172 Evangelicam Fidem quæftionibus: Non eum effe arbitror Porphyrium, Siculum illum,cujus celeberri ma eft fama. Porphyrium, quia in Sicilia fcripfit, videtur cenfere Siculum, ac à Tyrio diftinguere. Verùm fuit omninò unus & idem. Tres priores Libros apud Nicomediam,reliquos in Sicilia evomuit. Eisdem de Libris S. Cyrillus, Alexandriæ Patriarcha, fcribit in primo Libro adversùs Imperatorem ac Apoftatam Julianum: Porphyrius amarulentis Sermonibus nos infectatus, Chriftiana Religioni tantùm non faltando illufit. Et infra: Audax adverfum nos Porphyrius. Eundem iftic appellat Patrem calumniarum. Facinorofæ blafphemiæ Lib. 3. radicem aperit Socrates: Porphyrius Cæfareæ cap. 19. Paleftine à quibufdam Chriftianis reprehenfus cum pre gravi, qua ardebat iracundia iftud fere non poffet, Religionem Chriftianam deferuit, & præ odio illorum, qui ipfum coarguerant, ad Libros confcribendos, quibus Chriftianos maledicè & contumeliosè perfringeret, præceps ruit. Addit ipfum in malè-dicendi impetu fuiffe Præcurforem Apoftatæ Juliani, & hunc illius veftigia tenuiffe. Et meritò notat ejus iracundiam. Etenim in Magiftri fui Plotini vita ipfe de femetipfo fcribit fe adeò fuiffe fubjectum iræ, & ex ira præcipitem, ut aliquoties feipfum fufpendere pararit, fed à Plotino fuerit impeditus. Hoccè igitur Monftrum Chriftiana Religio meritò evomuit. Nec finè fundamento S. Cyrillus ipfum appellavit Patrem calumniarum. Et de ipfo addit Lactantius: Verùm bic, utique Porphyrius, pro fua inanitate contemptus eft, qui &gratiam, quam fperavit, non eft adeptus, & glovia, quam captavit, in culpam reprehenfionemque converfa eft. Dicto Bafilicarum everfarum anno Magni Conftantini Pater Conftantius Chlorus erat Cæfar, & biennio poft factus eft Auguftus, & cum Galerio Maximino divifit Imperium. Et Chriftianam Religionem, licet amplexus non fuerit, fovit tamen & dilexit. Hinc cum fuis calumniis Porphyrium opinor ab illo fuiffe fpretum & compreffum. Quod ejus Judicium Filius Conftantinus, iftius Sæculi anno fexto factus in Imperio Succeffor, firmavit & ftabilivit. Et hinc in rabiem actus audax Apoftata fcripfit etiam in Juvenem Principem, & notavit de Tyrannide; & pro fuo fundamento adduxit ejus Patriam Britanniam, antiquam Matrem Tyrannorum. Et hinc patet Conftantinum fuiffe non Bithynium aut Drepanenfem, fed Britannum. Aft in eum, qui profcribere poteft, periculofum eft fcribere. Etenim & Divinæ & humanæ Majeftatis effrontem Calumniatorem Conftantinus profcripfit & deportavit. Et gloriam, quam ille captavit, convertit in culpam & reprehenfionem. Omnes ejus Libros damnavit ad ignem. Non igitur fanctiffimam Trinitatem, fed Chriftianam Religionem Porphyrius ftuduit evertere: Debachari etiam aufus in ipfum Principem. Eadem omnia attentavit Arius. Nam quod & in Magni Conftantini Majeftatem vomuerit contumelias,eft fuprà monftratum. Et addidit blafphemum bellum in fantiffimam Trinitatein. Conatus eft Gentilifmum fucare Chriftiano nomine, & reducere. Hinc & ipfum, & ejus fequaces Magnus Conftantinus rectè juffit appellari Porphyrianos, & eofdem per omnia pœnis mulctavit. Notanda funt Conftantini de Porphyrio ver ba: Nefarios libros nuper edebat. Conftantinus hęc Iftam fui Dogmatis enormitatem Arius om- tii Terrorem deprædicant, adeo ut qui ad eos ingre- mus auctor. Etenim quod fancti Cypriani Cartha- Cap.16. de Carnis Refurrectione demonftrat Tertullianus. Et harum blafphemiarum Arius non fuit pri- nifcentes, & verum Deum inficiantes. Quia nempè ftrum JESUM CHRISTUM dixit nudum hominem His noftris Adfertionibus obftare videtur fancti Tract. 14. 121. 