31. politano Epifcopo: Attamen minùs famofo apud Latinos, adeò ut Sanctus Gregorius ad Eulogium Alexandrinum & Anaftafium Epifcopum Antiochenum fcribat ignotum fibi effe Eudoxium, in fynodicis ac Enthronisticis Patriar charum ad Sedem Apoftolicam litteris non confuetum anathematizari, à nulla Synodo damnaL.6. Epift. tum, atque addit: Canones quidem Conftantinopolitani Concilii Eudoxianos damnant, fed quis fuerit corum auctor Eudoxius, minimè dicunt. De Eudoxianis Romana Ecclefia nihil hactenus novit Ait Eudoxii non Auguftinum, non Philaftrium Brixienfem Epifcopum non alium hærefeon enumeratorem, fed folùm meminiffe Zozomenum Græcum, mentitum varia, ac ob nimias Theodori, Mopfueftienfis in fecunda Cilicia Epifcopi, à quinta Synodo nuper damnati, laudes à Romana Ecclefia non receptum Toti notiflimus orbi fuit ob facinora Eudoxius, verùm ex Conftantii Augufti metų, uti fcribit L.2. C.27. Theodoretus, linguam frænans, per Eunomii Cyziceni Epifcopi dialecticas argutias & linguam verfatilem propugnavit peftem, atque ita illa non Eudoxiana dicta eft, fed Eunomiana Anomaa item atque Exoucontia. Caufam dat L.4. c.2. Zozomenus: Quòd Filium Patri diffimilem, & ex nibilo ortum ftatuat, L.11. C.6 Porrò de Zozomeno adversùs Sanctum Gregorium hæc Melchior Canus in opere de locis: Zozomeni mendacia non excufo: Græcus namque fuit, & natio hæc fuit femper ad mentiendum promptula. Atqui in novem Ecclefiaftice biftoriæ libris nihil tale Zozomenus fcribit, quale fecundo loco de Theodori laudibus illi objicit Gregorius. Non video, quomodo refponderi poffit, nifi dicamus aut Grego rium alios libros Zozomeni legiffe, qui in manus noftras non venerunt aut memoria lapfum pro Theodoreto Zozomenum fcripfiffe. Nam Theodoreti verba illa funt, que Gregorius retulit. Theodoretus nimiis Theodori laudibus claufit hiftoriam fuam, Zozomenus de illo nihil habet, nifi quòd fuerit Libanii fophiftæ auditor. Et in Florentina Synodo Andreas, Rhodiorum Metropolita latinus adversùm Græcos ejus auctoritate, tanquam veraci & firma, fuit usus. Refpondet verò in notis ad Romanum Martyrologium D. Die 13. Cardinalis Baronius: Non advertit Canus nos non Decemb, babere integram hiftoriam Zozomeni, & complures ejus libros excidiffe. Rectè oftendit excidiffe res octodecim annorum, & addit. Quibus præfertim temporibus, exurgente bærefi Neftoriana, quæ ab eodem Theodoro ducit originem, de eodem Theodore prolixior erat abfque dubio narratio. Ego tamen inclinor in partes Melchioris Cani. Etenim Theodorus Mopfueftienfis fuit Neftorii magifter, in Ecclefia pace defunctus ante ejus prædicationem, adeoque res illius nequaquam Neftorianis mifcendæ, fed à Zozomeno fuerant referendæ fuis temporibus, ante Agricolæ & Euftathii Confulatum, Chrifti annum quadringentefimum vigefimum primum, in quo finit hodie Zozomenus. Exiftimo igitur à Santo Gregorio Zozomenum pofitum pro Theodoreto. Addo tamen, quòd olim Francis, rogantibus, cur Synodus Conftantinopolitana Symbolo non addidiffet, Filioque, refpondit Leo tertius Pontifex De tantis Patribus non judi E CANON II. Pifcopi, qui extra Diœcefim funt, ad Ecclefias , quæ extra terminos eorum funt, non accedant, neque confundant & permifceant Ecclefias: fed fecundùm regulas conftitutas, Alexandriæ quidem Epifcopus ea, quæ funt in Ægypto tantùm gubernet Orientis autem Epifcopi, folius Orientis curam gerant, fervatis honoribus primatus