Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

rum sacrificamus Deo, nec Pascha in ove et azymis A verum est, quia ratio et veritas consuetudini præ

(

similiter celebramus, et si qua alia fuerunt vetera ponenda est sed cum consuetudini veritas suffragasacramenta, quæ omnia, ut dixi, umbras futurorum tur, nihil oportet firmius retineri. Quædam denique, (Col. 11), appellat Apostolus, quia ea significabant sicut in eisdem epistolis ab apostolis tradita legun suo tempore revelanda, quæ nos revelata percipi- tur, vel ex legibus Romanis assumpta inveniuntur, mus, ut remota umbra, nuda eorum luce fruamur. ita plenariorum conciliorum auctoritate firmata Nam et exuendo veterem hominem circumcidimur servantur ; et quædam ex bis in conciliis immutata in exspoliatione corporis carnis, et quos cibos illi fuerunt. Sed et quædam de his, quæ in regionalibus vitam in pecoribus, nos vitamus in moribus, et fuere statuta conciliis, plenariorum conciliorum exhibemus corpora nostra hostiam vivam sanctam, auctoritate immutata, vel in postmodum irrefragaDeo placentem (Rom. XII), cui et animas nostras in biliter conservanda tenentur, sicut catholici doctores desideriis sanctis pro sanguine intelligenter effundi- et Ecclesiæ magistri demonstrant, et partim ex mus, et Christi velut agni immaculati sanguine ab eorum dictis supra ostendi et præter ea quæ de omni iniquitate mundamur: qui propter similitu- verbis beati Augustini in hoc opusculo posui, in libris dinem carnis peccati, etiam caprino pecore in ve- de Baptismo dicit: primum quidem ostendens diffeteribus sacrificiis figuratur, nec eum negat in crucis B rentiam esse inter epistolare colloquium, quo istæ cornibus taurum, qui in illo cognoscit maximam epistolæ apostolicorum, de quibus agitur, conditæ victimam. In illo requiem cum invenimus, vere sab- sunt, et regionale ac plenarium concilium. ‹ Video, batizamus, et luna nova observatio, vitæ novæ est inquit (lib. 11 de Bapt., cap. 2), quid adhuc a me sanctificatio, et Pascha nostrum est Christus, et possit inquiri, videlicet, ut respondeam verisimilibus azymum nostrum sinceritas veritatis fermentum non illis rationibus, quibus vel ante Agrippinus, vel ipse habens vetustatis. Et propter hanc vitæ novitatem, Cyprianus, vel illi qui eis in Africa consenserunt, primus mensis in anni mensibus celebrationi huic at- vel si forte aliqui ex transmarinis terris longe distributus est, nam ipse dicitur et mensis novorum. Quia cretis, aullo quidem sive plenario sive saltem regio vero in toto tempore sæculi nunc tertium tempus appa- nali concilio, sed epistolari colloquio, commoti sunt, ruit, ideo resurrectio Domini triduana est. Primum ut hoc esse faciendum putarent, quod et consuetudo enim tempus est ante legem, secundum sub lege, Ecclesiæ pristina non habebat, et postea catholicus tertium sub gratia, ubi jam manifestatio est sacra- orbis terrarum robustissima firmitate consensionis menti prius occulti in prophetico ænigmate hoc exclusit, ut quod per disputationes ejusmodi in ali- • ergo et in lunari numero significatur. Quia enim quorum mentes irrepere cœperat, de salute veniens septenarius numerus solet in Scripturis ad quam- unitatis potentior veritas et universalis medicina dam perfectionem mysticus apparere, tertia hebdomada lunæ Pascha celebratur, id est qui dies occurrit a quarta decima in vicesimam primam. Et quæcunque alia illis veteribus adumbrata sunt signis, in isto habent finem, cujus regni non erit finis (Matth. v). In illo quippe omnia oportebat impleri, qui venit legem et prophetas non solvere, sed implere. Proinde illa vetera signa rerum non evacuavit arguendo, sed mutavit implendo, ut alia essent quæ nuntiarent venisse jam Christum, quam fuerant illa quæ prænuntiabant esse venturum. Similiter et in illis apostolicorum virorum epistolis, quædam demonstrantur etiam apud gentiles fuisse ante adventum Domini significativa, sicuti de provinciis et privilegiis civitatum, et primatibus flaminum et archiflaminum, quæ ad instar legis Mosaicæ, longe ante gentilium dispositionem, et in legislatione, et in eis quibusque distinctionibus existentis, ut supra ostendi, et in divisione tribuum ac incolatuum, et privilegiorum, ac primatuum ordinum singulorum gentiles disposuerunt, et, ut Clemens atque Anacletus ostendunt, apostolica traditione in Ecclesia hodieque servantur in divisione regionum, et parochiarum, et privilegiis sedium, et episcoporum, ac metropolitanorum, atque primatum. Quæ apostolica vera traditio etiam ratione et prisca consuetudine sufficientissime est confirmata. Plane, inquit Augustinus (lib. iv de Bapt. contra Donatist, cap. 5),

