fimilem taberna, vefpas concito impetu in frontem infilientes, confortio Epifcopali indignos, anferes & grues temerè in invicem pugnantes, mutuaque vitia inimico animo proferentes in publicum. Ejufmodi fæces thronis Episcopalibus intruferat factio Eufebiana. Quæftio eft, an à folo Theodofio Augufto, an etiam à Damafo Pontifice fuerit convocata Synodus Convocatam etiam à Damafo affirmat antiqua, per Martium Milefium publicata, vita ejufdem Pontificis: Sancta fecunda Synodus ejus præcepto & auctoritate apud Conftantinopolim celebrata eft, cui præfuerunt Timotheus Alexan drinus Meletius Antiochenus, Cyrillus Hierofolymitanus, & Divinus Gregorius Conftantinopolitanus. Quod ipfum in fermone ad Principem acclamatorio affirmat Synodus fexta. Et Nilus, Rhodiorum Metropolita, in fynoptica enarAct. 18. ratione Synodorum generalium: Præerant Synodo Damafus Roma, Nectarius Conftantinopolis, Timotheus Alexandrie, Cyrillus Hierofolymitanus, Meletius Antiochenus, Gregorius Nyffe, & Amphi lochius Iconii Episcopi. Refpondeo tamen à folo Theodofio congregatam, utpotè fingularem folius Orientis, ad ejus folius motus confirmata Nicæna fide componendos. Nulla enim legatio, nulla Epiftola Apoftolica adfuit, fine quibus fieri nequit totius Ecclefiæ Synodus generalis. Quomodo à Nilo dicatur præfediffe Damafus, exponit in litteris de feptem generalibus Synodis ad Michaelem Bulgariæ Principem Photius, ajens præfediffe Timotheum, Meletium, Cyrillum, Nectarium , atque addens: Quibas baud mul tò poft & Damafus Epifcopus Romæ eadem confirmans atque fentiens acceffit, id eft, jam factam fine fuo juffu Synodum habuit ratam, & confirmavit. Dicti item quatuor Epifcopi nequeunt au&toritate Apoftolica præfediffe. Etenim Timotheus Alexandrinus non nifi poft conditos Canones & Symbolum advenit non nifi poft ejus adventum Nectarius eft creatus Episcopus, Cyrillus erat ex Macedoniano Neophytus, & de Meletio ait adducta vita Damafi Pontificis: Antiochiæ erant tres Hærefiarchæ, Meletius, Vi talis, atque Paulinus. Quæ pauca voces tot errores habent, quot fyllabas, ideoque authorem fuum effe nullius fidei producunt. Ut ut fit, Meletii Epifcopatum nunquam probavit Romana Ecclefia, ideoque præfidendi vices nequit illi Damafus dediffe. Ob fedium ergò fuarum Epift. 5. prærogativam, & fingularis doctrinæ aut poteftatis meritum præfediffe dicuntur, quomodo in litteris ad Zenonem Auguftum Felix tertius Pontifex fcribit Nicænæ Synodo præfediffe Sanctum Euftathium Epifcopum Antiochenum: Et quomodo Juvenalis Hierofolymitanus, Thalaffius Cæfaræenfis, & Bafilius Seleucienfis in Ephefino latrocinio dicuntur fuiffe Synodi Primates. Difficultatem habent verba Synodi Chalcedonenfis in Relatione ad Marcianum Auguftum: His, qui in his partibus Apollinarii detexerunt peftilentiam, Nectarius cum Gregorio tenuit Principatum, Et fextæ Synodi fermo acclamatorius ad Principem: Gregorius Nectarius con Canones Conc. Conft. Tom.I. ventum congregabant. Qui fimul non fuere Epifcopi, quomodo poffunt fimul Synodo præfediffe, aut illam congregaffe? Refpondeo tempora diftinguenda, duafque aut tres intra breve tempus Synodos Conftantinopolitanas, quorumdam errore confufas in unam, quarum primæ Gregorius, fecundæ & tertiæ præfedit Ne&tarius. Apud Chryftophorum Juftellum inco- C. 75. 