationem el predicationem populum erudiens vacabat.-(Lib. pont.) Linus fuit tempore Neronis, a consulatu Saturnini et Scipionis usque ad Capitone et Rufo consulibus; martirio coronatus et sepultus juxta corpus beati Petri in Vaticano, 9. Kal. Octobris. Cletus fuit temporibus Vespasiani et Titi, a consulatu Vespasiani 118 7. in Domitiano 116 5. usque ad Domitiano 117 et Rufo consulibus, passus et sepultus 6. Kal. Maii juxta corpus beati Petri in Vaticano. Clemens

68. 10. [XLVI] (HIER.) Silanus et Paulinus. Perscus obiit anno ætatis 29. Thereme a Nerone ædificatæ quas Neronianas appelavit. Nero Rome in cita- B fuit temporibus Galbé et Vespasiani, a consulatu rizarum agone contentens cunctos superat. M. Anneus Lucanus Cordubensis poeta, in Pissoniana conjuratione deprehensus, brachium ad seqandas venas prebuit medico. Nero ut similitudinem Troia ardentis inspiciret, plurimam partem Romanæ urbis accendit. In Assiæ tres urbes terræ motu conciderunt, Laudacia, Hiarapolis, Colasse. Albino succedit Florus, sub quo Judei contra Romanos rebellaverunt. Junius Gallio, frater Senice, egregius declamator, propria se manu interfecit. Non est acta ante Neronem in suam presentem

rente.

deffe

69. 41. [XLVI} (HIER.) Censinus et Apuleius. Duæ tantum sub Nerone provinciæ factæ, Pontus Polemiacus et Alpes Cottie, Cottio rege defuncto. Multi nobilium Rome a Nerone interfecti. Nero in Olym piade coronatur. Cericas, citharistas, tragados, aurigas vario certamine superans.

70. 12. [XLVII] (HIER.) Capito et Rufus. L. Annius Seneca Cordubensis, preceptor Neronis et patruus Lucani poetæ, incisione venarum et veneni baustu periit. Rursum Nero Sthimia, Phithia, Actia celeLrans, inter cericas, tragœdos et citharizas coronatur. Linus his consulibus passus 9. Kal. Octobris. Cletus corepiscopus successit annis 12, m...] 71. 13. [XLIX] (HIER.) Italicus et Turpilianus. Nero in expensas centias centena milia decretu senatus annua subministrat. Nero cum ceteris viris insignibus et Octaviam uxorem suam interfecit, Cornutumque filosophum et preceptorem Persii in exilium fugat 12. Musonius et Plutharchus filosofi clari. Petrus, sicut in gestis pontificum habetur (in quibusdam codd.), Clementem episcopum consecravit, eique cathedram et omnem eclesiam disponendam commisit, dicens: Sicut mihi gubernandi tradita est a domino meo Jesu Christo potestas ligandi solvendique, ita et ego tibi committo, ut ordinans dispositores diversarum causarum, per quos actus eclesiasticos profligatus, tu minime in

C

D

Tragali et Italici usque ad Vespasiano nono et Tito.
[Cod. in marg. Prima persecutio æcclesiæ.
72. 14. [L] (HIER.) Silvanus et Otho. [His consu-
libus, teste Cassiodoro, Nero Petrum et Paulum et
sese interfecit.] L. Annius Melas, frater Senecæ et
Callionis, bona Lucani poetæ filii sui a Nerone pro-
meretur. (BEDA.) Primus Nero super omnia scelera
sua etiam primam persecutionem in Christianos
facit, in qua una die beatus Petrus crucifigitur et
Paulus gladio ceditur, [anno 38. post passionem].
(HIER.) Contra Judeos, qui Cesti Florii avaritiam
non ferentes rebellant, Vespasianus magister mi-
litie a Nerone transmittitur. Vespasianus multas
urbes in Judea capit. Flavius Josephus scriptor
historicus, dux belli Judeorum, cum a Romanis
interficiendus esset, Vespasiano predixit de morte
Neronis et ejus imperio.

