Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

etiam pro inimicis venerat, et tamen positurum se animam pro amicis dicebat, ut profecto nobis ostenderet, quia cum diligendo lucrum facere de inimicis possumus, etiam ipsi amici sunt qui persequuntur. Quæ non ideo dico, ut persecutionem tuam in damnis temporalibus vel in contumeliis timeam, aut magnopere sentiam, quibus etiam etsi voles me nocere non potes: sed de illa persecutione dico, licet sim injustus, qui me veraciter et ex corde peccatorem profiteor, de qua beatus Petrus dicit: Quoniam inter quos Loth habitabat, iniquis operibus de die in diem ejus animam cruciabant (II Petr. 1), et de qua Apostolus recolens historia veteris: Quomodo, inquit, tunc is, qui secundum car

perficit in infirmitate virtutem. Periculum quoque A diæ livore insequimur, imitantes illum qui mori
discordiæ, quam contra auctoritatem et rationem,
contraque salutem tuam erga me videris habere, a
te quantocius amove: certissime sciens, quoniam
quantislibet virtutibus polleas, spiritalis nullatenus
fieri potes, si uniri per concordiam mihi et cæteris
fratribus tuis neglexeris. Scriptum quippe est :
Fructus Spiritus est charitas, gaudium, pax (Galat.
v): qui autem servare pacem non curat, ferre
fructum Spiritus recusal. Certus enim es, si sanum
sapis, quoniam tandiu nullum boni operis Deo sa-
crificium immolas, quandiu a proximorum charitate
discordas: multo minus autem, si a dilectione mea
discordas, qui te benigne nutriendum suscepi, or-
phanum dulci dilectione nutrivi, in clericum to-
tondi, litteris per me et per quoscunque potui eru- B nem erat, persequebatur eum qui secundum spiritum,
divi, per singulos gradus ad ordinem episcopatus
provexi, familiaritatem et dulcedinem dilectionis
domni nostri regis tibi obtinui. Pensare enim cum
magno timore debes quod scriptum est: Si offers
munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quo-
niam frater tuus habet aliquid adversum te, relinque
ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconci-
liari fratri tuo, et tunc veniens offer munus tuum
(Matth. v, 23). Ex qua scilicet praeceptione consi-
derare debes, quam intolerabilis ejus culpa mon-
stratur, cujus hostia repellitur. Nam cum mala
cuncta bonis sequentibus diluantur, pensandum no-
bis est quanta sint mala discordiæ, quæ nisi ex-
stincta funditus fuerint, bonum sequi non permit-
tunt: quia quælibet in nobis bona opera fuerint, si C ad alios inde in eodem tempore directis possum

charitas desit, per malum discordiae locus aperitur
in acie, ut ad feriendum nos valeat hostis intrare.
Ego, crede mihi, non tecum, sed cum tuis impro-
babilibus moribus et actuum motibus, de quibus te
sæpe et verbis et litteris reprehendi et castigavi, et
ut doleo, dolui, discordiam habeo. Fac quod salu-
briter tibi cupio, et tuo convenit ministerio, et me
placabilem ac præstabilem in cunctis habebis. Alio-
quin exspectabo, si per Dei gratiam verbum Do-
mini, quod inter me et te adhuc laborat, tandem
requiescere valeat. Si peccaverit, inquit, in te frater
tuus, increpa illum: si pœnitentiam egerit, dimitte
illi (Matth. xviu). Interim autem, donec hoc verbum
Domini inter me et te laborabit, utar continue sa-
lubris antidoti medicina contra mortiferum discor- D
die poculum mihi a te propinatum, quam Dominus
et Salvator noster conscius infirmitatis nostræ lar-
giri dignatus est, dicens: Cum stabitis ad orandum,
remittite si quid habetis adversus aliquem in cor-
dibus vestris, ut et Pater vester cœlestis dimittat vobis
peccata vestra (Marc. x1). Et scilicet Conditor no-
ster, dum tale placitum nostræ mentis aspexerit, a
peccato nos solvet, quia munus pro culpa sumet.
Quod munus etiam holocaustum gratia Dei miseri-
cordis fiet, si fuerit simila oleo conspersa, et in zeli
sartagine frixa scilicet cum misericorditer cum
diligimus, et inter sacra pro eo oramus, quem zeli
salutaris fervore insequi videmur, vel a quo invi-

ita el nunc (Gal. IV). Quia, ut ita dicamus, ferrum nostræ animæ nequaquam perducitur ad subtilitatem acuminis, si hoc non eraserit aliena lima pravitatis.