74 ftinus probat ex fancti Philippi ad Dominum verbis: Oftende nobis Patrem, & fufficit nobis. Scribit enim ad illa in Sancti Joannis Evangeliste Commentario Putantes adhuc Difcipuli, quia Pater & aliquid majus eft quàm Filius, videntes carnem, non intelligentes Divinitatem, dixerunt ei, Domine oftende nobis Patrem, & fufficit nobis: Et hinc ref pondit Dominus: Philippe, qui videt me, videt & Patrem meum. Refpondit fe Patri per omnia æqualem. Etiam in alio Tractatu fcribit de eifdem verbis Ideo Difcipulum Magifter arguebat, quoniam cor poftulantis videbat: Tanquam enim melior effet Pater quàm Filius, ita Philippus Patrem noffe cupiebat, & ideo nec Filium fciebat, quo melius aliquid effe credebat. Ibidem tamen demonftrat non omnes Apoftolos, fed folum cum quibufdam Philippum errore ifto laboraffe. Eundem errorem notat in Maria Magdalena, & quidem poft Dominicam Resurrectionem, ac probat ex his refufcitati Domini ad ipfam verbis: Noli me tangere, necdum adfcendi ad Patrem meum. Hæc ita comTract. mentatur: Aut ergo fic dictum eft, noli me tangere, nondum enim adfcendi ad Patrem meum, ut in illa fæmina figuraretur Ecclefia de Gentibus, quæ in Chriftum non credidit, nifi cum adfcendiffet ad Patrem: Aut fic in fe credi voluit JESUS, hoc eft, fic fe fpiritualiter tangi, quod ipfe & Pater unum fint. Is quippe intimis fenfibus quodammodo adfcendit ad Patrem, qui fic in eo profecerit, ut Patri agnofcat equalem: Aliter non rectè tangitur, id eft, aliter non rectè in eum creditur. Poterat autem fic credere Maria, ut cum putaret imparem Patri, quod utiquè prohibetur, cum ei dicitur, Noli me tangere. Hoc eft, noli in me fic credere, quemadmodum adhuc fapis. Noli tuum fenfum huc ufque pertendere quod pro te factus fum, nè non tranfire valeas ad id, per quod facta es. Quomodò enim non carnaliter adhuc in eum credebat, quem ficut hominem fiebat? Nondum enim adfcendi, inquit, ad Patrem meum. Ibi me tanges, quando me credideris Patri non imparem Deum. Refpondeo iftum errorem omnibus Apoftolis non fuiffe communem. Etenim fanctus Petrus, dum Dominum & Magiftrum fuum profeffus eft Filium Dei vivi, non ex opinione Carnis aut Sanguinis, fed ex Divina Patris revelatione locutus eft, & pofuit fundamentalem Petram, fuprà quam Dominus ædificavit Ecclefiam. Quin & iftam profeffionem omnes Apoftoli comprobarint. Nam & in Dominum, dum apud Canam Galilææ fecit ex aqua vinum, omnes crediderant, atque ita plenam ejus Divinitatem agnoverant. At quis nefciat ipfos ufque ad Spiritus Sancti adventum fuiffe minùs peritos? Hinc in quibufdam Error, aut cefpitatio in errorem. At aliud eft Hærefis, aliud etiam circa palmare Dogma error: Et hic, licet non fit plenè innoxius, non tamen evertit omnem juftitiam, quæ tunc in Apoftolis confiftebat plùs in peccatorum remiffione, quàm in perfectione virtutum. Porrò Arius non ex imperitia aut fimplicitate, fed ex obftinatiffima contumacia, ac inde nata mentis cæcitate lapfus eft, atque ita fuit fceleratiffimus Hærefiarcha. Hofcè errores cnum erat in prima adveríus Arianos Difput tiene fanus Athanafius: Beatiffimus Epifcopus Alcoraer Ariun Fae fentientem, & pariter verbis profitentem, ab Ecclefia ejecit: Non femper Deus erat Pater, non femper Filius. Nam cùm omnia fint ex nihilo, cti m Dei Filius ex nihilo emerfit. Et cum omnia fint condita, ipfe quoque conditum quiddam &opus haberi debet. Et cùm omnia priùs non effent, fed poftea exfluerint, fuit profectò cum Verbum non erat. Et quia non erat, antequam fieret, principium exiftendi habuit: Tum enim exftitit, cùm Deus eum conditum voluit. Nam inter omnia ejus, ipfe quoque connumerandus eft, qui natura