cos Parisienses, et multi submersi fuerunt in Se- A quana.

1230. Facta est discordia inter regem Francia et Petrum, comitem Britanniæ, et fuit rex cum tota nobilitate Francorum et Britannorum, et iterum facta est pax inter regem et comitem. Eodem anno facta est discordia inter comitem Campania et Philippum comitem Boloniæ, et comitem Robertum, et alios nobiles Francia, qui transierunt Matronam, et combusserunt totas villas de Sparnaco, de Virtutibus et de Sesanna, et fugarunt comitem Campaniæ, et in reditu obsederunt castra de.... et de Fimes, et ceperunt ea, et succensa est turris de Fimes. 1253. Obiit Philippus, comes Boloniæ, et in die quadragesimo post comes Robertus, dominus Branæ, obiit, et succedit Joannes filius ejus.

1238. Comes Campaniæ, comes Britanniæ, dux Burgundiæ, et alii nobiles Franciæ ierunt ultra mare contra paganos, et capti fuerunt comes Barri, et comes Montisfortis.

B

1239. Obiit Henricus de Brana, archiepiscopus Remensis.

1242. Facta est discordia inter regem Francia et comitem de Marchia, et rex Franciæ cum maxima nobilitate Francorum ivit in Marchiam, et cepit oppida multa, et iterum facta est pax inter regem et comitem. Eodem anno desponsavit Joannes, comes Branæ, filiam Erchembaldi de Borbonio.

1245. Celebrata est sancta synodus Lugdunensis a Domino Innocentio papa IV, in ecclesia S. Joannis, et Fredericus cassatus, et rex Franciæ cruce signatus.

1246. Translatum est corpus sancti Evodii in monasterio Castri Branæ per venerabiles Patres Suessionensem et Laudunensem episcopos, procurante domno Gerardo abbate dicti loci, in capsam quam fecit idem Girardus fieri, astante plebis multitudine copiosa.

CATALOGUS ABBATUM FISCAMNENSIUM.

Ab anno circiter æræ Christianæ millesimo, ex veteribus schedis exscriptus et deductus ad nostram usque ætatem.

(Labre. Biblioth. ms. I, 328.)

1. Willermus abbas monasterium rexit per an- C nos 29, in eodem sepultus, in capella S. Mariæ Magdalena.

II. Joannes Dalye, Italia progenitus, Hierosolymam profectus, ibique diu detentus in carcere, ad monasterium rediit, obiitque anno 51, sepultus in capella B. Joannis Baptistæ.

III. Willermus la Pucelle, Bajocensis diœcesis, Bajocensis archidiaconus, postea Cadomi monachus, tum abbas Fiscamnensis electione Guillelmi regis, maximam ecclesiæ partem complevit : præfuit annis 29, sepultus in capella B. Mariæ Virginis.

IV. Rogerus, apud Argentias ortus in diœcesi Bajocensi, rexit annos 31 monasterium, de prædecessoris sui absentia desolatum, sepultus in capella S. Martini.

V. Henricus de Suilly, ex sorore regis Angliæ Henrici progenitus, dominus et hæres fuit de Suleyo: moritur anno suæ ordinationis 49, sepultus in capella S. Petri.

VI. Radulfus, ortus apud Argentias in diœcesi Bajocensi, medietatem navis ecclesiæ, et duas turres acervorum construxit; rexit annis 30, sepultus prope altare S. Taurini, sub tumba ærea a solo elevata.

VII. Aigardus, Radulfi nepos et discipulus, in eadem villa progenitus, rexit annos tantum duos et dimidium, sepultus in capella S. Nicolai. Portionem vini tertia parte monachis auxit.

VIII. Ricardus Morin, apud Palues natus in diœcesi Rotomagensi, vir valde simplex, post annos quinque coactus resignavit. Per Romanum nomine legatum post aliquas dissensiones electus est successor. Sepultus est in capella S. Martini.

