Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

Tit. 9.

nit hæc in compendiario Legum Delectu Imperator Leo Sapiens: Epifcopos, qui in Regiam urbem venerint, ex quacumque fuerint Diœcefi, ante omnia abire jubemus ad Beatiffimum Conftantinopoleas Archi-Epifcopum & Patriarcham, atque ita ad noftram venire Serenitatem. Ad Sacrum Comitatum accedens Epifcopus aut quivis Clericus nequibat immediatè, aut folus Principem accedere; Sed debebat fua exponere civitatis Epifcopo ab ipfo induci ad Sacras aures, & coram illo fua referre. Quod magnum Munus poftmodò Orientalis Ecclelia refervavit foli Conftantinopolitano Epifcopo. Aliqui ipfum cenfent inductum à Magno Conftantino: Aliqui volunt effe antiquius, & viguiffe etiam fub Paganis Imperatoribus. Eft quæftio alterius loci. Quidquid fit, hoc Munus dilexit Eufebius Nicomedienfis Epifcopus, atque ex ejus amore deferuit Bereheenfem in Syria Cathedram, & tranfivit Nicomediam. Illic enim tunc erat Auguftum Palatium, atque ita Princeps illic præfertim morabatur. Eadem de cauffa, dum Palatium tranfivit Conftantinopolim,

Alexandrum & Arium, fuiffe hujus mali ex æquo
Authores. Eft horrendum Ariani Scriptoris com-
mentum. Quartò dicit, quod hæc Legatio nihil
profecerit. Nec eft mirandum. Etenim Littera
per Nicomedienfis Eufebii Vafritiem contine-
bant talia, quæ nec fanctus Alexander audire
poffet, nec Arius vellet admittere. Erant ftudio
compofitæ ad flammas magis incendendas. Por-
rò tempus, quo Hofius Confeffionis gloriam
obtinuit, exponit ipfe in Litteris ad Imperato-
rem Conftantium: Ego Confeffionis munus exple-
vi, Primùm cum perfecutio moveretur ab Avo tuo
Maximiano. Hic eft Maximinianus Herculius,cu-
jus filiam Fauftam duxit Conftantinus Magnus
& ex ipfa genuit Conftantinum, Constantium,&
Conftantem. Ex his vides Maximiniani Hercu-
lii perfecutionem fuiffe etiam in Hifpania. Iftam
Hofii Epiftolam fanctus Athanafius inferuit fuis
Litteris ad fuos Monachos. Quid porrò fit effe Fol.649
Confefforem, expofui in Scholiis ad Præfcriptio-
nes Tertulliani.

[ocr errors]

ejusdem Episcopatum invafit Eufebius. Et hujus Alexandrina Synodus Hofii, Cordubenfis

Muneris ab eo gestionem refpicit in Panario fanHæref. aus Epiphanius: Arius cùm de Eufebii Nicome68.c.4. dienfis Epifcopi, qui eadem cum ipfo fentiebat, fa

&tione effet, ab eo ad Imperatorem perductus eft. Cap. 6. Et infra: Meletiani ac Ariani rem ad Imperatorem Conftantinum deferunt, cujus totius Factionis adminifter ac Satelles fuit Eufebius Nicomedienfis Epifcopus. Hinc per ipfum illi omnia ad Principem detulerunt. Eodem jure fancti Alexandri adversùs Arium ad Conftantinum Legatos audivit Eufebius, & ad præventum à fe Principem induxit. Hinc non eft dubitandum quin addu&as ipfe compofuerit Litteras, atque ita Arianas turbas infigniter adauxerit.

Lib. 1.

[ocr errors]
[ocr errors]

quos

N

Epifcopi.