CAPUT XL.

Verum non esse quod dicere solebat, Hincmari consilio regem ipsi adversatum esse.

Et quia dictum est mihi, te plurimis solere dicere, quoniam quidquid tibi, de tuis hominibus, et de hominibus suis ad Laudunum directis, et de eo quod te commendavit Conrado, contrarium domnus noster rex egerit, hoc meo instinctu et consilio atque consensu egisse, tibi refero non esse verum, sicut et scriptis ad eumdem domnum nostrum regem, sed et

ostendere, et coram plurimis episcopis apud Pistas domno nostro regi dixi me audisse quod sic diceres, et idem domnus noster rex coram eisdem episcopis respondit, sicut et pro certo verum dixit, quod nec meo instinctu, nec meo consilio, neque meo consensu hoc egerit, licet quædam fuerint et sint, de quibus metropolitana auctoritate, vel synodali conventione, ac regia potestate corripi debueris atque debeas. Quæ non ideo dico, ut me apud te excusare operæ pretium ducam, cum stultum esse majores nostri demonstrent, si eis placere quærimus, vel displicere timemus, quos bonorum judiciis non placere cognoscimus: sed ut in quibus ex veritate possum, quantum ex me est, quantumque sufficio, idoneum reddam bonum nomen, quod Apostolus etiam ab his qui foris sunt habere jubet episcopum. Quia vero auctoritate divina regi obedire jubemur, ipsius jussione respondisse me ex Scripturis et sacris legibus atque sanctorum verbis tuis litteris ad eum directis non nego. In qua responsione si quid perpere dixisse vel egisse me invenisti ostende, et aut rationabiliter sine contentione defendam, aut humiliter sine disceptatione recognoscam.

CAPUT XLI.

Quod si culpam agnosceret, pro divino timore indulgentiam expeteret.

Cæterum, si me contra auctoritatem et debitam

factis illius, improbabilibus postea comprobatis, per manuum suarum impositionem communicaverunt, quem ordinantes bonum crediderunt, et mansurum perpetuo in bonitate optaverunt: sicut nec Samuel culpam contraxit in ordinatione Saul, quem divina jussione a se ordinatum, et a Domino postea rejectum, sicut de te doleo, diutissime flevit, velut sacra narrat història. Reputatur etiam mihi, quod te nepotem meum gratia propinquitatis episcopum ordinaverim. Quasi non et alii per me sint ordinati episcopi, qui non sunt mihi carne propinqui, et nolunt attendere mihi hoc reputantes, quia non impedit ad quemquam ordinandum carnis propinquitas, si ordinandus fuerit electus et petitus secundum

fraternæ dilectionis unanimitatem, quæ, ut supra A nibus Nicolaum ordinaverint, nec tamen dictis et dixi, te mihi reputasse audivi, egisse recognoscerem, quia dicente beato Joanne apostolo: Si confiteamur peccata nostra, fidelis et justus est Dominus, ut remittat nobis peccata nostra (I Joan. 1), et prima salutis spes est confessio, deinde dilectio, Quia charitas operit multitudinem peccatorum (I Petr. IV), non dimitterem quin inde salubrem indulgentia medicinam expeterem, non pro humano, sed pro divino timore, et fraterno amore, ac propria salvatione. Non enim perfunctorie nobis sacerdotibus legendum et tenendum est, quod etiam laicis et feminis Spiritus sanctus per beatum dicit Gregorium (homil. 32 in Evang.): Est ubi se quisque interroget, et in confessione Christi se veraciter probet. Veremur sæpe a proximis despici, dedignamur in- B ecclesiasticas regulas. Non et Dominum, a quo et

