Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

aut respectu alicujus personæ, anathematizari præ- A rumtamen quia et ex his a me vobis rescribi rogacipit. Propterea hortor dominationem vestram ut a stis, quæ ita inter se dissentiunt, ut a principiis metali mediatione vel interventione vos caveatis. Ne dia, et a mediis ultima dissonent, sicut de quo dam vero pro alicujus temporali placiditate æternum peri- monstro antiquus poeta dicit : culum incurratis, sed et dilectus filius meus, fidelis vester, pro quo satagitis, non obliviscatur quod jam in epistola vobis directa, capellanis vestris me inter alia scripsisse recordor, canonicam decretam sententiam, qua dicitur: Sicut is qui invitatus renuit, quæsitus refugit, sacris est altaribus admovendus, sic qui ultro ambit, vel qui importune se ingerit, est procul dubio repellendus. Quæ itaque præmissa sunt, non mea, neque a me excogitata sunt verba, sed a Christo, et per apostolos, ac ejus sanctos, Spiritu sancto prolata. Propterea illi qui audire ea non sufferunt, vel obaudire contemnunt, timeant Dominum dicentem, quæ nuper quinto decimo die ante sanctum Pascha legi omnes in ecclesia audivimus: Qui est ex Deo verba Dei audit: propterca vos non auditis, quia ex Deo non estis (Joan. vIII, 47). Unde sanctus Gregorius (hom. 18, in Evang.): Si enim ipse verba Dei audit qui ex Deo est, et audire verba ejus non potest quisquis ex illo non est, interroget se unusquisque si verba Dei in aure cordis percipit, et intelliget unde sit. Et sanctus Paulus apostolus, per quem ipse locutus est Christus: Nolite communicare operibus infructuosis tenebrarum : magis autem et redarguite (Ephes. v, 11). Et item idem Apostolus: Si quis non obaudit verbo nostro per epistolam, hunc nolate, et non commisceamini cum illo, ut confundatur (11 Thess. III, 14). Unde sacri canones excommunicatis communicantes excommunicatos esse decreverunt. Hæc de cœlo Christus, et sancti ejus apostoli, atque sancti ipsius cum eo jam in cœlo regnantes intonant: et nos, licet peccatores, in terra episcopi, et Christi vicarii, atque apostolorum successores in terra, ejus virtute et ministerio divino prosequimur, imitari desiderantes quod de sancto viro cantamus, quia pro lege Dei sui certavit usque ad mortem : fundatus enim erat supra firmam petram. Petra, inquit Apostolus, erat Christus (I Cor. x, 4). Conveniant ergo in pace Christi, sicut statutum secundum sacrcs canones fuit, in synodo episcopi et clerus ac plebs Belvacensis Ecclesiæ cum libero consensu vestro, sicut regium ministerium decet, et juxta legalem ac regularem formam electio exsequatur et ordinatio prosequatur

Prima leo, postrema draco, media ipsa chimæra,

fatigatus missis et litteris vestris, pro Belvacensi Ecclesia rescribere vobis ad quædam loca, Domino adjuvante, curabo, secundum proverbium, quód in antiquorum libris juvenis legeram: Bos lassus fortius figit pedem.

I. De eo quod in prioribus mihi datis litteris ad locum scriptum habetur: Petitionem filii dilecti justam nullo modo oportet respuere patrem, hoc B exiguitas mea, sed et Dominus approbat dicens discipulis suis: Si quid petieritis Patrem in nomine meo, dabit vobis (Joan. xv1, 23). Nomen enim Domini Jesus, id est salvator interpretatur, et illa petitio justa est, quæ ad veram salutem pertinet. Quam petitionem quoniam Dominus non respuit, nec quilibet Christianus debet respuere. Si autem contra veram salutem quilibet petierint, audient a Jacobo apostolo Petitis et non accipitis, eo quod male petalis (Jac. iv, 3).

