Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[ocr errors]

Act. 4.

tur,

generalibus tamen Principes quandoque inter-)
fuiffe: utique ex gratia, magnis Conftantini
meritis primitùs indulta, tractaque exindè in
confuetudinem. Gratia caufam difce ex verbis
Bahanis Patricii ad Synodum octavam: Impera-
tores noftri miferunt fervos fuos, qui Senatus voca-
ut fimus diftricti corum, quæ geruntur, audi-
tores. Si vultis ergò à nobis, ficut fe habet ordo S-
nodicus, in fine fanctæ & univerfalis Synodi hujus
exigere proprias fubfcriptiones, cundi fratres &
compatricii mei dicunt, nifi audiverimus, non
fcribet manus noftra unam syllabam in Synodo ifta,
Ad exequenda, præfertim adversùm rebelles,
Synodi decreta fubfcripti Principis figillo &
brachio egebat Ecclefia, ideoque ut teftem at-
que auditorem permifit adeffe,

Alias caufas dat Theodofius Auguftus in lit-
teris Divalibus, quibus Candidianum Comitem
vice fua adeffe voluit Synodo Ephefine. Candi-
II.C.35. dianum Domefticorum Comitem ad facram veftram
Synodum abire juffimus, fed ea lege & conditione,
ut cum quæftionibus & controverfiis, quæ circa fr
dei dogmata incidunt, nihil quidquam commune ba
beat: Nefas eft enim, qui fanctiffimorum Epifco
porum catalogo adfcriptus non eft, illum Ecclefiafti-
cis negotiis & confultationibus fefe immifcere: Ve-
rùm ut perfonas inutiles, ad Synodum quafi ad
fpectaculum concurrere folitas, ejiciat aut com-
pefcat; ut Epifcopos ad Canones & Sedis Apo-
ftolicæ juffiones fervandas urgeat; ut eorum in
difceptando rixas cohibeat; ut eorum fuffra-
gium à Patriarchis violenter extorqueri non per-
mittat; ut omnes Synodalibus decretis cogat
obedire.

Princeps ergò Synodalibus quæftionibus nullatenus præfidebat: Quin eis mifceri nullo pacto poterat, cum illis nihil habere commune, non interloqui; fed effe merus auditor. Quòd Conftantinus omnia Synodi Judicibus permiferit, difertè teftatur Eufebius. Eutycheti ad Synodalem Flaviani Epifcopi de duabus Domini naturis interrogationem tergiverfanti dixit Florentius Patricius: Duas naturas dicis, & confubftantialem nobis? Dic. Addiditque ad eadem verba per notarios relecta: Quòd dixi, Dic, non quafi interloquens dixi, fed exhortans eum, ut confentiret his, quæ à fancta Synodo dicebantur. Adjun gebant acta dixiffe: Qui non dicit ex duabus naturis,& duas naturas, non credit rectè; verùm indignatus Florentius repofuit: Hanc interlocutionem non dixi, neque enim idoneus eram dicere. In octava Synodo Legatis Apoftolicis, quofdam Photianos difcuti mandantibus, refponderunt gloriofiffimi Judices: ut obfecundantes verbo veftro, ex præceptione veftra eos interrogamus, non per poteftatem noftram, poteftas enim hæc veftra eft. Hine Adrianus fecundus Pontifex gratias agit Poft Act. Bafilio Augufto, quòd in dicta Synodo non Judicum, vel Affertorum, fed confciorum tantùm & obfecundatorum perfona fuerit ufus. Ita factum in omni Synodo, etiam in Nicæna à Conftantino Augufto, de quo Auguftus Marcianus ad Synodum Chalcedonenfem: Nos ad fidem confirman dam, non ad aliquam potentiam exercendam Synodo adeffe voluimus, exemplo gloriofi Principis Conftantini.

Act. 4.

10.

Act.6.

Legatis Apoftolicis, primum fubfcribendi lo

cum offerentibus, refpondit in octava Synodo
Bafilius Auguftus: Tranquilliffimum Imperium no-
frum, fecutum præcedentes & juftissimos Impera-
tores, Conftantinum magnum, Theodofium, &
Marcianum, ac cæteros, vult subscribere poft sub-
fcriptionem omnium Deo amabilium Epifcoporum.
Sed quoniam poftulat præferri nos Sanctitas ve-
Ara, fubfcribam poft fubfcriptionem omnium fanétif-
fimorum Vicariorum. Id eft poft Legatos
quinque Patriarcharum. Et quoniam ordo
fubfcribendi fequitur ordinem fedendi, li-
quet etiam poft omnes Epifcopos Conftantinum
fediffe,

Act.16.