jurias verbi tolerare. Si contingat jurgium fortasse cum proximo, erubescimus priores satisfacere. Cor quippe carnale, dum hujus vitæ gloriam quærit, humilitatem respuit et plerumque ipse homo qui irascitur, discordantem sibi reconciliari appetit, sed ire ad satisfaciendum prior erubescit. Pensemus facta veritatis, ut videamus quo jaceant nostræ pravitatis actiones. Si enim membra summi capitis sumus, imitari eum cui connectimur debemus. Quid namque ad nostræ eruditionis exemplum Paulus egregius prædicator dicit? Pro Christo legatione fungimur, tanquam Deo exhortante per nos obsecramus pro Christo, reconciliamini Deo (II Cor. v). Ecce inter nos et Deum discordiam peccando fecimus, et tamen ad nos Deus suos legatos prior misit, ut nos ipsi qui peccavimus, ad pacem Dei rogati veniamus. Erubescat ergo humana superbia, confundatur quisque si non satisfaciat prior proximo, quando post culpam nostram, ut ei reconciliari debeamus, et ipse quoque qui offensus est legatis intervenientibus obsecrat Deus. >

CAPUT XLII.

De auferendo a nobis ambobus opprobrio a multis illato.

Aufer ergo, faciendo quæ debes, et quæ opto ac oro, et utinam dignus exaudiri fuissem, a me el a te opprobrium quod mihi a multis reputatur, quia talem, sicut et contra divinæ ordinationis dispositionem, et contra regem, et erga me, et erga Ecclesiam tibi commissam, et erga plurimos alios effectus es, episcopum ordinaverim. Sed qui mihi hæc reputant, non attendunt, quia non ut Judam electum præsenti justitia, et ut per eum divina dispositio impleretur, Apostolum, sicut et Saul regem postea reprobatum, de quo scriptum est: Erat vir electus et bonus, et non erat vir de filiis Israel nelior illo (I Reg. 1x). Deus omnia sciens per providentiam ordinavit, et nil culpæ contraxit, qui peccare non potuit; sed ut homo nesciens quod futurum erat, te per improvidentiam ordinavi et divini judicii non injusti minister exstiti, quia sicut timeo aliis peccatis meis hoc esse promerui. Quanquam et sancti apostoli cum beato Stephano et aliis diaco

C

per quem cœpit episcopatus, carne sibi propinquos legimus ordinasse apostolos. Sed licet in te nepote meo ́egerim unde gemo, quia nescio qualiter de hoc et de aliis meis factis, terribilis in consiliis super filios hominum in occulto suo judicio, qui posuit tenebras latibulum suum disponat: scio tamen omnipotentem advocatum, et misericordem judicein meum, ante quem est omne desiderium meum, et cui gemitus meus non est absconditus. Si enim obaudieris monita beati Pauli Timotheo a se juvene ordinato episcopo directa, et a me et a te opprobrium tuæ ordinationis tolles, in quibus inter cætera dicit: Nemo adolescentiam tuam contemnal (II Tim. Iv); id est, talem te exhibe, ut propter ætatis adolescentiam nemo te contemptibilem habeat, quia cujus vita despicitur, restat ut et prædicatio contemnatur. Si hæc, frater, tibi in aliquo dura sunt, quæ non sunt dicta ea intentione, ut velim quod absit in aliquo tuam damnationem, vel dehonorationem, sed potius salutem et correctionem, attende quia, ut beatus dicit Gregorius, per amaruin poculum confectionis pervenitur ad effectum optatæ salutis. Et Salomon dicit: Meliora sunt vulnera amici, quam odientis inimici oscula (Prov. xxvII). Et Dominus dicit: Ego quos amo, arguo et castigo (Apoc. in); et: Quem diligit Dominus, corripit: flagellat autem omnem filium quem recipit (Heb. x11).

CAPUT XLIII.