77. gniti Auctoris libellus fynodicus œcumenicam Conftantinopolitanam à Nectarii Epifcopi Synodo, dictarum trium poftrema, rectè diftinguit. Synodi locus fuit Oratorium fanctorum Martyrum Pantalemonis & Marini, poftmodum Concordia dictum, de quo Sanctus Joannes Damafcenus in opere de facris imaginibus: Erant L. 3. in Oratorio reliquiæ Pantalemonis Pantalemonis & Marini Martyrum, quod quidem Oratorium CONCOR DIA nominatur , quoniam illic centum quinquaginta Epifcopi, Theodofio magno Imperatore regnan te, in eandem fententiam convenere. Quod ipfum in carmine de vita fua teftatur Gregorius Nazianzenus. Inivere non tantùm fidei, fed & fraternæ communionis concordiam, etiam inter orthodoxos fciffam ex difcordiis Eufebianis. Porrò Synodi tempus fuit Confulatus Eucherii & Syagrii, Chrifti trecentefimus octuagefimus primus, Damafi Pontificis quintus decimus, Theodofii Augufti annus tertius. CAPUT SECUNDUM, Q Acta Synodi circa fidem. Uid circa fidem Synodus egerit, exponit in fuis litteris ad Damafum Pontificem. Ait à fe ftabilitam fidem Nicænam, & circa fan&tiffimam Trinitatem contra Sabellium, Arium & Eunomium, & circa dominicam Incarnationem contra Apollinarium, & addit: De quibus pleniorem delectationem animi poteritis percipere, fi libellum in Concilio Antiochiæ convocato de fidei decifione editum, & eum etiam, qui fuperiori anno à Conftantinopolitano Concilio generali compofitus eft, legere placuerit, in quibus tum fidem noftram uberiùs expofuimus, tum hærefibus nuper excogitatis anathema fcriptis proditum denunciavimus. Et in Relatione ad Theodofium Auguftum Primùm mutuam inter nos concordiam renovavimus, deinde verè breves etiam pronunciavimus definitiones, quibus & Patrum, qui Nicæ congregati fuerunt, fidem confirmavimus, & quæ adversùs eam obortæ funt, perverfas hærefes ae pravas opiniones extrema cum execratione & deteftatione reprobavimus. Fecerunt hæc partim in primo Canone, partim in fidei Symbolo: Et hic eft fidei libellus à generali Concilio editus anno fuperiori. Ex quo liquet in primo congreffu editum Symbolum, quod à Gregorio Nyffeno Nicephorus Calixtus, à Gregorio autem Nazianzeno fuiffe compofitum afferit in Florentina Synodo, tanquam ex opinione communi, Marcus Metropolita Ephefius. Quis fit Seff. 23. Synodi Antiochenæ libellus, dixi fupra · Y y 2 Pri L. 5. c.5. Greg Naz. Orat. de S. nius pro ipfo edidere apologias, à Photio in Bi- Prima itaque damnata hærefis eft Spiritus fan-Nyffenus, Theodorus Antiochenus, & Sophro- ceret nec inte Aliis tamen ejus confilium, tanquam va- facultate fubdolum animi confilium obte- clefia. lens, eique aliorum timiditatem & mentis imbe- tutem, Egit eo fermè modo cum Macedonianis, quo fupra Sanctum Hilarium Pictavienfem Epifcopum, dum Philippopolitanum, Antiochenum, & Ancyranum Symbolum admifit & in fanum fenfum traduxit, egiffe dixi cum Eufebianis. Eorum ambiguas & æquivocas de Spiritu fancto voces tractavit & ufitavit eadem arte, abftinens fola vocula , Confubftantiale, quam fermè folam, quomodo de filio Eufebiani, ita ifti de Spiritu fancto adverfabantur. Quam agendi rationem, tanquam è divinis eloquiis hauftam difpenfationem, & in ejus funebri encomio, & in quodam folemni eruditorum graviter obtrectantium convivio, acriter defendit San&tus Gregorius Nazianzenus ex auctoritate Regii Prophetæ, laudantis virum juftum, qui difponit, feu difpenfat fermones