dicentes eum folis vocibus, non fenfu deviaffe. re. Igius, ac Stephanus : Redarguere autem cœpit Etiam Joannes Wicleffus, ideòque ejus conclufiones & propofitiones, de bonis operibus & de malè fentientes, Gregorius Papa undecimus damnavit hac adjecta claufula: Licèt eas proponentes fub quadam verborum feu terminorum curiofa implicatione conentur defendere. Eodem modo in caufa fimili locutus eft Pius quintus: Quamquam aliquo pacto fuftineri poffunt. Et hinc de Acade mia Oxonienfi & laudati Gregorii in Wicleffum diplomate, miffo per Magiftrum Edmundum Staffdorp,rectè fcribit Thomas Walfinghamenfis. ▲ 1378. Univerfitatis moderni Rectores quantùm degenera verint à prudentia feu fapientia antiquorum, per hoc facilè coniici poterit, quod audita caufa adventus Papalis Nuntii diu in pendulo bærebant utrùm Papalem Bullam deberent cum bonore recipere, an omninò cum dedecore refutare. Oxonienfe ftudium generale quam gravi lapfu à fapientiæ & fcientia culmine decidifti, quod quondam inextricabilia atque dubia toti mundo declarare confuefti, jam ignorantia nubilo obfufcatum dubitare non vereris, quæ quemlibet è laicis Chriftianis dubitare non decet! Rem tandem compofuit Guilielmus Archi-Epifcopus Cantuarienfis, omnem Angliam inducens ad Wicleffi articulos ut hæreticos erroneos damnandos, intelligendo prout verba fonant. Eodem tramite adversùs Theodorum proceffit noftra Synodus, ideòque rectè ad Hiberiæ Epi-verfi funt, idemque venerabile Concilium cum fatiffcopos fcribit Gregorius Magnus illum non inju. 12. Ep.36 fiè damnatum, quod ejus fcripia evidenter à recti...Ep14 tudine Catholicæ fidei deviarent. Et in litteris ad Septima quæftio eft, A quo tandem hoc fchifma fuerit plenè exstinctum? Refpondeo à clementia ac prudentia Sancti Gregorii Magni. Etenim Romanæ Ecclefiæ Diaconus doctiffimam illam Epiftolam jam laudatam edidit, oftendens tria Capitula ad Synodum Chalcedonenfem & Sancti Leonis confirmationem non pertinere, ideòque liberrimè potuiffe retractari ac reformari. Factus Pontifex eamdem Epiftolam mifit ad omnem Ecclefiam, atque ità ad Apoftolicæ Sedis communionem reduxit Gallos, Italos, Iberos: In fchifmate perftiterunt foli quidam Hiftriæ ac Venetiæ Epifcopi cum fuo Metropolita Aquilejenfi Severo, Eliæ fucceffore, quod Mauritii Augufti Officiales, pecunia corrupti, optimi Pontificis conatum facris, id eft, execrandis juffionibus impedirent. Hæfit iftic malum ufque Sergium primum Pontificem, de quo liber Pontificalis Hujus temporibus Aquilejenfis Ecclefiæ Archi-Epifcopus, & Synodus, quæ fub eo congregata eft, qui fanctum quintum univerfale Concilium, utpote errantes, fufcipere diffidebant, ejufdem beatiffimi Pape monitis atque doctrinis inftructi, con quatuor Patriarchas Orientis : Theodorus perfo- || Alterum & principale fundamentum erat Chal- factione fufceperunt. Et qui priùs fub erroris vitio CAPUT SEPTIMUM, An hac Synodus nihil aliud Uilielmus Tyriorum Metropolita in libris de bello fancto laudat præfentem Syno- L.14.c.12 dum, quod fanctam Domini Refurrectionem honorans Ecclefiam Hierofolymitanam erexerit in Patriarchatum. Et quoniam prædicta civitas quafi in limite Alexandrini & Antiocheni Patriarcharum erat, nec