1

300

H

CANON VII

Ofius Epifcopus dixit: Importunitas noftra, & multa affi-
duitas, & injuftæ preces effecerunt, ut nos non habeamus
tantam gratiam & libertatem dicendi, quantam debebamus
habere. Multi enim Epifcopi non intermittunt ad caftra
accedere, & maximè Afri, qui, quemadmodùm cognovimus à dilecto
fratre noftro & Coepifcopo Grato, falutaria confilia non admittunt,
fed ita contemnunt ut unus homo in caftra plurimas & diverfas, &
quæ non poffunt juvare Ecclefias, preces afferat, & non ( ut debet
fieri & convenit) pauperibus & laicis, vel viduis opem & auxilium
ferat, fed fæculares dignitates & functiones aliquibus acquirat. Hæc
ergò perverfitas detrimentum non fine offendiculo & condemnatione
nobis conciliat. Convenientiùs autem exiftimavi, ut Epifcopus illi
quæ
fuum auxilium præbeat, cui ab aliquo vis affertur ; vel fi vidua
injuria afficiatur, vel fi quis pupillus privetur iis, quæ ad ipfum per-
tinent. Si quidem hæc nomina juftam habeant caufam & fupplicatio-
nem. Si itaque dilecti fratres, hoc omnibus videtur, ftatuite nullum
oportere Epifcopum ad caftra accedere, præter eos quos pius Impera-
tor nofter fuis litteris accerfit. Sed quia fæpè contingit, aliquos, qui
egent mifericordia, ad Ecclefiam confugere, qui propter fua peccata
vel relegatione vel in infulam deportatione damnati, vel quavis
fententia addicti funt; iis non effe negandum auxilium fed fine
cunctatione & dubitatione iis veniam effe petendam. Si itaque hoc
quoque placet, omnes unà quoque veftrum fuffragium fèrte. Refpon-
derunt omnes: Decernatur & hoc,

H

,

SCHOLION,

Occe interceffionis officium effe nobilem Epifcopalis muneris portionem femper exiftimavit Ecclefia, uti liquet ex Epiftola Sancti Auguftini ad Comitem Macedonium, || Sanctum Ambrofium, ut pro Pagano, viro illuftri, quòd Gratianum Auguftum contumeliosè tractarat, capitis damnato, fupplicaret, per ferarum portam unà cum venatoribus ingreffum in amphitheatrum, atque illic fupplicaffe 1.7. c.24, fpectanti Principi, fcribit Hermias Zozome Epit.17. nus. Et ipfe Ambrofius ad Theodofium Augu

,

quo carnifex, vibraturus i&um, fecurim acceperat,
compofitis damnatorum cervicibus ad ferrum exci-
piendum, Nicolaus exclamans fiftere carnificem ju-
bet, & divino aclus numine de manu ejus magna-
nimus fecurim excuffit in terram, vindofque folvit.
Quod ipfum pofterioribus fæculis factum etiam
à Balduino Vigornenfi Epifcopo fcribit Roge
rus Hovedenfis: Quòd publicum latronem, à
Comite Engolifmenfi ob populi conteftato-
riam contradictionem fibi negatum atque occi-
fum, ad vitam revocarit Sanctus Eparchius mo-
nachus, Gregorius Epifcopus Turonenfis.
Nam & monachi huic officio fe mifcuerunt. L,6.c.8.
Ejus caufa Sanctum Antonium frequenter de fo-
litudine egreffum, habes à Zozomeno. Sanctus
item Bernardus ac Nortbertus eidem pietati ftu- L,1.C.13,
Epift.37.
38. 39.

ftum: Debeo tuis beneficiis, quibus me petente liberafli plurimos de exilijs, de carceribus, de ultimis necis pœnis, Ejufdem precibus dati fuerant Thef falonicenfes, ideoque eorum cædem prævarica-duere. torio Comitum confilio poft peractam, adeo durè ab illo vindicatam adfirmat Presbyter Pauli nus. Eodem pro reis zelo arfiffe Sanctum Auguftinum, variis exemplis oftendi poffit, Santufque Poflidius teftatur. Etiam à Firmo, Maurorum Rege barbaro & gentili, ad depre L.24. C.25 candam à Theodofio Duce, Augufti patre, veniam legatos Epifcopos fcribit Ammianus Marcellinus.

