Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[ocr errors][merged small][merged small]

(CAVE, Scriptorum ecclesiasticorum Historia litteraria, pag. 531.)

Folcardus, cœnobii Sithivensis apud Atrebates monachus, claruit anno 1060, diuque deinceps vixit. Vir pro sorte sæculi quo vivit non indoctus, Gulielmo Anglorum regi, quem Conquestorem vocamus, admodum familiaris, qui subacta Anglia ipsum Torneiæ præposuit, ubi xvi fere annis abbatis vices supplevit. Diu in Anglia versatus est donec ortis illum inter et episcopum Lincolniensem simultatibus, ad monasterium suum Sithivense recessit. In litteras misit primo quidem per compendium, deinde recognitos et auctos De vita et miraculis S. Bertini abbatis Sithivensis libros duos, quos Bovini abbati suo inscripsit. Hos ex mss. codicibus Bertiniano et Vedastino edidit Mabillonius Sac. Benedict. III, part. I, pag. 104; qui etiam librum 11 Miraculorum, ab auctore anonymo circa initium sæculi x scriptum, subjecit. Recenset quidem Baleus (De script. cent. 11, p. 164) Folcardům quemdam Dorobornensem, cœnobii Cantuariensis monachum, virum doctissimum, anno 1060 clarum, quem eumdem cum nostro fuisse existimamus, quemque Aldredi Eboracensium archiepiscopi, magni sui Mecænatis jussu, De vita et miraculis Joannis archiepiscopi Eboracensis libros duos, eidem Aldredo nuncupatos, atque alia quædam scripsisse, Baleus refert. Certe Folcardum nostrum S. Oswaldi Wigorniensis episcopi, aliorumque sanctorum Angliæ historias suaviter composuisse, testis est Ordericus Vitalis, ejusdem pene temporis scriptor Hist. Eccl. lib. 11, ad ann. 1118, ubi plura de Folcardo habet. Vita Joannis archiepiscopi Eboracensis a Folcardo scriptæ meminit etiam auctor incertas De vita S. Joannis Monast. Anglic., tom. 1, qui pariter ac Baleus Folcardum Cantuariensem vocat, montu chum scilicet. non quod Mabillonius male habet, Cantuariensem archiepiscopum. Vitam ipsam extuliMabillonius Sec. Benedict. III, part. 1, pag. 433. Librum vero Miraculorum, quem etiam memorat Baleus, reperire non potuit. De aliis Vita Bertinianæ scriptoribus, anonymo quodam antiquiore, et Folquino abbate Lobiensi, Actorum etiam SS. Audomari, Folquini episcopi, Winnoci et Salvini compilatore anonymo altero, denique Simone abbate Sithivensi, exeunte sæculo xii claro, plura te docebit et Mabillonius in Observationibus præviis, ubi supra, p. 104.

VITA S. BERTINI

ABBATIS SITHIVENSIS IN MORINIS

Auctore FOLCARDO.

(Apud MABILL., Acta SS. ord. S. Bened. Sec. III, parte п, pag. 104

OBSERVATIONES PRÆVIE.

du Val cœnobitæ. Hic unicum exhibemus Folcardum, de aliis auctoribus pauca dicturi.

1. Multi gesta S. Bertini abbatis in litteras retu- A Pecqueur, subprioris, tum humanissimi D. Gerardi lere. Sex omnino invenio hujusce argumenti lucubrationes. Prima est anonymi cujusdam, quem cæteri postea secuti sunt. Secunda Folquini abbatis Lobiensis, qui Acta SS. Audomari, Bertini, Folquini episcopi, Winnoci et Silvini Waltero abbati Bertiniano, anno 996 mortuo nuncupavit. Tertia et quarta auctorem habent Folcardum, Sithivensis cœnobii monachum. Quinta et sexta metrice compositæ sunt, una quidem ab anonymo quodam, alia a Simone, ut putant, abbate Sithivensi sub finem sæculi x11, quanquam Joannes Iperius de Simone abbate agens, ejus rei, ni fallor, haud meminit. Quatuor postremas scriptiones e monasterio Sithivensi accepimus, beneficio tum viri religiosissimi D. Joannis Le

