regnum, quo in Romana synodo eum justa damna- A fuerit etiam cibus et delectabilis animæ refectio. tum sententia privavit, et sic privatum anathematizavit, non ab eo permissus temeritate tanta invaderet; et insuper viam et ductum ad tot discordias scismata el totius regni facinorosas et calamitosas simultates componendas contemptor Dei et apostolica sedis, ipsi pertinax omnino vel nunc saltem 'concedere detrectaret. Roudolfum vero auctoritate apostolica in regnum confirmavit, et omnibus regni optimatibus, ut ipsi ut oportet regi faverent, firmissime præcepit. Per Alemanniam quoque utriusque partis bellicosæ nimis in alterutrum phalanges diversis undique motibus, set circa Danubium præcipue, pace prorsus conturbata, prædis itidem rapinis et incendiis insistendo, et res alienas, set æcclesiasticas præcipue, sibi publica invasione usurpando, pro posse suo debachantur. C Illic conviva Christus semper in pauperibus officiose procurabatur. Fecit namque sibi amicos de mammona iniquitatis, ut cum deficeret, in æterna eam tabernacula reciperent. Quicquid enim de suis habere poterat patrimoniis, quæ amplissima tantæ personæ responderant, præter manifestas necessitates, cottidie in hujusmodi studiose disperserat. Bafnearum fomenta et plumarum mollitiem omnino devitabat. Stratum ejus frequentius terra fuit, seu quid aliud de durioribus, psiathio (166), tapetio sive paleis rarissimis præparata *; et eum paullisper B fragile corpusculum dorn:itiuncula rapta reficeret, ilico ad vigilias orationesque solitas nimis impigerrima fervebat. Cui Christus in corde, psalmus verbumque illius semper in ore sonuit. Quid tunc sibi laboris insumpserit, ipse solus testis et conscius est, cum quo tam intime *** conversata est. Omnes suos tam ultra modum diu noctuque laborando convicerat, in vestimentis pauperum manibus suis consuendis, ipsisque pauperibus sordidulis, set præ cæteris scabiosis, leprosis, ulcerosis, sanie profluendi tabidis, sive qualibet passione foetidis, accuratissime balneandis, confovendis, vestiendis visitandisque operosa Christo ministraverit, et omnibus servis Dei se tota humilitate humanissimam exhibuerit et liberalem omnimodis, chorus hujusmodi et turba per terras in id ipsum conclamitans, prædicare non quiescit. Quippe omnibus ubicunque per ææcclesias aut monasteria vitæ religiosæ personis, qualitercumque largitatis suæ inpendiis communicare conabatur, et sic privatim et communiter fraternitatis eorum et orationum memorias sedulissima participabat. Hereticis autem et ypocritis, ut absque personarum acceptione magnæ in omnes libertatis et invectionis erat, nimis aspera, auctoritate et coargutione magisteriali satis infesta resistebat, et maxime nicolaitis et symonianis. Primum namque cum a nonnullis regni primatibus obnixe rogaretur, ob filii sui puerilia dehinc vero juvenilia errata coercenda seu temperanda, ut in Theutonicis partibus monitrix illius et correctrix materna disciplina et libertate cæteris sollertior et familiarior moraretur, aliquantisper consensit. Demum vero cum filio suo ejusque a secretis 2 tantotiens commonitis, et omni arte et ingenio coargutis, objurgatis, obsecratis oportune pariter et inportune, et nec minimum quid propterea correctis, immo potius deteriora molientibus, omnino abhominabilis nec non etiam gravis ad videndum fieret, tot insolentias, rapinas, invidias, repugnantiam, vecordias et multifarias eorum insanias diutius pati recusans, se Romam ad sanctum Petrum et tot sanVARIE LECTIONES. Eodem tempore Agnes imperatrix (164) hujusmodi seditiones jam diu sedare summopere contendens, exitu felici 19 Kal. Januar. diem ultimum clausit. Quæ duodeviginti (165) ex quo sacro velamine consecrata est annis, regia gloria et una vitæ mundanæ voluptuosis deliciis pro regno Dei spretis, vitæ re ligiosa stadium certatim aggressa est. Psalmodiæ et orationibus die ac nocte indefessa semper institit; carnem