Objici poteft Relatio Synodalis Concilii Chalcedonenfis ad Leonem Pontificem hæc fcribens de femetipfa: Tu quidem ficut caput membris præ- L.3.Epift. eras per tres Legatos; Imperatores verò fideles ad 2. ordinandum decentissimè præfidebant, ficut Zorababel Jefus, Ecclefiæ, tamquam Hierufalem, ædificationem renovare circa dogmata adnitentes. Et in fingulis fextæ Synodi actionibus dicitur: Præfidente Imperatore noftro Conftantino. Et in fingulis Actionibus Synodi Chalcedonenfis: Refidentibus gloriofiffimis Judicibus in medio, utique Epifcoporum ad latera fedentium, ante Cancellos fan&iffimi Altaris.

Refpondeo loquendi modum provenire ex Græcorum genio, de quo Anaftafius Bibliothe carius in præfatione feptima Synodi ad Joannem octavum Pontificem: Apoftolatus vefter adulationi veniam det fæpè Prælatis fuis non fine reprehenfione placere ftudentium. Præfidebat Princeps Synodo, non tamquam caput membris, fed ad reparanda fidei adnitendum Regio brachio, & ordinandum decentiffimè omnia, illa utique, quæ fupra audivimus à Theodofio Augufto injuncta Comiti Candidiano. Præfediffe non aliud eft, quàm affediffe, & omne Auguftæ Majeftatis opus exprimitur Augufto nomine. Hinc gloriofiffimi Judices, licèt Majeftatis Vicarii, dicuntur dumtaxat refediffe: Ante Sanctuarii Cancellos: Non ut Synodi caput, fed ut utrimque fedentes ac differentes Epifcopos videre & audire poffent, viciffimque ab illis audiri.

L.I.C.7.

Epifcopos namque Nicææ ex utroque Aula Palatina latere fediffe, fcribit difertè Eufebius. Ad lævam Legati Apoftolici & Patriarcha Ale- L.3.c.10. xandrinus, ad dextram Antiochenus, de quo idem Scriptor: Epifcopus, qui in dextro ordine C. 11. primam Sedem occupabat, adfurgens perbrevi oratione Imperatorem adfatus eft. Fuiffe Sanctum Euftathium Patriarcham adfirmat Theodoretus.Eodem ferè modo federunt Chalcedone: Ex læva Legati Apoftolici, Epifcopus Conftantinopolitanus, Patriarcha Antiochenus, Ponticæ & Afianæ Diœcefeos Primates; ex dextra parte Patriarchs Alexandrinus, Hierofolymæ Epifcopus, & Vicarius Theffalonicenfis; quique cum fuis Epifcopis. Verùm Conftantinopolitanus & Hierofolymitanus invafere locum indebitum, ideoque Antiochenus in lævam tranfiit, Alexandrinus in dextram.

[ocr errors]

Adverfari videtur Nicephorus Calixtus, di- L.15.C.4. cens Romanos Byzantios, Antiochenos in dextra, Alexandrinos autem & Hierofolymitanos fediffe in finiftra. Refpondeo non adversari, Etenim Eufebius & Synodus Chalcedonenfis vul garem,

F.379.

garem, qui intrantium fitui refpondet, Nicephorus Calixtus attendit Ecclefiafticam bafilicæ pofitionem, de qua Ordo Romanus Epifcopi atque Presbyteri fedebunt ea locali difpofitione, ut Epifcopi intrantibus fint ad finiftram, Presbyteri verò ad dextram, ut quando Pontifex federit, & ad eos refpexerit, Epifcopos ad dexteram, Presbyteros contucatur ad finiftram. Eodem modo feffum fuit in Synodo Florentina. Lis, inquiunt Acta,

controverfia orta eft de Sedibus Occidentalis, & Orientalis Ecclefiæ, donec lecta funt acta Synodo. rum. Tandem hoc inter eos convenit, ut Papæ quidem Pontifici ca pars templi daretur, quæ læva effet ingredienti; altera verò, dextera fcilicet, Imperatori & fuis. Atque ita Sedes in hunc modum collocate funt: Latini ad aquilonem, Græci ad auftrum federunt. Et ita etiamnum hodie fervatur Romæ in Capella Palatina .