2. Anonymum Vitæ Bertinianæ scriptorem perantiquum laudant auctor libri De gestis S. Winnoci abbatis, Folcardus et alii: Folquinum Jacobus Malbrancus passim, maxime in scholiis ad cap. 1, lib. nat De Morinis, ubi ait Folquinum in Actis SS. Audomari, Bertini, etc., multa præteriisse quæ apud alios reperire est, quia solummodo ea inserere in votis habuit quæ lectionibus Breviarii possent adaptari. Hunc putant esse Folquinum levitam et monachum Bertinianum, qui principum ac regum diplomata aliaque instrumenta in unum retulit, et annis regum annos Dominica Incarnationis aptavit; qua in re a

1085

FOLCARDI MONACHI SITHIVENSIS (VITA S. BERTINI. OBSERV. PRÆV.

1086

vero calculo passim aberravit. Anonymum legit, et A rati auctoris nomen haud præferunt, id tamen collicum subjecta Folcardi lucubratione contulit D. de With, cœnobita Bertinianus, ante annos triginta vita functus; cujus animadversiones a D. Gerardo du Val communicatas in ora marginali appone

mus.

B

3. Folcardus, Bertinianus monachus, primo quidem compendio scripsit Vitam S. Bertini, quam postea fusius a se reddendam promisit. Sic habet in prioris lucubrationis epistola dedicatoria. ‹ Domino suo Bovoni Patrique desideratissimo Folcardus nulli inserendus paginæ, quod summum est coram summo pontifice. Fortassis. Pater mi, in tuum vernaculum tuo quondam lacte tuisque educatum alimentis merito frequentius stomacharis, quod solum terram occupem ut ficus illa inutilis, nec quidvis tua qua quondam puerum insevisti, promam institutionis. Jus, fateor, esset, quæ insevisti, etsi non digno, tamen quocunque pullulare germine; sed cupido vires deficiunt, Pater optime, quo cogor inter privatos ignobilis delitescere. Hinc te sæpius rite indignatum meæ inertia concesserim, hocque a te summum in me beneficium libens conceperim. Unde quæ hactenus minus consulte egi, ad jussum paternitatis tuæ in melius transferre curavi. Quod meditanti occurrit in medio Vita beatissimi Patris nostri Bertini, quam rescribere orsus sum, impellente causa multiplici. Quod si sic ex re constabit, examinis tui trutina probabit. Bona siquidem dicturus facturusve, a nullo malui quam a te principium sumere, & qui tot commodis inservis nobis omnibus quotidie. Dein vero quod quorumdam fratrum devotæ pelitioni oportuit me satisfacere, qui dum aliquid apud tantillum videntur petere, magis imperare ex ipsa noscuntur petitione. Nec eo, fateor, ipsi petunt, ut reor aut ego subaudio, ut veteri posthabito sive neglecto hoc opus rapiatur in publico: quod absurdum nimis esset, me tale aliquid inter tot et tales, ut ita dicam, nubigenas moliri. Sed si ita jubes, secundum illud quod lignea et fictilia vasa cum aureis aiunt in templo Domini, sic hæc meæ parvitatis descriptio servetur cum veteri. › Dein sequitur alius Prologus hoc exordio Deificæ Trinitatis clementia, etc.; qui Prologus diversus est in exemplari Cisterciano. Sic vero incipit Vita: Beatus puer D Bertinus generosa progenitorum stirpe ortus traditur in Constantiæ finibus, etc. Demumque ita librum concludit: Hæc dicta sufficiant pauca e pluribus, quæ compendiosa quidem terminavimus diffinitione, sed patentioris textus serie disponimus elucidare. Vides hic promitti prolixiorem scriptionem. Et infra librum De miraculis S. Bertini a se scriptum iri pollicetur his verbis: Lectoris ergo nos accommodantes satisfactioni, ac si jam de Vita refecto Patris clarissimi, subsequenter scriptis textum exsequemur signorum, quæ per eum gessit Dominus Deus virtutum. Quod utrumque præstitit, editis libris De vita et miraculis S. Bertini, quos hic pri.rum typis donamus. Etsi enim libri manu exa