[blocks in formation]

II. De eo quod ibidem subsequitur: «Nostræ petitioni ac voluntati clementer faveatis, et desiderium nostrum ad præsens adimpleatis, rescribo ut velitis et desideretis quod Dominus vult, cui Psalmista dicit: Domine, ante te omne desiderium meum (Psal. C XXXVII, 10); securus voluntati vestræ favebo, et quantum potero vestrum desiderium adimplere curabo. Vos autem attendite quod omni homini qui Domino placere vult, dicit Scriptura: Post concupiscentias tuas, scilicet improbabiles, non eas, et a tua voluntate, carnali videlicet, avertere (Eccli. XVII, 30); et Sunt viæ quæ videntur hominibus reciæ, quarum finis usque ad profundum inferni de mergit (Prov. xvi, 25),

D

III. De eo quod ibidem subsequitur ex Odacro, in præcedentibus litteris satis vobis respondi.

IV. De eo quod mox subsequitur, Quia meus missus Altramnus monachus vobis retulit ex mea parte, nihil aliud me velle ex hoc agere, nisi illud quod vos et Hugo abbas et Theodoricus comes cœæterique vestri fideles decernerent, scio istud mandatum ex me non processisse, nec ipse frater mihi talia se dixisse professus est. Remitto autem illum ad vos, ut coram fidelibus vestris, aut profiteatur sc ita dixisse, aut veraciter deneget talia vobis ex mea parte non ambasciasse. Unde puto ut sicut in nomine interprisum est, ita sit et in ambasciato. Nam iste frater noster a vobis ad me rediens ambasciavit mihi ex vestra parte, ut pedem meum basiaret et peteret ut ad opus Odacri honorarem vos de episcopio Belvacensis Ecclesiæ. Cui respondi, quoniam sicut melius et honorabilius atque salubrius scivi, vos inde honorare curavi, hortans ut sicut professi estis in die consecrationis vestræ, în regimine regni

more prædecessorum vestrorum honoretis Deum, A contra illorum consuetudinem), nihil amplius facie

consentiendo ei, conservando sanctæ Ecclesiæ ac ips.us rectoribus leges ejus qui dixit: Honorificantes me honorificabo (1 Reg. 11, 70), velut in litteris scriptum habetur quas per eum vobis direxi. Dixit etiam mihi quid de voluntate Hugonis abbatis ex hoc dixeritis, et quam moderate ad interrogationem exinde vestram Theodoricus Comes responderit.

V. In eo quod in primordiis litterarum, quas post præmissas prædictus clericus mihi dedit, scriptum habetur: Si vobis in ordinatione Odacri non consensero, pro certo scietis non me velle vestrum benigne tractare honorem, nec decus debitum et privilegia prædecessorum vestrorum vobis consentire velle, sed in omnibus vestræ reniti voluntati, scriptor vester et scnsu et litteratura mentitus

est.

VI. De honore prædecessorum vestrorum imperatorum et regum, et qualiter privilegia sanctæ Ecclesiæ ac rectorum et ministrorum ipsius decreverunt et conservaverunt, in aliis litteris sufficienter vobis scribere studui: quæ si vobis non profuerint, nec plura proderunt.

VI. De eo quod ibidem subsequitur, Qualiter contra similem vestrum honorem vestrum evindicaretis pro viribus, quanto magis oportet eum contemnere, me videlicet, qui vestræ ditioni commissus vestrum abjicere satago ne pollens prævaleat honorem, qui vobis hoc scribere mihi qualicunque ministro Christi persuasit, non bene Dominum, neque Scripturas ejus cognovit. Sicut enim jam vobis ex Scripturis divinitus inspiratis innotuit, duo sunt quibus principaliter mundus hic regitur, auctoritas sacra pontificum, et regalis potestas: in quibus tanto gravius pondus est sacerdotum, quanto etiam pro ipsis regibus hominum in divino reddituri sunt examine rationem; et pontifices reges ordinare possunt, reges autem pontifices consecrare non possunt; et pontificibus dixit Deus: Qui vos audit, me audit, et qui vos spernit, id est contemnit et despicit, me contemnit (Luc. x, 16); et: Qui contemnunt me, erunt ignobiles (I Reg. 11, 30). Non ergo debueratis ita inverecunde qualicunque pontifici scribere, vestræ ditioni commissum, quia sicut dixit Dominus apostolis suis, quorum minimus sum merito, successor autem officio: Non vos me elegistis, sed ego elegi vos (Joan. xv, 16), ita et ego juxta modulum meum humili corde ac voce dicere possum: Non vos me elegistis in prælatione Ecclesiæ, sed ego cum collegis meis et cæteris Dei ac progenitorum vestrorum fidelibus, vos elegi ad regimen regni, sub conditione debitas leges servandi.