mutabilis fuit, fed libero arbitrio bonus remanfit. Et quia pro voluntate fua verti & mutari potuit, ut reliqua omnia; ideò Deus, cum prænofceret illum bonum fore, maturavit ut illi banc gloriam daret, quam poftea ex virtute meriturus fuiffet, ut qui de opere fuo, quale futurum effet, præfcientiam baberet. Id quoque dicunt; Non Deum verum effe Chriftum, fed Deitatis participatu Deum factum, eadem ratione qua cæteri quoque Dii appellantur. Etiam id quoque addunt; Eum non natura in Patre exiftere, nec effe proprium ejus subftantiæ Verbum, nec propriam Sapientiam, in qua Mundum iftum creavit ; fed in Patre effe aliud proprium & peculiare Verbum, aliamque item propriam Sapientiam, in qua Sapientia iftud Verbum fecit. Atque adeo ipfum Dominum Chriftum refpectu Rationalium, quæ verbis utuntur, Verbum esse nuncupatum: Et refpe&u & comparatione Sapientum ef fe dictum Sapientiam. Quin immò ut omnia aliena ac diverfa funt à Patris fubftantia, ita ipfum quoque per omnia diverfum atque alium effe à Patris fubftantia, fed ex genitis & conditis ipfum proprium & unicum Patri Filium & Sapientiam effe: Eumque & creaturam effe, & Opus Dei. Rursùs idem ait, Deum non nos propter illum, fed illum propter nos condidiffe. Erat enim, inquit, folus Deus, nec erat Verbum cum eo. Deinde cum vel let nos procreare, tunc quoque illum procreavit, quem, poftquam genitus eft, appellavit & Verbum, Filium, & Sapientiam, ut nos per eum conderet: Et ut omnia voluntate Filii fubftiterunt, cùm antea non effent, ita quoque ipfe voluntate Dei, cum antea non effet, exftitit. Non enim eft Patris proprius & naturalis fætus Verbum, fed & ipfum gratia exftitit. Addit infuper Deum, qui erat, Filium, qui non erat, voluntate feciffe, condidiffe, creaffe, & exifere voluiffe. Quin & hoc quoque jactant, Chriftum non effe naturalem & veram Dei Potentiam; fed ficut Eruce & Bruchi appellantur Potentiæ Omnipotentis Dei, ita ipfum quoque appellari Potentiam Patris. His adjecerunt Patrem effe Filio ineffabilem & arcanum, neque integrè & exactè poffe Patrem confpicerecognofcere. Dum enim effendi exordium habeat, non poteft eum, qui effendi exordio caret, cognofcere, fed quod cognofcit & videt, id juxtà suæ menfure & capacitatis proportionem cognofcit & videt. Quem Quemadmodum nos, qui fingula pro viribus noftris cognofcimus videmus. Etiam illud inter cætera adjunxit, Filium non folùm non exactè cognofcere Patrem, fed nè fuam quidem ipfius fubftantiam plenè cognitam habere. Eadem fanctus Athanafius repetit in fecunda Difputatione; Fugienda, & impietatis plena, quæ in Thalejæ libro continentur, funt ifta: Non femper Deus erat Pater, fed fuit quando Deus folùm erat, & Pater nondùm erat. Pofteriùs autem factus eft Pater: Non femper fuit Filius, ipfumque Dei Verbum ex nihilo factum eft. Cùm enim omnia ex non Entibus exftiterint, & in univerfum nihil fint, nifi creaturæ & opera, reftat igitur ipfum quoque Dei Verbum ex non Entibus effe factum; Et fuit, quando non erat: Neque erat antequam fieret, fed exordium, ut crearetur, etiam ipfum habuit. Erat enim, inquit, folus Deus, necdum erat Verbum 75 ||municabiles Patris, & Filii, & Spiritus Sancti sub- nias. Primus itaque Arii blafphemus error eft in his 69.c.6. Sapientia. Deinde cum vellet Deus nos condere, tunc unum aliquem fecit, quem Verbum, Sapientiam, & Filium nominavit, ut per ejus operam nos architeHaretur. Minimum certè duas Sapientias ftatuit: Unam quidem propriam, & coexiftentem cum Deo, & Filium verum ex ifta Sapientia ortum traxiffe, ac tum demum, cum ejus Sapientiæ particeps factus effet, nomine-tenus appellari Sapientiam & Verbum. Sapientia enim illa buic Sapientiæ initium præbuit Dei voluntate; Et ita alterum Verbum effe dicit in Deo præter Filium, & hunc illius participem factum, appellari deinde per gratiam Verbum & Filium. Hæc autem peculiaris iftius Hærefis fententia multas effe Potentias, & unam effe Dei propriam naturam, eamque eternam; Chriftum contrà non effe veram Dei Potentiam, fed unam ex vulgo earum, que Potentię appellantur, quales funt locufta & eruca, eumque non fimpliciter potentiam, fed Potentiam magnam appellari: Alias verò multas esse & fimiles Filio, & Davidem de iis mentionem facere, dum inquit, Dominus Potentiarum ; & ut omnes ex natura fua, ita quoque ipfum Verbum mutabilitati obnoxium effe, ac in libero ejus arbitrio fuiffe, quamdiu velit, bonum permanere, ejufque voluntatem more noftro mutari potuiffe, cum fuerit mutabilis natura. Eaque de cauf-Literis, apud fanctum Epiphanium exftantibus Hæref. fa, cùm Deus præcognofceret eum bonum futurum, anticipando illi banc gloriam dediffe, quam homo postmodum ex virtute mereretur, & quafi jam tum exftarent ejus opera, quæ providebantur à Deo, talem eum jam ftatim voluit fieri. Idem rursùs aufus eft dicere Verbum non effe verum Deum. Nam quamvis Deus nominetur, non tamen verum Deum exiftere, fed gratia participatu talem fieri, ut reliquos omnes, fic & ipfum titulo tenùs Deum vocari. Et ut omnia, que longè diverfa funt, ac nequaquam Deo fimilia quantùm ad naturam attinet; ita quoque & Verbum aliud ac diverfum esse, per omnia diffimile Patris fubftantiæ ac æternitati. Sed tamen inter creata, eorum comparatione, proprium id & unicum Verbum exiftere. Præter ifta autem, veluti fucceffor temeritatis Diaboli, in fuis Bacchanalibus pofuit Patrem effe Filio abditum, neque eum ab illo aut videri aut cognofci poffe ad plenum & exactè, fed quod cognofcit & videt, id intelligere pro menfura & ratione fuarum virium, ut nos quoque intelligimus pro modulo noftrarum facultatum. Nam & Filius, inquit, non folùm Patrem non exactè cognofcit, utpote impotens ad comprehendendum, fed nè ipfe quidem Filius fuamipfius Subftantiam cognitam habet. Rursùm divifas & difunitas effe, disjunctas, alienas, ac viciffim inconDiffert. Proxm. Tom. I. ad Eufebium Epifcopum Nicomediensem. Eundem Errorem notat & damnat in Literis tinacem conftitiffe. Poftmodò tamen ipfam, quod fidelis Populi aures non tolerarent, etiam anathemate damnarunt. Verùm dolofiffimè. Infigniter id demonftrat Vafenfis Synodi ad Syrmienfem Conventum Epiftola, compofita à fancto Phabadio Epifcopo Agennenfi. ¡pus, proximus Anteceffor fcelerati Georgii,Pault- Secundus, omnium aliorum radix & fundamentum, Arii error eft in his verbis: Et ipfum Dei Verbum ex nihilo factum eft. Cum enim omnia ex mon Entibus exftiterint, & in Universum nihil fint, nifi Creaturæ & Opera, reftat ipsum quoque Dei Verbum ex non entibus factum effe. Et fuit, quando non erat, neque erat antequam fieret, fed exordium, ut crearetur, ipfum etiam babutt. Erat enim folùm Deus, necdum erat Verbum & Sapientia. Deinde Deus, cum vellet nos condere, tunc unum aliquem fecit, quem Verbum, Sapientiam, & Filium nominavit, ut per ejus operam nos architectaretur. Hæc eft fceleratiffima blafphemia, ad quam in Nice-jecta quaquam materia, fed quod voluntate & confilio na Synodo auditam cuncti Patres obturarunt aures, & adversùs quam pofuerunt in Fidei Symbo ante tempora & ante fæcula subftiterit plenus Deus, erat. Non genitus fiquidem non erat. Infectantur nos, lo: Eos qui dicunt, erat aliquando quando non erat,feu crearetur, aut decerneretur, feu fundaretur, non & quia ex iis, quæ non funt, factus