haberet Synodus undè illi ordinaret fuffra ganeos, nifi utrique Patriarchæ aliquid detraberet, vifum eft expedire ab utroque aliquid detrabere, ut eidem juxta formam aliorum Patriarcharum ordinaret fubjectos. Subtraxerunt ergò Antiocheno Cefareenfem & Schytopolitanum Metropolitas; Alexandrino autem Rubenfem ac Berytenfem item Metropolitanos. Addit D. Cardinalis Baronius: Eadem re perimus in Vaticana Bibliotheca in codice notiffimo, cujus eft titulus, LIBER CENSUUM. Nihilominùs non defunt rationes dubitandi. Etenim Cæfareenfis & Schytopolitana Ecclefiæ, duarum Palæstinarum Metropoles, tranfcriptæ funt in fedem Hierofolymitanam à Synodo Chal. cedonenfi ex pacto inito inter Maximum & Juvenalem Patriarchas, cui, licèt per Sanctum Leonem Pontificem reprobato, Epifcopi Hierofoly micani nunquam cefferunt. Et Berytenfis Metropolis nequaquam ad Alexandrinum, fed ad Antiochenum fpectat, utpotè in prima Phoenicia Metropolis folo honore. Nullus antiquus fcriptor refert ullas Alexandrini Patriarchæ Dicecefes fuiffe unquam tranfcriptas in Hierofolymitanum. Ei omnes Diœcefes Saracenis à Balduino Ep. 18. 19. Rege Latino ereptas aut eripiendas largitus eft 20.28.29. Pafchalis fecundus; at intercedens Antiochenus Epift. 4. L. 131. caz. limitari obtinuit ad eas, quæ fuæ olim non fuiffent. Quod tamen primam Phoeniciam, quæ tempore octave Synodi fpectabat ad Antiochenum, obtinuerit Hierofolymitanus, liquet ex litteris Innocentii fecundi ad Wilhelmum Patriarcham. Quidam ab hac Synodo editum putant etiam privilegium Epifcopi primæ Juftinianæ civitatis, de quo Juftinianus Auguftus in lege novella dire&ta ad Petrum Præfectum Prætoriorum. Sancimus beatiffimum primæ Juftiniane, noftræ Patrie, Archi Epifcopum habere femper fub fua jurisdictione Epifcopos Provinciarum Dacia mediterranea, & Dacie Ripenfis, & Prævalis, & Dardaniæ, & Mafia fuperioris, atque Pannonie, & ab eo bos ordinari, ipfum verò à proprio ordinari Concilio, من in fubjedis fibi Provinciis locum obtinere eum Sedis Apoftolicæ Roma, fecundùm ea quæ definita funt à fanctiffimo Papa Vigilio. Idem privilegium laudant Nicephorus Calixtus, Procopius Cæfareenfis, Georgius Cedrenus, & alii plures, at nemo dicit à quinta Synodo prodiiffe: Solus ergo Juftinianus captivo Pontifici extorfit. Erat contra antiquum Romanæ morem, & vicariam dignitatem Ecclefiæ Theffalonicenfis. Acquie vit Vigilius, quod ità Provincias iftas videret L.4.Ep.10 firmari Romano Patriarchatui: Acquieverunt & L. 10. Ep. ejus fucceffores, uti liquet ex litteris Gregorii Magni ad Felicem Sardicenfem, Conftantium Scroditanum, & Joannem Epifcopum primæ Juftinianæ. Quæ autem fuerit Juftiniani patria, eft longa quæftio, de qua videatur Guido Pancirolus in notitia Imperii Orientalis. Paffim exiftimatur fuiffe Acrida, Metropolis Bulgarorum. 33.34. Vigilius Pontifex fuo ad Juftinianum Auguftum Conftituto inferuit hunc articulum: Si quis unum Jefum Chriftum, verum Dei & eundem ipfum verum hominis Filium, futurorum ignorantiam aut diei judicii habuiffe dicit, & tanta fcire potuiffe, quanta ei Deitas, quafi alteri cuidam inhabitans, revelabat anathema fit. Hinc quæritur, An noftra Synodus nihil de illo ftatuerit? Audiamus verba Liberati Diaconi Carthaginenfis. Sub Timotheo tertio Alexandrinæ Ecclefiæ EpiCap. 