Quis porrò fuerit Pontifex generali Synodo præfidens invifibiliter, fcribit ad Theodofium Auguftum Sanctus Cyrillus Alexandrinus Epifcopus in Apologetico inferto actis Synodi EpheL.3. c.13. finæ. Sacra Synodus Chriftum confefforem & velut caput conftituit, venerandum enim Evangelium in fando throno collocatum erat, Sacerdotum auribus infonans: Juftum judicium judicate, fanctè inter Evangeliftas & Neftorii voces difcernite. Ejufdem L2.Act.1. Synodi ad Principem Relatio ait fanctum Evangelium, quod ipfum Chriftum præfentem monftrabat in throno › , qui medium locum obtinebat fuiffe propofitum. Hinc ergò Legati Romani erant ad lævam intrantium, ut huic Pontifici sedenti & eos intuenti effent ad dextram. Dextram namque & Latinis & Græcis fuiffe femper honorabiliorem, facilè poffit oftendi. Hunc morem refpexit Meletius Antiochenus Epifcopus, dicens ad Paulinum de eadem Cathedra contendentem: Quòd fi Sedes contentionem gignit, ego hanc contentionem à nobis repellere conabor: Ponamus in ea librum Evangelii, & utrimque nos fe

Theodor.

1.5.c.3.

deamus.

Addit Synodus Chalcedonenfis. Antepofitis in medio facrofan&is & venerabilibus Evangeliis, Pafchafinus Reverendiffimus Epifcopus & Vicarius Sedis Apoftolicæ, quum in medio una cum viris Reverendiffimis Collegis fuis ftetiffet, dixit. Allocuturi Synodum Legati è Sede furgebant, sta bantque non cum gloriofo Senatu ante San&uarii Cancellos, fed ante facrofancti Evangelii thronum, ita oftendentes, cujus vice & legatione fungerentur. Non ob Synodi, fed ob ejufdem Evangelii, ac per ipfum repræfentati Pontificis Jefu Chrifti, reverentiam ftabant.) Palam ergò errant Sectarii noftri locum ante Cancellos fuiffe digniorem.

Attamen hæc omnia jam pridem mutavit Ecclefia. Sanctum Evangelium non in throno fed inter fex luminaria ac Principum Apoftolorum ftatuas in ipfo altari ponunt Synodi, atque ita Principem & Senatum à facris cancellis, nominali præfidentia, & omni olim præcariò indulta poteftate amoverunt. Cæterùm inquit Florentina Synodus, in medio templi, atque inter duos Clericos , ante facrum altare, folium pulcherrimum pofuere, perquam ornatum, apparatumque aureo velamento, in quo fedit Judex magnus & juftus, Dominus nofter Jefus Chri

Canones Conc.Nic. Tom. I.

[ocr errors]

,

fus, boc eft, fanctum Evangelium, appofitis hinc inde fanctorum Apoftolorum Petri & Pauli capiti bus cereifque ante illa accenfis. Hæc verba, Ante altare, exponit feffio prima. Super altare autem propofitus erat fancti Evangelii liber apertus, medius inter capitum thecas fanctorum Apoftolorum Petri & Pauli cereis utrimque tribus accenfis. Undè iftic non tantummodò Græcorum Auguftus, fed & ipfe Dominus Papa ad latera federunt. Videndus in Concilii hiftoria Sylvefter Sguropulus. Spectant hæc omnia ad facras juffiones, excuffas ob Leonis Ifauri impias violentias undè & in feptima & octava Synodo Princeps dumtaxat affediffe cum Senatu legitur, non præfediffe.

:

:

2

-Soli itaque Patriarchæ, tres Autocephali Primates, & Vicarius Theffalonicenfis habuerunt in Synodo locum fuæ fedis. Addendus Archi-Epifcopus Carthaginenfis, licèt non Autocephalus, totius tamen Africana Diœcefeos Primas, de quo ad fextam Synodum Conftantinus, Ecclefiæ Conftantinopolitana Presbyter & Grammaticus Latinus Scio, temporibus Pauli Patriarche venisse Fortunium, qui fuit Epifcopus Carthagi nenfis, & cùm Miffas acturus esset in fancta magna Dei Ecclefia, quæfitum eft, quomodò federe debuiffet, utrumne ante Metropolitanos, qui hic morabantur , an poft eos. Et requirente eodem Paulo quondam Patriarcha in Bibliotheca Patriarchii librum quinti Concilii, ut cognofceret, quomodo federe debuiffet, contigit, ut inveniretur & latinus liber ejufdem Concilii. Et exindè inftrudus idem Paulus fecit eum ordinabiliter federe . Utique proximè poft dictos Primates & Vicarium, uti in quinta Synodo federat Sextillianus, Tunienfis Epifcopus, Legatus Primofi Cartha ginenfis. Reliqui omnes & Metropolita, & Provinciales juxta acceptæ confecrationis ætatem: Primùm veri, tum folo nomine Metropolita, poftremò Provinciales. Hinc in octava Synodo poft Patriarchas & Primates Metropolita federunt, deindè Archi-Epifcopi: Nempè ex tunc apud Græcos Archi-Epifcopi erant folo nomine Metropolitæ.