VIII. De eo quod ibidem subsequitur, Ex hoc facto, id est quia Odacro Ecclesiam Belvacensem pastore vacantem commisistis (facientes contra regulas ecclesiasticas, contraque antiquorum et Christianorum regum leges, contraque prædecessorum ac progenitorum vestrorum promulgationes, sed et

B

C

D

tis præter quod factum habetis, donec fratri vestro et consanguineis vestris regibus illud mandetis, et eorum jussionibus vel imperio ac vestro, omnes convocentur archiepiscopi et episcopi ex eorum regnis et vestro, et sic ex hoc auctoritativa diffiniatur ratio, vestri honoris dignitate plena, vos videte ne pro hoc illicito facto canonicas sustineatis sententias, vel in hoc sæculo, vel in futuro. Nam nos ex hoc quod egimus non timemus coram archiepiscopis et episcopis reddere rationem, quia nos non habemus alias evangelicas vel apostolicas litteras, sed neque alios canones vel decreta sedis Romanæ pontificum, nec etiam alias sacras leges, quibus una cum sanctis canonibus catholica moderatur Ecclesia, quam illi. Nam cum illis jam, et etiam in domini papæ synodo, de sanctis Scripturis et sacris regulis ac legibus probabilem habuimus rationem.

IX. Quod mandastis, quia nihil aliud ex illo illicito facto facietis nisi quod factum habetis, si vos non facietis, faciet Dominus quando illi placuerit. Non vixit tot annos Ludovicus imperator quot pater suus Carolus; non vixit tot annos Carolus `avus vester quot annos pater suus vixit; non vixit pater vester tot annos quot pater suus: et quando statis in illo statu ubi avus vester et pater vester steterunt apud Compendium, inclinate oculos ubi jacet pater vester, et si nescitis, interrogate ubi mortuus fuit et ubi jacet avus vester, et non exaltetur cor vestrum ante eum qui mortuus fuit pro vobis et pro nobis omnibus, et resurrexit a mortuis et jam non moritur et certi estote quia moriemini nescitis qua die vel qua hora; et ideo necesse est et vobis et nobis omnibus secundum advocationem Domini paratos esse, quia nescimus qua hora veniet nobis finis: et ideo non exaltetur cor vestrum contra eum, in cujus manu vita diesque nostri consistunt. Vos cito deficietis, et sancta Ecclesia cum suis rectoribus sub Christo rectore secundum promissionem ejus permanebit sicut luna perfecta in æternum (Psal. LXXXVIII, 38).

X. De eo quod ibidem subsequitur: Insuper aliud exinde si necessitas fuerit quod rectum est faciemus, ut intelligo, ad timorem mihi incutiendum, quatenus jussioni vestræ licet invitus obediam, scribere voluistis. Unde respondeo: Dominus mihi adjutor, non timebo quid faciat mihi homo (Psal. cxvII, 6). Et Dominus illuminatio mea et salus mea, quem timebo? Dominus protector vitæ meæ, a quo trepidabo? (Psal. xxvi, 1.) Et alia Scriptura dicit: Sortes mittuntur in sinum, sed a Domino temperantur (Prov. xvi, 35); et ipse Dominus ad præsidem ante quem stetit: Non haberes, inquit, in me potestatem, nisi tibi datum fuisset desuper (Joan. xix, 11); et summus quondam archangelus nec unam oviculam Job servi Dei rapere potuit, nisi Domino permittente. Sed utinam aut per vos, aut per quemcunque sibi placuerit, educat me Dominus de isto carcere, videlicet infirmo et senili corpore, ad cum quem sua gratia

blanditiis, ex hac causa unde agitur, a sacris legibus et regulis deviabo.