19. fcopo de corruptibili & incorruptibili apud ipfam Ecclefiam queftio nata eft hoc modo. Requifivit quidam monachus Severum, Pfeudo-Patriarcham Antiochenum, quid oporteret dicere corpus Domini noChrift. Lupi Oper. Tom. IL Ari Jefu Chrifti, corruptibile, an incorruptibile: Ille refpondit fanctos Patres corruptibile illud di-: xiffe. Hoc audientes quidam Alexandrinorum, cùm requififfent Julianum Halicarnaffi Epifcopum, quid &ipfe diceret de eadem quæftione, ille dixit fanclos Patres contraria dicere. Horum itaque finguli, Ata tuere refponfum proprium volentes, fcripferunt libros adversùs alterum. Qui venientes in multitudinem civitatis Ecclefiam illam diviferunt, & alios quidem fecerunt Corrupticolas appellari; verùm incorruptibilitatis affertores, Phantafiaftas. Timotheus verò magis fententiam Severi fecutus eft. Cui cùm diceret Themiftius Diaconus ejus, SI CORPUS CHRISTI CORRUPTIBILE EST, DEBEMUS EUM DICERE ET ALIQUA IGNORASSE, SICUT DE LAZARO. Hoc Timotheus negavit dicendum. A cujus communione Themiftius defcifcens fchifma fecit. Et ab ipfo dicti funt in Ægypto Themiftiani. Eos voce græca Agnoetas, id eft, Ignorantes, aut ignorantiæ in Domino Dogmatiftas paffim appellamus . Agnoetæ fuere duplices. Primi funt Ariani, de quibus Sanctus Ambrofius in libris de fide ad L. 5. c. 7. Gratianum Auguftum. Nonnè quotidie perf.repunt Ariani fcientiam omnem in Chrifto effe non poffe? Quia ipfe, inquiunt, diei & horæ se professus eft ignarum. Scriptum eft, inquiunt, DE DIE AU TEM ILLO ET HORA NEMO SCIT NEQUE ANGELI COLORUM, NEQUE FILIUS, NISI SOLUS PATER. Ex hac ignorantia ftabiliunt fuum errorem de Deo Filio, dicentes effe non poffe Deum plenum, Patri confubftantialem. Eis variè refpondet idem Ambrofius, ac præmittit. Primùm veteres Codi ces Græci non habent, quod nec Filius fcit. Sed non mirum, fi& hoc falsarint, qui Scripturas interpolavere Divinas. Qua ratione autem videatur adjedum, proditur, dum ad interpretationem tanti sacrilegii derivatur. Pone tamen ab Evangeliftis fcriptum. Rectè addit hoc moderamen. Etenim Sanctus Hieronymus ait folum Matthæum additamento vitiatum: Sanctus Marcus etiam hodie • L.8.Ep.42 habet, Neque Filius. Voces illas variè exponit Cap. 13. laudatus Ambrofius: placet verò expofitio Sancti Gregorii Magni in litteris ad Eulogium Patriarcham Alexandrinum. De eo, quod fcriptum eft Quia DIEM ET HORAM NEQUE FILIUS NEQUE ANGELI SCIUNT, omninò rectè veftra Sanctitas fenfit, quoniam non ad eumdem Filium juxta hoc quod caput eft, fed juxta corpus ejus, quod fumus nos, eft certiffimè referendum. Qua de re multis in locis Sanctus Auguftinus eo fenfu utitur. Sancti Marci textus ità habet. De die illo & hora nemo fcit, neque Angeli, neque Filius, nifi Pater. Exponit in Præfatione Hiftoriæ de geftis Francorum Sanctus Gregorius Epifcopus Turonenfis. Cognofcant Ariani bunc Filium, Chriftianum populum nuncupatum, de quo à Deo prædicitur, EGO ERO ILLI IN PATREM, ET IPSI MIHI ERUNT IN FILIOS. Si enim hæc de unigenito Filio prædixiffet, nunquam ei Angelos præpofuiffet. Oftendit non de unigenito, fed de adoptivo populo hæc