C

D

sanaret. Item differentiam inter regionalia et plenaria concilia ostendit hoc modo: Nobis, inquiens, tutum est in ea non protrahi aliqua temeritate sententiæ, quæ nullo in catholico regionali concilio crepta, nullo plenario terminata sunt. Id autem securum est sententia vocis asserere, quod in gubernatione Domini Dei nostri et Salvatoris Jesu Christi universalis Ecclesiæ consensione roboratum est. › Item differentiam ostendit inter authenticas scripturas, et regionalia et plenaria concilia. ‹ Quis, inquit (lib. 11 de Bapt., cap. 3), nesciat sanctam Scripturam catholicam, tam Veteris quam Novi Testamenti, certis suis terminis contineri, eamque omnibus posterioribus episcoporum litteris ita præponi, ut de illa omnino dubitari et disceptari non possit, utrum verum vel utrum rectum sit, quidquid in ea scriptum esse constiterit? Episcoporum autem litteras, quæ post confirmatum canonem vel scriptæ sunt, vel scribuntur, et per sermonem forte sapientiorem cujuslibet in ea re peritioris, et per aliorum episcopoporum graviorem auctoritatem, doctorumque prudentiam, et per concilia licere reprehendi, si quid in eis forte a veritate deviatum est: et ipsa concilia, quæ per singulas regiones vel provincias fiunt, plenariorum conciliorum auctoritati, quæ fiunt ex universo orbe Christiano, sine ullis ambagibus cedere ipsaque plenaria sæpe priora posterioribus emendari, cum aliquo experimento rerum aperitur

quod clausum erat, et cognoscitur quod latebat, sine A sanctorum, quasi ex eorum imaginibus, ipsos, videullo typho sacrilegæ superbiæ, sine ulla inflata cervice arrogantiæ, sine ulla contentione lividae invidiæ, cum sancta humilitate, cum pace catholica, cum charitate Christiana. Et item (ibid., cap. 9): ‹ Quapropter illud unum isti considerent, quod omnibus patet. Si auctoritas Cypriani sequenda est, magis eam sequendam esse in unitate servanda, quam in Ecclesiæ consuetudine commutanda. Si autem concilium ejus attendimus, huic esse universæ Ecclesiæ posterius concilium præponendum, eujus se membrum esse gaudebat, et ut se in totius corporis compage retinenda cæteri imitarentur, sæpius admonebat. Nam et concilia posteriora prioribus apud posteros præponuntur, et universum partibus semper optimo jure præponitur. Cyprianus B