Act. 14.

Hic fedendi ordo fervatus fuit etiam in Provinciarum, ac Diœcefeon Synodis. Hinc vacanti aut canonicè impeditæ Sedi Patriarchali, Primatiali, aut Metropolitanæ non dabatur Visitator, fed ipfam quoad judicia & confecrationes adminiftrabat fenior Metropolita, aut Provincialis. Quin in Africanis Provinciis, Sedes Metropoliticas non habentibus, fenior Provincialis erat Provinciæ Primas, feu Primæ Sedis Epifcopus, habens fine nomine Metropoliticam poteftatem. Hac de caufa Sanctus Auguftinus in Victorini, Numidiæ Primatum prætendentis, tractoria nomen fuum tertio loco pofitum, ut Epift.217 rem aliis injuriofam ac fibi invidiofam, averfatus eft, noscens quàm poft multos, Epifcopus factus effet. Nec Victorinum in Primatem agnofcere voluit, quoufque fynodaliter conftaret, an ipfe, an Xantippus Tigifenfis Epifcopus, esset prior ordinatus. Quas lites ex Africa eliminatas volens, per Synodum ftatui obtinuit, ut ordinato Epifcopo Ordinator daret deinceps litteras, ordinationis annum, menfem, diem authenticè exprimentes. Vulgata Auguftini editio Xan.

Nn 2

tip

[ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors]

Act. 1.

Act. 9:

tippum vocat Epifcopum Tagaftenfem: At Vaticana exemplaria manufcripta dicunt Tigifenfem feu Tigifitanum, atque ita nos eximunt magnis & nodofis difficultatibus.

Excipe tamen Proto-thronos, id eft, Sedes habentes præcedentiæ privilegium, qualis in Patriarchatu Antiocheno fuit Tyria, Phoenicia maritimæ Metropolis, quam in octava Synodo Elias Presbyter, Theodofii Patriarchæ Hierofolymitani Legatus, dixit effe primam Sedem Antiochie, Jofeph Ecclefiæ Alexandrinæ ArchiDiaconus & Legatus primam Metropolim throni Antiochenfium, ac ejus Metropolitam ipfa Synodus primum Sefforem & Primatem Antiochiæ, qui & in Patriarchali Synodo primus poft Patriarcham femper fedeat, & Sedem Patriarchalem vacantem quoad omnia gubernet. Ejufmodi in Cæfaræenfi provincia fuit olim Hierofolymitanus, in Bithynia Nicænus, in Phoenicia maritima Berytenfis, in Romana Oftienfis, in Lugdunenfi Auguftodunenfis, in Senonenfi Carnotenfis, in Cantuarienfi Londinenfis, in fecunda Belgica Sueffionenfis, de quorum vario jure erit alibi dicendi locus. Attamen in fola Provinciæ fuæ Synodo habebant feffionis prærogativam; in totius Dicecefeos aut Ecclefiæ conventu fedebant juxta ætatem confecrationis.

Quæftio eft, an ita feffum fuerit etiam Nice? Ratio dubitandi eft, quia ordo fedendi idem eft cum ordine fubfcribendi: At verò Nicax Patres fubfcripfere non in diverfas ordinationis ætates, fed quique in fuas Provincias diftributi. Refpondeo tamen affirmativè. Non obfcurè id probatur ex Synodi decreto de Epifcopis & Clericis Meletianis, in communionem & gradum admiffis ea lege, ut omnibus ab Alexandro Patriarcha ordinatis effent femper loco pofteriores. Hinc, inquam, liquet ordinationis ætatem tunc ubique fervatam inter Epifcopos & Clericos, ideoque etiam in Synodo Nicæna.

[ocr errors]

Neque verum eft ordinem fedendi femper fuiffe eumdem cum ordine fubfcribendi. Etenim etiam Sardicenfi & prime Synodo Conftantinopolitanæ fubfcriptum eft ab Epifcopis in fuas Provincias digeftis, priufque in Ephefina Synodo ordo fedendi idem effe cœpit cum ordine fub fcribendi, cujus mutationis caufam ignoro. Forfan ob lites de ordine Provinciarum.