[ocr errors]
[ocr errors]

gimus ex ejus ætate, quam ipse indicat libro 1 Mirac, cap. 11. Quanquam liber secundus De miraculis a principio antiquiorem sapit auctorem, cui cætera Folcardus adjecisse videtur. Ordericus Vitalis in eccl. Hist. lib. 11, ad ann. 1108, laudat Fulcardum S. Bertini Sithiensis monachum, multa eruditione validum, quem Guillelmus Anglorum rex subacta Anglia Tornciæ præposuit, ubi Fulcardus fere xvi annis absque benedictione abbatis vices supplevit. Hic affabilis, inquit, et jucundus fuit atque charitativus, grammaticae artis ac musicæ peritissimus. Unde pretiosa peritiæ suæ monumenta reliquit in Anglia futuris generationibus. Nam plures dictatus memoria dignos edidit, et S.; Oswaldi Guigorners's episcopi aliorumque sanctorum, quorum propago de Albione processit, delectabiles ad canendum historias suaviter composuit. Ortis postmodum quibusdamn simultatibus inter ipsum et Lincolniensem episcopum recessit, nempe in monasterium Sithivense, ubi Vitam S. Bertini exornandam suscepit.

4. Bovo, abbas Bertinianus, cui Folcardus primam scriptionem suam dedicavit, auctor fuit elevationis corporis S. Bertini, a Folquino Morinoruin episcopo loco secreto reconditi ob Nortmannorum infestationes; ejusque facti relationem litteris mandavit, quam ex mss. codd. erutam publicamus post Folcardum, qui eamdem historiam in libro 11 Miraculorum præstrinxit. Bovo monasterio Sithivensi præfuit ab anno 1043 ad 1065, uti discimus ex Joannis Iperii Chronico Bertiniano, cap. 37, qui Iperius etiam gesta S. Bertini in Chronicon suum retulit cap. 1.

5. De duobus poetis, Anonymo et Simone, nihil est quod adnotemus. Eorum lucubrationes typis committere non visum est operæ pretium. Simon Bertiniano monasterio præfuit ab anno 1176 ad 1187, quo abbatis dignitatem abdicavit, febre quartana aliisque molestiis affectus, in quatuor annos superstes. Lege Joannis Iperii Chronicon, cap. 103. Simonis carmen de S. Bertino incipit hoc modo :

Filius et frater merito tuus, o pia mater,

Laudibus immensis celebremus, plebs Sithiensis.
Unam cum reputem tibi non satis esse salutem,
Me conferre putes tibi cum Patre mille salutes.
Ergo fave Simoni, quæso, Pater alme, Leoni,
Cui quod concepi dudum, modo scribere cœpi
Laude Dei festa nostri Patris inclyta gesta.

6. S. Bertini memoriam celebrant sincera Martyrologia Usuardi, Adonis, et Flori additam, ntum a Bedam. Nonis Septembr., inquit Usuardus, in pago Tarvennensi S. Bertini abb.; et Ado eodem die : Natalis S. Bertini abbatis, magnæ sanctitatis el innocentiæ viri. Florus vero: Depositio S. Bertini confessoris et monachi, qui in divinis rebus prudens, et in malis simplex, virtutibus claruit divinis. Præterea S. Bertini absconsio a Folquino sæculo IX facta antiquis Kalendariis inscribitur xv Kalend. Augusti Elevatio saculo x celebrata a Widone

Remorum archiepiscopo vi Nonas Maii; Translatio A villæ vel loci qui Sithiu dicebatur, quam ecclesiam denique in thecam pretiosiorem sæculo xi per Petrum Morinorum episcopum xvi Kalend. Augusti; de quibus infra suis locis.

7. An Bertinus monasterii Sithivensis primus abbas fuerit, merito dubitari potest. Scriptor Vitæ S. Audomari cpiscopi Tarvennensis, editæ sæculo 11 Bened., primum locum tribuit Mummolino, Bertino secundum. Joannes Iperius e catalogo abbatum Sithivensium penitus expungit Mummolinum, quem Bertino postponunt Sammarthani in Gallia Christiana, at immerito certe. Siquidem Mummolinus B. Eligio successit in sedem Noviomagensem anno 669, eique præfuit per viginti et sex annos, testante auctore Vitæ S. Audomari: proindeque longe ante S. Bertinum vivere desiit. Veri simile est Mummolinum per annos XIV ante initam sedem episcopalem præfuisse abbatem Veteri Monasterio, quod nomen ipsius hactenas retinuit; et curam habuisse fabrica novi monasterii Sithivensis; non tamen eo loci rexisse monachos, nisi forte ad breve tempus, co quod vixdum perfecto cœnobio raptus sit ad episcopatum; mox vero Bertinum fabricæ supremam imposisse manum, et coloniæ monachorum præpositum fuisse.