C. 20.

Antiqua Sancti Nicolai Myrenfis Epifcopi acta plus dicunt. Eodem propè articulo temporis,

Sanctiffimum officium foedare cœpit Paulus Samofatenfis de quo apud Eufebium Synodus Antiochena ad Dionyfium Papam: Ad maximam divitiarum af fluentiam pervenit, utique pro L.7.c.24. reis intercedendo, atque ita eorum liberalitate, qui litibus implicati tenebantur, quique, quò ab adverfariorum calumniis liberarentur, ad dandum valdè propenfi erant, nequiter abufus. Sceleratum eft iftud lucrum, ideoque Sanctus Remigius, Remenfis Epifcopus, ab Eulogio, viro potenti, cui vitam & fortunas à Clodovei Regis

gladio & fifco obtinuerat, oblatam Eccle | fiæ fuæ villam Sparnacenfem recipere noluit: Bonum, inquit Flodoardus, cunclis relinquens L.I. c.14. exemplum Epifcopis, cæterifque Sacerdotibus, ut dum pro bis, qui ad Ecclefie finum vel fervorum Dei præfidia confugium faciunt, intercedunt, aut bona quælibet agunt, hæc pro temporali recompenfatione non expleant, nec tranfitoria velint "recipere, fed juxta mandatum Domini, quæ gratis acceperint, Audeant quoque gratis impendere. Interceffiones pretio facere eft unum è facinoribus, que in Principum Eunuchis etiam gentiles fuere deteftati. Recte adversùm infanas Mon: L5.c.17. tani Prophetiffas Apollonius, antiquus Ecclefiæ Scriptor apud Eufebium: An non univerfa Scriptura videtur vetare Prophetam, ne munera

pecuniam accipiat? Quando ego igitur fortè video Prophetiffam aurum, argentum, veftes pretiofas cupidè accipientem, quid eft, cur illam non Prophetiffarum numere excludam? Alios nævos officio impegerant hoc tempore partim Eufebiani, par

H

301

tim orthodoxi, eofque corrigit Canon præfens,
Officium flaccefcere cœpit ob tres poftmodum
caufas. Primam edicit Paulinus Presbyter in
vehementer, cùm videret radicem omnium ma-
vita Sancti Ambrofii : Ambrofius ingemifcebat
lorum avaritiam magis magifque crefcere in homi-
nibus, & maximè in iis, qui in poteftatibus erant
conftituti ita ut interveniendi apud illos graviffi
mus illi labor effet, qui omnia pretio diftrahebant.
gius, dicens fupra memoratum Eulogium fuiffe
Alteram apud Flodoardum dat Sanctus Remi- L.1.c.14.
verecundia confufione depreffum, ideoque fieri vo-
luiffe monachum, quòd contra natalium fuorum
decus vita donari per indulgentiam meruiffer. Apud
barbaros ignominiofum erat ad Ecclefiæ preces
tia caufa
de vindice Principis gladio liberari. Ter-
, quam adducit Hofius eft im-
portunitas noftra,& affiduitas, & injufte
preces,
& vanitas, ex qua jam pridem fœe-
licium, quàm infœlicium negotiis malumuş
misceri,

CANON

VIII.

"Ofius Epifcopus dixit: Hoc quoque veftra folertia dixit, ut quia vifum eft, ne aliquis Epifcopus in condemnationem incidat ad caftra veniens, fi qui eorum ejufmodi, quarum fuperiùs meminimus, habeant preces, per proprium Diaconum mittant Miniftri enim perfona non eft invidiofa, & quæ conceffa fuerint, citiùs perferri poterunt.

H

EDITIO ALI A.

Ofius Epifcopus dixit; Hoc quoque Providentia veftra tractare debet, quia decrevistis ne Episcoporum improbitas nitatur, ut ad Comitatum pergant. Quicumque ergò, quales fuperiùs memoravimus, preces habuerint, vel acceperint, per Diaconum fuum mittant, quia perfona miniftri invidiofa non eft & celeriùs poterit referre. ? quæ impetrarit,

E

SCHOLION.

Tiam ex caufis per Canonem præcedentem probatis nequit ipfe Epifcopus accedere, fed preces fcriptas debet mittere ad Principis Comitatum. Primò, ne Episcopus in damnationem incidat, id est, ne fufpectus fiat aut judicetur ex non probatis caufis acceffiffe: ne infirmis ejufmodi judiciorum aut fufpicionum, quibus ipfe damnetur, det anfam. Deinde, quia Diaconi perfona non eft invidiosa; Defert enim non tantùm ab Epifcopo, fed & à Metropolita fuo probatas & fignatas preces, ideoque non fubjacet periculo jam dictarum fufpicionum. Confidentiùs, quoniam alieno nomine, postulat à Principe, eidemque, utpotè dumtaxat mi