Ecclefiæ Antiochenæ, qui in regulis Nicænæ Synodi continentur. Sed & Afianæ Dioecefis Epifcopi ea, quæ funt in Afia, & quæ ad Afianam tantummodo Dioecefim pertinent, gubernent: Ponti autem Epifcopi, Ponticæ tantùm Dioecefis habeant curam: Thraciæ verò ipfius tantummodo Thraciæ. , Non invitati Epifcopi ultra Dioecefim accedere non debent fuper ordinandis aliquibus, vel quibufcumque difponendis Ecclefiafticis caufis, fervata regula, quæ fupra fcripta eft de unaquaque Dioecefi. Manifeftum namque est , quòd per fingulas quafque Provincias Syno dus L.S. C.S. dus provincialis adminiftrare & gubernare omnia debeat; fecundùm Ecclefias autem Dei, quæ funt in barbaricis gentibus conftitutæ A SCHOLION. › quæ à Erroris caufa eft, quòd in unum confundan- Dhunc Canonem ita Socrates: Difpartitis Diodorus Tharfi obtinent: Honoris prærogativa Ecclefiæ Antiochenæ fervata, quam Meletio tum præfenti tribuerunt. in cum Amphilochio Iconienfis Ecclefiæ Præfule, in Fœdè hallucinatur, ac mifcet vera falfis. Primò, falfum eft quòd Canon difpartitis Provinciis inftituat Patriarchas. Etenim de tribus le-fus Princeps hoc certum effe judicium ftatuit ut gitimis Patriarchis, Romano, Alexandrino, & Antiocheno, eorumque juribus agens fextus Canon Nicænus dicit: Servetur antiqua confuetudo. Utique Apoftolica: Dictos namque PatriarL6. Epift. chatus effe Sancti Petri Apoftoli opus fcribit Gregorius magnus ad Eulogium Patriarcham Alexandrinum. 37. Secundò falfum eft, quòd Epifcoporum ad alienas Ecclefias demigratio, feu alienarum Ecclefiarum quoad judicia, Ordinationes, aut quamvis adminiftrationem invafio fit interdicta ad excludendum vetuftum morem, toleratum olim caufa gentilium perfecutionum. Gentilium perfecutiones jam dudum exftinctæ erant, & ex earum neceffitate toleratum morem jam pridem excluferat Nicæna Synodus per quartum & fextum Canonem, confirmatum atque innovarum à tertio Sardicenfi. Rectiùs Zozomenus dicit hic aliud non fieri, quàm innovari ex caufis ftatim dicendis Canones Nicænos. Tertiò, falfum eft quòd Ponticæ Diœcefeos Primatus detur Epifcopis Cæfaræenfi, Nyffeno, ac Melitinenfi. Nyffenus enim non eft, nifi Provincialis Epifcopus: Et quomodo idem Primatus ex æquo in tres dividatur? Falfum, quòd Afiatica Dioecefis ad Ephefium privativè spectans Iconienfi & Antiocheno in Pifidia, aut quòd Antiochenus Patriarchatus detur Laodicenfi aut Tharfenfi. Quomodo illis detur falva dignitate Ecclefiæ Antiochena? Invicem fefe hæc perimunt. Non item Thracia Dioecefis datur Conftantinopolitano. Nimium deviant hæc omnia. Canones Conc. Conft. Tom.I. fi quis jam laudatis Epifcopis non communicaret, Prima, ac per omnem Ecclefiam univerfaliffi- Radix generalis habet fibi longè plurimas fubordinatas: Omnem præfertim Patriarcham, Primatem,Metropolitam, Epifcopum per fuamDięcefim, Provinciam, Parochiam. Per eos, ut legitimum medium, quifque eorum fubditus debet RomaTt 2 no $7. earum no Epifcopo, & omni fub cœlo Ecclefiæ fociari, | |gulis regionibus dans fuas radices in fide orthodoxa præftantiores Epifcopos, num Epifcopum, omnes iftic orthodoxos vult ac ? Patriarchatui Alexandrino Timotheum Alexandrinum, Antiocheno Pelagium Laodicenfem & Diodorum Tharfenfem, Diœcefi Afiaticæ Amphilochium Iconienfem & Optimum Antiochenum Pifidiæ, Ponticæ Helladium Cæfa ræenfem, Gregorium Nyffenum, & Otrejum Melitinenfem, Thraciæ Terentium Tomitanum & Martyrium