8. Sithivense seu Sithiense monasterium anno circa 660 ædificari cœptum in pago Tarvennico, a prima sui origine amplissimum, hactenus S. Bertini nomine celebratur, inclusum muris Audomaropolis, que urbs a monasterii celebritate orta, ab annis centum cathedra episcopali donata est, excisa Tarvenna. Duplex fere a cœnobii primordiis conventus monachorum isthic fuit, unus quidem in S. Petri basilica, cons'ans monachis centum et quinquagint^; alter in S. Mariæ ecclesia cœmeterii loco ædificata, habens cœnobitas quadraginta, quos Fridogisus abbas sæcularis sæculares canonicos fecit. In hac demum S. Mariæ basilica sedes episcopalis erecta, in alia cœtus monachorum perseverat. Procedente tempore isthic etiam, ut et alibi passim, admissæ sunt sanctimoniales, quas Conversas appellabant, Gregorio nono pontifice per Romanum S. Angeli diaconum cardinalem expulsæ. ‹ Erant tunc, inquit Iperius, cap. 46, parte xx, in hoc monasterio mo

B. Bertinus fundavit in honore B. Petri apostoli, qui adhuc nunc est et Pater et patronus. Deinde B. P. Bertino numero sanctorum adaucto, quia ipse primus fundator noster exstiterat, ab eo denominatus est locus monasterium S. Bertini Sithiensis. Et ut nominis recompensatio fieret, constructa fuit ecclesia B. Petro ad occidentalem partem templi ad plagam septentrionalem, a qua adhuc nominatur porta S. Petri ibidem. Beato vero Martino facta fuit ecclesia juxta illam quæ nunc est parrochialis ecclesia S. Martini in insula. Et inter duas has ecclesias sanctorum Petri et Martini factum est hospitale pauperum seu domus eleemosynæ; via quoque palens, per quam de una ecclesia ad aliam, ac de B hospitali ad utramque patebat ingressus. Demum igne fortuito consumptis ecclesiis beatorum Petri apostoli ac Bertini, tempore domni Roderici abbatis (qui anno 1021 præesse cœpit) ordinatum fuit, quod adhuc hodie servatur, quod templi nostri majus altare, imo ipsummet templum semper consecratur in honore B. Mariæ Virginis, beatorum apost. Petri et Pauli atque B. Bertini confessoris Christi; secundum vero altare in quo solet dici missa matutinalis, semper appropriatur et consecratur in honore S. Martini Turonensis episcopi. Haclenus Iperius.

[ocr errors]

10. Istud asceterium tanta religione et sanctæ Regula cultu per varias alternantis humanæ condition's C vices floruit, ut de viginti duobus sanctis illius ecclesiæ monachis jam solemnizet Ecclesia, › inquit Iperius in Prologo. Viginti quinque numerat Locrius in Chronico Belgico, nimirum Bertinum abbatem et cœnobii conditorem, Ebertramnum abbatem Veromandensem, Walbertum comitem, ejusque filium Bertinum parvum, Mummolenum Noviomagensem episcopum, Winnocum abbatem Uvoromholtensem cum Quadanoco, Ingenoco, et Madoco ejus sociis; Erkenbodonem Sithivensem abbatem quartum hoc sæculo vi; Humfridum ex monacho Prumiensi abbatem Bertinianum, et Fulconem Remensem archiepiscopum itidem abbatem, Wocardum, Winebaldum, Ragenardum et Gerwaldum monachos martyres sæculo Ix; Grimbaldum Wintoniensem niales quæ dicebantur conversæ sub habitu religio- D abbatem cum sociis Joanne et Assero, ac Gerardum

nis, non tamen sub professione regulari inter duas portas monasterii, juxta ecclesiam S. Martini commorantes, de eleemosyna monasterii viventes, in hospitali pauperibus servientes, vestes sacias el ornamenta ecclesiæ cum opus esset consuebant et abluebant. Et quia non licebat mulieribus ingressus intra monasterium monachorum, matres, sorores et propinquas nostras cum ad nos veniebant, recipiebant. ›