On folas Conftantini litteras detulit magnus Hofius, fed infuper magnam Synodum celebravit apud Alexandriam, & omnem Arii ac quorundam aliorum caufam Synodaliter difcuffit. Hanc Synodum Mareoticus Clerus laudat in litteris ad Flavium Philagrium Præfectum Auguftalem, & quofdam alios Romani Imperii in Ægypto Miniftros: Quoniam Theognius Nicænus, Maris Chalcedonenfis, Macedonius Mopfueftienfis, Theodorus Heraclaenfis, Item Urfacius Singidunenfis,& Valens Murfienfis Epifcopus,

Audiamus rem ab Eufebio Cæfaræenfi: Qui-missi ab Epifcopis, qui Tyri in Concilium coierant, cap. 62. bus auditis Imperator, animo fuprà modum dolens rem illam propriæ calamitatis loco ftatuens, confeftim Virum ex numero Piorum circà fe habuit, , quem modefta fidei virtute fatis fpe- | datum, & fuperioribus temporibus Pietatis Confef fione infigniter decoratum intelligebat, mittit, ut pacem inter eos, qui Alexandriæ difcordabant, conciliaret: Litterafque ad eam rem inprimis accomodatas per eundem ad feditionis Auctores dat. EufeCap.71. bius adducit integras Litteras, & concludit:

[ocr errors]

Ad bunc igitur modum Deo charus Imperator, his, que ad pacem Ecclefiæ facere videbantur, per Epiftolam miffam diligenter profpexit. Ille verò bonus & Spectatus Nuntius non folùm Litteris fideliter perferendis, fed Imperatoris mittentis voluntati pro fua Virili parte infervivit. Et quamquam omninò Pius vir fuit, tamen hoc majus quiddam erat quàm quod per Litteras adminiftrari posset. Quippe magis magifque diffentientium lis accrevit, & univerfas Orientis Provincias mali illius Impetus invaserat. Invidia igitur, & perditus Dæmon, qui femper Ecclefie commoda ægrè & iniquo animo fert, ifta admifit. Sunt hic quædam notanda. Primò, quod Eufebius non exprimat nomen Hofii. Nempè hunc oderat, ob Acta in Nicæno Concilio. Deinde, eum variè laudat. Affirmat fuiffe Magni Conftantini Collateralem, & infignem Confeffionis gloria. Quod ipfum fuprà audivimus à Magno Athanafio. Tertiò Eufebius dicit & fanctum

ad noftram Pareciam profecti, dixerunt fefe in mandatis habere, ut inquirerent in quædam Ecclefiaftica facinora, & inter cætera de Calice confracto, cum jam anteà ad id Ifchyram quendam fubornassent, quem fecum adduxerunt, hominem minimè Presbyterum, tametfi fe eo nomine jactitet, quippe ordinatum à Collutho quodam, non vero, fed imaginario Epifcopo, cui in Generali Concilio ab Hofio, & à cæteris Epifcopis, qui unà aderant, juffum fuit, ut fe pro Presbytero, qualis anteà fuerat, haberet ; atque ideò omnes ab illo conftitutos in veterem fuum Ordinem recurriffent; Inter quos etiam Ifchyras numerandus eft, qui dicit fe eam Ecclefiam habere, que nunquam fuit; Quippe quæ Domuncula fit in Pradiis cujufdam pupilli, nomine Ifionis. Eandem Synodum idem Clerus laudat in Litteris ad Tyriam Synodum : Admiramur quomodò vel ulla tandem ratione Ifchyras pro Ecclefiaftico habeatur, de qua re primùm nobis referendum arbitramur, Ifchyras enim nunquam ex Sacris Beclefiæ Comminiftris fuit ↳ sed primùm jactavit fe Colluthi Presbyterum; verùm ita ut neminem haberet, qui ipfi crederet, exceptis dumtaxat Cognatis fuis, ut qui nec unquam Ecclefiam obtinuerit, nec Clericus ab ullis, nifi qui longiùs ab illius Pago habitarent, unquam fit creditus, folts dumtaxat ejus Cognatis exceptis. Idemque, cum talem fibi Titulum vendicaffet, in Alexandrina Synodo, in præfentia Patris noftri Hofii, depofitus eft, & cùm Laicis in Ordinem redactus ; atque in coftatu

[ocr errors]