Leo secundus, successor Agathonis papæ, in sua decretali epistola sic: Si autem Petrus princeps apostolorum adjutores sibi scivit Linum et Cletum, non tamen potestatem pontificii, animas ligandi vel solvendi normam, eis tradidit; sed Clementi successori suo, qui se lem apostolicam post eum et potestatem pontificalem, tradenti sibi beato Petro apostolo, tenere promeruit. Linum nanque et Cletum nihil legimus umquam egisse ex pont ficali ministerio potestative, sed quantum eis a beato Petro precipiebatur, tantum solummodo agebant Hac Leo papa. Clemens ergo papa primus post petitionem Romanam æclesiam tenuit, vel cum Lino et Cleto sicut cum Petro fuerat. Post Petrum, immo etiam cum Petro, primus papa sanctus Clemens Romanam regit ææclesiam, ipso ita teste. Decretalis epistola Clementis Romani pontificis: Clemens Romanæ æclesiæ presul, Jacobo karissimo Hierusolimarum episcopo (epist. 2, LABB. Conc. 1. p. 50). Quoniam, sicut a beato Petro apostolo accepimus, omnium apostolorum principe et patre, qui claves regni celestis accepit, æqualiter tenere debemus de VARIE LECTIONES, 109 lege: Thermæ. 110 lege contendens. 111 lege: presentiam. guntur 1, v. a. Petrus vero supra. a. 64. 64. 115 Vespani 1. adōiano 1.

119 fugati 1. 113 Eadem supra le110 lege: et Domitiani. usque

117

PATROL. CXLVI.

21

tales eligantur officia, qui ante ordinationem conjuges suas reliquerunt. Quod si post ordinationem ministro contigerit propriæ invadere cubile uxoris, sacrarii non intret limina, nec sacrari portitor fiat, nec altare contingat, nec ab offerentibus holocausti oblationem suscipiat, nec ad Dominici corporis portionem [accedat], aquam sacerdotum manibus porrigat, ostiam forinsecus claudat, minora gerat officia, urceum sane ad altare vel calicem non suggerat. Si forte quispiam prespiter sive diaconus sacrarii vel velum vendiderit, noverit se Judæa Scariothis suscepturum penam. Et postea ita concludit Clemens His ergo bene parete 119 sententiis; ne quis hæc precepta minime credat implenda, et B judicii Dei ignis æterni tormenta sustineat, qui æclesiastici operis sacra neglexerit. Hæc ergo, frater Jacobe, de ore sancti Petri jubentis audivi. Si quis hæc precepta non integra custodierit, sit anathema usque ad adventum domini nostri Jesu Christi. Hæe precepta a sancto Petro apostolo accepi, et tibi, karissime frater Jacobe, insinuare curavi, ut servari omnia precipias sine macula. Si quis audierit te, utilis minister erit Jesu Christi. Qui autem non audierit te, immo loquentem Dominum per te, ipse sibi damnationem adquirit. Omnipotens Deus, karissime frater, sua te protectione custodia!, atque ad celestis remunerationem patriæ cum multiplici animarum fructu perducat. Deus te iterum iterumque incolomem custodiat, reverentissime frater. Amen. » Alia decretalis epistola Clementis Romani episcopi, successoris Petri (epist. 3, ib., p. 53): ‹ Cłemens urbis Romæ episcopus, et reliqua. Et infra sic:

sacramentis quæ geruntur in sanctis, te ex ordine A Ministri altaris prespeteri sive diacont aa Dominica nos decet instituere. Tribus enim gradibus commissa sunt sacramenta divinorum secretorum, id est prespetero, diacono et subministro; hi cum timore et tremore reliquias corporis Dominici debent custodire fragmentorum, neque putredo in sacratio, et neque agatur negligenter, nec portioni corporis et sanguinis Domini gravis inferatur injuria. Communio enim domini nostri Jesu Christi si negligenter agatur, et non curat admonere officia, gravi anathemate perculsus, pro judicio digna humiliationis plaga feriantur. Certe tanta in altari holocausta offerantur, quanta populo sufficere debent; quod si remanserint, in crastinum non reserventur, scd cum timore et tremore clericorum consumantur. Qui autem residua corporis Dominici, quæ in sa crario relicta sunt, consumunt, non statim ad communes accipiendos cibos conveniant, nec putent sanctæ portioni commiscere cibum, qui per aquaticulos digestas in secessum defunditur. Si igitur mane Dominica pars porrigatur, usque ad sextam jejunent ministri, qui eam consumpserint; et si tertia vel quarta hora acceperint, jejunent usque ad vesperum. Sic secreta sanctificatione æterna custodienda sunt sacramenta. De vassis sacris sane ita gerendum est: Altaris palla, cathedra, candelabrum et velum, si fuerint vetustate consumpta, incendentur; quoniam non licet ea quæ in sacrario fuerunt male tractari; sed incendentur. Cineres quoque corum in Babtisterio inferantur, ubi nullus transitus habeatur, aut in pariete vel in fossis pavimentorum jactentur, ne introeuntium pedibus inquinentur. Nemo per ignorantiam clericus palla mortuum credat obvolvendum, vel scapulas operiere diaconus velit, de his quæ fuerint in altare. Qui fecerit vel leviter, si diaconus, triennio et sex mensibus a Dominico erit altari, gravi percussus anathemate, removendus. Quod si clericos prespiter non admonucrit, 10 annis et 5 mensibus excommunicatus sit. Qui non docuit eos de his, et postea cum grandi humilitate matri reconcilietur ecclesiæ. Pallas vero et vela sanctauarii 118 diaconi cum bumilibus minisiris intra sacrarium lavent, ne forte puivis Dominici poris foras extra sacrarium male decidat, sindone foris delata, et erit hoc operanti peccatum; ideo in sacrario ministris precipimus cum omni diligentia custodire. Pelvis nova, munda, cui nihil aliud tangat ad Dominici altaris [cultum], ubi palæ laventur. Vela autem non ipsa, sed in alia laventur. Precipimus etiam, ne extra æclesiam sive laico de fragmentis oblationum ponatur ad mensam. Unde scis tu, qui passim sacrarii panes indignis impendis, unde nosti, si a mulieribus mundi sunt hi quibus impendis? Hinc et David, interrogatus ab Abimelech sacerdote, cum se mundum ante triduum profiteretur a muliere, panes propossitionis manducavit.

[blocks in formation]

C

De quibus et beatus Petrus, instructor et ordinator noster, Et paulo post: Hæc apostoli a Domino acceperunt et nobis tradiderunt. Hæc nos docemus, vobisque hæc omnibus absque reprehensione tenere et docere, quibus agendum est, mandamus. Et post Dominus noster Jesus Christus mittens discipulos suos, precepit nobis, in quacumque civitate intraveritis, dicite: Pax huic domui, › et reliqua. Alia epistola: «Clemens Romanæ urbis episcopus karissimis fratribus Julio et Juliano, et reliqua. Alia epistola (epist. 5, ib., p. 61): D‹ Dilectissimis fratribus et condiscipulis Hierusolomis, cum karissimo fratre Jacobo episcopo habitantibus, Clemens episcopus, et reliqua. Hæc dixit sanctus Clemens. Sanctus ergo Clemens non Lantum successor beati Petri fuit, sed etiam vivente Jacobo, novem annis ante passionem Petri, Romanam cathedram tenuit, juxta scripturam et deinde post Petrum 21, id est 12 cum Cleto vel cum Linio et Cleto, et 9 annos post eos, usque dum in exilium missus est. Si sanctus Clemens papa fuit tunc, quando decretalem istam epistolam sancto Jacobo conscripsit. Nullius autem legitur decretalis VARIE LECTIONES.

[ocr errors]
« VorigeDoorgaan »