suam cum vitiis et concupiscentiis, utpote quæ Christi revera secutrix fuerit, semetipsa verissime abnegata, sedula nimis crucifixit. Ipsi quippe cum desiderabili cordis compunctione lacrimæ sibi divinitus data panes fuerunt sine intermissione ; sic cum Ezechia semper recogitans omnes annos vitæ in tanta amaritudine animæ suæ. Quanto enim magna fuit in sæculi magnalibus, tanto se humiliavit in omnibus. Unde respexit ad humilem et spiritu pauperculam Spiritus sanctus. Regiis insignibus depositis, et in pauperes Christi et æcclesias disperditis vilibus usa est vestimentis, illud maxime non in hoc solummodo, set in omnibus attendens, ut ne quid pimis sit. Cottidianis confessionibus non solum operum, verum quoque cogitationum inordinatarum nec non insomniorum, sese sui in principio accusatrix expurgare solita est. Ipsa quippe magistros obœdientiarios, quos præ cæteris religiosiores et prudentiores noverat, semper individuos secum sollertissima habebat, quorum cottidiana lectione, collatione, disciplina et contuitione salutari discretissime se undique præmuniri cupiebat. Quicquid 22 enim illi oneris per obedientiam imponebant, sine mora Deo subdita voluntativa satis supportabat. Jejunia illius simplicia et non superstitiosa, vietus modestus et satis sobrius et mirabiliter temperatus erat, et ad mensulam ejus semper ex divinis recitabatur lectio, quæ D 212 quiquid 2. 213 præparatum ed. *** intimo 2. 245 assecretis 2. NOTÆ. (164) Virtutes ejus prædicat etiam Petrus Damiani, tam in epistolis ad eam datis (Opp. 1, 1, p. 112 et seqq.) quam in Opusculo 56 (t. III p. 372) conf. Mabill. Annal. Bened., t. IV, p. 617, seq. et t. V, p. 115. Uss. (165) A. 1061 exeunte vel 1062 ineunte monialis facta est; V. supra. (166) Parva storea monachorum. clorum contubernia cum omnibus suis ex toto con- A latrocinia illius et quia domnum papam sacrilegus in tulerat. Illic quicquid de bonis suis habere poterat, in usus pauperum cottidie expenderat, et sic vitæ sanctæ et religiosæ provectu in dies se semper in anteriora extendens, et posteriora obliviscens, superne vocationis bravium legittime certando cursumque consummando, ibidem triumphaliter et glorianter persecuta est. Cum autem pro to! magnificis vitæ tam beatissimæ remunerandæ pietatibus tempus instaret, febrium languore lætanter ultra solitum arrepta, quarum intemperantiam ipsa medicinalis artis non imperita ante nultotiens n itigare consueverat, per dies quatuordecim semper in horas viribus corporis diminutis, mentis autem in Christo gratiosius amplificatis et corroboratis, ægerrime multum defecit et contabuit. Postremo cum ad usque B finem perventum est, bonis illius jam ab ea in usus pauperum et æcclesiarum discretissime dispositis, convocatis ad se in primis domno apostolico, cunctis fidelium suorum et amicorum personis carissimis, quibus ultimum vale faciens animam suam commendaverat 246, et omnibus suis prout desideravit ordinatis, communicata dehinc devotissime eucharistia, cum cæteris orantibus et psallentibus et ipsa una psallens et gratias agens, in manus Dei et sanctorum Petri et Pauli spiritum suum exultanter commendavit. Tandem domnus apostolicus exequialibus officiis, missarum sollemniis, elemosinis, vigiliis quoque per aliquot dies sollemniter pro arima illius celebratis, in æcclesia sanctæ Petronellæ, quæ Vaticanum Apollinis appellatur antiquitus, juxta altare Dominicum, ad latus scilicet sanciæ Petronella, sacrum Agnetis imperatricis apostolica sua indulgentia et absolutione tantotiens a peccatis remissæ corpusculum, in sarcophago consignatu:n, cum ymnis et laudibus totius sanctæ Romanæ æcclesiæ in id ipsum consonantibus dignanter sepelivit. æcclesia inter missarum sollemnia altari assistentem in contemptum Dei captum in turrim suam abstraxit, perfecto odio et digna persecutione adversatus est. In quo obedientiæ certamine hic vir Dei zelotes perfectus, hereticis iafestus, judex