EPISTOLA XXI

CONCILII TUSIACENSIS AD RERUM ECCLESIASTICARUM
PERVASORES ET AD PAUPERUM PREDATORES a.

largiente ex toto corde desidero videndum, non meis A nec quibuscunque vel quorumcunque terroribus vel meritis, quæ nulła nisi mała sunt, sed sua indebita misericordia et gratuita gratia. Sed et de eo quod dixistis, Quia insuper et aliud si necesse fuerit quod rectum est facietis, amplector quod promittitis, quod rectum est erga me facietis. Igitur rectum est, ut Scriptura ostendit, ut per quæ quis peccat, per hæc et torqueatur (Sap. x1, 17). Nam quia contra plurimorum voluntates, et minas, atque suggestiones, in electione vestra consensi, opto et gaudeo, ut si inde peccavi, Domino permittente, hic per vos et non in futuro per Dominum talionem recipiam, sicut legimus de sancto Paschasio, qui per ignorantiam errans in cujusdam electione consensit.

Unde et quando ac qualiter acciderit ut res ecclesiastica Domino sint consecrate, et quantum sit periculum pauperes deprædari.

(Apud Labb., Conc. tom. VIII.)

Anno Incarnationis Dominicæ 860, indictione IX, XI Kalendas Novembres, sancta synodus congregata in villa Tusiaco Tullensis paræciæ, episcoporum XIV provinciarum, Lugdunensium videlicet, Rothomagensium, Turonensium, Senonum, Viennensium, Arelatensium, Vesontionum, Mogontinensium, Agrippinensium, Trevirorum, Rhemorum, Biturigensium, Burdigalensium, Narbonensium, omnibus Dei fidelibus et sanctæ Ecclesiæ filiis, ad quos hæc divinæ constitutionis notitia potuerit pervenire, pacem et salutem optat in Domino.

XI. Et quoniam tantopere satagitis de ordinatione Odacri, mandate mihi tempus constitutum, quando B episcopi Rhemorum diœceseos, sed et venerabiles episcopi ac dilecti fratres nostri, qui a synodo apud martyrium sanctæ Macræ habita ad vos cum litteris directi fuerunt, valeant convenire ad eumdem locum, et faciam me, vita et possibilitate comite, illuc obviam eis portari, et veniat vester Odacrus cum electoribus suis sive palatinis, sive Ecclesiæ Belvacensis, et si vobis placet, etiam illuc venite, aut missi vestri, et Domino dicente: Qui non intrat per ostium in ovile ovium, sed ascendit aliunde, hic fur est et latro (Joan. x, 1); et : Qui intrat per ostium in ovile ovium, huic ostiarius aperit (ibid., 3). Ego, inquit, sum ostium; per me si quis introierit, salvabitur (ibid., 9). Et videte, aut per missos vestros audite, si vestro Odacro ostiarius aperiet C temporum vel finito vel infinito volumine varia

ostium ovilis sui, et intret securus, ut audiant oves vocem ejus, et non sit mercenarius, sed pastor, et Ecclesia Belvacensis sub mercenario non gemat. Et notum sit nobis, sed et ipse Odacrus pro certo sciat, quia si ad nos non venerit, et in obstinatione suæ prævaricationis manere delegerit, dicente Apostolo, Quia verbum Domini non est alligatum (II Tim. 11, 9) in sermone Domini, qui est vivus et efficax, et penetrabilior omni gladio ancipiti (Hebr. Iv, 12), nos ad eum ibimus, ubicunque fuerit in Rhemensi provincia, et quod sacri canones de contemptore suo et Ecclesix contra leges et regulas invasore judicant, in illum quod ad nos pertinet exsequi procurabimus, ut nunquam vel nusquam in Rhemensi provincia in