De sacrarum Scripturarum falsatione, et responso ejus ad litteras de Nevino. Qui canones sint recipiendi, et de imperitia et jactantia ejusdem. De Bertrico item, et de eo quod sæpe illum admonuit. Per plures denique audio te apud multos me infamare, quoniam sacras Scripturas soleam detruncare, et ad meum sensum inflectere. Quod ut pro certo adhuc credo nec in uno loco me egisse, si tamen hoc quod dicis poteris approbare, et si hoc ad approbationem volueris ducere, ostende coram quantis et quibus tibi libuerit, et aut patenter ostendam te mea verba bene non intelligere, aut ab aliquo illa falsata fuisse et si forte me, quod dicis, si tamen dicis, egisse cognovero, quantocius corri

[ocr errors]

riam reducere voluisti. Nimia sunt quæ dico, si hæc ita esse illa ipsa tua scripta quæ habeo non attestan

tur, et lex, quam catholica Ecclesia recipit, manifeste decernit dicens: Confiteri quis in judicio non tantum sua voce, sed et litteris, et quocunque modo potest, convinci autem non nisi Scriptura aut testibus potest. Et tu his scriptis hæc quæ dico denegans, si necesse fuerit, in judicio revinci valebis. Et Gelasius in decretis suis ad episcopos per Dardaniam constitutos dicit: quoniam manifeste quilibet vel professione sua vel communione possit agnosci. Præterea per Heddonem, clericorum tuorum præpositum, conscriptam nuperrime more tuo solito mihi rotulam direxisti, contra litteras de in mea parochia delinquentibus a me tibi directas, quæ

ita se habent.

Hincmarus Rhemorum episcopus Hincmaro coepiscopo nostro salutem.

Nivinus, etc. Reliaua hujus evistolæ, vide supra,

col. 224.

gere procurabo. Quod enim de me dicere diceris', A archiepiscopum Wenilonem remisi, nec ad memoGothescalcus hoc de Scripturis facere consuevit, illas scilicet detruncare, et ad suum sensum violenter inflectere sed et ea quæ in canonicis libris non continentur auditoribus suis proferre, sicut et supra priscos hæreticos facere consuevisse ostendi, quia sicut B. dicit Gregorius: Sæpe hæretici, dum sua student perversa astruere, ea proferunt quæ profecto in sacrorum librorum paginis non tenentur. › Unde et discipulum suum prædicator egregius admonet dicens: 0 Timothee, depositum custodi, devitans profanas vocum novitates (1 Tim. vi). Quia dum laudari hæretici tanquam de excellenti ingenio cupiunt, quasi nova quædam proferunt, quæ in antiquorum Patrum libris veteribus non tenentur : sicque fit ut dum videri sapientes desiderant, miseris suis audi- B toribus stultitiæ semina spargant. Et quoniam hæc egisse Gothescalcus in conventu episcopali revictus fuit, idem concilium, sicut scriptum est : Qui imponit stulto silentium, iras mitigat (Prov. xxv1), silentium ei imposuit, mihique illum ad custodiendum commisit, sicque complicum ejus, qui jam sicut vermes in putredine scatentes ebulliebant, iræ partim sunt mitigatæ, et congregatæ sunt a Domino quasi in utrem aquæ maris, cum amaritudo perversarum mentium nondum apud nos, de his quæ Gothescalcus eos docuerat, erumpit exterius in vocem pravæ libertatis. Et quod de sanctis Scripturis Gothescalcus agebat, et tu me agere notaris dicere, ut cum pace tua dicam, tu de sacris canonibus, et ecclesiasticis regulis, atque de legibus soles agere, sicut jam quater egisse te possum ostendere. Scilicet in rotula per Hadulphum archipresbyterum tuum mihi transmissa, in qua de canonibus et legibus quædam detruncando, quædam de suo sensu expulsa prave interpretando, de capella parochiæ meæ in Attolæ villa sita nonnulla adversum me concinnasti. Similiter in rotula a te mihi data, in qua fabulam de Amalberto et uxore ejus contexens plurima in eum captasti. In rotulis nihilominus domno regi et mihi per comministros tuos directis, in quibus historias altercationum inter te et eumdem domnum regem, et item inter te et Normannum descripsisti, et vocum ac factorum tuorum novitates explicuisti, sententias Scripturarum et canonum atque legum te ferientes tuo sensu in alios detorsisti, veluti ex ore et opere tuo, et ex eisdem sententiis, majorum astipulante doctrina, singillatim ac viritim possum ostendere. In quaterniunculis quoque, a te mihi per Wenilonem venerabilem archiepiscopum missis, plurima inter se diversa collegisti, quæ tecum facere æstimasti, non videns, quin potius videre non valens, aut non volens, quia inter se dissonabant, et de illis ipsis epistolis, ex quibus eamdem tuam collectionem compilasti, conjunctim sequentia dolo penitus omisisti; sed et illa quæ cuncta catholica Ecclesia recipit, tenet, sequitur, veneratur, honorat, amplectitur, quæque tibi in diplomate, parvo corpore, sed maximo merito, per præfatum venerabilem