Porrò Nicænæ Synodi fubfcriptiones conftat effe, non tantummodò admodum mutilas, neque enim funt trecente decem & octo, neque enumerantur omnes Epifcoporum, quos adfuif fe conftat, Provinciæ; fed & variè vitiatas. Defunt Sancti Nicolaus Myrenfis, Jacobus Nifibenus, Spiridion Cyprius, Paphnutius Egyptius, aliique fimiles Epifcopi plures.

Primum verò vitium eft, quòd Apoftolicos Legatos proximè fequatur Ægyptiaca Diœcefis; Illyricum autem, Italia, Africa, Gallia, Gothia, Romani Patriarchæ Diœcefeos, poftponantur omnibus Orientalibus: Proximè fequi debuerant Patriarchæ fui Vicarios, non ab illis fejungi. Factum autumo ab Eufebianis, Orientalem Ecclefiam Occidentali volentibus nobiliorem.

Secundum vitium eft, quòd post Ægyptiacam Diœcefim fequatur Palæftinæ Provincia,

noviffima omnium Syriarum. Sequi debet Provincia Syria Coles, cujus Metropolis eft Antiochia, tertia fedes Patriarchica, eique adjungi non tantùm Phoenicia, Palæftina, Arabia, Mefopotamia, Perfis, Cilicia; fed & Ifauria ac Cyprus: Nulla Provincia feparari poteft à Patriarcha. Factum id à Græcis, Hierofolymitanum Patriarchatum extollere conantibus, Ifauriamque & Cyprum, quod pofteà factum, Antiocheno ereptas tranfcribere in Conftantinopolitanum. A fimili auctore prodiit Synodus ficta de caufa Polychronii Epifcopi Hierofolymitani.

Tertium vitium eft, quòd in Afia Provincia ponatur Theonas Cyzicenus ante Menophantum Ephefinum. Quis enim nefciat Ephefinum semper fuiffe totius Afiatica Diccefeos Exarchum ? Cyzicenus erat fub illo Metropolita Hellefponti.

Quartum vitium eft, quòd Bythinia ad Ponticam fpectans ponatur post Asiaticas Provincias, feparata à fuo Primate. Malè item Eulalius Iconienfis, utpotè Lycaonia Metropolita, adfcribitur Pifidiæ: Nifi forfan, quod ex Sancti Bafilii ad Sanctum Eufebium Samofatenfem Epifco, pum Epiftola videtur non obfcurè colligi, Ly. caonia & Pifidia tunc fuerit unica Provincia, Verùm duas fuiffe fuadet fubfcriptio Synodi Ancyrane. Malè Nicafius Gallus dicitur Epifcopus Divionenfis; nam Divione nunquam fuit civi tas, fed femper caftrum fubditum Epifcopo Lingonenfi Credo fuiffe Epifcopum Dienfem. Malè Europe Metropolita, & Thracum Primas ponitur Phædrius: Fuit enim famofus ille Theo dorus. Plura funt ejufmodi.

Epift,8.

At quid de variis, qui fubfcripfere, Chorepifcopis? An proprio, an alieno fuorum Epifcoporum nomine fubfcripferint? Quidam exiftimant, quòd proprio nomine. Ephefine quippè Synodo, idque inter Epifcopos, fubfcripfit & Cæfarius, Chorepifcopus civitatis Afix. Et Francorum Synodis confuetos adeffe Chorepi fcopos, teftatur in hiftoria Ecclefiæ Remenfis Flodoardus. Refpondeo tamen adfuiffe & fub- L.2. C.18, fcripfiffe ut Epifcoporum Vicarios. Etenim ex 13.c.1!: perpetuo Ecclefiæ more, ut fupra à Synodo Chalcedonenfi audivimus, Synodus eft folorum Epifcoporum, non Clericorum: At verò Chorepifcopi, quidquid fit de eorum ordinatione, poteftate non funt, nifi Clerici, uti liquet ex octavo Nicæno Canone, & quidem, juxta Canones Neocæfaræenses Cathedralis Ecclefiz Presbyteris inferiores. Hinc Synodo Chalcedonenfi nullus fubfcripfit Chorepifcopus, nifi vice fui Epifcopi: Sophronius pro Baffiano Mopfuefteno, Adelphius pro Adalio Arabaffi, Evelpiftus pro Florentio Tenedenfi. Adducta Synodi Ephefinæ fubfcriptio eft palàm vitiata: Etenim Cæfarium vocat Chorepifcopum civitatis Afiæ, conftat verò ufque ad illa tempora in folis vicis, aut caftris Chorepifcopos fuiffe. Flodoardus de folis Provinciarum Synodis loquitur, dicitque Chorepifcopos non nifi poft Epifcopos adfuiffe; at verò Nicææ fubfcribunt inter Epifcopos, adeoque vice fuorum Epifcoporum. Nicephorus Calixtus addit fubfcripfiffe & duos Epifcopos mortuos: At nullus illi antiquus Scriptor attes ftatur.