dixisse. Eft conftans expofitio etiam Sancti Athanafii. Et adversùm hofce Agnoetas Sanctus Leander Hifpalenfis Archi-Epifcopus converfos ad fidem Go L. 108. Act 1 £.168. Gothos Arianos coegit ad profeffionem hujus | omnium creator & generis opifex Deus. Sicut enim Alterum, de quo folo hìc agimus, Agnoe-fabilia myfteria fimilis generis hominibus bomo indi ignorantiæ feditatem ferventer defenderet, ignorare Chriftum, non fecundùm id, quod Deus erat fempiternus, fed fecundùm quod veraciter homo faus, diem confummationis atque judicit, ex infi pientia mentis eructans, & purum eum efficiens bominem, & hoc monftruofitatem fibi defamans Acephalam, naturam unam ejufdem Chrifti Sal· vatoris noftri compofitam vaticinans . Cap. 4. cans diem fecundi adventùs oftenderet. Et San- L. 230. Hi ergò Agnoetæ non Deo Verbo, fed ad gorius Nazianzenus adductus ab Eulogio Ale- L. 230. Porrò laudatus Eulogius famofum S. Marci locum exponit variè, & addit. Abfit, ut Dominus Jefus Chriftus ignoravit. Quicumque vel Divinitati ipfius, vel humanitati ignorantiam adfcribit, nunquam certiffimæ temeritatis crimen effugiet. Patrum loca in contrarium adducta exponit per hæc verba Sancti Gregorii Nazianzeni. Quod fi quis ex Patribus ignorantiam in Salvatore ex parte humanitatis admiferunt, id tamen non ut dogma fancierunt, fed Arianorum infaniam repressuri, qui omnia, que in Chrifto erant, humana ad unigeniti Divinitatem tranftulerunt, ut increatum Dei Verbum creaturam oftenderent, re&tiùs bec de bumanitate dici poffe exiftimarunt, quam humana ab Arianis ad Divinitatem trabi. Addit de fuo. Et fi quis fortè dixerit etiam Pa tres figuratè feu anaphoricè loquutos effe, religiofiùs videbitur judicaffe. Hic eft ille Eulogii do&tiffimus liber, quem per omnia admiratus probavit Sanctus Gregorius Magnus, & Ecclefiæ Alexandrinæ dedit in regulam, atque ideò dicit de ipfo Romanum Breviarium: Agnoetas Adfumptæ humanitati ignorantiam adfcribere At horum nihil per eamdem Synodum tractari tur. CAPUT OCTAVUM. que substantia totum capiens Patrem: An fortè ficut Exponitur Synodus Mopfueftienfis in caufa oculis corporalibus Deum Spiritum minimè videt, ne non homini dignitas addita, fed natura penitùs credatur commutata; fic rationalis animæ quamvis pio intellectu & corde mundiffimo non videri neque comprehendi omnem Divinitatis essentiam ne quælibet creatura inveniatur capere creatorem? Et refpondet Sanctus Fulgentius Divinam effentiam ac Sanctam Trinitatem à Chrifti Domini anima omninò comprehendi, eamque effe fententiam Sanctorum Ambrofii & Auguftini, omnium Patrum, Apoftoli Pauli, ac ipfius Evangelii: Eam effe fingularem gratiam adfumptæ humanitatis, cui communicavit, & in qua abfcondit Deus omnes fcientiæ & fapientiæ fuæ thefau ros. Adjungit tamen. Poffumus planè dicere animam Chrifti habere plenam notitiam Deitatis fuæ ; nefcio tamen utrùm debeamus dicere, quod anima Chrifti fic fuam Deitatem noverit, quemadmodùm feipfam Deitas novit: An non potiùs dicendum eft, quia novit quantùm illa, fed non ficut illa. Solidè & lucidè inter illas propofitiones diftinguit, oftenditque priorem veram, pofteriorem effe falfam atque blafphemam. Et ejus auctoritati infi ftens Synodus