justus, elemosinarum dispensator largus, magnæ compunctionis et lacrimarum gratia in orationum suarum sedulitate donatus, castitatis et continentiæ dilector præcipuus, utpote a puero legitime conjugatus et paulo post viduus effectus juvenilem in se ardorem deinceps juxta consilium apostoli sic permanens viriliter continuit, caritativus, humilis, hospitalis, suavis, affabilis, constans, modestus, patienter longanimis, pacis et veritatis sectator, et miræ religionis miles industrius et administrator: qui beatæ vitæ et christianæ militiæ tyrocinio prudens in carne ambulavit set non secundum carnem militavit, pro justitia et fide fausto triumphans martyrio vitam finivit temporalem, mox pro eo feliciter adeptus ineffabilem vitæ perennis inmortalitatem et semper virentis paradysi desiderandam præ omnibus amonitatem. Hic quidem a civibus Romanis, set præcipuc ab Urbis optimatibus, magno planctu et ejulatu ut oportuit, lamentatus, post magnificas exequiales agendas officiose satis et honeste juxta ritum Romanum apud sanctum Petrum celebratas, in medio ipsius paradysi debita laudum et ymnorum inpensione gratiosa, devotissime est tunbæ marmorca inpositus, et ita decentissima sibi tumulatione Deo et sancto Petro est ab omnibus intentissime commendatus. Tandem vero, cujus in vita sua tyro municipatui inpensius militaverit, et quod munde revera usus sit tamquam non uteretur, palam omnibus apparuit, cun tot miraculis et virtutibus non modo Romanis, verum quoque omnibus illuc undique concurrentibus jam jamque evidentissime exclaruit, quam magnus sit apud Deum. Enim vero tot et tanta meritis ipsius ibidem Deus operatur magnalia, ut vix quibusdam probari possint, scilicet æmulis illius, in veritate fuisse facta. Unde nunc, ut illorum invidiosa palam confutaretur incredulitas, in proxima Romana synodo (168) quædam miracula sub testimonio tot et tantorum virorum tantæ auctoritatis tamque probabilium, illic procul dubio facta litterisque commendata publice recitabantur; de quorum veraci relatione omnino fas non sit quempiam dubitare. Quiddam vero, quod non minimæ apud Romanos admirationi haberetur, adhuc viventi eodem interfectionis ejus anno revera actum in eo refertur. Quadam namque die cum quoddam oratorium causa orationis est ingressus, ante finiVARIE LECTIONES C Estivo tempore ejusdem anni Romanæ urbis præfectus (167) a quibusdam Quintii proximis per insidias interfectus est. Qui jam dudum domno apostolico peccata sua perfecte confessus et ad Deum conversus, mundam cum suis delectamentis illecebrosis omnibus omnino relinquere et ad monasticæ vitæ perfectionem tendere percupientissimus voluit; set 2b apostolico per obedientiam omnino prohibitus D est, et in præfectura sua permanere jussus est, ut zelo Dei armatus et judex æquitatis et justitiæ servantissimus tot malefactoribus obsisteret, et in hac obodientia Christo gratanter militaret. Quod et non minimo obodiens conatu pro posse suo omnimodis exsecutus est. Unde et Quintio, malefactorum omniam primicerio, sollertissimus ob tot rapinas et 246 commendaverit 2. NOTÆ. (167) Cinthiam appellat S. Petrus Damiani, cujus ipse virtutes ep st. 1 et 2 lib. vit, ad eum datis deprædicat, nec non Paulus Bernriedensis, qui eum Cincium vocat, a quo alter Cincius seu Quintius, de quo anno prior actum, in carcerem conjectus est, cujus propterea odium incurrit, nonnisi suo triumpho perenniter coronari delectat. Eodem anno quædam matrona in Alemannia puerum non multum vivacem, et cum eo pariter caput quasi hominis absque omnibus humanis membris solitarium, set vivens et ex toto cunctis suis sensibus humanitus bene formatum, generavit. Quod, dum infantulus ille mox moriturus baptizaretur, obstetrices acceptum, secreto tamen propter quandam erubescentiam, et ipsum, pro toto homine nomen inponentes ei, in nomine sanctæ Trinitatis baptizabant; set non multą post moriebatur. MLXXVIII. Roudulfus