[ocr errors]

Peracta

Prima fuit; Que ab Epifcopis editæ erant regulæ, L. 3.c.227
fua confignabat & confirmabat auctoritate, ne reli-
quarum gentium Principibus liceret eas abrogare.
Altera fuit quorumdam in Ægypto Arianorum
adversùs Synodum rebellio, ideoque Princeps
illius decreta figillo fuo rata fecit. Hæc ergo con-
firmatio fuit mera adversùm externos & dome-
fticos hoftes fubfidiaria Regii brachii armatura.

que generales Synodi fuas ad Romanum Epifco-
pum fupplicationes Regiis paffim precibus adju
vari curarint , res eft manifefta. Attamen &
hoc fpectat ad facras juffiones jam pridem exuf-
flatas.

2,

Peracta tandem Synodus Sylvestro Pontifici
acta fua retulit, petiitque confirmari. Litteras
fynodales in antiqua collectione Crefconiana exi-
ftentes protulit etiam ex antiquo Colonienfi co-
dice Laurentius Surius, & Vaticana generalium
Conciliorum editione inferi juffit Paulus quin-
tus; at video, certè fine firma ratione, de illa-
rum fide dubitari. Etiam Sardicenfis, Conftan-
tinopolitana, Ephefina, Chalcedonenfis, aliæ- Aliam caufam dat Synodus Chalcedonenfis in
que omnes Synodi petierunt Apoftolicam confir Relatione ad Marcianum Auguftum, dicens fe-
mationem, fine qua ratas non effe fynodales se referre, ut ipfe factam fidei definitionem Petri L.3. Epift.
conftitutiones clamat omnis auctoritas antiqua.Sedis auctoritate confirmari impetret: Quòd nam-
Dionyfius Exiguus in præfatione Nicænæ Syno-
di adducit hæc verba Sylveftri Pontificis in Syno-
do Romana ducentorum feptuaginta Epifcopo.
rum: Sylvefter, Epifcopus fandle & Apoftolice
Sedis, Praful urbis Rome, dixit: Quidquid in
Nicea Bythiniæ conftitutum eft ad robur fanctæ ma-
tris Ecclefiæ Catholicæ & Apoftolicæ, à fanctis Sa
cerdotibus trecentis decem & octo, noftro ore con-
formiter confirmamus. Omnes, qui aufi fuerint dif-
Solvere diffinitionem fancti & magni Concilii, quod
apud Niceam congregatum eft fub præfentia piissimi
&venerandi Principis Conftantini Augufti, anathe-
matizamus. Et dixerunt omnes: Placet. Etenim
etiam laudata fynodalis Epiftola, quæ veneran-
dam antiquitatis canitiem omninò præfert, ro-
garat à Sylveftro adunari Romanæ Provinciæ Sy
nodum, & iftic acta fua difcuti & confirmari.

Confirmata fuere etiam à Conftantino Augufto, ad cujus facti normam omnes poftmodùm Synodi acta fua femper retulerunt ad Principem, petieruntque confirmari : Ex quo Sectarii noftri autumant illa fine Principis Placito rata non fuiffe. Errant toto cœlo. Datæ enim à ConstanL4: C.27. tino confirmationis Eufebius dat rationes duas.