Bafileenfis meritò damnavit hanc Seff. 22. propofitionem Auguftini de Roma Archi-Epifcopi Nazareni: Anima Chrifti videt Deum tam clarè & tam intensè, quantùm clarè & intensè Deus videt feipfum. Dictam Fulgentii diftinctionem (a) Erat hic Ordi- non attendit Romanus ifte Auguftinus. (a) Theodori ibidem Epifcopi. Mnium fidelium, Epifcoporum præfertim, in Ecclefiæ pace defunctorum nomina ho- nis Augu- At verò Sanctus Auguftinus famofum San-fuum nomen & Diofcori, qui fub damnatione ana- Adnot: Norifiana. Cap. 24. diem Filius non fcire non facit, eamque expofitionem laudavit Sanctus Hieronymus in commentariis Sancti Matthæi, & Sanctus Gregorius Magnus in laudatis litteris ad Sanctum Cap. 13. Eulogium. Victor Presbyter Antiochenus in commentariis Sancti Marci rogat: Cur diem illum prodere non voluit? Et refpondet: Ut vigi les ; buc enim fpectat quod mox fequitur, VIDETE, VIGILATE, ORATE, NESCITIS ORATE, NESCITIS ENIM QUANDO TEMPUS EST. Nec indè, quod Theodoretus putat, colligitur veritas fuiffe mentita. Adversùs Cyrilli Capitula loquitur iftic Theodoretus, adeòque liber ille eft unus è damnatis per Synodum præfentem. Chrift. Lupi Oper. Tom. II. thematis à Deo & univerfalt Chalcedonenfi Con- L.1. Col. C230. pta iftis litteris, quas intelligunt idiotæ. men Joannis auferri. Si enim nibil boc effe arbi in Et hinc quidam exiftimant infcriptionem iftam fuiffe antiquam canonizationis ac beatifi- Judas els connumeratus. Introducto autem Judæ cationis formam, omnemque ità infcriptum Epi-nomine, ubi nobis Matthias ponitur? Si ergò nemo fcopum, dum ad altare recitaretur, fuiffe à fi-excludens Matthiam fcribit Judam in Apoftolorum delibus cultum ac invocatum At illos errare choro, maneat & fervetur rogo poft beate memo evincit Sanctus Auguftinus, Petiliano Donati- ria Nectarium fecundus gradus beati Arfacii, ut ftarum Conftantienfi Epifcopo, exiftimanti Cæ- non per violentiam introductum bujus nomen exclu cilianum Carthaginenfem Archi-Epifcopum à dat beati memoriam. Theophilus Patriarcha Alenobis coli ut fanctum & Patrem, refpondens:xandrinus Sanctum Joannem Chryfoftomum deIn Ecclefia fumus, in qua Cæcilianus Epifcopatum gradarat, de Epifcoporum tabula raferat Jac. Carth geffit, & diem obiit. Ejus nomen ad altare recita fcripferatque nomen Arfacii, intrufi ac fuperor mus, ejus memoriæ communicamus, tamquam medinati fuccefforis. Et ante & poft Joannis mormoriæ fratris, non tamquam patris aut matris, tem interceffit Romana Ecclefia, mandans radi Ejus nomen falutabant, verùm non ut fancti, Arfacium, & Joannem reponi: Et Atticus Arfed ut probi Epifcopi, facerdotali officio citra facii fucceffor, juffus à Theodofio Augufto, ́querelam perfuncti, & à nobis cum pace & bona obedivit, Theophili nepos & in Alexandrina fama ad Deum profecti, Diverfa enim fuiffe cathedra fucceffor proximus Sanctus Cyrillus id falutandi & ad altare recitandi genera often- improbat, volens Joannem fuiffe legitimè dedit idem Auguftinus frequenter dicens de fanctis gradatum & abjectum ad laicos, adeoque noMartyribus Norunt fideles, quo loco ordine men ejus non plus inter Epifcoporum nomina ad altare recitentur. Et in quinta mystagogica poffe fcribi, quam nomen