9. Ut vero intelligas ea quæ de variis monasterii principalis basilicis dicuntur, juvat Iperii verba e cap. hic attexere: Notandum est quod ecclesia ista diversis successive temporibus diversimode gominata fuit Primo enim dicta fuit Sithiu a nomine

abbatem sæculo x; Lambertum, Simonem et Leonem abbates Sithivenses cum Joscione et Bernardo monachis sæculo XII

11. Ex eodem asceterio prodierunt quamplures alii qui ad infulas episcopales evecti sunt. Isthic etiam sæculi pompam et dignitates abdicarunt viri spectatæ nobilitatis, Guntbertus clara stirpe, patre Gorberto, matre vero Ebertruda progenitus, › inquit Iperius, cap. 11, parte m; Honrocus comes, Adalardi abbatis pater, › cap. 13, parte ш; ‹ Zoppo regis Caroli Calvi vicarius, cap. 15, parte 1;

Megenfridus puer nobilis, a patre Ruodwaldo oblatus, cap. 16, et alii: quibus addendi Childericus rex ultimus Merovingicæ stirpis in Sithin

monasterio tonsus, et Guillelmus Flandrensis co- A nachi Cantuarienses a regibus pulsi, primo quidem mes, qui morte instante religiosam vestem induit, in S. Thomæ odium ab Henrico IV, deinde vero a et in Sithivensi monasterio sepultus est, teste Orde- Joanne rege anno 1207. De primis agit Iperius cap. rico Vitali in Hist. lib. xi, ubi ejus epithaphium 44, parte, de aliis cap. 46, parte xII, ubi hæc refert ad annum 1127. verba Quibus adventantibus D. abbas et conventus inobviam eis cum cruce, candelis et thymiamateriis processionaliter incesserunt usque ad ecclesiam S. Dionysii, et eos huc in monasterium adduxerunt. Erant monachi septuaginta, familiares autem usque ad centum : qui omnes insimul per dies duodecim hic apud nos manserunt, donec per abbatias circumquaque bini vel terni a suo priore missi sunt, ipso priore cum sedecim monachis plus quam per annum nobiscum remanentibus, › etc. Egregium sane Christianæ charitatis et religiosa hospitalitatis

12. Præterea ex hac abbatia originem sumpserunt, scu, ut verbis Iperiani Prologi loquar, sunt derivata quatuordecim honesta monasteria, adeo ut Sithivensis Ecclesia ‹ patriæ sedem primam obtineret post cathedralem Morinorum. De monasteriis Woromboltensi, Bergensi, Alciasensi, Hunulfricultensi et aliis e seminario Sithivensi profectis, lege sæpe laudatum Iperium.

13. Non tantum sanctorum seminarium fuit iste locus, sed etiam sanctorum asylum et confugium. Istuc se recepere SS. Anselmus et Thomas Cantua- B exemplum ! rienses archiepiscopi. Admissi etiam non semel mʊ

PROLOGUS AUCTORIS.
(Ex antiquiori anonymo.)

1. Domino omnipotenti bonorum munerum largitori multiplices gratie laudesque sedulo sunt referendæ, qui omnium creaturarum visibilium et invisibilium conditor et gubernator existens, Filium

suum unigenitum Dominum nostrum Jesum Christum ad docendas redimendasque omnigenas gentes misit ad terras; et cætera ut in Vita S. Audomari infra.

INCIPIT VITA.

CAP. I. In qua provincia natus est B. Bertinus, el C mus patrocinari meritis. Horum teneram vitam moquod in pueritia monachus factus est.