IX. Guillelmus Vaspail, ex priore S. Audoeni Rotomagensis electus, natus prope Cadomum in villa Ros. Bajocensis diœcesis, vir apprime litteratus, rexit annis 31. Vocatus ad concilium contra Fridericum imperatorem, ab eo cum aliis incarceratus pecuniaque redemptus ad monasteriu:n rediit. Misit Parisius scholasticos bonos et famosos quibus se bene monetalem [præbuit]. Sepultus in capella B. Mariæ versus capellam Sancti Andreæ.

X. Ricardus de Treigoz, apud villam ejus nomiD nis ortus in diocesi Constantiensi, præfuit annis 26, sepultus in capella B. Mariæ ad sinistram par

tem.

XI. Guillelmus de Putot, natus apud villam Putot Bajocensis diœcesis, præfuit annis 12; sepultus in capella S. Andreæ versus capellam B. Mariæ.

XII. Thomas, in episcopatu Constantiensi apud S. Benedictum in Umbris natus, primus fuit apud Romanam curiam personaliter confirmatus, licet monasterium Fiscamnense ad eam nullo modo pertineas rexit annos decem et dimidium; sepultus in capella S. Joannis ad dextram.

XIII. Robertus de Putot, ortus apud Putot in

Bajocensi. Floret suo co monasterium in disciplina A ubi quotidie missa matutinaiis celebratur, ad dextram partem.

religiosa. Præfuit annis 19; sepultus inter capellam S. Andreæ et capellam S. Joannis Baptistæ. XIV. Petrus Rogerii, de diœcesi Lemovicensi, in sacra pagina solemnis doctor et prædicator valde nominatus, vir sapiens. Post multos annos ad Ecclesiam Attrebatensem translatus, ac paule post Cenomanensis, tum Rotomagensis creatus episcopus, tandem cardinalis, denique Nonis Maii 1342 pontifex Avenione creatus est, Clemens VI appellatus. Moritur Avenione.

XV. Philippus, natione Burgundus, prior de Longavilla, apostolica auctoritate vocatus, sedit tres menses, benedictione non suscepta mortuus est.

XVI. Robertus de Brechio, Bajocensis diœcesis, de suburbano Brechi, rexit annos duos, menses B novem; sepultus ante altare S. Taurini ad lævam prope parietem.

XVII. Guillelmus Bourget, de villa Cadomi, Bajocensis diœcesis, rexit annos duos. Sepultus ante altare S. Taurini ad lævam, prope parietem.

XVIM. Guillelmus Chouquet, de civitate Bajocensi ortus, rexit annos novem. Sepultus ante altare, ubi quotidie celebratur missa matutinalis ad lævam prope parietem.

XIX. Nicolaus de Vernel alias de Hauteil, olim abbas S. Medardi Suessionensis, per Clementem VI translatus. Durus in subditos vassallos et monachos, a quibus in Romana curia citatus, resignavit post annos 14 regiminis. Moritur Avenione.

XX. Joannes de Grangia, Lugdunensis diœcesis, de vico Grangia, abbatiam fortificari fecit. Gratiosus regi translatus in episcopatum Ambianensem post annos 15 regiminis; fit cardinalis.

XXI. Philippus du Fossé, rexit annis 9; sepultus

C

XXII. Petrus Corvesye, natus in episcopatu Rotomagensi, villa Rivilla, millibus quinque distante ab hoc monasterio, rexit annos novem; sepultus est in capella S. Petri ad lævam prope parietem.

XXIII. Estodus de Estoutevilla, in jure canonico doctor egregius, missam clericorum fundavit et choristas, rexit an nos 33 ;sepultus in navi ecclesiæ, humili sepultura contentus.

XXIV. Ægidius de Duremort rexit annis 22. XXV. Joannes de Hanella annis 25; sepultus in navi ecclesiæ.

XXVI. Joannes Ballue annis 12.

XXVII. Antonius de la Haye, ex regali prosapia, sacræ paginæ professor, rexit annis 10. Cui successit Antonius Ruffi, abbas S. Georgii de Boquervilla, prope Rothomagum, theologia professor eruditissimus, a tola communitate, uno excepto, creatus: sed rex Franciæ prævaluit.