C

[ocr errors]

Et has litteras non ita, ut debueras, recepisti, sed ex eis nacta occasione, amaritudinem, quam erga me in animo geris, verbis evaporando exhalasti, volens ostentare tuam sapientiam et meam insipientiam, et demonstrare me Nivino injuste et contra auctoritatem egisse; et os mihi obstruere, ut de his quæ ex te audieram, non te auderem corripere, ut si forte vera forent te corrigeres, sin autem, ne illa incurreres præcaveres cum sicut derogantium linguas nostro vitio non debemus, quantum ex nobis est, ad derogandum acuere, ita debemus derogantium detractiones, prout rationabiliter potuerimus compescere. Sed non talis est tuus animus, ut ea quæ benigne tibi dicuntur vel scribuntur, nisi talia fuerint qualia versantur in corde tuo, benigne et patienter possis audire; unde Salomon ait: Acetum in nitro ei qui cantat carmina cordi pessimo (Prov. XXV). Acetum, inquit Gregorius, si mittatur in nitrum, fervescit nitrum protinus et ebullit: et perversa mens, quando per increpationem corripitur, aut per prædicationis dulcedinem ad bona suadetur, de correptione fit deterior, et inde in murmurationis iniquitate succenditur, unde debuit ab iniquitate compesci. › Litteris autem meis, quas per singulas periodos dissolvere voluisti, non eis convenientibus auctoritatibus respondisti, nec recto sensu eum in hoc es imitatus, qui tuis scriptis istiusmodi tenore, veritate subnixis auctoritatibus solitus est respondere: quia non in hoc jure rationem studes attendere, sed tuam intentionem modo quolibet confirmare. Non enim ille, qui taliter tuis solet scriptis respondere, talis responsionis modum ab his didicit a quibus hæc studuit discere. De Nivino autem, ut me oportuit, ea quæ gesta sunt tibi nota facere procuravi. Cujus advocationem non videtur mihi ut oporteat te suscipere. Quod et si adversum me illam volueris suscipere, et ratio atque auctoritas consen tit, quantum ex me est, inde tibi non refugio re

cœperunt requirere, per eosdem suos homines illam in Calmontensem deduci fecit. De placitis autem sibi a me datis quot et quanti spatii fuerint, canonici et monachi, et fideles ac nobiles laici, ac presbyteri parochiani cognoscunt, in quorum præsentia et quorum consilio inde egi, quæ secundum regulas sacras inveni. De eo vero quod dicis, me ab illo quæsisse qualiter famam suam purgaret, non ideo ab eo quæsivi, ut non scirem quia hoc agere non poterat, sed ut vel ita eum ad confessionem et pœnitentiam, atque post ad indulgentiam possem compellere, quem voluntarium ad ea non poteram provocare : et eo usque illum perduxi, ut si præfati sui homines, quia non liberæ conditionis sunt, aut cum aqua