niftro, poffit Princeps liberiùs negare. Impor-
tunitatem difplicuiffe Principibus, liquet ex
Comitis Macedonii Epiftola ad Sanctum Augu-
tiùs perferre poffit, utpotè non habens morosam
ftinum. Tertiò, quòd Diaconus conceffa ci-
pompam Epifcopalis evectionis. Hunc Cano.
nem refpexit Paulinus Presbyter, dicens de San-
Eugenii tyranni partes fecutis fupplicante: Ob- Ambrof.
&to Ambrofio, apud Theodofium pro militibus
fecravit fcriptis Imperatorem, miffo Diacono. Erat Epift. 16,
misso
is Felix Diaconus, poftea Epifcopus Bononien-
fis. Porrò Comitatus eft vox Romana, de qua
& Poffidius in vita Sancti Auguftini: Apud Me-
diolanum, ubi tunc temporis Imperatoris Valenti-
niani Junioris erat Comitatus, id eft, Curia feu
Aula. Quocircà Canon præfcribit folis interces
fionibus

302

fionibus apud ipsum Principem, cujus auribus | Antiqua Epifcopis libertas manfit apud quafvis non nifi ex caufis & modo dictis vult, uti & Sy- Imperii Poteftates officiales fupplicandi per fenodus Antiochena loquitur, adferri moleftiam.] metipfos.

HR

१

CANON TX,

Ofius Epifcopus dixit: Hoc quoque confequens effe existimo, ut fi in quacumque Provincia Epifcopi ad fratrem & Coepifcopum fuum mittunt preces, is qui eft in majori civitate, hoc eft, in Metropoli, ipfe miniftrum fuum & preces mittat, præbens ei commendatitias quoque litteras, fcribens videlicet per confequentiam etiam ad fratres & Coepifcopos noftros, qui fcilicet illo vel civitatibus agant, in quibus piiffimus Imperatempore in locis tor Rempubl. gubernat. Si quis autem Epifcopus habet amicos in Aula Palatii, & velit aliquid, quod fit honeftum & juftum impe& iis mandane prohibeatur per fuum miniftrum & rogare, re ut bonum fuum auxilium ei velint præbere. Qui autem Romam accedunt (quemadmodùm fuperiùs dictum eft) dilecto fratri noftro & Coepifcopo Julio preces, quas habent dandas, præbere debent ut ipfe priùs examinet, fi quæ earum non fint imprudentes ; & fic fuam opem & curam præbens & curam præbens, eos ad caftra mittat eos ad caftra mittat. Omnes Epifcopi dixerunt, Eis placere, & effe convenientiflimum hoc confilium.

trare

,

E

EDITIO AL I A.

T hoc confequens effe videtur, ut de qualibet Provincia Epifcopi ad eum fratrem & Coepifcopum noftrum preces mittant, qui in Metropoli confiftit, ut ille & Diaconum ejus & fupplicationes destinet, tribuens commendatitias Epistolas pari ratione ad fratres & Coepifcopos noftros, qui in illo tempore in his regionibus & urbibus morantur, in quibus fœlix & beatus Auguftus Rempublicam gubernat.

?

Addit Canon, ut Romam tranfiens Diaconus preces fuas exhibeat & fubmittat Pontifici, quomodo fubmiferat Metropolitæ. Afris fuis plùs impofuere Canones Carthaginenfes: Placuit, ut C. 106. quicumque ad Comitatum ire voluerit, in formata, quæ ad urbis Rome Ecclefiam mittitur, intimetur › ut indè etiam ad Comitatum formatam accipiat. Ne videlicet Donatifta, ufurpato Ecclefiæ Africanæ nomine, poffent, quomodo frequenter tentarant hactenus, Principi obrepere, deinceps ad ipfum fine Romani Pontificis formata non admittendi.

CA.

Act. 7.

112.

Hi

Ofius quoque Epifcopus dixit: Hoc quoque neceffarium exi-
ftimo, ut cum omni cura & omni diligentia examinetur ; ut
fi quis dives, vel ex foro Scholafticus, Epifcopus fieri di-
gnus habeatur
non priùs conftituatur, quàm Lectoris, &
Diaconi, & Presbyteri minifterium peregerit: ut in unoquoque gradu,
fi dignus existimatus fuerit, ad Epifcopatus faftigium per progreffionem
poffit afcendere. Habebit autem uniufcujufque Ordinis gradus non mini,
mi fcilicet temporis longitudinem, per quod & fides, & morum pro-
bitas, & conftantia, & moderatio poffit cognofci: & ipfe divino facer-
dotio dignus exiftimatus maximum honorem affequetur. Neque enim
convenit, neque fcientia & bona converfatio hoc recipit, ut temerè &
leviter ad id accedatur, ut Epifcopus, vel Presbyter, vel Diaconus
promptè ac facilè conftituatur. Sic enim meritò Neophytus exiftime-
tur, quandoquidem beatiffimus Apoftolus, qui fuit etiam Doctor gen-
tium, maximè prohibuiffe videtur, ne celeres fierent inftitutiones. Lon-
giffimi enim temporis probatio & converfationem & uniufcujufque
mores non improbabiliter exprimere poterit. Omnes dixerunt ipfis pla-
& omninò non oportere ea subvertere,

cere,

SCHOLION.