XXVIII. Antonius Bouyer abbas, qui, licet natus ex humili ioco, abbas fuit S. Audoeni et hujus loci, et archiepiscopus Bituricensis et cardinalis; rexit annis 15.

XXIX. Hadrianus de Boisy rexit annis 5; presbyter cardinalis commendatarius post electos. XXX. Joannes de Lorraine annis 26, mensibus 8. XXXI. Carolus de Lorraine, cardinalis. XXXII. Ludovicus de Lorraine, cardinalis a Gui sia.

XXXIII. Franciscus de Joyeuse, cardinalis. XXXIV. Henricus de Lorraine, archiep. Remensis. XXXV. Henricus Borbonius, princeps ep. Metensis.

CIRCA EUMDEM ANNUM.

BRUNO

MAGDEBURGENSIS CLERICUS.

IN BRUNONEM

NOTITIA HISTORICA ET LITTERARIA.

(PERTZ, Donum. Germ. Script. tom. V, pag. 327.)

Bruno, natione Saxo, Magdeburgensis Ecclesiæ D præcipuus auctor. a. 1075 cum reliquis principibus clero ascriptus (1), familiaris (2) fuit Werinheri archiepiscopi, qui belli inter Heinricum IV regem el principes Saxoniæ exorti una cum Ottone duce

(1) C. 58, 39, 40.

sponte sua regi se tradidit, et postquam in patriam redux, a. 1077 Rodulfum Suevorum ducem in regnum elevaverat, a. 1078 ex pugna. Melrichestadensi NOTE.

(2) C. 38 et 52.

giensi complexus, hac epigrapha: Finit de bello Saxonico; et fine Henrici quarti 19 Julii anni 1500, per fratrem M. S. Tunc priorem. Gratia Deo. Foll. 74-83 alius codex legendas de S. Antonio exhibet. Scriptor multis compendiis usus, textum in universum qualem repererat fideliter et accurate secutus, nonnulla tamen haud bene intellexisse et in formis nominum propriorum suum potius tempus expressisse videtur. Capitum initium littera rubra indicat;

Ib.) Chronicon Magdeburgense, cujus codex in membrana scriptus anno 1600 a Marquardo Frehero ad Meibomium transmissus (16) et postea tomo II. SS. Germ. Meil:omii typis evulgatus est, omnia quæ

profugus inter rusticorum manus occubuit. Cui anno A cripta, foll. 66-73 excerpta ex Ekkehar o Urau1079 Hardwigo archiepiscopo suffecto, Bruno ad Werinherum Merseburgensen episcopum, patroni sui defuneti amicum et in omnibus quæ pro re publica egerat socium, se contulit, et in familiam episcopi receptus (3), domino suo dilectissimo gratum animum ostensurus, anno 1082 (4) quod optimum poterat, librum de bello Saxonum cum Heinrico obtulit. Ejusmodi donum viro quem Thietmari libros manibus trivisse novimus (5) gratum et acceptum fuisse, facile creditur. Bruno breviter et veraciter sicut ab his qui rebus interfuerant cognoscere poterat scribendum sibi proposuit (6). Ipse quidem duorum episcoporum, qui magna pars belli erant, consilio opereve (7) adjutor, quæ cum ipsis (8) aliisque non solum Saxonum sed et Heinricianarum B inde a pagina 288 usque ad p. 319 leguntur, præter partium principibus (9) collocutus compererat, quæve ipse præsens viderat (10) vel in publicis indubitatæ fidei scriptis (11) legerat, memoriæ tradidit. Nec fidei ejus in universum officit, quod patriæ amore et odio servitutis ductus acrius in Heinricum invehitur (12), cum in tanta rerum commotione vir nulli parti addictus vix ac ne vix quidem reperiri potuerit, et noster scelera ab Heinrico juvene (15) perpetrata vel a familiaribus ejus se accepisse profiteatur. Heinrici res cum Gregorio VII non nisi quantum ad bellum Saxonicum faciebant attigit, et summum pontificem patriæ semper posthabuit. Bellum igitur civile, quale nondum compositum Saxonum principibus apparuit, Bruno scribendum sibi proposuit. Eminet liber documentis authenticis insertis, scribendi ratione vivida, aliquoties faceta et jocosa (14), stylo simplici, sententiis rhythmo quodam præditis et haud raro in eosdem Sonos exeuntibus, et licet adversæ partis scriptoribus Ekkehardo Uraugiensi (15) et aliis minime placere potuerit, apud posteros tamen haud parva auctoritate gavisus esse videtur, cum maxima ejus pars sæculo XII exeunte ab annalista Saxone, et sæculo xvi ineunte ab auctore Chronici Magdeburgensis transcripta sit. Sed unus tantum libri codex exstat, in monasterio Veteris Cellæ sæculo xv exeunte exaratus, unde editiones Freheriana, Struviana et nostra fluxerunt. Servatur hodie.