spondere. Cæterum isdem ætatem habet, ipse de se A Et cum ministeriales nostri ipsam sanctimonialem loquatur. Et si legaliter ac regulariter me accusare voluerit, aut de excommunicationis, aut de collaborationis, aut de alterius cujusque rei præjudicio, rationem inde ei reddere non recuso. Nemo tamen potest me apud te regulariter accusare, nec de meo judicio ad tuum judicium provocare, nec sollicitudo totius Rhemensis provinciæ cum mea parochia est tibi commissa, ut inde amplius tibi reddere debeam rationem, nisi ut tibi scribere studui. Scrutare epistolam beati Augustini ad Xantippum primatem suum, quam suprapositam legere prævales, et invenies te debere mihi de tuis judiciis reddere rationem et si de tuo judicio quisquam ad meum judicium provocaverit, ego debeo inde veritatem investigare, et singula quæque canonice terminare. Tu B calida, aut cum aqua frigida, inde ad judicium Dei

autem, quando hæc audisti quæ mihi post litteras meas tibi inde directas rescripsisti, debueras mihi aut humiliter suggerere quæ inde audisti, ut si perpere inde actum haberem, corrigere procurarem : sin autem, fraterna ac paterna benignitate veritatem inde tuæ filiali dilectioni rescriberem, quod et faceres si apud te humilis esses, et erga me charitatem haberes. Verumtamen pro modulo meo secutus beati apostoli Petri exemplum, qui etiam minoribus suis quærentibus cur ad Gentiles intrasset, rationem per ordinem reddidit, et testes suæ rationi adhibuit, bọnum duco, quocunque modo tu mihi ea quæ scripsisti mandaveris, ut iterato quæ inde sunt vera tibi rescribam. Videlicet quia, ut scripsisti, nullius prava vel mendosa suggestione illi ea de quibus diffamatus est imputavi, nec ad comprobationem sui sceleris testibus causa indiguit, quia sicut ipse scripsisti, negotii qualitas unumquemque aut excusat, aut accusal. Unde et Dominus de co quod quidam paterfamilias ei, qui apud eum diffamatus est quasi dissipasset bona illius, dixit : Quid hoc audio de te? redde rationem villicationis tuæ (Luc. xvi). Et supra sufficienter habes in quibus negotiis testes legaliter atque regulariter examinati requirendi sunt, et in quibus negotiis ratio non indigeat testibus. Manifestum est enim et presbyteris, et aliis clericis, et laicis, ac feminis, et nobilibus, et villanis in nostra civitate, quia sanctimonialem, de qua tibi scripsi, ab infantia in monasterio Deo dicatam, et a sacerdote velatam, clanculo prius de ipso monasterio furatam, in mansione in qua manebat apud hortos per plurimas noctes habuit, consentiente portario, cujus factione ipsa egrediebatur de monasterio, et a Nivini hominibus abducebatur: in quo monasterio ipsa sanctimonialis regulariter inde est disciplinata. Quapropter cum fama excrescere cœpit, et ego ad civitatem reverti incepi, misit suos homines, Walchanonem scilicet et Lupum, qui eam scalis pretio locatis de ipso monasterio noctu eduxerunt, et ad beneficium, quod ei dederam in nostra parochia, deduxerunt, et ibi per plures dies eamdem sanctimonialem Nivinus habuit, sicut et presbyteri, et circummanentes homines ac villani manifestissime sciunt.