Hunc Canonem Nicolaus primus Pontifex,

in litteris ad Epifcopos Dioecefeos Conftantinopolitanæ laudatis in octava Synodo, effe dicit decimum tertium: Ex quo liquet Romanam Ecclefiam tunc ufam prima editione latina. Hæc porrò eft fecunda Neophytorum fpecies, de qua in eifdem litteris idem Pontifex ex Gre L.7.Epift. gorio magno: Apoftolus Neophytum ad Ordines vetat facros accedere. Sicut autem tunc Neophytus dicebatur, qui initio in fanctæ fidei erat converfatione plantatus, fic modò Neophytus habendus eft, qui repentè in religionis habitu plantatus ad ambiendos honores facros irrepferit. Vetuftum in Ecclefia malum, coeptum ab antiquis hæreticis, quorum Ordinationes Tertullianus in libro Præfcriptionum dicit effe leves, inconftantes, temerarias: Etenim conlocant fæculo, id eft, fæcularibus defideriis, obftrictos. Ab his jure hæreditario traductum ad Eufebianos, de quibus Sanctus Athanafius in Apologia ad Conftantium Auguftum: Pofteaquam ex veris, fenibufque Epifcopis alii in exilium deportati essent, aliì metu fugati, Ethnici bomines, Catechumeni, primariique Decurionum, & quifquis fama opulentiæ notus erat, ad Spem Epifcopatus pro Chriftiana Religione Arianif mum profitebantur. Neque deinde, ut Apoftolus præcepit, quæfitum, fi quis esset irreprehenfibilis fed juxta fcelera impiissimi Hieroboam, fi quis plus pecunia offerret, nomine Epifcopi bonorabatur. Nec apud illos ullo in difcrimine erat, five Ethnicus, five non modò aurum daret. Hinc dicit Hofius: Si quis dives. Compefcit enim Eufebianam fimoniam.

C. 4

4I.

Difficultatem faciunt hæc verba, Ex fore

,

Scholafticus, id eft, caufarum Advocatus. Etenim Photius, Ecclefiæ Conftantinopolitanæ ex laico mœchus, dixit Canonem non de quovis laico, fed de folo Forenfi & Curiali loqui, adeoque fui ex bonarum litterarum fecreto ftudio adfumpti promotionem ei non adverfatam. Ref pondet verò, & rectè, antiqua admonitio de Photii Pfeudo Synodo : Sardicenfis Concilit non eft. bic fenfus. Ait forum latiffimè pro quavis fæculari vita accipi, agere Canonem de quovis laico, five ex fori contentionibus, five è quibusvis ftu diis adfumpto.

C. 2.

Etenim Syricius Pontifex, in litteris ad Hi-
merium Tarraconenfem Epifcopum, & ad om-
nes orthodoxos, adeò Canonem intelligit de
quovis laico, ut & ad Monachos extendat, in
Diaconum, Presbyterum, aut Epifcopum non
promovendos, nifi cuftoditis fingulorum ordi-
num præfixis interftitiis. Quis nefciat ejus ani-
mum à Sancto Paulino Nolæ Epifcopò graviter
averfum ? Averfus creditur, quòd ille fe à Lam-
pio Barchinonenfi Epifcopo permififfet fubitò CI
Presbyterum è monacho confecrari. Eodem Epift.3.
modo Canonem intelligunt Zozymus Pontifex
in Epiftola ad Hefychium Epifcopum Salonita-
num, Celeftinus in Epiftola ad Epifcopos Ca-
labriæ & Apuliæ, Leo magnus in litteris ad Ana-
ftafium Theffalonicenfem, & ad Epifcopos Mau- c. 3.
ritaniæ Cæfareæenfis, Gelafius in Epiftola ad Epift. 87.
Epifcopos Lucania, Symmachus in litteris ad C. I.
Cæfarium Arelatenfem, ad Auxanium ejus fuc
cefforem Vigilius, variæque Synodi Gallicana.
Gregorius magnus in litteris fuis affiduè clamat,
ne laica perfona ad Epifcopatum præfertim adfu
matur Ecclefiarum vacantium vifitatoribus
quorum erat id impedire, gravia minatus.
Porrò

Epift.84

Epift. 9,