Fol.616
Fol.614

reliquum jam inde tempus permanfit. Ad iftum igitur · ́modum inanis illi Presbyterii fama excuffa eft. Exftant hæ Epiftolæ in fecunda Apologia S. Athanafii. Eandem Synodum laudat Alexandrina pro S. Athanafio Synodus in fuis Encyclicis Litteris ad omnes fub cœlo Orthodoxos Epifcopos: Presbyter, qui fracto per S. Athanafium Calici fingitur adfuiffe, eft ille toties rumoribus jactatus Ifchyras, qui neque ab Ecclefia ordinatus eft Presbyter, neque, cùm à Meletio conftitutos Presbyteros Alexander in Ecclefiam recipiebat, in eorum numero unquam habieus fuit, aut ab eo creatus: Quo padlo igitur Presbyter Ifchyras? Aut quo tandem authore conftitutus ? Nunquid fcilicet à Collutho? Id enim reftat: Atqui Colluthum in gradu Presbyterii mortuum, omnemque ejus manuum Impofitionem refciffam, & omnes ab o conftitutos in Laicorum Ordinem redactos effe, &fub nomine Laicorum ad Synaxim admiffos, adeò ·apud omnes conftat, ut nemo ea de re dubitandum putet.

Ex his difcimus varia. Primò, quod ifta Synodus fuerit Alexandrina. Secundò, quod fuerit

de fequitur neceffarium effe, ut fi ea tempora inci-
dant, ut necessè fit banc Disciplinæ Canonicæ Regu-
lam tranfgredi, Suprema Protectionis Canonum au-
thoritas, que penès Reges eft, conveniat cùm Sw
prema Executionis authoritate, que ad Summos
Pontifices pertinet. Atquè adeò non posse Legatos mit-
ti in Provincias, nifi ita Principes fieri confentiant
ob cauffam aliquam, quæ ad ftatum Ecclefiæ Galli-
cana pertineret. Quæ omnia in eodem Opere ftu-
det firmare variis teftimoniis & exemplis. Ref-
pondeo hæc omnia everti per præfentem Hofii
Synodum. Et iftum effe antiquiffimum morem
firmat in Litteris ad nefcio quem Romanum
Pontificem magnus Bafilius. Rogat mitti Lega- Epift.
tos, qui omnem ab Ario devaftatam Orienta- 220.
lem Ecclefiam folentur, vifitent, atque repa-
rent; & adjungit: Prorsus nihil intempeftivum
cupimus, fed quod Beatis olim viris, & Deo cha-
riffimis, in more pofitum fuit, & omnium imprimìs
familiare vobis-met-ipfis. Novimus enim partim be-
neficio memoriæ per fucceffionem rerum, à Patribus
ad nos deductarum, partim per Literas edocti intel-

Generalis, nempe totius Ægyptiaca Diœcefis.ligimus, quæ funt etiamnum apud nos cuftoditæ,
Tertiò quod Hofius fuerit ejus Præses. Ita enun-
eiant hæc verba: Ab Hofio & à cæteris Epifcopis.
Quartò, quod prætenfus ac adfumptus à Collu-
tho Epifcopatus fuerit damnatus, ac declaratus
effe fictus atque imaginarius. Quintò, quod ipfe
fuerit rejectus in gradum Presbyterij. Et hæc fuit
fumma gratia Difpenfatoria, forfan quod Aria-
nis blafphemiis conftans adverfaretur; alioquin
merebatur plenè degradari. Sextò difcimus,quod
omnes ejus Ordinationes fuerint damnate &
exufflatæ. Septimò, quod inter hos fuerit famo-
fus Ifchyras. Octavò, quod Colluthus fit defun-
&us in gradu Presbyterii. Quare videtur obedi-
viffe Synodali Sententiæ, ac in Ecclefia & gradu
ad mortem permanfiffe. Notanda funt hæc verba:
In Laicorum Ordinem redactos effe, & fub nomine
Laicorum ad Synaxim admiffos. Palam edicunt,
quod apud Antiquos fuerit Laica Communio.
Quin eadem in Synodo, licet aperto teftimonio
firmare non poffemus, fuerit innovata & ftabili-
ta cuncta Ariana Blafphemiæ ac factionis damna-
tio, non eft dubitandum.