Judæ inter nomina catechefi Sanctus Cyrillus Epifcopus Hierofoly- Apoftolorum. Arfacium effe Sancto Matthia mitanus Poftquam confectum eft illud Spirituale fimilem, proindèque nomen ejus non poffe radi. Sacrificium, ipfum offerimus ut meminerimus etiam Ea omnia repugnare quinto Canoni Nicæno, ipforum, qui ante nos obdormierunt, Primum Pa- vetanti legitimè damnatum non reparari, nec triarcharum, Prophetarum, Apoftolorum, Marty. vivum, nec mortuum, atque ità Joannem fcrirum, ut Deus orationibus illorum & deprecationi- bi non poffe, nifi ad fummum in tabulis laicobus fufcipiat preces noftras. Deindè pro defunctis rum. Eruditæ, & lectu dignæ funt iftæ Attici Patribus & Epifcopis. Denique pro omnibus pra- & Cyrilli Epiftolæ, quarum partem Facundus 27. mus, qui inter nos vita fundi, maximum creden- Hermianenfis Epifcopus, integras adduxit Nites esse animarum juvamen, pro quibus offertur pre- cephorus Calixtus. Joannis nomen recipere, aut tatio fandi illius & tremendi facrificii. Erant tres Romanæ Ecclefiæ gratiam & communionem perinfcriptorum & recitandorum ordines: Primus dere debuit Cyrillus, ideòque tandem recepit. palàm Beatorum, fecundus palàm non Beato- Etiam Euftatiani fchifmatis pacem habere ab rum tertius erat Patrum feu Epifcoporum, Apoftolica Sede non potuit Antiochena Ecclequorum ftatus erat incertus, ideòque illos ne- fia, nifi Paulini & Evagrii defunctorum Epifcoque invocabat Ecclefia, neque pro illis depreca porum nominibus receptis. Et Acacianum fchif batur. Et iftos tres defunctorum ordines habuema in eo dudùm hæfit, quod Euphemii & Mare omnes Græcorum antiquiffimæ liturgie, at- cedonii Epifcoporum, qui orthodoxi Acaciano que ità patet Lutheranos & Calviniftas, Sancto- nomini dumtaxat communicarant, nomina rarum invocationem & noftra pro defunctis fuffra- dere nollet Ecclefia Conftantinopolitana, Hæ gia refutantes, longiffimè ab antiquo Ecclefiæ reticorum præfertim nomina radebantur. univerfalis dogmate deviare. Porrò fervente trium Capitulorum lite, intel paululum mentis oculum ad magnam illam congregationem eorumdem fandorum Patrum extendens, video omnem illam congregationem velut quibufdam oculis abnuentem, & omni virtute prohibentem nos concurrere in hujufmodi consensum. Qualiter enim Sacerdotibus Det connumeretur, & induatur illorum fortem, qui de Sacerdotio pulfus eft? vel qualiter in ordine erit Pontificum, qui ab Ecclefiafticis muris exclufus eft? Et infrà. Jube ex catalogo no L. 4. C. 1. per Marthanium Domefticorum Comitem fcripfit Divales Epiftolas & juffiones, fieri mandans iftius Provinciæ Synodum, inquiri originem & caufam rafi nominis, & fibi fideliter referri. Datæ fuerunt litteræ decimò Calendas Junias, poft confulatum Bafilii nono, Chrifti Domini quingentefimo quinquagefimo, Vigilii Pontificis quarto decimo Juftiniani Augufti anno vigefimo tertio. Facta fuit Synodus quinto deci. * mo Calendas Julias à Joanne Metropolita & octo Epifcopis in Ecclefia Mopfueftena. Prolata funt in medium fancta Evangelia, lectæ Divales ad Joannem Metropolitam & Cof mam Epifcopum litteræ, adducti omnes civita tis feniores Clerici & nobiles laici, compulsi ad folenne de dicenda veritate juramentum, difcre |