1.) In bibliotheca universitatis regiæ Lipsiensis numero 1323 insignis, chartaceus in 4-foll. 2-55 Brunonem, foll. 55-66 quædam ex Platina trans

(3) Præfatio.

C

21 lineas paginæ 313 et tres lineas paginæ 314, ex capitibus Brunonis 1-41, 44-47, 52-58, 60-65, 68, 74-102, 117, 121-131, documentis scilicet plurimis prætermissis, petivit. Textus in minimis etiam tam presse ad lectionem codicis 1 accedit, ut non ex co quidem sed ex communi cum eo fonte fluxisse cen sendus sit. Sunt enim loci nonnulli, quibus utrius, que scriptores idem vocabulum diverse intellexisse et expressisse patet, c. g. cap. 40, ubi Lipsiensis lectio ymmo ex Magdeburgensis nimio emendanda erat. Cum autem alia in utroque eodem modo peccentur, e. g. cap. 56, ubi uterque ex fonte jam corrupto Ekkiberti marchionis nomen Erribertum effert, gratulandum est, quod in textu restituendo

cpe

2) Annalista Saxonis uti licet. Qui annis 10671682 plurima ex Brunonis capitibus 1, 5, 16, 2-15, 17-31, 32, 31, 33-47, 52, 47-51, 53-56, 64, 57, 58, 60-63, 65-68, 70-74, 82-88, 75, 74, 76-78, 80, 79, 81, 89-97, 99-101, 96, 101-103, 76, 77, 104-116, 98, 117-123, 122, 123-131 narrationi inserens, codicis sæculi XI aut XII, quo usus est, lectionem haud raro optimam, nec non et sententias aliquas quæ in codicibus 1 et 1 b. communi fato exciderunt, servavit. Quarum tamen nonnisi eas quas aperte sensus requirebat, quasve minime ex aliis annalistæ fontibus, Ekkehardo præcipue Uraugiensi, cujus pauca nonnunquam verba textui infert, derivatas constabat, in textu recepi. Usus sum codice annaD liste authentico, inter bros bibliothece regiæ Parisiensis ex cœnobio S. Germani apportatos

NOTE.

epistolas eorum nomine scripsit.

(11) C. 42, 48, 49, 51, 59, 65, 66, 67, 69, etc. (12) Res fere incredibiles de eo referre accusatur; sed nostro quoque tempore res multis incredibiles visas oculis nostris vidimus et auribus nostris audivimus.

(13) Brunonem initio operis de juvene Heinrico scribere patet; unde nonnolla a V. Cl. Stenzel T. I1, 55-66, in eum monita diluuntur.

(14) E. g. cap. 75, 77, 83, 95.