Deus omnipotens, summus et verus, unus ac solus, Pater scilicet, et Filius, qui est consubstan tiale Verbum ejus, et utriusque Spiritus sanctus, utrique coæternus ac coæqualis, Trinitas inconfusa atque inseparabilis, qui solus habet immortalitatem, et lucem habitat inaccessibilem, quen nemo hominum vidit, nec videre potest, nec locorum vel finito vel infinito spatio continetur,

nec

tur; neque enim est in ejus substantia, qua Deus est, quod brevius sit in parte quam toto; qui sine initio est et permanet sine fine, incommutabili æternitate vivens; creavit omnia simul, ex quibus currerent tempora, et implerentur loca, temporalibusque et localibus rerum motibus sæcula volverentur. In quibus rebus quædam spiritalia, quædam corporalia, visibilia siquidem et invisibilia condidit: formans materiem, quam nec alius, nec nullus, sed omnino ipse informem ac forma bilem instituit, ut formationem suam non tempore, sed origine præveniret; testante Scriptura Qui vivit in æternum, creavit omnia simul (Eccli. xvm). Et: In principio fecit Deus cœlum et terram (Gen. 1);

ecclesiastico gradu ministret, et omnes de cætero D et omnia opera sua bona valde, quæ in cœlo sunt

in hoc illi comunicantes, secundum sacros canones Spiritu Domini conditos, et Christi sanguine confirmatos, excommunicati usque ad Ecclesiæ satisfactionem erunt. Sed et qui contra auctoritatem ac rationem, contraque ipsam suam salutem, in hac causa vos stimulat, sicut dicit Apostolus, portabit judicium quicunque est ille (Gal. v, 10). Paulus apostolus necessitate compulsus, scripsit Corinthiis : Factus sum insipiens, vos me coegistis (11 Cor. XII, 11); et ex quanto dolore vobis compellentibus hæc scripsi, ille videt cui gemitus meus non est absconditus. Et scitote certissime quia, Domino adjuvante, a Hanc epistolam scripsit Hinemarus noster,

et quæ in terra. Duas quoque harum creaturarum suarum rationales creaturas, scilicet angelicam et humanam, imaginis et similitudinis suæ dote ditatas, cum libero arbitrio condidit; ut sicut ipse non necessitate, sed natura est bonus et voluntarie, et ita ipsæ rationales creaturæ non constrictæ necessitate, sed bonæ essent, ut natura, ita et voluntarie. Quia si tales essent ut liberæ voluntatis arbitrio malum vitare et bonum non possent agere, lapidibus et cæteris rebus insensibilibus atque irrationabilibus potius quam Deo similes essent, et merito illius retributione carerent, nec esset unde pro

ratum, et gratia de corrupto sanatum, gratia præventum, adjutum et coronandum. A bono autem deficiens, et in malo proficiens homo, post casum primi hominis habet arbitrium liberum, scilicet justitiæ liberum, peccati servum quo qui se elongant a Deo volente congregare filios nolentis Jerusalem, peribunt. Unde quia gratia Dei est, salvatur mundus; et quia inest liberum arbitrium homini, judicabitur mundus. Ex his namque rationalibus creaturis, angelica videlicet et humana, angelos ad se cognoscendum atque perpetuo collaudandum in cœlesti gloria collocavit. Unde pars quædam angelorum ex superbia debriata per liberum arbitrium cecidit, qui appellantur diaboli; et tales suo vitio sunt B effecti, ut jam non velint nec possint meriti esse boni. Sicut et illi qui per liberum arbitrium in voluntate Conditoris permanserunt, ipsius gratia et retributione justitiæ acceperunt in munere quod Creator, cujus signaculum similitudinis sunt, habet essentia ut non velint nec valeant esse mali. Hominem vero opifex Deus corpore de limo terræ formavit, cui animam de