in judicio, afferenf que ex Bafilii Epifcopatu tunc pependiffe omnem Cappadocia Ecclefiam, atque adeo ejus confervationem fuiffe yocum ita librandarum juftam caufam. Quare & librabat folus ipfe, Clericis fuis, quos ob nominis obfcuritatem ne- Etiam hæc Symboli verba, Qui cum Patre & mo accufaturus , patriaque ejecturus effet, lo- Filio fimul adoratur & conglorificatur, impetunt quendi committebat libertatem. Etiam Gregorius Sancti Bafilii difpenfationem. Antiquus, ab Quin immò Nilus Rhodiorum Epifcopus in libro de generalibus Synodis dicit editum hoc anathema Nos accepimus & credimus omnibus modis fanctum Spiritum effe verum Deum, confubftantialem Deo tum Patri tum Filio, quoniam Dominus Jefus fic dixit, ut baptizemur & credamus in nomen Patris & Filii, & Spiritus fancti quod non dixiffet, fi creatura effet. Ei igitur, qui non ita fentit, anathema. Quòd Synodus fancti Spiritus confubftantialitatem definierit, certum atque indubitatum eft; at iftius decreti fides est penes folum Nilum: Ei nullus antiquus atteftatur. Apo Epist. 26. Apoftolis ac ipfo Chrifto Domino traditus, glorificationis hymnus eft Gloria Patri & Filio Spiritui fandto. Primus mutavit puri puti Arianifmi reftaurator Etius, Ecclefiæ Antiochena Diaconus, pfallendum jubens, Gloria Patri per Filium in Spiritu fando. Sunt voces æquivocæ, innoxiæ tamen, quibus & Sanctus Leo Pontifex ufus eft, in fermone de Domini Ser.1. c.3. Nativitate dicens ad populum: Agamus gratias Deo Patri per Filium in Spiritu fanéto. Eis Arianum virus, tanquam ovinis lanis lupum, fubintrufit Etius, per eas Ariani ab orthodoxis cœperunt diftingui, pfallentes in fefe mutuò, atque ita omnis earum Pfaltes aut ufurpator haberi cœpit ut convictus & profeffus Arianus. Hinc illis popularem fermonem concludens difpenfator Sanctus Bafilius, Arianis quidem & Macedonianis placuit, at orthodoxis difplicuit graviffimè, tanquam pravi dogmatis ex pravis vocibus fufpectus, & Epifcopatum, cujus à Macedonianis retinendi caufa difpenfabat, ex difpenfatione propemodum amifit ab ipfis orthodoxis. Pro vocum fuarum innocentia edidit infignem Apologiam, librum eruditiffimum de Spiritu fancto ad Sanctum Amphylochium Epifcopum Iconienfem, cunctis tamen non fatisfecit. Apoftolus enim nos unanimes effe mandat non tantùm in eodem fenfu, fed & in eadem fententia, verbaque noftra effe non folùm vera, fed & irreprenfibilia: Orthodoxus Doctor non dumtaxat recta credere, fed & recta loqui debet, alienus à vocibus, licèt in fenfu à fe intento veris, fufpectis tamen, fcandalofis, ac piarum aurium offenfivis. Quocirca præfens Synodus avitam glorificandi formulam retinendam juffit, caffata omni difpenfatione : Profcripfit Ætianam,de qua quid Deus miraculo oftenderit, & Ecclefia latina fenferit, dixi fupra ex Theodoro Lectore, & Joanne Biclarenfi. Quomodo ea Sanctus Leo fit ufus, dicam loco magis opportuno . Facundus Hermianenfis Epifcopus, in catholicæ fidei Epiftola, adfirmat ipfum hærefis auctorem Macedonium fuiffe à Synodo accerfitum, auditum, convictum, atque ita damnatum. At certum eft falli. Macedonius quippe ante Eudoxii Germanicienfis ex Antiocheno ad Conftantinopolitanum thronum translationem fuiffe defunctum fcribit Hermias Zozomenus. L.4.c.25. Et hinc non ipfe, fed ab ipfo ordinatus Eleufius Hieron.in Catalog. Cyzicenus Epifcopus, tanquam