Marcianopolitanum, civitati Conftantinopolitana Nectarium ejus Epifcopum. Exindè harum Ecclefiarum laicis, Clericis, Epifcopis non fuffecit foli fuo Epifcopo, Metropolita, aut etiam Primati communicare nifi communicarent & alicui ex jam dictis. Et quidem Ephefino & Heracleenfi Primatibus, neç non Patriarchæ Antiocheno fuit ablata radicis dignitas: fuit fufpenfio à nobili parte Patriar chice & Primatialis majeftatis. Rectè addit So crates: Honoris prærogativa Ecclefie Antiochena fervata. Hæc namque fufpenfio folos reos aut fufpectos Epifcopos puniit, fedium privilegia non caftravit, Verùm enim verò in particularibus Ecclefiis quandoque eft fchifma, cujus fingulæ partes Romanæ Ecclefiæ communionem jactant, adeoque clamare tunc cogitur homo veraciter Chriftianus, quod in Antiochenæ Ecclefiæ fchifmate Epift. 58. Euftathiano Sanctus Hieronymus ad Damafum Papam: Hinc præfidiis fulta mundi Ariana rabies fremit hinc in tres partes fciffa Ecclefia ad fe rapere me feftinat. Ego interim clamito, Si quis Cathedra Petri jungitur, meus eft. Meletius, Vitalis, atque Paulinus tibi hærere fe dicunt. Poffem credere, fi unus hoc affereret: Nunc aut duo mentiuntur qut omnes. Idcircò obteftor Beatitu dinem tuam, ut mihi litteris tuis, apud quem in Syria debeam communicare, fignifices. Vitalis erat Apollinarifticæ, Meletius Campenfis, Pauli-facra Dei templa per folos catholicos Sacerdotes fre nus Euftathianæ partis Epifcopus, finguli de Romana fide & communione gloriantes: Nuper enim ab Athanafio & Gregorio Nazianzeno cir cumfcriptis commendatus Vitalis obrepferat in Damafi communionem. Quoniam in invicem pugnabant, rectè dicit Hieronymus aut duos mentiri aut omnes. Hinc in ipfa Antiochena Dioecefi pofitus nulli communicabat Antiocheno Epift.57 Epifcopo, fed Epifcopis Egyptiis, quafi parva navicula delitefcens fub navibus onerariis. Homo enim germanè orthodoxus, dum non poteft per proprium, femper velit per alienum Epifcopum, aut etiam per probatos monachos uniri Sedi Apoflolice, unico canali, per quem Dominus Jefus Spiritum fuum fanctum in nos traducit. Quia autem proprio Epifcopo non communicare eft res periculis obnoxia, inquirit fedulò Hieronymus, cui è dictis tribus adfigere poffit fuam animam, idque à Romano Epifcopo, cujus eft de fubordinatis communionis radicibus judicare. Epia.57. Hocce decretum refpicit Synodus AquilejenGis in litteris ad Gratianum, Valentinianum, & Theodofium Auguftos. In Orientalibus partibus cognovimus quidem, fummo gaudio atque lætitia, ejectis Arianis, qui Ecclefias violenter invaferant quentari; fed tamen inter ipfos catholicos audivi mus crebras diffenfiones, impacatamque difcordiam. Queritur Timotheum Alexandrinum, & Paulinum Antiochenum, antiquos fuæ communionis focios, gravari, vexari, & quæri, quibus fit impartienda communio, quibus obferanda. Romana, omnis Occidentalis, atque Ægyptiaca Paulino Antiocheno, & quidem ut communionis radici, reliqua Orientalis Ecclefia femper communicarat Meletio, aut ejus fucceffori Flaviano, atque ita hæc ex folis Orientalibus Epiicopis adunata Synodus, nolens offendere Romanam fedem, radicis dignitatem cavit dare Flaviano, nec tamen yoluit dare Paulino. Etiam Timotheo Alexandrino data debita dignitas pas fa eft nefcio quos obices. Hæc improbat Aquilejenfis Synodus, rogatque per Principes emendari. Ob has, aliafque caufas folùm hujus Sy nodi Symbolum