incomprehensibili nobis suæ virtutis opere, in

qualitate voluntatis et actionis remunerarentur a A bono perseverandum, liberum arbitrium, gratia libe-Deo. Qui ideo bonus est quia vult, non quia cogitur; quique bonum velle non ex accidenti, sed ut et bonus et omnipotens esset essentialiter habet. Cui, secundum quorumdam opinionem, sententiæ non repugnat quod dicit Apostolus: Seipsum negare non potest (1 Tim. 11). Porro nec peccare, nec mori potest. Et tamen non falso angelus et homo, qui potuere peccare, imaginis et similitudinis ejus dignitate donati leguntur. Quia aliud est similitudo et aliud signaculum similitudinis, et aliud imaginem esse et aliud ad imaginem factum esse. Solus quippe consubstantialis Filius essentialiter imago invisibilis et splendor et figura est substantiæ Dei Patris. Sic ad Omnipotentis hoc vel magis omnipotentiam pertinet, quia aliud non potest quam bonum velle, et aliud quam bonus et omnipotens esse, et scipsum negare, peccare quoque, vel mori, mutari, falli, miser fieri, seu vinci non potest. Hæc atque hujusmodi absit ut possit Omnipotens. Sed quia non vult, non potest, quia ct velle non potest. Non enim potest justitia velle facere quod injustum est, aut sapientia velle quod stultum est, aut veritas velle quod falsum est. Ac per hoc non solum ostendit veritas Omnipotentem non esse quod ista non possit, sed etiam cogit veritas omnipotentem non esse qui hæc possit. Volens enim est Deus quidquid est æternus ergo, et incommutabilis, et verax, et beatus, et insuperabilis volens est. Si ergo potest esse quod non vult, omnipotens non est est autem omnipotens, ergo quidquid vult potest: et ideo quod non vult esse non potest, qui propterea dicitur Omnipotens, quoniam quidquid vult potest. De quo et psalmus dicit: In cœlo et in terra omnia quæcunque voluit fecit (Psal. CXXXIV). Nihil enim in coelo vel in terra fit, nisi quod ipse aut propitius facit, aut fieri juste permittit. Qui vult omnes homines salvos fieri, et neminem vult perire. Sed justus Dominus justitiam diligens, et iniquitatem non volens, eis quos ad imaginem et similitudinem suam fecit, nec post primi hominis casum vult tollere violenter suæ voluntatis arbitrium liberum ; quibus reddere paratus est meritum, ut Scriptura demonstrat : Quis est, inquiens, homo qui vult vitam ? (Psal. xxxIII.) Et ac si respondenti: Ego, Dominus dicit: Diverte a malo, et fac bonum. (ibid.) Et e regione volens salvari dicit: Voluntarie sacrificabo tibi (Psal. Lm). Et Ex voluntate mea confitebor illi (Psal. xxvi). De quo scriptum est : Quia non privabit bonis eos qui ambulant in innocentia (Psal. LXXXIII). Ut autem ambulantes ambulent et perseverent in innocentia, sanat et adjuvat corum arbitrium gratia, attestante Apostolo: Gratia Dei in me vacua non fuit, sed abundantius illis omnibus laboravi : non autem ego, sed gratia Dei mecum (I Cor. xv). Quibus et aliis Scripturæ sententiis, quoniam post casum primi hominis inest homini ad bene volendum, et ad bonum incipiendum, et perficiendum atque in