rex in Saxonia apud Goslarium nativi tam orationem duo pili ad mensuram digiti unius A cto certamine legittimo tam insigni gloriæ cœlestis longi in pollice manus illius excreverant; quo ipse viso 27 non parum cum omnibus, quibus mcx monstravit, stupidus effectus, tunc et in posterum secum satis mirari solebat. In eadem quoque synodo quædam item miracula, quæ Mediolani ad sepulchrum domni Erlebaldi (169), qui et ipse propter justitiam ante triennium passus est, facta sunt, probabilibus personis tota veritate illic attestantibus et litteris ca commendata demonstrantibus, recitata sunt. Qui et ipse orator facundissimus, et sub seculari habitu athleta Dei sollertissimus, canonicæ restaurator disciplinæ et observantiæ, nicolaitis et symonianis hereticis zelo Dei in tantum restitit, ut ferme in toto Mediolanensi episcopatu nullus eorum non correctus sive non conversus remanserit. Si quis autem ca- B tatem Domini cum maximis Saxonicæ gentis copiis nonicæ districtioni perduellis et inobodiens repertus est, mox ipse assumptis secum turnis suis militaribus, ad canonicam illum censuram aut cœgit, sive fugavit, aut captum incarceravit, et omnia quæ possidebat diripuit et dissipavit. In cujus factionis ultionem quidam Mediolanenses, qui episcopi sui symoniaci (170), cui et ipse tota qua poterat virtute adversatus est, nec non regis Heinrici, qui eundem illis hereticum apposuit, morigeri et assentalores fuerant, Dei tyronem egregium pro justitia et fide nec non obedientia quam ipsi domnus papa Alexander pro hujusmodi inposuit, per insidias dolose quinque simul lanceis perfossum interfecerunt. Dehinc interfectum in platea civitatis cadaver ejus exanime per triduum ne sepulturæ traderetur, gladiatoria manu inhumanissime probibuerunt. Tertia vero nocte in ipsa ejus intempesta lux cœlitus missa tam clarissima, ut quidam qui ab urbe plus quam decem miliaria aberant, certissimum urbis ipsius incendium non dubitarent, super corpus ad trium horarum spatium resplenduit; et inter plures qui pro hujusmodi signo concurrerant, quidam fiatres qui visionibus ad hoc in somnis præmoniti fucrant, audacter accedentes, tulerunt corpus ejus, et debito orationum et exequiarum officio, Deo prout oportuit gratias agentes, in monasterio sancti Celsi martyris sepelierunt. Demum vero multis virtutum et miraculorum testimoniis hic vir Dei, zelotes pravitatis hereticæ tam industrius, revera Dei amicus esse et fuisse indubitanter satis divinitus probatum est. Cujus industriæ et intentioni quemlibet summi regis militem et sanctæ fidei defensorem fortiter et exultanter in Christo insistere non pigeat, si perag 247 uisa 2. 218 venerat en. gloriosissime celebravit. Rex autem Heinricus Ratisponæ biduo tantum qualitercumque non multum festive vix commorans, iterum ad obsidionem cujusdam castelli, unde venit 48 illuc, properanter redibat, in illis Norici sinus orientalis partibus usque in mediam quadragesimam quomodocumque per loca incertus vagans, et illam patriam quoque non modicis itionibus hujusmodi hostiliter devastans. Inde etiam legatos suos episcopos Osniburgensem et Viridunensem (171) Romam ad domnum apostolicum et ad Romanam synodum pro causa sua inibi agenda direxit. Legationem autem apostolicam et commonitariarum Romani cardinalis litterarum ad eum contemptum et conculcationem et inobodienC tiam, quam toto nisu palam omnibus professus est, astutissima quadam occasione, ac si nichil umquam vel parum quid inde audiret, omnino dissimulavit. Hos etian de syno'o reversuros Ratisponam non cum minima sollicitudine præstolatus est; quippe uti sua teste conscientia promeruit, quiddam novi quod maxime noluerit ab apostolica sede sibi reportari non dubitavit. - Rex quoque Roudolfus et ipse pariter nec non omnes consentanei illius legatos suos, non quos voluerant, set qualescumque polerant, et hos artificiosa qualibet occasione et dissimulatoria, ad eandem synodum