C

D

exirent, quid inde Deus ostenderet mihi sufficeret. Et cum se ratione convictum atque constrictum vidit, in contumaciam et contumelias prosilivit cui dixi, quod nisi aut confiteretur, aut satisfaceret parochiæ meæ unde infamabatur, ipse et illi sui homines, qui eamdem sanctimonialem cum eo furati fuerant, in mea parochia habitare non possent, et progrediente illo ad contumelias atque calumnias, quia de mea parochia, vel de mea provincia non erat, et res et mancipia in regno senioris nostri non habebat, per quæ illum constringere ad reddendam rationem valerem, et per beneficium vel per peculiare noluit sustinere distringi, excommunicavi illum a mea parochia. Quod dicis, oportet episcopum omnibus bene facere, omnes recipere fideles, verum est, et utinam ita facias. Sed aliter vicini et parochiani tui de te dicunt, et tibi specialiter commissi aliter sentiunt. Cæterum de his quæ tibi mandavi ex te me audisse, si alteri sic mandarem, scio quia gratias mihi inde referret, et tu sic faceres quantum intelligo, si amaritudo animi tui tibi permitteret, et occasionem invenire non velles, ut mihi de his quæ in quaterniunculis per venerabilem archiepiscopum Wenilonem a te missis compilasti, iterum licet non ad rem pertinentia incalcando conscriberes, et me dicere provocares, unde in sermone capere posses. Quod evidenter ipse in præfato tuo scripto demonstras: quia commemoratis dictis Anacleti, Victoris, Callisti, et Eleutheri, qui ante Nicænum concilium pro quorumdam consolationibus, sicut dicit Gelasius, ad diversos suas epistolas direxerunt, subjungis: Ecce, pater, qui canones recipiendi, venerandi, ac observandi habeantur. Et quia patrem me, ut paret, irrisione potius quam veneratione vocasti, dico tibi · El si pater ego sum, ubi est honor meus? (Mal. 1.) Dicam tamen tibi : Fili pro arbitrio tuo vel proprie vel aliene, si isti sunt canones recipiendi, venerandi, aç observandi, quos commemorasti, qui sunt illi, quos et apostolica sedes, et omnes episcopi per universum orbem, a primæ sedis apostolicæ pontifice usque ad illum qui modo novissime etiam post te est ordinatus episcopus, imo et omnis catholica Ecclesia, canones appellant? quique a Nicæno cou

cilio, quod primum in nostris codicibus, quos ab A prædixi, et sæpe dicere necessitas ipsa compellit, apostolica sede majores nostri acceperunt sequendos per ordinem usque ad Africanum concilium pro canonibus recipiendis, venerandis, et observandis retinent, et Innocentius, Zosimus, Bonifacius, Coelestinus, Leo, Hilarus, Symmachus, Gelasius, Hormisda, Gregorius, et cæteri quique observandos canones nominant? Inter quos et istas epistolas apostolicæ sedis pontificum, quas canones appellas, Gelasius, ut supra posui, differentiam facit, et illa concilia canonum observanda decrevit, has autem epistolas pro consolatione quorumdam directas, venerabiliter suscipiendas dicit, et item in decretis suis inter alia dicit (Gelasius in commonitorio ad Faustum) : « Nobis, inquit, opponunt canones, quin orientales episcopi, dum nesciunt quid loquantur, contra quos ipsi B se venire produnt, qui primæ sedi sana rectaque suadenti parere fugiunt. Ipsi sunt canones, qui appellationes totius Ecclesiæ ad hujus sedis examen voluere deferri. Quod manifestum est de Sardicensibus canonibus illum dicere, de quibus et Innocenlius ad Victricium, et Gregorius ad Vincentium his consona dicunt, quæ in hoc etiam legis opusculo. Et ibidem post aliquanta: Viderint ergo si alios habent canones, quibus suas ineptias exsequantur. Cæterum isti, qui sacri, qui ecclesiastici, qui legitimi celebrantur, non solum sedem apostolicam ad judicium vocare non possunt, et Constantinopolitana episcopus civitatis, quæ utique per canones inter sedes nullum nomen accepit, in communionem recidens perfidorum non debuit submoveri? › Nam, ut ipse demonstrat, Heracleotes suffraganea fuit. Hoc autem Gelasium dicere patet de sacris Nicænis canonibus, qui privilegia sedium constituerunt, sicut in sexto ipsorum capitulo aperte monstratur. Unde Bonifacius (epist. 3, Hilario Narbon.): « Nulli, inquit, videtur incognita synodi constitutio Nicænæ, quæ ita præcipit, ut eadem proprie verba ponamus : Per unamquamque provinciam jus metropolitanos singulos habere debere, nec cuiquam duas esse posse subjectas. Quod illi, quia aliter credendum non est, servandum, sancto Spiritu suggerente, sibimet censuerunt; et paulo post : « Quod idcirco dicimus, ut advertat charitas tua, adeo nos canonum præcepta servare, ut ita constitutio quoque nostra diffiniat, quatenus metropolitani sui unaquæque provincia in omnibus rebus ordinationem semper exspectet. › Et Leo ad Anastasium (epist. 88, cap. 1) Secundum