fectæ caput, Synodo adfuit, eum Synodus, ut nuperæ apud Liberium Pontificem per Legatos facte de Spiritu fancto Profeffioni, ejufdemque Pontificis ad Synodum Thyanenfem litteris adfentiretur, multùm urfit, & contumaciter cum fuis refiftentem damnavit. Eos quidam non Macedonianos, fed appellant Marathonianos, à Marathonio Nicomedienfi Epifcopo, à quo hærefis inventa & Macedonio perfuafa, aut plurimùm propagata. Secunda damnata hærefis eft Eunomiana, puri puti Arianifmi reftauratrix orthodoxi Baptifmi verbum ac elementum alterare aufa, novumque in Domini mortem inftituere. Damnata eft ex Sancti præfertim Bafilii & Sancti Gregorii Nyffeni libris, quos ipfe Gregorio Nazianzeno, & Sancto Hieronymo primùm le-l tos Synodo judicandos detulerat, Synodufque probavit. Eunomium feduxerunt lingua volubilis & Ariftotelis elenchi: Horum fubfidio, in quit de Etio illius magiftro Socrates, captiofas ratiocinationes quas ipfe diffolvere non poterat, imprudens contexuit. Hæreticorum Patriarchæ, femper Philofophi. Tertia damnata hærefis eft Apollinariorum, patris Presbyteri, & filii Laodicenfis in Syria Epifcopi. Dum Julianus Auguftus humaniorum litterarum fcholas Chriftianis claufit, pater edita Chriftiana Grammatica, & plerifque antiqua Scripturæ libris in verfum, filius Evangelio & Apoftolo in dialogum redactis, evafere clariffimi, & fideli juventuti plurimùm profuere. Nicænam fidem conftantiffimè defendentes, Georgio Laodicenfi Epifcopo, homini Eufebiano, damnato per Sardicenfem Synodum, noluerunt communicare, & ab eodem talionem reddente fuerunt, tanquam qui facrilegis Bacchi facris adfuiffent, extra Ecclefiam abjecti. Hinc Athanafio, Bafilio, Gregorio Nazianzeno, & cæteris iftius ævi Primatibus Epifcopis chariffimi, adeo ut eorum difcipulus, in Ecclefiæ Antiochena Cathedram Epifcopalem intrufus, Vitalis, ad eorum teftimonium & preces, fuerit tanquam orthodoxus à Damafo Papa receptus in communionem. Nimiam cum filio familiaritatem fcriptis etiam apologiis purgare fuit coactus Sanctus Bafilius. L.2. C.28. Epift.82 Epift.74. Audio, inquit in Epiftola ad Patrophilum Ægenfis Ecclefiæ Epifcopum, ipfum omnium corum, qui libros fcribunt, verbofiffimum. Et in Epiftola ad Epifcopos Occidentales: Alter ex illis de quibus vos admonemus, eft Apollinarius, haud parùm & ipfe Ecclefias contriftans. Facilitati namque fcribendi, qua per occafionem ad quofvis irrepit, conjunctam habens fufficientem linguæ facultatem orbem libris fuis replevit, contempto Ecclefiafte, qui cavendum effe dicit, ne multi fiant libri. In multitudine autem certum eft, quòd multa delinquantur. Nam quomodo poteft in multiloquio pitari peccatum? Sunt verò, quæ fcribit, etiam ad Theologiam pertinentia, non ex Scripturæ probationibus, fed ex humanis argumentis adftructionem habentia. Fuiffe de librorum copia gloriatum fcribit in prima ad Cledonium Epiftola etiam Gregorius Nazianzenus. Auctor incognitus, in laudata fuperiùs Damafi Pontificis vita, ait fuiffe virum fanè inter cæteros infructum, fed contentionis vitio nimis agitatum, & adversùs omne quod quifque dixerit, obvium ire delectatum, ideoque ex contentione lapfum. Acacius Berrhæenfis Epifcopus, in litteris ad Sanctum Cyrillum Alexandrinum, inter Synodi Ephefine acta ex- L.1. C.2 3. ftantibus, fuiffe fcribit infignem, fed inutilem difputatorem, qui ingenio