admifit Ecclefia Romana. Et hæc quidem de lege Theodofiana. Porrò prima Canonis pars, Nicænam Syno dum imitata, fupra Romanam Ecclefiam, cui à Domino conceffa omnia, nihil audet conftituere, tangit folos Patriarcham Alexandrinum, & Antiochenum, trefque Primates Autocepha Harum dubietas hujus Synodi temporibus erat non tantummodo in Antiochena, fed in omni fermè Ecclefia Orientali. Graffabantur iftic Eunomiani, Eufebiani, Macedoniani, Photiniani, Appolinarifte, ipfique orthodoxi in feipfos fruftatim diffciffi, Lucium Alexandrinum Epi-los, jubens contentos effe fuis Diœcefeos & pofcopum & Eudoxium Conftantinopolitanum teftatis limitibus juxta fextum Canonem NicaValens Auguftus radices fcripferat, Damafum num. Per hofce namque dies Sanctus Bafilius, Pontificem & Petrum Alexandrinum Epifco- Pontice Dioecefeos Primas, Sanctum Gregopum Theodofius folum Damafum Gratia- rium Nazianzenum › rium Nazianzenum, uti in hujus vita fcribit nus, ei non communicantem Epifcopum man- Gregorius Presbyter, Conftantinopolitanis, ad dans profcribi tanquam hæreticum, & exclu-Thracica Dioecefeos Europam Provinciam fpedi de Bafilicis orthodoxo tradendis. Verùm, ut rectè Sanctus Hieronymus, tantis fpaciis dividederat ; Petrus autem Alexandrinus Patriarfi fideles nequeunt ab uno Romano EpifcoFo Sanctum Domini petere, ideoque imperfectum fupplevit hæc noftra Synodus, fin L'A &tantibus, Epifcopum, aut certè Doctorem cha, Sancti Athanafij fucceffor, ei confirmarat ejufdem Ecclefiæ Præfecuram. Et mutata poftmodum mente, Maximum Cynicum per fuos. Epi L. 4. C.2, Epifcopos curavit fuperordinari. Hanc præfer | Deinde, trium Dioecefeon, Afiatica, Pon- Sancti Gregorii Nazianzeni. Etiam Macedonius atque Eudoxius, Conftantinopolitani PfeudoEpifcopi, ita fuerant in jura aliena graffati. Etiam Synodus Seleucienfis, ejecto Eudoxio Antiochenis dederat Anianum Epifcopum, quomodo olim Antiochena Alexandrinis Gregorium, de quo Julii Pontificis querelas quis ignorat? Digerere nequibant Orientales, quòd Meletio Antiocheno, licèt per Acacianos promoto, jam tamen fidem orthodoxam profitenti, ejuf que ob caufam plurima paffo, Lucifer Calaritanus, idque fine auctoritate Sedis Apoftolicæ, Paulinum fuperordinaffet. Hæc ergò omnia, ne fiant deinceps, Canon compefcit. Ejus tertia pars Ecclefiis Barbaricis, quoad con Altera Canonis pars idem ftatuit, quod pri bere cœperunt. Archi-Epifcopos, at fine Pallii F. 88. C Roma. CANON III Onftantinopolitanæ civitatis Epifcopum habere oportet Primatus C. 4. L.2.C.2. SCHOLION. Yzantium, Europæ, quæ Diœcefeos Thracicæ eft fexta & noviffima Provincia, fub Heraclea Metropoli civitatem, à Conftantino magno mutatum in Conftantinopolim, Sextus Rufus vocat fecundas Romani imperii arces. Addit Hermias Zozomenus: Quam urbem Conftan tinus æquales partes cum urbe Roma in regendo, vas " Epift.55. C. 5. juffit & Metropoles, civitates, caftra, fines Romæ infignia, nec non & urbis Præfectum or- tænæ Hic eft Canon, de quo ad Synodum Chalcedonenfem dixit Lucentius, Efculanus Epifcopus, & Sedis Apoftolicæ Legatus: In Synodicis Canonibus non habetur. Et Sanctus Leo Pontifex in litteris ad Anatolium Epifcopum Conftanti nopolitanum Perfuafioni tuc in nullo penitus fuffragatur quorumdam Epifcoporum ante fexaginta, ut jactas, annos fadia fubfcriptio, nunquam que à Prædecefforibus tuis ad Apoftolica Sedis transmiffa notitiam, cui ab initio fui caduce, dudum que collapfe, fera nunc & inutilia fubjicere fomenta voluifti. Et in litteris ad Pulcheriam Auguftam: Epift. 