(

enim sanctæ Ecclesiæ catholicæ universitas non fuit, sed in ejus universitate permansit: cujus radicem nunquam deseruit, sed in cujus radice fecundus, ut esset fecundior, ab agricola cœlesti purgatus est. Hæc de aliis conciliis a beato Augustino sunt dicta. Cæterum de sacra et mystica Nicæna synodo, sicut supra ex verbis Leonis et aliorum ostendi, nihil unquam a quoquam, vel apostolicæ sedis pontifice, vel a plenario concilio, minime autem a regionali, est immutatum, quod non sit penitus irritum. Sicut et sanctus Gelasius in decretis suis dicit: Non, inquiens (epist. 11 ad Dardanos), nos latet, in tempestate persecutionis Arianæ, plurimos pontifices de exsiliis pace reddita respirantes, per certas provincias, congregatis secum fratribus, ecclesias composuisse turbatas: non tamen ut illius synodi Nicænæ quidquid de fide et communione catholica diffiniverat immutarent, nec nova quemquam pro lapsu damnatione percellerent: sed illius tenore decreti, nisi resipuisset, judicare damnatum, essetque consequens, ut nisi corrigeret, damnationi procul dubio subjaceret. › Suscipe igitur illas epistolas, de quibus tua commenta compilasti, venerabiliter, ut dicit Gelasius, et serva inviolabiliter sacra concilia, ut decrevit Gelasius, et cæteri catholici videlicet doctique decreverunt pontifices. Sicut et de sanctorum imaginibus decreverunt, reprehendentes eos, veluti et beatus Gregorius in epistolis ad Secundinum et ad Serenum Massiliensem demonstrat episcopum, qui sub hac quasi occasione ne adorari debuissent, confringenda easdem imagines dixerunt, et laudantes eos, qui illas non adorandas, sicut neque confringendas, sed ad instruendas solummodo mentes fuisse nescientium collocandas constituerunt: quoniam in adoratione solius omnipotentis sanctæ Trinitatis humiliter prosterni debet, et si quis imagines Dei et sanctorum ad instructionem facere voluerit et habere non debet ullo modo prohiberi. Et quia, ut scriptum est : Quomodo in aquis resplendent vultus perspicientium, sic corda hominum manifesta sunt prudentibus (Prov. XXVII); et: Aqua profunda verba ex ore viri (Prov. xvi); et Diriventur fontes tui foras (Prov. v); ex verbis

C

licet corda et promulgationes eorum, cognoscere possumus, quæ sint quæ singuli quique pro consolatione vel instructione quorumdam, juxta temporum et actuum qualitatem, et quæ communiter atque unanimiter in conciliis sacris ad auctoritatem generaliter custodienda et recipienda perpetuo decreverunt tu hac discretione, ut præmisi ex verbis beati Gelasii, suscipe ad instructionem illas epistolas, quas beatissimi papæ diversis temporibus ab urbe Roma pro diversorum Patrum consolatione dederunt, legendas venerabiliter, et serva sacra concilia, quæ sedes apostolica et omnis sequitur Ecclesia, inviolabiliter. Et ut Dominus ex lege confirmat in Evangelio: In ore duorum vel trium testium stabit omne verbum (Matth. xvín), quia mihi non pigrum, tibi autem est necessarium, repetam tibi quod de sacris conciliis ad Januarium dicit beatus Augustinus :

Omnia itaque talia, quæ neque sacrarum Scripturarum auctoritatibus continentur, nec in conciliis episcoporum statuta inveniuntur, nec consuetudine universalis Ecclesiæ roborata sunt, sed diversorum locorum diversis motibus innumerabiliter variantur, ita ut vix aut omnino nunquam inveniri causæ possint, quas in eis constituendis homines secuti sint, ubi facultas tribuitur, sine ulla dubitatione resecanda existimo. Quæ verba beati Augustini quomodo placeant tibi, tu videris, exiguitati autem meæ tutius et salubrius videtur cum illo sacra sequi concilia, et omnibus qui me audire voluerint inculcare, non sequi relictis sacris conciliis illa quæ ipse existimat resecanda, quam illa quæ tu resecata et dissecata proponis sectanda, quoniam sibi ipsis diversa, ostendunt se esse non posse omnibus et in omnibus servanda atque sequenda. Oportet igitur, inquit Innocentius ad Decentium Eugubinum episcopum, eos, quin Domini sacerdotes, hoc sequi quod Ecclesia Romana custodit, a qua eos principium accepisse non dubium est, ne dum peregrinis assertionibus student, caput institutionum videantur omittere. Quid sit autem quod Ecclesia Romana custodit, et Domini sacerdotes oporteat sequi, demonstrat Gelasius (epist. 11 ad Dardanos): ‹ Confidimus, inquiens, quod nullus jam veraciter Christianus ignoret, uniuscujusque synodi constitutum, D quod universalis Ecclesiæ probavit assensus, nullam magis exsequi sedem per cæteris oportere quam primam, quæ unamquamque synodum et sua auctoritate confirmat, et continuata moderatione custodit, pro suo scilicet principatu, quem beatus Petrus apostolus Domini voce perceptum, Ecclesia nihilominus subsequente, et tenuit semper et retinet. › Ecce habes secundum legem et Evangelium, plenitudinem testium testificantium de sequendis inconvulse conciliis, et de non studendis peregrinis assertionibus, Apostolo etiam præcipiente, Doctrinis variis et peregrinis nolite abduci (Hebr. x11). Peregrinas autem eas assertiones ideo cum Innocentio dico, quia ex quo sacra concilia in Ecclesia catholica celebrari