2. Beatus puer Bertinus generosa progenitorum stirpe ortus traditur in Constantiæ finibus, quam Rhenus subterfluens sub ejusdem urbis muros in Apotamo lacu ferme tribus stagnatur millibus; quæ hinc e vicino Bajoariam, illinc Burgundiam, ab austro autem Alpina suspicit juga. Hic itaque suis pignus admodum dilectum progenitoribus nutriebatur diligenter infantulus, uti tantus in Domino post futurus. Cui cum ad mundi gloriam a Deo terrena nobilitatis suffragaretur dignitas, ab ipsis infantiæ cunis major servitutis Christi coadolevit charitas. Quod exhibens mox ut ad id ætatis pervenit, pueritiæ suæ principia evangelica perfectione Deo dicavit. Parentibus enim et patriæ Dominum secuturus abre- D nuntiavit: et ut perfectionis nil Domini servo abesset, monachum in Luxoviensi cœnobio sub patre Eustachio professus est. Cujus vita et doctrinæ institutio quam spiritualis gratiæ compos fuerit, scire datur in ipsa excellentia gregis cui præfuit, præsertim nunc cum evidentioribus sanctitatis eorum pateat signis, quos pluribus terris coram Domino suis sci

(1) Cisterciense exemplar sic habet: Morinensium fines pervenit, quibus tunc ejus compatriota et (ut fertur) consanguineus, egregius Christi præsul Audomarus larga divinorum dogmatum fluenta propinabat. Consanguinitatem istam probat Joannes Iperius cap.

resque Bertinus puer quidem ætate, sensu autem senior, imitari Spiritu sancto inspirante contendit, que postquam suæ gratiæ charismatibus mancipavit, inter tales tantosque Patres, ut eorum exemplis instrueretur, adscivit. Omnibus tandem perfectioribus vita auctum muniis in pueritia, inexhausto cœlestis desiderii vigore præditum provexit in adolescentia.

CAP. II. Quod adhuc adolescentulus ad S. Audomarum pervenit.

3. Ergo cum jam Dominus militem suum mundo manifestius propalare disposuisset, ne in absconso lucerna tantæ claritatis lucens tot mortalium spiritualia commercia differret, egressus duobus tantum comitibus Mummolino et Ebertramno, magnæ scilicet sanctitatis viris, tertius adjunctus, perfectus sanctæ Trinitatis cultor in Galliam usque pervenit (1). Videntes igitur prædicti viri sancti, Bertinus scilicet et socii ejus, ibidem messem quidem multam, operarios autem paucos, cœperunt longe lateque verbum vitæ instanter per totam Galliam disseminare. Adbæserunt autem eis quamplures viri religiosi,

1, parte 1 et v, ubi Audomarum et Bertinum ex S. Arnulfi prosapia descendisse affirmat. Lege hac de re, si tanti est, Malbrancum lib. 11, de Morin., cap. 1.

qui ab eisdem a mane usque ad vesperum æternæ A vitae pabulis reficiebantur; nec minus quoque palatini proceres intermissa ad tempus regali servitute ad eos confluebant, eorumque modestam conversationem in recte vivendo ad exemplum sibi proponebant.

4. Tempore illo Lotharius filius Ludovici regis regni Francorum monarchiam gubernabat: cujus aures cum jam suorum procerum relatione pulsaret sanctorum Bertini sociorumque ejus eximiæ conversationis crebra opinio, mox cos suis astare jussit conspectibus. Quibus illatis a rege, vir Domini Bertinus et ejus socii honorifice sunt suscepti, et longo tempore intra regis palatium summa diligentia subrogati. Post longum autem temporis intervallum præmemorati viri S. Audomarum tunc Tarvennensem B episcopum (cujus compatriota et consanguineus erat S. Bertinus) adierunt ut ei in prædicando essen! comites, quatenus in æterna retributione a Deo mererentur fieri æqualis gloriæ participes. Sanctus vero Audomarus eosdem Dei famulos gratifice recipiens, omnipotenti Deo gratias egit, qui tales sibi ad prædicandum Evangelium adjutores misit. Erant enim in fide perfecti catholica, et in ecclesiasticis disciplinis atque in divina Scriptura eruditi. Subibant igitur officium legationis suæ labore prædicationis continuæ.

CAP. III. Traditio Adroaldi.