Quibufdam tandem Primatibus Epifcopis,
per Gelafium Cyzicenum enumeratis, impofita
eft cura, & juffio divulgandæ Synodi per omnes
Ecclefiæ Diœcefes. Sic dimiffi à Conftantino
Epifcopi, priùs Regio convivio excepti, dona-
ti honoribus & muneribus, rogati fervare dile-
&tionem & pacem in invicem, præfertim in
collegas doctiores, quos, utpotè Ecclefiæ co-
lumnas, videbat Arianorum invidiæ præfertim
fubjacere. Omnium deindè per quafvis Provin-
cias Ecclefiarum Clericis, facris virginibus &
viduis certum frumenti munus donari annuatim
juffit, additque Theodoretus: Hujus congiari L.I.C,11,
tertia pars adhuc fuppeditatur: Quippè impius
tyrannus Julianus totum penitùs abftulerat, fed
qui ei fucceffit in Imperio, hoc, quod jam fuppe-
ditatur, donari mandavit. Graffans tum fames
prohibuit reftitui totum,

CANONES

CONCILII SARDICENSIS.
CANON PRIMUS,

H

[ocr errors]

Ofius Urbis Cordubæ Epifcopus dixit: Non tam mala confuetudo, quàm pernitiofiffima rerum corruptela eft ex ipfis fundamentis penitùs extirpanda, ne cui Epifcopo liceat à parva civitate in aliam migrare. Ejus enim caufæ prætextus eft manifeftus, propter quem talia tentantur. Nullus enim Epifcopus adhuc inveniri potuit, qui à majori civitate in minorem tranfire ftuduerit. Undè conftat, eos ardenti plura habendi cupiditate fuccendi, & magis arogantiæ fervire ut videantur majorem habere poteftatem. Placetne hoc omnibus ut ejufmodi improbitas acerbiùs vindicetur? Exiftimo enim eos ne Laicorum quidem debere habere communionem. Omnes Epifcopi dixerunt: Placet omnibus.

,

,

SCHO

[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors]

Epift.52.

SCHOLION.

Anonis caufam dat Julius Pontifex in Epi

Canonis caufam dat Julius Pontifex in Epi-
CA

[ocr errors]

nomen, bonorem, communionem Ægyptiaca
Diœcefeos Epifcopi, in litteris ad Leonem Au-
guftum, exftantibus poft Synodum Chalcedo-
nenfem,
lamentantur fanctam Alexandrinam Epift. 12.
Ecclefiam teneri à Timotheo Æluro, qui per
Canones nec Laicorum communionem poffit habe-
re. Agapetus, Rhodiorum Epifcopus, Pro-
vinciæ Infularum Metropolita, ad eundem Prin-
cipem fcribit eum, non folùm non inter Epifcopos Epift.45.
aut Clericos, fed nec inter Laicos conflituendum. Epift. 54.
Petrus Gangrenfis Epifcopus, Paphlagonia Me-
tropolita, ait: Non folùm facerdotit honore indignum,

ftola ad factionis Eufebianæ Synodum An-
tiochenam, arguens, quòd Nicænum Cano-
nem, utique quintum decimum, totamque Sy-
nodum, contemptui haberent, jam in usu haben-
tes de loco ad locum ad Epifcopatus capiendos
tranfilire rejecta civitate concredita minore
tranfvolare ad magnam. Nam & factionis caput
Eufebius, olim, Beryto translatus Nicome-
diam, per hofce dies Nicomedia migraret Con-
ftantinopolim. Hanc totius difciplinæ corrupte-fed etiam ab Laicorum ordinatione removendum.

L.6.c.35.

C. 44.

[ocr errors]

lam violenta medicina impetit Hofius, quibuf-
cumque translatis negans laicam etiam commu-
nionem.

Vox communio nequaquam Euchariftiæ perce-
ptionem importat, fed Sanctorum communio-
nem, feu potiùs Reconciliationem facramenta-
lem illius reftitutivam. Sanctus Cyprianus, Ter-
tullianum imitatus, paffim vocat Pacem feu re-
ftitutionem Pacis, utique cum Deo, à quo ho-
minem feparant foli reatus, feu maculæ peccato-
rum. Alii vocant fimpliciter Reftitutionem,
Reconciliationem, Reconciliationis auxilium,
Reconciliationis remedium, Reconciliationis
communionem, Reconciliationis januam, fan-
&tæ communionis confortia, communionis gra-
tiam, communionis unitatem, Ecclefiæ reddi-
tionem, Pœnitentiæ fructum, datum Apofto-
lica claye, qua peccata folvuntur. Hinc Patres
paffim damnant Montanum & Novatianum,
quòd certis peccatis negarent hæc omnia, id eft,
ut Tridentina Synodus exponit, Gratiam remif-
fionis.

Porrò intra Sanctorum communionem funt varii gradus, ordines, claffes, videlicet Epifcoporum, Clericorum, Laicorum, ideoque & varii ordines communionis, nempè Epifcopalis, Presbyteralis, Diaconalis, Clericalis variæ, variæ Laicalis. Hinc ad Anthonianum Epifcopum fcribit Sanctus Cyprianus, Trophymum Epifcopum, lapfum in idololatriam, à Sancto Cornelio Papa receptum quidem in communionem, verùm ea lege, ut nequaquam locum Sacerdotis ufurpet, fed communicet ut Laicus. Hoc eft, ut intra Sanctorum communionem verfetur ut Laicus, habeat Laici gradum, Laicus per omnia deputetur.