cœperunt, illa quæ suo tempore partim viguerunt, A licet a quibusdam non prævalentibus fuerit attenta

nisi quantum ex eis sacra concilia assumenda viderunt, ab usu ecclesiastico effluxerunt, usquequo uuper a te, quantum ex te est, recrudescere inceperunt, ut ad ea, quæ aspiras libenter, transire possis in affectum cordis licenter, et a nullo coerceri vel judicari valeas regulariter: sed non sentiunt tecum, neque tibi consentiunt doctores et magistri Ecclesiæ.

CAPUT XXVI.

De eadem differentia iterum, et de conciliis plenariis, synodique Nicænæ prærogativa.

Unde quasi ex supererogatione superadjicio tibi quod item beatus Augustinus ad Januarium dicit (epist. 118) Primo, inquiens, tenere te volo quod est hujus disputationis caput, Dominum nostrum B Jesum Christum, sicut ipse in Evangelio loquitur, leni jugo suo nos subdidisse et sarcina levi. Unde sacramentis numero paucissimis, observatione facillimis, significatione præstantissimis, societatem novi populi colligavit, sicut est baptismus Trinitatis nomine consecratus, communicatio corporis et sanguinis ipsius, et si quid aliud in scripturis canonicis commendatur, exceptis his quæ servitutem populi veteris pro congruentia cordis illorum et prophetici temporis onerabant, quæ et in quinque libris Moysis leguntur. Illa autem quæ non scripta sed tradita custodimus, quæ quidem toto terrarum orbe servantur, datur intelligi, vel ab ipsis apostolis, vel plenariis conciliis, quorum est in Ecclesia saluberrima auctoritas, commendata atque statuta retineri, sicuti quod Do- C mini passio, et resurrectio, et ascensio in cœlum, et adventus de cœlo Spiritus sancti, anniversaria solemnitate celebratur, et si quid aliud tale occurrit, quod servatur ab universis quacunque se diffundit Ecclesia. Et in edicto Justiniani imperatoris, de rectæ fidei confessione, et refutatione hæresium quæ adversantur catholicæ Dei Ecclesiæ, a synodo quinta dictato, et ab eodem imperatore confirmato, scriptum est: Oportet, inquit, etiam illud attendere eos qui veritatem perscrutantur, quod forsitan in conciliis quædam a certis ibi convenientibus dicuntur, aut per favorem, aut per contrarietatem, aut per ignorantiam nemo autem attendit ea quæ per partem a quibusdam dicuntur, sed sola lla quæ ab omnibus communi sensu diffiniuntur. Si enim aliquis secundum illos voluerit attendere hujusmodi contrarietates, unaquæque synodus invenietur semetipsam destruens. Qua discretione prudentius te intelligens Antiochena synodus, quam sanctus Hilarius, illo in carne vivens tempore quando celebrata fuit, in epistola ad imperatorem Constantium, et in libro de Synodis monstrat fuisse catholicam, quamque Chalcedonensis comprobat: et sciens, post tempora quorumdam eorum, de quorum epistolis quædam collegisti et quædam dolo omisisti, habitum Nicænum concilium (can. 6), cui a sequentibus sanctis conciliis, sicut nihil contrarium est additum, ita ab co nihil est abrogatum, nihil mutilatum vel immutatum,