nimiùm fifus inflantem fignorum fcientiam, ejufque dolofas technas, ædificanti rerum fapientiæ mifcuit, atque ita fimplicem Chrifti fidem fœdavit & amifit. Quod ipfum in Ario Conftantinus magnus, in Paulino Presbytero Edeffeno, Beati Ephreem Diaconi difcipulo, Gennadius Maffilienfis, in Neftorio Sanctus Cyrillus, in Eutychete Petrus Chryfologus, in Monothelitis Conftantinus quartus, in Petro Abaelardo notat Sanctus Bernardus. Ibi ceciderunt omnes, qui operantur iniquitatem. Ca ac Cadendi origo fuit vindicta cupiditas, impatientia injuriæ à Georgio Epifcopo, quem fe indoctiorem exiftimabat Apollinarius, illatæ, L.6. c.25. de qua rectè Hermias Zozomenus: Ea eft humana natura, ut eùm defpecta fit, obftinatione infolefcat, &tum contentionis, tum nevandarum rerum ftudio flagrare incipiat; at cùm æquales partes fert, foleat fe moderatè gerere, & intra eofdem rationis quafi cancellos manere. Hinc magna ingenia non irritanda injuriis, fed & in multis difpenfatoriè toleranda, prudentia Christiana semper judicavit. Et hæc omnia dicta funt de Apollinario filio, principali fonte erroris. Apift.74. L76. C,25. C, 17. C, 20. Errores ejus fuere varii. Primus eft fupra expofitus, atque in tres invicem adverfantes fectas divifus, de partu Virginis, & Sacramento Dominicæ Incarnationis. Secundum adducit Sanctus Gregorius Nazianzenus in prima Epiftola ad Cledonium: Scire neceffe eft, Apollinarium , quamvis Divinitatis nomen Spiritui fando tribuerit, vim tamen Divinitatis minimè retinuisse. Etenim ex magno, majori, & maximo, boc eft, ex Spiritu fando, & Filio, &Patre, tanquam ex fplendore, & radio, & fole, Trinitatem conftituere quod quidem difertis verbis in illius libris fcriptum eft, Divinitatis fcala eft, non in cælum fubvebens, fed è cœlo dejiciens . Adfumptæ enim in Deum humanitatis truncator vix potuit non fentire cum Ario. Nam & Arius homini Chrifto fubtraxit animam, ejus in carne officia adfcribens Deo Verbo: Ex qua peffima radice poftmodum prodiere Eutychianifte, Synufiaftæ, Monophyfitæ, Acephali, Theopafchitæ, omnifque peftifer grex confundentium Domini naturas. quo Tertius error eft Millenariorum, de Sanaus Bafilius in litteris ad Epifcopos Occidentales: Scripfit Apollinarius & quædam de refurrectione fabulosè, immò judaicè compofita, in quibus dicit nos iterum ad cultum à lege præfcriptum reverfuros ita ut iterum & circumcidamur, & Sabbathum obfervemus, & à cibis in lege vetitis abftineamus, facrificiaque Deo offeramus, & in templo Hierofolymis adoremus, atque prorfus ex Chriftianis Judæi reddamur, quibus quidnam poteft magis alienum ab Evangelico dogmate dici? fed fanctiffimi & receptiffimi Prophetæ David. Eis Quintus tandem error fuerunt variæ, omni- Quartum adducit Hermias Zozomenus: Hujus fecta fautores ritibus ab inftitutis Ecclefiæ catholicæ alienis utuntur, & præter facros hymnos ab Ecclefia inftitutos cantiunculas quafdam numeris adftrictas, quas Apollinarius excogitavit, cantant. Nam Apollinarius ifte præter aliam doctrinam poetica & numerorum omnis generis peritus fuit, quarum rerum illecebris multos ad animum fibi attendendum induxit. Quin etiam viri dum potabant, aut opera faciebant, mulieres autem, dum texebant telas, ejus cantilenas cecinerunt Nam carmina ftudio relaxando, feftis & aliis cujufque temporis opportunitatibus accommodata compofuit, eaque