(15) Ekkehardus nostrum novisse videtur, sed in Chronico suo a. 108-1080 res plerumque diversas scribit.

(16) V. Melbomii junioris præfationem.

numero 440 signato, cujus lectiones Waitzius noster A rigerem; capitum divisione auctoritate codicis Lipsiensis instituta.

e.Jotavit.

3.) In textu epistolarum Gregorii VII papæ et aliarum restituendo, ad Registrum Gregorii et Pauli Bernriedensis Vitam Gregorii VII recurri, et ex codice Trevirensi finem epistola ad Rodulfum regem scriptæ subjeci.

Quibus subsidiis ita usus sum, ut codicem 1, cujus copia mihi a viris doctissimis et de re nostra bene meritis DD. Ernesto G. Gersdorf bibliothecæ universitatis Lipsiensis præfecto, et Gustavo Hænel ejusdem custode, libentissime facta est, fundamenti loco ponerem, et cum in scribendis nominibus propriis (17) tum aliis in locis ubi necesse erat, reliquorum, præcipue annalista Saxonis ope, cor

Prodierat Bruno primum anno 1600 edente Marquardo Frehero, inter SS. Germ. t. I, 99-153; textus est codicis Lipsiensis, sed sæpe hand bene enodatus, et sæpius ex Chronico Magdeburgensi (18) aut ex conjectura probabili correctus. Qua editione a. 1717 repetita, Burcardus Gotthelfius Struvius loca nonnulla adhibito iterum codice Lipsiensi emendavit, alia tamen vitiavit (19). Quarum cum editione nostra collatio, nobis quoque non pauca emendanda relicta fuisse ostendet.

Bruno initium anni a Nativitate Domini computat (20).

BRUNONIS

LIBER DE BELLO SAXONICO.

PROLOGUS SAXONICI BELLI.

Domino suo dilectissimo, nunquam sine pia vene- B dum tinearum morsibus vel scabra rubigine corrosa, ratione nominando, Werinhero sanctæ Merseburgensis Ecclesiæ præsuli venerando, Bruno, licet perexigua suæ tamen familiæ portio, quidquid valet hominis utriusque devotio.

C

diu manere non valeant. Studium vero litterarum a lateris animæ stercoribus ligone rationis effossum, nullum debet corporis imbecillitati servitium, sed eum, cujus industria processit, format et instruit animum, adeo senectutis vel interitus ignarum, ut etiam ea quæ torrente violentia temporis rapiuntur ad interitum, ab ipso temporis impetu litterarum virtus conetur eripere, et semper nova quasi stationaria legentibus ostendere. Igitur bellum quod Heinricus rex cum Saxonibus egit, volo breviter et veraciter scribere, sicut ab his qui rebus intererant potui cognoscere. Quod cum sui magnitudine, tum misericordia Dei, quam in ipso bello experti sumus, est memorabile, sicut in sequentibus, si quis legere dignabitur, poterit agnoscere. Sic enim in flagello vino severitatis oleum pietatis admiscuit, ut et prophetam vera locutum esse gaudentes agnosceremus: Cum iratus fueris, misericordiæ recordaberis (Habac. 111, 2), et Apostolum : ‹ Fidelis Deus, qui non permittet vos tentari super id quod potestis (I Cor. x, 13). Sed priusquam incipiam ipsius belli seriem explicare, oportet me pauca de pueritia vel adolescentia ejusdem Heinrici præmittere, ut dum, qualem vitam puer vel adolescens agebat, lector agnoverit, minus miretur quod intestinum bellum vir factus incœperit. Verum VARIE LECTIONES. Werinnero 1. 2 ita edd. nato 1. 3 secretioribus ed. NOTE.