tum, constituisse ut per singulas provincias suis privilegia serventur metropolitanis ecclesiis, ita ut horum omnium, videlicet sibi commissorum, metropolitanus habeat potestatem, decrevit dicens (conc. Antioch., can. 6) : ‹ Per singulas regiones episcopos convenit nosse, metropolitanum episcopum sollicitudinem totius provinciæ gerere, propter quod ad metropolim omnes undique, qui negotia videntur habere concurrant. Et item (can. 13) · Nullus episcopus ex alia provincia audeat ad aliam transgredi, et ad promotionem ministerii aliquos in ecclesiis ordinare, licet consensum videantur præbere nonnulli, nisi litteris tam metropolitani, quam cæterorum qui cum eo sunt episcoporum, rogatus adveniat, et ad actionem ordinationis accedat. Quod manifestum est de quolibet metropolitano, ne in provincia metropolitani alterius quod non est suum non petitus vel vocatus præsumat, et non de tuo metropolitano in tua parochia illi subjecta dicere. Unde et Innocentius ad Alexandrum Antiochenum episcopum (epist. 20):

Revolventes, inquit, auctoritatem Nicænæ synodi, quæ una omnium per orbem terrarum mentem explicat sacerdotum, quæ censuit de Antiochena ecclesia, cunctis fidelibus, ne dixerim sacerdotibus, esse necessarium custodire, quia super diœcesim suam prædictam ecclesiam, non super aliquam provinciam, recognoscimus constitutam. » Et Bonifacius papa ad Hilarium Narbonensem episcopum (epist. 3): ‹ Nulli, inquit, videtur incognita synodi constitutio Nicænæ, quæ ita præcipit, ut eadem proprie verba ponamus : Per unamquamque provinciam jus metropolitanos singulos habere debere, nec cuiquam duas esse posse subjectas: quod illi, quia aliter credendum non est, servandum sancto Spiritu suggerente sibimet censuerunt. › Et paulo post : « Quod idcirco dicimus, ut advertat charitas tua, adeo nos canonum præcepta servare, ut ita constitutio quoque nostra diffiniat, quatenus metropolitani sui unaquæque provincia in omnibus rebus ordinationem semper exspeciet. › Et his consona Coelestinus : Juxta decreta, inquit (epist. 1), canonum unaquæque provincia suo metropolitano contenta sit, ut decessoris nostri data ad Narbonensem episcopum continent constituta : nec usurpationi locus alicui sacerdoti in alterius D concedatur injuriam. Sit concessis sibi contentus unusquisque limitibus, alter in alterius provincia nihil præsumat. Unde et Africanum concilium ad Cœlestinum papam scribit dicens (post conc. African.): Decreta Nicæna, sive inferioris gradus clericos, sive ipsos episcopos, suis metropolitanis apertissime commiserunt. Prudentissime enim justissimeque viderunt, quæcunque negotia in suis locis ubi orta sunt finienda : nec unicuique provinciæ gratiam sancti Spiritus defuturam, qua æquitas a Christi sacerdotibus et prudenter videatur, et constantissime teneatur. Et Leo ad Anatolium (epist. 56) : « Illa Nicænorum canonum per sanctum vere Spiritum ordinata conditio nulla unquam est parte solubilis.