Quæftio eft, qua authoritate Hofius fecerit hanc Synodum, ac ipfi Præfederit? Etenim in fexto Libro de Sacerdotii & Imperii concordia fcribit D. Petrus de Marca, Archi-Epifcopus Cap.31 Parifienfis: Extra-ordinarium in Politia Ecclefiaftica eft mitti in Provincias Legatum, qui Conciliis Provinciarum interesset, quemadmodum ad Celeftinum Papam fcribit Concilium Africanum. En verba Concilii: Nam ut aliqui tanquam à San&itatis tuæ Latere mittantur, nulla invenimus Patrum Synodo conftitutum. Pergit D. Archi-Epifcopus: Unde

Dionyfium illum Beatiffimum Epifcopum, qui olim
apud vos celeberrimus erat, cùm ob fidem finceram,
tùm virtutes reliquas egregias, per Literas fuas Ec-
clefiam noftram Cæfaræenfem curasse, ac mififfe buc
de fuis qui Fratres è captivitate liberaret. Affirmat
præfentem fub Ariana Tyrannide captivitatem
effe longè duriorem, ideoque digniorem à Ro-
mana Legatione curari. Quæ curatio fieri non
poffit, nifi per Synodum. Hanc proinde præfen-
tem Synodum ex Apoftolicæ Sedis authoritate
fecit Hofius, ac ipfi præfedit. Etenim non ad
Magnum folummodò Conftantinum, fed & ad
fanctum Pontificem Sylveftrum fanctus Alexan-
der omnia retulit; atque ita ex utriufque autho-
ritate Hofius hæc egit in Ægypto. Hujus rei,
licet alia Documenta interierint aut lateant, fa-
cta ad Apoftolicam Sedem Relatio eft abundè
fufficiens teftimonium. Ad fenfa Domini Archi-
Epifcopi refpondi in Scholiis ad Dictatum fancti
Gregorii Septimi, & fuo loco ipfa uberius attin-
gam. Et certè adducta Africanę Synodi allegatio
non facit ad propofitum. Hæc enim non quam-
vis Romanæ Sedis Legationem impugnat, fed
dumtaxat illam, quæ fiebat ad audiendas ac judi-
candas Appellationes Cleri inferioris. Hæc erat
fingularis Africanæ Ecclefiæ confuetudo, fuo
item loco exponenda.

Syra Synodus Hofi, Cordubenfis
Epifcopi.

concludunt non toleraturam diutiùs Africam Fauftini Hujus Synodi fundamentum edicit in Li- Lib. 3.

bris de Magni Conftantini vita Eufe- cap.5.
bius Cæfaræenfis: Morbus porrò alius longè gravif-
fimus iftas res ante-greffus eft, qui longo tempore
Ecclefiæ multùm exhibuiffet moleftia. Diffenfionem
dico de falutari Pafchatis fefto ortam. Etenim alii,

Epifcopi, Sedis Apoftolicæ Legati, præfentiam. De
allo enim intelligi debet hic locus, non autem de Apia-
rio, ut cenfuit Uluftriffimus Cardinalis Perronius :
Securi fumus quod eum probitate ac moderatione tuæ
Sanctitatis, falva fraterna charitate, ulterius Afri-Judæorum ritum fequendum adferuerunt: Alii
sa minimè patietur. Fatendum quidem eft hanc
Africanorum Propofitionem effe contrariam Concilio
Sardicenfi: Verùm Afris ignotum erat iftud Conci-
lium. Interim Africanorum Regula certa manet, ni-
fifi cafus evenerit in Concilio Sardicenfi notatus. Un-

temporis quidem articulum in eo Fefto celebrando accuratè obfervandum effe, non tamen imitandam confuetudinem eorum, qui errore cæcati, alieni à gratia Evangelica effe viderentur. Hac igitur in Controverfia cum prolixo jam temporis fpatio Po