transmiserant, domno apostolico veram per omnia obedientiam demandantes, et ut tyrannicam tamque flebilem sanctæ æcclesiæ desolationem paterna sollicitudine respicere dignaretur, unanimi rogatu ipsi sollertissime commendantes. Legati autem regis Heinrici, quia palam ire et omnia quæ voluerunt pacifico libitu efficere elin Longobardia et in ipsa Romana urbe poterant, muVARIE LECTIONES. D NOTÆ. (169) De S. Erlebaldo seu Arlempardo vid. Arnulphi His. Mediolan. lib. 11, cap. 14, sqq. Pluribus agunt Bollandiani t. V Junii ad diem 27, p. 279, sqq., ubi cædes ejus ad a. 1075, refertur, ad annum vero 1076 consignat Pagius in critica Baronii, qui etiam annis 1057, 1061, 1066, 1067, 1071, 1072, 1074 et 176 de eo agit. Necem Arlembaldi, ut vocat, pariter de cribit Arnulphus in Hist. misteriorum Dei dispensator, sollertissime ponebat. neribus, mendaciis, promissis, assentationibus, que- A ctum suze sollicitudinis,et diffinitionis fideliset prudens rimoniis flebilibus, nec non omni arte et ingenio, nti in hujusmodi experientissimi erant, a minimis alusque maximos, corruptos, delusos, deductos omnino omnes in favorem sui regis attrahere semper non cessabant, et e diverso in odium el calumnias Roudolfi regis permaximas. In eadem synodo legati regis Heinrici multum in tot, quos sibi qualitercumque assciverant, fautoribus avimati et confisi, in primis omnifariam domno apostolico obedientiam, et eam quomodocumque probandam, ex parte domini sui publice promise. rant. Tandem causæ illius injurias ipsi magnopere in primis, dehine totius audientiæ consessus, modis omnibus et commentis ad hoc instructissimi, et oratoria satis proclamatione linguosi, non ineptissime conquesti suni. Quam quasi justissimam ** cuncti favorales illius concordi tenore et ipsi commarmurantes, judicio, apostolico et synodali decernendam obnixe multum commendabant. Cujus quidem causæ regis Heinrici, quique ipsi ut fidelis et in auxilio per omnia quæ ad regni sui tutamenta pertinerent individuus assisteret, sacramentorum firmamentis adjuratus fuerit, eum cæteris suis consentaneis reguo suo perjurus et perfidus injuste expulerit, et sic ipse. regnum temerarius invaserit. Set non ea necessitate hanc quærimoniam fecisse dominum suum professi sunt, quin facillime suos adversarios comprimere possit; verum idcirco maxime, quia justum et dignum sibi visum sit, apostolicæ sedis ditlinitionem super hoc in primis interpellare. Nonnullis igitur judicibus, qui illorum intentioni benivoli favebant, indifferenter complacuit, quod ob tam manifestam et sacrilegam tanti reatus factionem apostolici anathematis sententia Roudolfus rex indilate damnari dignus fuerit; et hoc plurimum rogitabant, ut id juridicialiter decretum, canonice perageretur. Synodus dehinc statuto tempore (172), id est 3. Non. Martii, ordine canonico mitiata est, quæ fuit fere 70 episcoporum (173), in quibus erat Albanus episcopus (174), qui unus de fratribus, qui in episcopatu Florentino, in loco qui vocatur Vallis Umbrosa commorantur, per ignem et flammam 12 pedum longam pertransiit, et Petrum, qui Florentinæ æcclesiæ episcopus dictus est, vere symoniacum hereticum fuisse, et ob hoc ipsum non recipiendum, nec B status hujusmodi erat : quod Roudolfus, dux et miles officia illius heretica, intactus a flamma et illæsus evidenti judicio probavit. Illic quoque de Galliarum partibus aderat episcopus Divensis, qui non humana set divina electione episcopus factus est (175). Quippe causa orationis dum se domo sua Romam moveret, ad Divensem civitatem illic pernoctaturus devenit. Legatus autem apostolicæ selis Geraldus Ostiensis episcopus, qui et ipso tempore eo loci concilium pro utilitate et necessitate xcclesiæ collegit, videns eum, non parum de adventu ilus gavisus est; namque ipsi notus et amicissimus fuerat. Et osculato eo s'atim intulit: « Bene venisti, quia Deo auctorante hujus æcclesiæ, episcopo suo orbate et