pro diversorum Patrum consolatione diversis temporibus datas, a sede apostolica venerabiliter susci piendas, sicut et facimus, dicit. Addam etiam : Si illa quæ de præfatorum pontificum apostolicæ sedis epistolis dicis recipiendos venerandos canones esse, qui quod vis sanctum dicis et licitum, et quod non vis non sanctum et illicitum, ac si in voluntate tua cuncta sint posita, et non sit qui tuæ possit resistere voluntati, pande nobis, quæsumus, quid censeas de eorum decretis, qui post Nicænum concilium, et alia catholica concilia, observanda decretalia constituta de eisdem sacris canonibus promulgata sanxerunt, sicut Siricius, Innocentius, Zosimus, Bonifacius, Coelestinus, Leo, Hilarus, Symmachus, Gelasius, Hormisda, Gregorius, et quique alii, quorum decreta Ecclesia catholica, et Patres ac prædecessores nostri servanda tenuerunt, et venerati sunt. Et quoniam in quibusdam a præfatis, quos appellas canones, dissonant, magistrali censura decerne, quae ex his sequi et quæ refutare debeamus: quoniam nisi tu ferula singularis auctoritatis de nostra consuetudine ista rejeceris, quæ sicut et Patres nostri, mentibus nostris tenenda et servanda imbibimus, non videtur mihi ut facile ab ecclesiastico usu illa quæ tenemus generaliter valeas removere, de quibus satis superque superius potes relegere, quæ si tibi non suffecerint, nec plura sufficient. Tantum de una re superadjiciam, videlicet quoniam qui dicis Ecce qui canones recipiendi, venerandi, ac C observandi habeantur, non satis eosdem canones perscrutatus es, in quibus, sicut scripsisti, habetur ut qui accusare alium elegerit, præsens per se el non per alium accuset, inscriptione videlicet præmissa. Quod quia ad munimen tui convertere studuisti, legere debueras, quia ipsa sententia de antiquis legibus Romanis fuit assumpta, in quibus legibus. In capituli interpretatione edicti Valentiniani de episcopali judicio, posteriore videlicet constitutione, ita scriptum habetur (Interp. Novella Valent.) :

sanctorum Patrum canones, Spirita Dei conditos, et totius mundi reverentia consecratos, metropolitanos singularum provinciarum episcopos jus tradite sibi antiquitus dignitatis intemeratum habere decernimus. Et item Gelasius, ut supra ostendi, post descriptionem authenticarum Scripturarum, et Nicænæ, Constantinopolitana, ac Ephesinæ, Chalcedonensis quoque synodi, addidit: Et si qua sunt concilia a sanctis Patribus instituta, post horum quatuor auctoritatem, et custodienda et recipienda decrevimus. Ipsas autem epistolas, ut

Lex ista de diversis rebus multa constituit, sed in primis de clericis quod dictum est, ut nisi per compromissi vinculum judicium episcopale non adeant, posteriore lege Majoriani abrogatum est. Quam constitutionem, sicut petiit et obtinuit, ita ex tunc hactenus Ecclesia conservavit. Sed et sicut in litteris meis legisti, differentiam intelligere debueras inter admonitionem et de accusatione judicationem, et inter hoc quod dixi, si ita est ut passim a multis et etiam publice in publicis placitis divulgatur, et hoc quod non dixi, quia ita est. Unde a multis et etiam publice quod non licet, in publicis vel a publicis placitis accusaris. Et quod confuse dixisti, te mirari si aliqui ex his placitis fecissent a vobis pro hoc petitionem negotio, ex verbis Callisti adjungens, nullus doctor per scripta accusetur, non bene distinxisti, quia nee bene intellexisti ex legibus et canonibus differentiam inter petitionem et accusationem. Revolye hinc leges, et decreta sedis apostolicæ, et

« VorigeDoorgaan »