5. (2) Interea quidam vir nobilis valde prædives opum, Adroaldus nomine, nullum habens filium, tractare cum B. Audomaro et prædictis Dei famulis cœpit, qualiter possessionum suarum ecclesiam hæredem faceret. Quem B. Audomarus, inspirante gratia Spiritus sancti, hortatus est ut S. Bertino sociisque ejus prænominatis quæque habere poterat conferret, quatenus ibidem cœnobium in honore B. Petri principis apostolorum construendo, turbam monachorum non modicam coadunarent. Quod Adroaldus præsente B. Audomaro cunctisque proceribus urbis Tarvennæ magna cordis alacritate complevit, tradens villam suæ proprietatis nuncupatam Sithiu, anno ab Incarnatione Domini sexcentesimo vigesimo sexto (3), anno autem undecimo regni Chlodovei filii Dagoberti, octavo Idus Septeni

C

CAP. IV. Quare aptiorem locum sanctus vir Dei quærebal.

[ocr errors]

6. (4) Interea decedente Achario (5) episcopo urbis Noviomæ ad episcopatum ejusdem urbis venerabilis vir Mummolinus provehitur, et Ebertramnus cœnobio S. Quintini a Mummolino præficitur; sanctus vero Bertinus in loco sibi a Domino collato annis quatuordecim resedit (6). Et quoniam locus ille permodicus minusque spatiosus erat, ut con; structionem alicujus magni caperet apparatus, sanctus vir Dei Bertinus cœpit cum suis sibi coadunatis ædificandi cœnobii aptiorem quærere locum. Sed dictum Dominicum animo revolvens: Sine me nil potestis facere (Joan. xv, 5), perfecto hujus consilio Dei providentia cuncta disponenti sese ex anjino committens, protinus navim conscendit sine gubernatore et remige per spatiosum stagnum cui adhæ re! prædictum monasteriolum. Dei tantum nutu navis agebatur, angeli quoque ministerio cerneres carinam contra fluenta præcipitis fluvii impingi quousque aptum tenendo portum consisteret, et venerabilis vir Bertinus hunc versiculum ex ordine decantati psalterii promeret: Hæc requies mea in sæculum sæculi, hic habitabo quoniam elegi eam (Psal. CXXXI, 14). Cognoscens igitur a Domino sibi locum illum electum, sine mora navim relinquens, monasterium nomine Sithiu in eodem loco in Dei nomine et in honore S. Petri ædificare cœpit. Confluentibus undique religiosis viris intra modicun tempus, multitudinem monachorum, videlicet centum quinquaginta (7) coadunavit, cum quibus multis in Dei servitio vixerat annis, turbamque sibi a Domino creditam sub districto sacræ regulæ jugo mente sollicita pervigil custodiebat pastor, sciens quod scriptum est (S. BENED. reg. c. 2) Cui plus committitur, plus ab eo exigitur (Luc. xn, 48). Beatis enim Dei famulis sub sua cura consistentibus Dominica atque apostolica prædicando mandata, sua quotidie districta conversatione ac religiosis actibus magnum bene vivendi præbebat exemplum, implens quod scriptum est: Sic luceat lus vestra coram hominibus, ut videant bona opera vestra el glorificent Patrem vestrum (Matth. v, 16), ne secundum apostolici præceptum aliis prædicans, ipse

bris. In territorio igitur quodam ipsius villæ mo- D reprobus inveniretur. Nec deerant, providente Donasterium ædificare cœperunt, qui locus usque hodie Vetus vocatur monasterium.

(2) De verbo ex antiquiori Anonymo.

(3) Folquinus in Chron., lib. 1, cap. 2, scribit anno 11 Ludovici, Christi 645, rectius anno 648, aut insequenti, cui Chlodovei annus undecimus illigatur. Hujusce rei diploma ab Adroaldo confectum exstat apud Miræum cap. 3; Donat. et apud Joannem Iperium in Chronico, uti in Vita S. Audomari ad ann. 657 observavimus.

(4) Ex antiquiori Anonymo.

(5) Non Achario, sed B. Eligio in sedem Noviomagensem successit Mummolinus, ut in Vita S. Audoinari adnotatum.

(6) Annorum numerum haud exprimit auctor primus; hæc vero addit: Ut enim situm ejus loci

mino, vitæ eorum necessaria. Affines enim et quique nobiles Christo devoti ejus admonitione et doctrina,

[blocks in formation]
« VorigeDoorgaan »