Inter eum qui munus aliquod donat, et eum cui donatur, hæc est observanda ratio ut, cum iste in thesauris nihil pretiosius quod donet invenire valeat, tunc ille munere tali nihil jucundius accipiat. Quod ego considerans, cum paternitati vestræ, cui pro viribus meis imo ultra vires meas semper servire desidero, munus aliquod offerre voluissem, quo fervorem mentis etiam foris alicujus operis attestatione monstrarem, omnibus scriniis mearum facultatum perquisitis, solum litterarum genus inveni, quod et vestræ convenire dignitati et meæ non impar esse putarem devotioni. Hoc enim munus cœteris omnibus, quæ sibi invicem possit benignitas humana largiri, pretiosius æstimo, quia ejus el origo nobilior, et usus excellentior, et ætas probatur esse diuturnior. Aurum namque vel cætera quæ homines præcipua ducunt, de terræ visceribus nata 2 nullum tribuunt animæ profectum, sed fragilitati corporca breve subsidium vel etiam luxuriae præbent turpe servitium, et dum corpora sustentant hominum, effugere proprium non possunt interitum. Quamvis etiam si quieta jaceant, non sint tuta,

(17) Constanter scribo Heinricus, Adalbertus, Werinherus, Fridericus, Halberstadensis, burg, Bawarii, Boemii, Merseburg, Magedaburg, Babenberg, Herimannus, Sigefridus, Wirtzeburg, exsurgo, exstirpo.

(18) cf. e. g. cap. 65. in fine ‹ non juramento, PATROL CXLVII.

Henricus 1. nonnunquam.

cap. 40, v. infra.

*t. magis m. ed.

(19) Ita cap. 40 in Magdeburgensi prato cervos pugnantes codicem Lipsiensem secutus scripsit, cum jam Freherus ex Chron. Magdeburgensi recte corvos scripsisset, annaliste quoque Saxoni probatum. (20) cf. a. 1076-1081, cap. 131.

16

ne hoc opus quilibet in manus accipiens statim A men pagina prima demonstrat, sequens opus a spulis velit conspuere, placuit mihi illud vestri nominis defendat. Ergo vestra dignitas dignetur illud tanta prænotatione munire, quatenus dum vestrum no- alacritate suscipere, quanta a me offertur devotione.

SAXONICUM

7

BELLUM INCIPIT.

6 curan

sente celebraret, et populo verbum Dei dicturus ex more locum altiorem ascenderet, inter cetera quasi bonos et nobiles in hac terra conquerens defecisse, se solum et regem, se scilicet anteponens regi, dixit de nobilitate remansisse, cum duo fratres ipsius iisdem parentibus nati 15 starent præsentes, quamvis apostolorum principis, fratris sui, Petri nomen non haberet, se tamen eandem quam Petrus habere potestatem, vel etiam majorem, quia Domi

et

1. Postquam Heinricus imperator ab hoc seculo felici morte migravit (an. 1056), filius ejus Heinricus quartus, infeliciter in hoc seculo relictus vitæ, regnum patris electione communi suscepit. Quod quia adhuc decenter, utpote puerulus quinquennis, gubernare non potuit, ipsum cum regni cura dum cunctorum jussu principum mater ipsius Agnes venerabilis imperatrix accepit. Sed cum, procedente temporis cursu, puer ætate quidem sed non sapientia vel apud Deum vel apud homines proficeret, matrisque B num suum non, ut Petrus, umquam negasset. monita regio fastu tumidus jam minus audiret, Anno, Coloniensis præsul venerandus, eum violenter matri eripuit (an. 1062 Mai), cumque cum omni diligentia, sicut decebat imperatoriam prolem, non tam regi quam regno prospiciens, nutrire curavit. Non enim ignorabat quod rex insipiens perdet populum suum, et civitates habitabuntur per sensus' prudentium, nec nesciebat etiam quod, sicut aliquos humili stirpe procreatos virtutes declarant, sic a magnis natos parentibus, si doctrina bonique defecere mores, culpæ dedecorant. Verum postquam ille, puerili simplicitate transcursa, adolescentiam, quæ communis est omnium campus flagitiorum, ingressus, ad bivium Samiæ litteræ pervenit (HORAT.), derelicta sublimi semitæ dexterioris angustia, decli- C vem plateæ sinistræ latitudinem, qua incederet, elegit, calleque virtutum penitus abdicato, totis viribus post concupiscentias suas ire disposuit. Quod ut liberius facere potuisset-non enim sub illo magistro sibi licebat quicquid libuit,-prius magisterii illius auctoritatem a se penitus excussit, et qui ad regnum gubernandum fuisset electus, jam se ab aliquo gubernari est dedignatus. Igitur rex ab episcopo manumissus (an. 1065, Mart. 29), cum sui juris esse cœpisset, tunc patefecit quin 10 viam vitæ sectari decrevisset. Vepres enim libidinum ", quæ in hac ætate etiam eos fatigant qui eas in se frequentibus jejuniis arefaciunt et assiduis orationibus eradicant, eo fructuosius in eo germinabant, quo eas nec ipse, utpote igne primæ juventutis ardescens et regni luxus deliciis affluens, ab agro sui cordis evellebat, nec eas aliquis ab eo, rege videlicet monitores aspernante, exstirpare ferro correptionis audebat.