moribus et æternitate ad imaginem et similitudinem suam conditam, in qua, interiore videlicet homine, per fidem in nobis habitat, insufflavit. In quo etsi exterior homo noster corrumpitur, renovamur induentes novum hominem, qui secundum Deum creatus est in justitia, et sanctitate, et veritate. Et factum eumdem primum hominem in animam viC ventem, id est factam animam rationalem, factam carnem vivificantem, atque in duabus et ex duabus, scilicet spiritus ac luti, substantiis in unitate personæ subsistentem, in paradiso deliciarum, quem plantaverat ab initio, posuit, ut operaretur eum, vel in eo, sicut et quæ ei præcepit, et custodiret ne illa admitteret quæ et sicut illi prohibuit. Cui ex latere fabricavit mulierem, dum in somno corporis obdormivit, unde et dixit: Erunt duo.in carne una (Gen. 11); itaque jam non sunt duo, sed una caro, secundum præscientiam suam, qua novit omnia etiam antequam fiant, vero demonstrans indicio quoniam sine transfusione seminis viri ex femina ipse venturus esset in carnem, ad redimendum hominem, qui in carne condidit hominem. Et qui eum fabricavit ex pulvere, quo sine seminis transfusione hominem fecit ex homine, homines quoque fabricetur ex semine. Quique corporis morte in cruce pro omnibus mortis debitoribus, solus inter mortuos liber a mortis debito dormiens, prædestinatus Filius Dei in virtute secundum Spiritum sanctificationis, et prædestinatorum omnium caput, ac lumen, atque exemplum factus ex muliere, legisque lator qui legi nihil deberet, factus sub obedientia legis, ut eos qui sub lege peccati et mortis futuri erant, redimeret, ut adoptionem filiorum, quam in Adam perdituri eramus, reciperemus: de his qui in eum credere voluerint, sive adventum ejus in carne præcesserint, sive etiam forent sicuti (nam per gra

D

B

non sunt condigna passiones hujus temporis ad futuram gloriam quæ revelabitur in nobis (Rom. v11); et in istius agonis scammate certantes, sine viatico non valemus subsistere.

tiam, inquit, Domini Jesu salvari credimus, quemad- A parente meruimus, promerentes regnum Dei, quia modum et illi (Act. xv), ædificaturus erat Ecclesiam aperto lancea latere, de quo produxit aquam et sanguinem, quibus nunc lavacro rigatur et poculo, id est mundatur aqua baptismatis, et per fidem illi incorporatur potato sanguine redemptionis, justificata spiritu sanctificationis. Hoc sacramentum magnum est in Christo et in Ecclesia (Ephes. v) : quæ eodem Spiritu sancto ab immaculato divini fontis utero suos regenerat natos, quo et de illibata virgine Christus est natus. Idem namque primus homo, quia et Eva ipsa est Adam, conditus ut dominaretur creaturæ a Creatore factæ, et disponeret orbem terrarum in justitia et æquitate, et in directione cordis judicium judicaret, si in accepta lege vitæ et disciplinæ libero arbitrio permansisset; videlicet si in Conditoris voluntate perseverasset ut non peccaret; nec ipse moreretur, nec mortales, neque mortis ac gehennæ filios generaret. Sed merito hujus permansionis, et retributione justitiæ, sicut et sancti angeli acceperunt, accepisset in munere, quod Creator, ad cujus imaginem et similitudinem conditus est, habet essentia, ut nec peccare vellet nec jam cadere posset. Ipsi autem diabolo invidenti quia illuc erat homo terrenus per debitam obedientiam ascensurus, unde ipse cecidit per superbiam angelicus spiritus, et mendacia suadenti plus credens, quam voluntati conditoris sui obediens, abusus arbitrio libero deseruit Deum, et desertus juste a Deo, peccavit ac cecidit; et per malum velle perdidit bonum posse, qui per posse bonum vincere potuit velle malum. Qua de re facta est massa perditionis totius humani generis. De qua si nullus ad salutem eriperetur, irreprehensibilis esset Dei justitia; quia vero multi salvantur, ineffabilis est Dei gratia, qui ab ipso mundi primordio, incipiens ab Abel justo, salutis humanæ præcones mundo in sua infirmitate languenti, et in peccatorum suorum tenebris tabescenti, donec ipse lux mundi adveniret, per patriarchas et legis doctores, atque prophetas ac justos, verbis et prodigiis prædicans, consolando præmisit. Tandem ipse, qui semper unum et ubique est cum Patre et Spiritu sancto essentia majestatis, propter nos homines et propter nostram salutem, opere conceptus ejusdem Spiritus sancti, natus ex Maria virgine, id est ex virginea maternæ carnis substantia, in duabus et ex duabus naturis atque substantiis, divinitatis scilicet et humanitatis, verus per omnia Deus, et verus homo anima rationali et humana carne in unitate personæ subsistens, ad nos per præsentiam assumptæ veniens carnis, factis et dictis ad aliud in se credentes sæculum invitavit, id est ad gloriam sempiternam, quam angeli sancti habent in cœlo, et ad quam obtinendam conditus fuerat primus homo. Et quoniam ad illam pervenire non possumus, nisi sicut nos docuit de quo scriptum est: Quia sic oportuit pati Christum, et intrare in gloriam suam (Luc. XXIV), dux et doctor hujus itineris, scilicet per labores ac dolores, quos in primo