eft FILIUS DEI, anathematizat Catholica & Apoftolica Ecclefia. Et ipfam etiam poft laudatum Concilium Ariani dudum fuerunt pertinaciter tutati. Etenim adversùs Imperatorem Conftantium fcripfit in primo fancti Athanafii Apologetico Libro Lucifer Calaritanus Epifcopus: Catholicam dicis Fidem illam, quæ dicat Deum non habere verum Filium, que dicat fuiffe, quando non fuerit, que dicat fadum ex nihilo. Et in fecundo Libro: Mutabis, Conftanti, vias tuas, fi anathema feceris dicentibus: Erat, quando non erat, & factus eft ex nihilo. Et in Libro de Regibus Apoftaticis: Tu, Conftanti, cum dicis, Chriftianus fum, fed non credo Deum habere verum Filium, cum dicis, Filium factum ex nibilo, cum dicis fuiffe quando non fuerit, melius tu Eandem blafphemiam contumaciffimè defenfacrificas Diabolo, quàm Rex Manaffes, quando fi derunt etiam alii omnes per Arium feducti Alelios fuos omnibus Demoniis per ignem confecrabat. xandrinæ Ecclefię Presbyteri ac Diaconi,nec non Quod ipfum affiduè repetit in aliis Libris. Eft & Secundus Ptolomaidis in Pentapoli MetropoArii error fundamentalis. Hinc de ipfo ad fan- lita, Theonas Marmaricenfis in Sicca Libya Epi&tum Alexandrum Epifcopum Conftantinopoli- fcopus ac Piftus, monftrofus ac hiftrionicus tanum fcripfit fanctus Alexander Patriarcha Ale- Alexandriæ Patriarcha. Lucet ex eorum ad S. Paxandrinus: Animum erexi, ut Arii & Complicum triarcham Alexandrum contumeliofa Epiftola, infidelitatem vobis patefacerem, qui dicunt, erat, exftante apud fanctum Epiphanium, ac apud fan- Hæref. quando non erat Filius Dei, & poftea factus eft cùm &um Athanafium in Libro de Seleucienfi ac Ari- 69.C.7.8. antea non exifteret. Talis factus, quandocumque eft minenfi Synodis: Fides illa, quam & à Majoribus factus, qualis quifque bomo. Omnia enim ex non ex- accepimus, & à te didicimus, Beatiffime Papa, ejufftantibus, inquiunt, fecit Deus, in omnium vel ra- mòdi eft. Credimus unum Deum, folum Ingenitum, tionalium vel irrationalium creatione Filium etiam folum Eternum, folum Principio carentem, folum veDei comprehendentes. Addit quod ex ifto Principio rum, folum Immortalem, folum fapientem, folum etiam garrierint Deum Patrem non femper fuiffe bonum, folum Præpotentem, folum Judicem, omPatrem Fuiffe quando Deus dumtaxat erat, & nium Moderatorem & Adminiftratorem, immotum & non Pater. Et ob has fceleratiffimas blafphemias immutabilem, juftum, bonum, Legis & Prophetafuiffe à fe damnatos. Blafphemiis S. Alexander rum, ac Novi Teftamenti pariter Deum; qui Unigopublicè in Ecclefia oppofuit has avitas Patrum vo- nitum Filium ante fempiterna tempora genuit, per ces: Semper Deus,femper Filius. Simul Pater, fi quem & fæcula & reliqua omnia procreavit. Genuiffe mul Filius. Co-exiftit Ingenito Deo Filius. Semper ge- porrò dicimus re-ipfa, non fpecie tenùs, ac fubfiftennitus eft. Ingenito genitus eft, nec cogitatione, nec mo- tem illum fuaptè voluntate condidiffe ; ejufmodi ut nemento ullo Deus Filium antecedit. Semper Deus, fem- que converti, neque mutari poffit. Perfectam Dei per Filius, ex ipfo Deo eft Filius. Has Alexandri creaturam, fed non tanquam rerum creatarum alivoces damnatus Arius acerbiffimè accufavit apud quam. Fætum itidem, fed non tanquam unum è cæEufebium Nicomedienfem Epifcopum, Bithynię teris. Nec quemadmodum Valentinus adfeverabat, Metropolitam, & adjunxit: Et quoniam Eufebius, Emissionem quamdam effe illum Patris fætum; aut ut Cæfareæ apud Paleftinas Metropolita Epifcopus, Manichæus eundem illum Patris fœtum dixit esse parfrater tuus Theodorus Laodicenfis in Syria Epifco-ten Patri Confubftantialem. Neque ut Sabellius, qui |