55. Superbum nimis eft & immoderatum, ut venerabi lium Patrum Nicænorum, decreta folvantur, quorumdam Epifcoporum proferre confenfum, cui tot annorum feries negavit effe&um. Nam fexagefimus ferè annus bujus jactantiæ esse jactatur. Ex quibus liquet hunc Canonem à Damafo Pontifice non tantummodo non fuiffe confirmatum, fed & nunquam ipfi relatum. Nativum Græcis effe vitium , ut fuis fuperioribus, laico præfertim Principi & Regiæ civitati, ultra modum adulentur, teftatur jam laudatus Anaftafius in præfatione ad feptimam Synodum: Ex eo fonte prodiit Canon, ideoque de illo ipfi auctores apud Sedem Apoftolicam erubuerunt. Multis fæculis illum damnavit eadem Sedes, admifit tandem 'ex caufis fuo loco dicendis Innocentius tertius in Synodo Lateranenfi, & in Florentina Eugenius quartus confirmavit. Canonis caufa fuit jam dicta Byzantii in Conftantinopolim mutatio, feu quòd Conftantinopolis fit nova Roma, fecunda civitas Imperii Romani. Supremam namque Chriftianitatis Epifcopalem Cathedram Dominus Chriftus figi juffit Rome, prima Romanæ monarchiæ Metropoli; fecundam Sanctus Petrus Apoftolus Alexandriæ, tertiam Antiochiæ pofuit, in fecunda & tertia Romanorum civitate: Romanarum Provinciarum Metropoles, civitates, caftra, fines, effe Socrates Epifcopo Conftantinopolitano da- tum Præfectura Diœcefeos Thracice. Quin immò clarum exiftimo factum illum folo honore & nomine Metropolitam, quos Flo- F. 316. rentina Synodus non primarios aut medios, fed poftremos vocat, quibus nulla eft Provincia, nulli fuffraganei, licètque à vero Provincia Metropolita paffim exemptis, manet femper quifpiam character avitæ fubjectionis. Radicis dignitas & Epifcopalis poteftas funt ejufdem extenfionis, adeoque quomodo illa, ita & hæc Nectario reftricta fuit ad folam civitatem Conftantinopolitanam. Quòd etiam tempore Sancti Leonis magni, poft invafas Synodi Chalcedonenfis auctoritate tres autocephalas Dioecefes, nullo habuerit comprovinciales fuffraganeos, non obfcurè colligi datur ex Anatolii Conftantinopolitani & Joannis Heracleenfis Epifcopi lit- Epift.26. teris ad Leonem Auguftum, exftantibus poft 27. jam dictam Synodum. Anatolius folus, Joannes cum tota Europe Synodo fcribit, tanquam verus atque integer Metropolita. Et Synodo Florentine Antonius Heracleenfis Epifcopus fubfcribit ut totius Thraciæ & Macedoniæ Primas, exutus tamen autocephalia. Et Synodo ad Quercum, à qua damnatus Sanctus Joannes Chryfoftomus Conftantinopolitanus Epifcopus, præfediffe Paulum Heracleenfem fcribit Pho- L. 59. tius in Bibliotheca: Nempe licèt ille ab hujus Metropolitica, non tamen à Primatiali auctoritate erat exemptus. Et in avitæ fubjectionis characterem etiamnum hodie Conftantinopolitanus, non aliorum Patriarcharum more ab aliquo comprovinciali fuffraganeo fed confecratur à Primate Heracleenfi. Quæ omnia Græci hodie fchifmatici, licèt de fuo Conftantinopolitano Patriarchatu portentofa fomnient, palam confitentur. Etenim Petrus Antiochenus fcribit ad Archi-Epifcopum Gradenfem: Quinque in univerfo orbe à Divina gratia difpofitum eft effe Patriarchas: Romanum, Conftantinopolitanum, Alexandrinum, Antiochenum, Hierofolymitanum. Sed neque ex his omnes propriè Patriarchæ nominantur, fed impropriè. Namque Præful Romanus Papa dicitur, Conflanti nopo |