destitutæ, te pro illo episcopum et provisorem habituri sumus. › Et ille modestius subridens, putabat, eum hoc jocando sibi dixisse. Deinde,, cum non joco set serio hoc dictum sibi veraciter persensisset, inducias pro hoc respondendi in crastinum usque vix ab eo acquisivit. In ipsa nocte pondus curæ pastoralis quoniodocumque subterfugere toto conatu præmeditatus, sociis suis id nescientibus, ipse solus ab eis furtive se subtrahebat, cujusdam illic ecclesiae latibulum se occultaturus ibidem irrepserat. Mane facto dum diu ubique multum quæsitus non posset inveniri, legates apostolicus assumptis secum cleri totiusque populi non modicis processionibus, cum letaniis et obsccrationibus per æcclesias illas devotissime cum a Domino quæritando circuibat. Cum vero ad æcclesiam ubi fugitivus latuit perventum est, lux cœlitus emissa super eum resplendens, electum Dei prodidit. Sic itaque proditus, regiminis culmen, quod ex corde humiliter fugerat, dispositioni divinæ subditus, quamquam invitus subire coactus est. Tales semper tantæque auctoritatis et reverentiæ viros secum semper habere solebat, in quorum consilio effe *9 justissima 2 C Domnus autem apostolicus, cui ex toto nota erat causæ instantis interturbatio, et quem non facile seductilem in personarum acceptionem adulatoria quorumlibet protrahere posset argumentatio, ante utriusque partis cautam examinationem, et cur adhuc prorsus in dubio penderat veritas excommunicatio nis jam per cardinalem suum factæ, sese nichil inde posse decernere, palam protestatus est. Utriusque regis oboeientiam, legatos, proclamationes, quos ambos quidem uon modica pars regni primatum, episcoporum, virorum sapientium et religiosorum diverso tramite consentanea sequeretur, se multotiens audisse profitebatur. Unde oportunum pro hujusmodi cum sanctæ Romanæ sedis optimatibus et magistratibus, nec non cum quibus posset, cunctisque sanum sapientibus se necessario consilium et ad hoc tempus congruum habiturum fore prædi→ cebat, ne quid injuste in alterutrum illorum ab apoVARIE LECTIONES. D NOTE. (172) Quadragesima hoc anno d. 21 Febr. incœpit (173) In Actis conc. Mansi XX, p. 503 legitur numerus 100 et v. Non. Mart. (174) Petrus, v. supra col. 352. (175) Sermo hic est de Hugone Dienst episcopo, antea Lugdunensi camerario, qui d. 19 Oct. anni 1075 in Lancelini Simoniaci locum substitutus est, uti scribit Jugo Flaviniacensis in Chronico Vig Gunensi. Uss. stolica sede decerneretur. Ad hæc omnes sollerter A in terram missis et extinctis, hujus damnationis rogitabat et commonebat, ut in commune Deo pro hoc devotissime supplicarent, quatinus sibi divini sui spiritum consilii inspirare dignaretur, quo auclorante sancta mater æcclesia per tot hereses scismata et discordias miserabiliter dissipata, in Christo uniri et pacificari mereretur. : Sic dilata hujusmodi usque in sabbatum sententia, alia quædam quæ æcclesiæ utilitati et necessitati proficua fuerant, canonica diligentia ibidem cautissime pertractata et diffinita sunt. Inventum autem et diffinitum est ab apostolico et cunctis in Christo secum consulentibus hujusmodi pro regis Heinrici querimonia prudens et discretum satis consilium quod ipse domnus apostolicus, sive pro eo legati sui idonei, in Theutonicas partes venirent, et illic in loco qui aptissimus ad hoc fuerit, regni totius primates, sapientes, et quique optimates præter utrosque reges ipsis occurrerent, et ibidem habito colloquio, tota utriusque illorum causa justissime et absque personarum acceptione discussa et ventilata ab omnibus aut justificaretur aut improbaretur; et sic communi prudenti justissimoque omnium judicio et consilio inrefragabiliter decerneretur, quomodo regnum in se ipsum tam miserabiliter scismaticum factum et perjurum, vel nunc saltem non omnino desolaretur, quin potius in Christi pace coadunatum et recuperatum rationabiliter consolidare. tur (176). B C sententia diffiniretur, satis