Responsum a vincto rite nec exigiér;

et mihi per comministros meos ad te directos remandasti, ne cogerem te respondere, quandiu in custodia et absentia clericorum tuorum eras. Unde tibi tunc scripto respondi, et nunc ostendo te, ut dixi, non recto sensu ponere ex sacris regulis, quod de non respondendo in tua excusatione dixisti, asserente sancto papa Hilaro (in concil. Rom., c. 4):

Nos, inquit, in nullo volumus severitatem ultionis exercere sed qui in causis Dei contumacia vel

Nulla sibimet de multiplicatione congregationis A men possunt minuere diguitatem. Sed nec sensu synodalia concilia blandiantur, neque trecentis illis sacris canonibus concordante in metrica titulatione decem atque octo episcopis quantumlibet copiosior compilationis tuae domno regi porrigendæ scrinumerus sacerdotum, vel comparare se audeat, vel psisti: præferre: cum tanto divinitus privilegio Nicæna sit synodus consecrata, ut sive per pauciores, sive per plures ecclesiastica judicia celebrentur, omni penitus auctoritate sit vacuum, quidquid ab illorum fuerit constitutione diversum. De cujus privilegio et beatus Ambrosius dicit (lib. 1 de Fide, cap. 9): Non humana industria, non compositione aliqua, trecenti decem et octo episcopi ad concilium convenerunt, sed ut in numero eorum, per signum suæ passionis et nominis, Dominus Jesus suo probaret se adesse concilio, crux in trecentis, Jesu nomen in decem et octo est sacerdotibus. ›— ‹ Et mihi, inquit Hilarius, B contemptu deliquerit, aut ipse quod perperam fecit ipse ille numerus hic sanctus est, in quo Abraham victor regum impiorum ab eo qui æterni sacerdotii est forma benedicitur. Et item beatus Leo papa (epist. 36 Anatolio): ‹ Sancti illi et venerabiles patres, qui in urbe Nicæna sacrilego Ario cum sua impietate damnato, mansuras usque in finem mundi leges ecclesiasticorum canonum condiderunt, et apud nos in toto orbe terrarum in suis constitutionibus vivunt, et si quid usquam aliter quam illi statuere præsumitur, sine cunctatione cassatur. Et hinc sanctus Leo ad Pulcheriam Augustam: Contra statuta, inquit (epist. 58), canonum paternorum, quæ ante longissimæ ætatis annos in urbe Nicæna spiritalibus sunt fundata decretis, nihil cuiquam audere conceditur : ita ut si quis diversum aliquid C nis in te exerceri ab eis quorum interest non decernere velit, se potius minuat, quam illa corrumpat. Quæ si ut oportet a cunctis pontificibus intemerata serventur, per universas ecclesias tranquilla erit pax et firma concordia, nullæ de mensura honorum dissensiones, nullæ de ordinationibus lites, nullæ de privilegiis ambiguitates, nulla erunt de alieni usurpatione certamina; sed æquo jure charitatis, rationabilis et morum officiorumque ordo servabitur, et ille vere erit magnus, qui fuerit totius ambitionis alienus. >

CAPUT XXVII.

De canonibus et sententiis ab eo prave intellectis et usurpatis.

Quod ergo de tua parochia, quasi ego ad aliquid D in ea diffiniendum illam adire non possim, ex verbis Callisti et aliis, tuis compilationibus tecum non facientibus, affirmare conaris, prave intelligis. Sed his et aliis regularum constitutionibus invenies hoc observare debere unumquemque metropolitanum in provincia alterius metropolitani, quod tu tibi perverse arrogas de tua parochia metropolitana sedi Rhemorum subjecta. Unde ea quæ supra posui non meæ personæ arrogo, sed metropolitana sedis dignitati ascribo: quia sicut beatus Leo dicit: ‹ Etsi nonnunquam diversa sunt merita præsulum, jura tamen permanent sedium, quibus possunt æmuli perturbationem aliquanı fortassis inferre. non taPATROL. CXXVI.

abolere noluerit, in se quidquid in alium non resecarit inveniet. Non enim hæc quæ egisti inter dubia vel obscura secundum Leonis decreta poterant vel possunt ullo modo computari, ut inde locum defendendi te haberes, et tuis redonatus, regulariter vocatus ad synodum respondere deberes, sicut et in præcedentibus et in subsequentibus istius opusculi ex sacris regulis, et tu et quilibet alius qui legerit potest cognoscere et ideo tibi scribere studui, ut quæ in causis Dei contumacia vel contemptu deliquisti, et quæ perpere commisisti, abolere curares, et factum tuum, quo male exordinasti, sicut idem Hilarus jubet de eo qui male ordinavit, ipse dissolveres quatenus severitatem ultio