omnia ad Dei laudes prædicandas inftituta. Haufit id à primo fui erroris fonte Valentino, de quo Tertullianus in libro de carne Chrifti: Etiam cum Pfalmis Valentini, quos magna impudentia quafi idonei alicujus auctoris interferit, congreffionem dirigamus. Et in alio capite: Nobis quoque in hanc fpeciem Pfalmi patrocinabuntur, non quidem apoftata, & hæretici, & Platonici Valentini Error de incarnatione eft ejus palmaris, quem præfertim damnat Synodus in fuo Symbolo, ac de illo fcribit ad Damafum Papam: Nos doctrinam Dominicæ Incarnationis integram & perfectam tenemus, & neque difpenfationem carnis Chrifti, vel animæ, vel mentis expertem, vel imperfectam esse asserimus, fed agnofcimus Verbum Dei ante fecula omninò perfectum effe, & perfectum hominem in noviffimis diebus pro noftra falute far dum effe. Damnant tres Apollinaristici erroris claffes, fupra ex Auguftino adductas, unaque admixtum errorem Arianum, damnata jam pridem à Sanctis Athanafio Bafilio, Gregorio Nazianzeno, Eufebio Vercellenfi, variifque Synodis Occidentis & Orientis. Damnant item Marcellum & Photinum, de quibus Sanctus Cyrillus Alexandrinus in libro de fide ad Theodofium Auguftum: Dei Verbum anhypoftaton, hoc eft, evanidum & fluxum, cujufmodi illud eft, C.6. 13. quod Epift. 4. nit, atque ita exufflat omnem fructum Sacra Apud Sanctum Bernardum exftat Innocentii Addit incogniti auctoris apud Chriftophorum Juftellum libellus fynodicus; Hæc fancta Synodus Eufebium &Theognium Bythinios, Patrophi lum & Etium Palaeftinos, Paulinum & Gregorium Phoenices, Theodorum & Georgium Cilices, Narciffum, Athanafium, Menofantum Ephefi, Theo dorum Perinthi, Marcellum Ancyræ, & Apollinarium, & Maximum item depofuit, electionem ejus planè irritam decernens. Mifcet vera falfis: Ple Palmarem damnationis caufam edicit Sanctus Nicææ aut Sardicæ fuere damnati. De hujus CAPUT TERTIUM. Acta Synodi de variis perfonis. infixa, uti folet radix naturalis. Originem, in- poft ftabilitam fidem agitari ante omnia cœ quit Sanctus Leo, quam fumpfit Chriftus ex utero pit quæftio de Epifcopatu Conftantinopolitano inter Sanctum Gregorium Nazianzenum & Maximum Cynicum, de quo in fexta Actione Synodi octavæ dixit Elias Presbyter, ac Theodofii Patriarchæ Hierofolymitani Legatus & Syncellus: In fecunda fancta & univerfali Synodo Maximus quidam Cynicus, & omnis ejus manus impofitio repulfa eft, qui autem promovit eum ad Præfulatum, dejectus non eft à forte fua, Timotheus videlicet Alexandrinorum Provinciæ Epifcopus. Non folùm autem ipfe minimè eft repulfus, fed nec quifquam Epifcoporum Timothei, qui pariter in. venti, & in Maximi ordinationem & provectionem cooperati funt, damnatus eft, quin potiùs bonores & præmia meruerunt: Quoniam Timotheus primus factus eft prædice Synodi Præfidens, utpotè Alexandrie Patriarcha, & unà cum Epifcopis, qui fecum erant, provexit Nectarium Conftanti nopoleos Patriarcham. Ita Synodo fuadet damnandum folum Photium, non ejus electores aut confecratores utpotè qui Principis laici violentia compulfi deliquerint, adeoque Timotheo fpontaneè prævaricato fint longè juftiores. Nec penitus errat Timotheum fuiffe Synodi Præfidem : Nempe à ceffione Gregorii ufque ad Nectarii intronizationem. Eo tempore medio, quòd Romanus etiam per Legatos abeffet, & fedes Conftantinopolitana vacaret, erat primus Synodi |