pulus

T

nus, Cæfareæenfis in Cappadocia Epifcopus, Pri-
mas Pontica Diœcefeos: Eos qui Romæ funt, non
ea in omnibus obfervare quæ funt ab origine tradita,
& fruftrà authoritatem Apoftolorum prætendere, sci-
re quis etiam inde poteft, quod circà celebrandos dies
Pafcha videat apud illos effe aliquas diverfitates,
nec obfervari illic omnia æqualiter, quæ Hierofoly-
mis obfervantur. Affirmat Romanam Ecclefiam
in defignanda hujus Feftivitatis die difceffiffe ab
Apoftolica Traditione, ideoque ab eadem potuif-
fe etiam circà Hæreticorum Baptifma difcedere.
Circumfcriptus atque iratus Firmilianus loqui-
tur. Ponticos fuos, licet difertè non exprimat,
omninò afferit cùm Hierofolymitanis celebrare.
Eos in Literis, pro Nicænæ Synodi executione
fcriptis ad omnes Ecclefias, expreffit Imperator
Conftantinus, & adjunxit Afiaticis atque Cili-
cibus. Eundem morem ufque ad Nicænam Sy-
nodum viguiffe in Antiochena Patriarchali Ec-
clefia teftatur in Sermone adversùs eos, qui Paf-
cha jejunant, ejufdem Ecclefiæ Presbyter fanctus
Joannes Chryfoftomus. Quæ omnia infigniter
confirmat S. Epiphanius. Quartodecimanum
Audianorum errorem exponit, & adducit hoc
ejus fundamentum: Quod videlicet olim hæc in
Ecclefiam confuetudo recepta fuerit. Utique
confuetudo Pafcha cum Judæis celebrandi. Con-
fuetudo varia. Etenim Epiphanius pergit: Jam Hæref.

pulus ubique admodùm diffenfiffet, Divinaque Le-1 | feos. Idem de Pontica Dioecefi, Paleftina, ac ges & Inftituta confufione quadam effent permixta,ipfa Hierofolymitana Ecclefia fcribit in famofa ita ut temporis in uno eodemque Fefto obfervando Va- ad fanctum Cyprianum Epiftola fanctus Firmiliarietas &Difcrepantia maximam difcordiam Pafchatis folemnitatem celebrantibus excitaret : Quippe eodem tempore alii jejuniis & corporis afflictatione fe exercebant, nonnulli se tradebant otio, & remiffioni animorum. Quamquam nemo certè erat, qui buic malo remedium, invenire potuerit, præfertim cum contentio diffidentium animos ex æquo exagitaLib. 1. ret. Exponit Hermias Sozomenus: Imperator cap. 15. Conftantinus, cum certior factus effet, quofdam effe,qui diem Feftum Pafchæ alio penitùs more ac modo, quàm cæteri omnes, celebrarent, acerbè quoque tulit. Nam nonnulli, urbes versùs Orientem. incolentes, illo tempore ab aliis de boc Fefto agendo. ab aliis de boc Fefto agendo diffenfere; Qui etfi à Communione mutua minimè temperarint, iftud tamen Feftum, propìùs ad Judæorum confuetudinem accedentes, celebrare foliti funt. Qua quidem diffenfione fplendorem Fefti magnoperè obfcurarunt. Itaque à Conftantino vehementer laboratum eft, ut diffenfione, de utraque Re, utique Ariana Hærefi & Pafchalis Festivitatis differentia, fufcepta, Ecclefiam prorsùs liberaret. At quoniam hoc Malum, fi modò antequam ad plures manaret, coerceretur, fanari poffe exiftimabat; id circò mifit virum, quem circà fe habebat, fide & vitæ integritate præftantem, & fuperioribus temporibus ob varias Religionis Chriftiana Confeffiones admodùm nobilitatum, Hofium dico, Epifcopum Cordubæ, quò illos qui in Eypto de fide digladiabantur, tum bos qui in Oriente de Fefto. Pafchatis diffentie-pridem, & à primiș usque temporibus, variæ in 70.0.3. bant, ad concordiam reduceret. Eadem de re ad decimum-feptimum Conftantini Annum fcribit fanctus Martyr Theophanes: Hoc anno Magnus Conftantinus, cum Arii motum refciviffet, & ægrè ferret, ad Alexandrum & Arium, ut malignum omnem diffidii motum diffolverent, ac pacem inter fe gererent, communem Epiftolam dedit. Sed & ejufquædam erat, & laboriofa perturbatio. Nec illud dem Arii cauffa Hofium Cordubenfem Epifcopum mifit Alexandriam; & mox in Orientem, ad antiquam Orientalium confuetudinem, qua Judaico vicini Ritui Pafcha celebrabant, emendandam. Utraque tamen re infecta reverfus eft. Confonat in Ecclefiaftica Hiftoria Anaftafius Bibliothecarius: Septimo-decimo Imperii fui anno Conftantinus, comperta Arii commotione valdè tribulatus, fcripfitpi, & Crefcentii: Quemadmodum contra fe mutuò. Alexandro Ario communem Epiftolam; Confilium & dans nequam commotionem folvendi, & ad pacem mutuam redeundi. Mifit autem & Hofium Cordubæ Alexandriam contra Arium; Et ad Orientem, correcturus Orientales, Pafcha pejùs, quàm Judæi ex antiqua confuetudine celebrantes. Reverfus eft autem ad utrumque inefficax. Ambarum harum contentionum fopiendarum mandatum dedit Hofio Conftantinus. Haud dubiè etiam fanctus Papa Sylvefter.