C

D

Primitiva Ecclesia, id est fideles in exordio nascentis Ecclesiæ vendebant omnia quæ possidebant, et deferebant possessionum suarum pretium ad pedes apostolorum, docentes non debere a rationali homine serviri, sed dominari divitiis, et uti eis in transitum, non eas amare pro æterna perventione. De quo pretio dividebatur singulis, prout cuique opus erat. Cum autem gratia Dei cœpit multiplicari credentium numerus, ad quorum sustentationem non sufficiebat pretii reditus, quoniam omnes ad hoc non dabant, neque valebant compelli, ut a conjugio et in totum a mundanis vacarent actibus, ne sæculum deperiret, donec omnes qui salvandi sunt, id est omnes prædestinati, veluti scriptum est, filii Dei, qui erant dispersi, id est in massæ generaliter perditæ ex debito relictione conspersi, et ex ea, antequam mundus fieret, prædestinatione Dei, cui nihil præteritum transiit acciditque futurum, electi, scilicet gratia Dei, congregentur in unum, in plenitudinem videlicet cœlestis ac sempiternæ Ecclesiæ, ad quam tanti ex hominibus salvatis et eidem sociandis sunt ascensuri unde diabolus cum suis sequacibus cecidit, quanti illic electi angeli remanserunt : ut unum ovile unius pastoris scilicet, et individuæ Trinitatis perpetua visione et perfecta cognitione, quæ est non solum hominum, sed et angelorum vita, sine fine gaudeat, societate gloriosa repletum constituit idem Dominus et magister salutis per sanctos suos, in quibus et cum quibus loquebatur, et per quos suam gubernabat, et usque hodie meritis et precibus gubernat Ecclesiam, ut credentes non jam ex asse possessiones et prædia venundarent, sed de ipsis possessionibus Domino consecrarent. Unde qui quasi specialiter eidem dominorum Domino adhærent, et ministri sermonis, et donorum æternæ salutis, atque mediatores inter Deum et homines ope fiunt assiduæ intercessionis, vivant; et in omnibus necessariis, sine quibus humana fragilitas non potest subsistere, eis in eleemosynas eorum, qui easdem possessiones Domino consecrarunt, ministretur : ut dum Christi pauperes atque ministri Ecclesiæ ex his in præsenti subsistunt sæculo, largitores possessionum de sua fideli eleemosyna, sicut et in baptismate, a malo funditus conversi, et cum fide recta perseverantes in bonis operibus, mundentur a peccato et efficiantur Christo, cui eas devoverant, consortes in cœlo, sicut ipse dicit in Evangelio: Date eleemosynam, et ecce omnia munda sunt vobis (Luc. x1); et item: Quod uni ex minimis meis fecistis, mihi fecistis. Venite, benedicti Patris mei, percipite regnum quod vobis paratum est ab origine mundi (Matth. xxv). Quapropter sicut illi qui seipsos ac divitias et possessiones suas Domino fideli mente consecraverunt, hæredes Dei et cohæredes Christi per prophetas et

« VorigeDoorgaan »