Eodem modo de uno ex tribus Novatiani Ordinatoribus Epifcopis apud Eufebium Cæfaræenfem fcribit ad Fabium Antiochenum Epifcopum dictus Pontifex Cornelius: Tandem ut Laicum in Ecclefiam recepimus. Sanctus Hieronymus in commentariis Ezechielis Prophetæ queritur Epifcopos, in Synodo Ariminenfi lapfos, federe etiamnum in folio Epifcopali, ac manere Epifcopos, qui in Laicos redacli deberent fui facrilegii fcelera deplorare. Sanctus Leo Pontifex fecundæ Epift. 13. Synodo Ephefinæ mandat, ut Eutycheti, fi refipifcat, refervet fui ordinis communionem, id eft, communionem Presbyteri & Archimandrite. L.16.c.19. Euphemio Conftantinopolitano Epifcopo apud Nicephorum Calixtum Felix tertius aufert communionem Epifcopalem. Ephefina Synodus Eustatio Pergenfi Epifcopo, Pamphylia Metropolitano, perperam exauctorato reddit Epifcopi

A.2.

?

[ocr errors]

C. 19.

Act.4.

f. 222.

Sanctus Gregorius Magnus, in litteris ad Ve-
nantium Lunenfem Epifcopum, & Conftantium
Metropolitam Mediolanenfem mandat, ut
Subdiaconi, carne lapfi, ab officio irrevocabiliter L.4. Epift.
depofiti inter Laicos accipiant communionem. Aga- 16. 17.
C. 51.
thenfis Synodus Epifcopum, Presbyterum, aut
Diaconum, falfi convictum, mandat ab honore
deponi, detrudi in monafterium, habere iftic
folam laicam communionem. Tertia Aurelia-
nenfis Clericum contumacem ad tempus dumta-
xat deiicit in communionem laicam, id eft, ab
ordine deponit. In octava Synodo dicunt Legati
Apoftolici, quòd Romana Ecclefia Photium ut
Epifcopum nunquam receperit, fed femper inter
Laicos computarit. Legatis fuis mandavit Nico-
laus primus, ut cum illo non communicarent,
nifi quafi cum Laico. Eidem, fi refipifcat, Adria-
nus fecundus fpondet non negandam gratiam laicæ
communionis. Formofus Portuenfis Epifcopus, Act. 9.
uti fcribit Sigebertus Gemblacenfis, à Joanne f. 300.
octavo ufque ad laicalem habitum degradatus,
juravit manere femper in laica communio-
ne. Antiquorum fcripta fcatent hujufmodi te-
ftimoniis.

A&t. f. 240.

Quocircà laicam accipere communionem cadit in folos Clericos, importatque & gratiam & pœnam, Communio eft gratia, at quòd dumtaxat laica detur, eft grandis poena, utique depofitio à Clericatu. Laicam, inquam, communio eft criminofo Clerico impartita Abfolutio facramentalis, verùm una cum inflicta depofitione. Ita liquet ex adductis teftimoniis, quæ refpiciens Canon vigefimus primus Trullanus difertè dicit Clericos perfecta ac perpetuæ depofitioni subjedlos effe detrufos in locum Laicorum. Et Remenfis Synodus de caufa Arnulphi Archi-Epifcopi, ejus proditorem Adalgerum Presbyterum degradat, unaque per legitimam ab excommunicatione Reconciliationem donat laica communione. Nulla enim, feu laica, feu clericalis communio poteft reddi; nullus, inquam, feu ut Laicus, feu ut Clericus poteft ex peccatorum maculofo reatu in Sanctorum communionem reponi, nifi per facramentalem Reconciliationem.

Et hinc laica communio eft varia: Alia eft plena; alia eft mutila feu non plena. Plena dejectum Clericum ad omnia Laicorum jura admittit, etiam ad Perfectionem; mutila non ad omnia, fed ad folam Confiftentiam feu fine oblatione communionem. Dejectos namque Clericos ad ufque vitæ finem quandoque fuiffe Perfectione privatos, liquet ex variis Sancti Gre gorii Epiftolis, nec non fecunda Epiftola Grego

7.

« VorigeDoorgaan »