3. Ipse cuidam in suo episcopatu abbatissæ 1, quæ nescio quid 17 in eum peccaverat, præcepit per obedientiam ut intra dies quindecim hanc præsentem relinqueret vitam. Et quia ipsa tunc ægro. tabat, ille vanus suum in ea præceptum impleri posse sperabat, et si casu moreretur, mortuam suo jussu volebat ut crederetur. Die vero 15 illa, jam sanitate recuperata, misit episcopo legatum, nescio pro qua causa. Quem 18 ut ille de longe adventantem vidit, sibi assidentibus lætabundus dixit : Numquid mea potestas minor in ista, quam fratris mei Petri fuit in Saphira? Ecce ista misera est mortua, auctoritate jubente mea! Sed postquam, nuntio propius accedente, vivere eam et ab infirmitate convaluisse cognovit, a superbia sua valde confusus oblicuit.

2. Erat eodem tempore Bremensis præsul Adalbertus 13, sic typho "superbiæ turgidus, ut nec in seculari nobilitate nec in sancta conversatione quemquam putaret sibi æqualem. Ipse cum in aliqua summa festivitate publicam missam rege præ

Ꭰ

tum 19

4. Aliquando cum, sicut solebat, in curia regis esset, et mensam regis cottidie delicatioribus quam ipse rex epulis oneraret, quadam die cunctis ad cibum pertinentibus præ nimio luxu consumptis, dapifer ejus nichil habebat quod ex consuetudine sua venustum ipsique regi comedendum, mensæ regis imponeret 20; sed nec erat pretium quo cibum emeret pretiosum, quia in similem usum totum consumpserat argentum. Quod cum episcopus non ignoraret, die illa latitabat, ne eum dapifer invenire potuisset, volens ut ille per suam industriam quolibet modo perquireret quod ad mensam sibi decenter apponeret. Sed ille postquam dominum suum diu quæsitum tandem in capella quadam, quo confugerat, esse cognovit, ad hostium capelle confidentius pulsans, se intromitti postulavit. Cujus vocem ut episcopus agnovit, subito se in terram quasi in orationem prostravit. Ille ingressus, ut eum jacentem conspexit, et eum nec tussi nec screatu erigere potuit, tandem sese juxta episcopum velut simul oraturus extendit, et ei in auriculam loquens Orate,

VARIE LECTIONES.

9

6 causa ed. 7 faustu tumultus 1. 8 civitate 1. sed via vitæ est via salutis. 11 lividinum 1. Ss, 1. 10 ita corrigo; cf. cap. 11. qa 1. quam edd. 12 extirpare 1. 15 orti 2. 10 abatisse 1. 13 ita, vel adelbertus 1. 14 typo 4. 1b. 10 imponerent 1.

17 quia 1. 18 Quam 1. 19 ita emendandum esse videtur. cum 1. deest 1.