obnixe obedientiam regis Heinrici primum in hoc probaturus, per dominum Deum, et si se amaret, rogavit eum et obsecravit, et paternitate apostolica per legatos illius admonuit, ut pacem cunctis adversariis suis usque ad illius colloquii perfectionem haberet. Deinde ut ipsum per omnia honorando ad consensum concordiæ industrius contraheret, nuntios suos cum legatis illius se ad illum directurum prudenter destinavit, ut, juxta suum beneplacitum, tempus et locum futuri colloquii ipse deliberaret, et hoc regni primatibus el cunctis illuc convocandis indubitanter notificato et prænuntiato, nuntius apostolicus Romam rediret, quatinus sedis apostolica legati in hoc destinati et electi, in tempore oportuno rectoque itinere et ipsi ad hoc instantis causæ conventiculum consultores mediatores et correctores idonei pervenirent. Ita legatis regiis a se domnus apostolicus, set tamer absque apostolica benedictione quam regi reportaverint, dimissis, idcirco quia fama passim eum a legatis apostolicis excommunicatum jam fuisse (177), quamquam dubia æstimatione prædicaverat, ad cœtera quæ adhuc synodaliter exsequenda restiterant, efficaciter se conferebat. In eadem synodo sententia anathematis data est in episcopos Ravennatem, Mediolanensem, Cremonensem 250, Tarvisiensem, nec non in omnes Symoniacos hereticos, et Nicolaitas, pertinaciter et inobœdienter in sui erroris insania voluntate et industria nium temerarii, pervicaces, et incontinentes, æccleperseverantes; et specialiter in eos, qui infra biensiasticas ordinationes datione peccuniæ sibi acquisitas, relictas, et concubinas sibi interdictas apostatica præsumptione receperant. Qui quidem numero, non pauci in nostris partibus publica tyrannide in authenticas sacrorum canonum sanctiones perduelles insanissime consurgebant. Illis quoque absque spe restitutionis inrevocabiliter omnino per datam, judicialem sententiam quicumque ordines et consecrationes, excepto solo baptismo, adempti sunt, qui per episcopos officio et sacerdotali dignitate, apostolica sanctione privatos, et nondum sive per se seu per certum ipsius legatum ordini restitutos, ubi In die vero sabbati domnus apostolicus legitime et ordinate ad hoc paratus, et cum suis suffraganeis synodum ingressus, consilium prædictum palam omnibus enarravit. Et cum placuisset omnibus, mox apostolica auctoritate fiducialiter linguatus et armatus, anathematis vinculo sempiterni metuendi multum, universaliter omnes condemnavit, sive reges seu deces, episcopos, clericos, nec non ex toto, quicumque fuerint majores et minores, qui versutiis, artibus, machinationibus, factionibus seu ingeniis quibuslibet, colloquium illud condictum ne fieret, qualitercumque ex studio et voluntate detrectarent et inpedirent, et qui legatis apostolicæ sedis quolibet modo, ne ad idem colloquium pervenire possent, adversarentur, et qui diffinitiones, quæ ibidem pro hujusmodi causa et discordia et seditionibus D cumque officio præsumptuose usurpato se ordinari, tam maximis a legatis apostolicis et cæteris regni primatibus optimatibus et sapientibus ad hoc laudamentum nominatis et electis, communiter in id ipsum concordantibus statuerentur, tenere et inrefragabiliter observare refutarent. Sic cum, candelis ardentibus ab apostolico et cæteris suis suffraganeis in anathematis prædicti complementum canonice 250 Cremensem ed immo potius deordinari præsumpserunt. Ecclesias etiam quascumque consecratas ab eis, utpote Deo numquam canonice initiatas, a primis reconsecrari oportere, illic judicatum et statutum est. In laicos quoque cujuscumque dignitatis data. est sententia anathematis, sive clericos, nec non in omnes personas, quicumque contra sacroVARLE LECTIONES. NOTE. (176) De his et sequentibus conferenda sunt Acta cone. Roman. v Mansi XX, p. 505. Ante oculos quoque habuit auctor Gregorii ep. ad Germanos Reg. V, 15, p. 248 et 16. (177) Vide an. 1077, col. 401, 402. |