exigeres, et ego in me non invenirem quod in te non resecare curaverim : quia, ut isdem dicit (in eodem conc., c. 1): Nulli fas est sine status sui periculo, vel divinas constitutiones, vel apostolicæ sedis decreta temerare: quia nos, qui potissimi sacerdotis administramus officia, talium transgressionum culpa respiciet, si in causis Dei desides fuerimus inventi: quia meminimus, quod timere debemus, qualiter comminetur Dominus negligentiæ sacerdotum siquidem reatu majore delinquit, qui potiore honore perfruitur, et graviora facit vitia peccatorum sublimitas dignitatum. Scripsi ergo tibi secundum decreta Leonis, ut salubres suscipere curares hortatus, et nihil per contentionem agentes, sed ad omne studium devotionis unanimes, divinis et apostolicis constitutionibus pareremus, et in nullo pateremur providentissima canonum decreta violari. Tu autem cogitans consilia quæ non poteris stabilire, inobedientiam tuam, ne corrigas quæ perpere admisisti, et effrenationem desiderata libertatis, indebite, ut non sis metropolitano subjectus, de appellatione, et non reddenda compellatus de injustis judiciis tuis responsione, secundum sensum tuum, sed non rectum, interpretata vis palliare : cum sicut Africæ provinciæ canones manifeste demonstrent a quibus non licet provocari, ita Sardicenses canones patenter ostendant, appellatio episcopi ad sedem apostolicam quando, ubi, et pro 13

quod non optamus, contra eumdem metropolitanum vestrum vos habere aliquid causæ contingat, ut ob hoc sedis apostolicæ judicium requiratis. Nam iis qui petere festinant licentiam, quod scitis, per canones etiam antiquorum Patrum institutione permissum. Manifestum est enim, qui canones hanc licentiam a metropolitanis petendam ab episcopis decreverunt. Quin Antiochenum concilium, a synodo Chalcedonensi favorabiliter comprobatum. Sed et Sardicenses canones dicunt (can. 9): Ut de qualibet provincia episcopi ad eum fratrem et coepiscopum nostrum preces mittant, qui in metropoli consistit, ut ille et diaconum ejus, et supplicationes destinet, tribuens commendatitias epistolas, et

quibus fieri et qualiter exsequi debeat, sed et Inno- A eum postponere in aliquo præsumatis, excepto si, centius, ac Bonifacius, atque Leo idipsum decernant qui etiam et pro quibus appellans constringi non debeat, leges concordantes regulis eloquuntur. Attende igitur convenienter quod item idem beatus Leo Anatolio Constantinopolitano episcopo extollenti se supra mensuram suam scripsit dicens (epist. 56): « Virum catholicum, et præcipue Domini sacerdotem, sicut nullo errore implicari, ita nulla oportet cupiditate corrumpi. Dicente quippe sancta Scriptura: Post concupiscentias tuas non eas, et a voluntate tua vetare (Eccli. xv), multis mundi hujus illecebris, multis vanitatibus resistendum est, ut veræ continentiæ obtineatur integritas, cujus prima est labes superbia, initium transgressionis et origo peccati. Quoniam mens potentiae B reliqua. De judicio etiam apostolicae sedis expeavida, nec abstinet vetitis, nec gaudet concessis, dum in ordinato pravoque progressu excrescunt culpæ, quæ toleratæ sunt studio reparandæ fidei et amore concordiæ. Quapropter revoca oculos mentis tuæ a pravis progressionibus, et rectos gressus fac pedibus intentionis tuæ et actionum tuarum, ut qui nunc de te gemimus, de te in Domino gaudeamus. Et attende quod beatus Gregorius ad Felicem episcopum in Serdica scripsit (lib. wv, epist. 10): Qualiter, inquiens, obedientia vel sit reverentia præpositis exhibenda, ex tuis quoque subjectis ipse non ambigis. In qua re valde est utile, si id quod disciplinæ vigor imponit, nullo cogente humilitas laudanda servaverit. Pervenit ad nos itaque quod fraternitas tua Joanni fratri nostro, prima Justi- C nianæ episcopo, secundum morem constitutum parere despiciat, et nec decreto ejus, nec relationi juxta consuetudinem voluisset subscribere. Quod si ita est, contristamur, quia superbiæ de te manifestæ præbes indicium, quod quam sit præcipue in sacerdote culpabile, divinæ clementia admonitionis eloquitur. Propterea hortamur, ut mentis tumore deposito, antedicto fratri et coepiscopo nostro humilem te exhibere et parere non desinas, quatenus et Deus gaudeat in fraternitatis vestræ concordia, et alii de te sumant bonitatis exemplum. Nam si, quod non credimus, te in superbia permanere contigerit, districtam canonicamque disciplinæ correctionem contumaciæ tuæ scito sacros canones ulciscenter imponere. Bene ergo facis, talem te sponte D Qui non fuerit concors circa metropolitanam

salubri consideratione præbere, qualis esse canonica coercitione exigente compelleris. Nam nec tibi denuo post hanc nostram admonitionem licebit ad tuæ voluntatis arbitrium contra morem majoribus tuis inobedientem existere, nec nos tantæ indisciplinationi ecclesiasticam cognoscas dissimulare vel differre vindictam. Et item idem S. Gregorius ad Vincentium, et cæteros episcopos (lib. vi, ind. 11, cpist. 8): Hortamur, inquit, fraternitatem vestram, ut si quemquam vestrum pro causis propriis ubicunque longius compulerit ambulare necessitas, a metropolitano vestro, secundum indictam a sanctis Patribus regulam, petere licentiam debeatis, nec

tendo adversus metropolitanum, si episcopo ne-
cesse fuerit, iidem Sardicenses canones decreverunt,
sicut et Innocentius ad Vietricium Rothomagensem
episcopum patenter ostendit, et Hilarus papa dicit
(epist. 8 ad Metropol. Galliæ): Illud etiam non
potuimus præterire quod sollicitudine diligentiore
curandum est, ne præter metropolitanorum suorum
litteras aliqui episcopi ad quamlibet provinciam
audeant proficisci, quod etiam in omni genere officii
clericalis per singulas debet ecclesias custodiri. ›
Et sanctus Leo ad Theodorum Forojuliensem epi-
scopum dicit (epist. 59) Sollicitudinis tuæ is
ordo esse debuerat, ut cum metropolitano tuo de eo
quod quærendum videbatur esse conferres, ac si id
quod ignorabat dilectio tua etiam ipse nesciret,
instrui vos pariter posceretis: quia in causis, quæ
ad generalem observantiam pertinent omnium
Domini sacerdotum, nihil sine primatibus oportet
inquiri› Et Symmachus ad Cæsarium Arelatensem
episcopum (epist. 5) : « Si quilibet, inquit, episco-
pus metropolitano pontifici, juxta canonum diffini-
tionem vocatus, obtemperare noluerit, noverit
succidendum se, quod non optamus, ecclesiastica
disciplinæ. Et Africæ provinciæ canones dicunt
(can. 43): « Ut episcopus a primate suo vocatus
ad synodum competenter occurrat. Quod si non
potuerit occurrere, nisi rationem impedimenti sui
apud suum primatem reddiderit, Ecclesiæ suæ com-
munione debere esse contentum. Et (can. 20):

ecclesiam, et circa sacerdotale consortium, sed inflatus, et ab hoc consortio separatus, putat propriæ plebi incubandum, et nonnunquam conventus ad concilium venire detrectat, circa hunc non tantum dioecesim non esse servandam, verum et de propria ecclesia, quæ illi male faverit, omnimodo adnitendum ut etiam auctoritate publica rejiciatur, atque ab ipsa principali cathedra removeatur. Et (can. 190 Carthag.): Si accusatus ad rationem reddendam venire refugerit, et excommunicatus a primate suo exstiterit, tempore quo non communicat, nec in sua Ecclesia vel parochia communicet. Et sanctus Hilarus papa ad Leon

« VorigeDoorgaan »