Ecclefia de bac Solemnitate controverfia ac diffenfio-
nes exftiterunt, quæ quotannis rifum atque ludibrium
adferebant. Nam alii, quodam contentionis ardore
antè hebdomadem, alii poft hebdomadem inibant,
alii ante-vertebant, alii medio tempore, alii poftre-
mo per-agebant. Et ut uno verbo dicam, mirifica

eruditis hominibus ignotum eft, quàm fæpè diverfis
temporibus de illius Fefti celebritate varii Ecclefiafti-
ce Difciplinæ tumultus ac contentiones oborte fint.
Præfertim Policarpi & Victoris ætate, cùm Orienta-
les ab Occidentalibus divulsi pacificas à fe invicem Li-
teras nullas acciperent. Quod idem & aliis tempori-
bus accidit; Veluti Alexandri Alexandrini Epifco-

fcripferint, & accerrimè pugnaverint. Quæ qui-
dem animorum & opinionum diffractio, ex quo fe-
mel poft Epifcopos illos, qui ex Circumcifione, ac
Judærum Secta ad Chriftum se converterant, agita-
ricæpit, ad noftra ufque tempora eft eodem tenore
perducta. Iftius quarto-decimanæ Confuetudinis
radicem fanctus Epiphanius affirmat fuiffe Pri-
mævos Epifcopos, quos Circumcifio feu Syna-.
goga dedit Ecclefiæ.

Aliud ejus fundamentum affirmat fuiffe ApoHæc Quæftio eft elucidanda. De ipfa in Lite- ftolicam Conftitutionem, cujus hæc verba adduris ad Africanos Epifcopos fcribit sanctus Atha- cebant Audiani Hæretici: Vos temporum rationes Fol.718 nafius: Syri, Cilices, & qui in Mefopotamia de- ne fubducite; fed eo tempore celebrate, quo Fratres. gunt, nobifcum diffentiebant in temporibus Pafcha veftri, qui ex Circumcifione prodierunt. Cùm iis celebrandi, quod eodem die cum Judæis celebrabant. Pafcha per-agite. Quamvis aberrent ipfi, nibil id Affirmat ita illic fuiffe ufque ad Nicænam Syno- vos commoveat. Epiphanius admittit Conftitutiodum. Etiam omnem Afiaticam Dioecefim ita nem effe authenticam ac veraciter Apoftolicam. celebraffe, lucet ex Quæftionibus factis inter fan- Et ipfam interpretatur: Apoftoli non præcipiunt, &tum Victorem Pontificem, ac Polycratem,, quo tempore fratres veftri, qui in Circumcifione funt, Ephefinum Epifcopum, Primatem iftius Dioece-fed qui ex Circumcifione prodierunt; ut illos ipfos

deda

Cap. 10

[ocr errors][merged small]

declarent, qui ad Ecclefiam à Circumcifione tranfierint, ex eo deinceps tempore Duces & Authores futuros; utque ad aliorum authoritatem adjungerent fefe, ne alit alio tempore obeundum fibi Pafcha crederent. Hanc enim omnem illi curam ac diligentiam impendiffe videntur, ut pacem ac concordiam adftringerent, nevè diffidia, atque opinionum diffenfiones exifterent, Porrò poft Conftitutionem illam quindecim è Circumcifione Epifcopi fuerunt, idque Hierofolymis, quorum authoritatem Chriftianus omnis Orbis fequi cum illis Pafcha celebrare debuit: Una ut omnium Concordia, una Profeffio, una Celebritatis obeunde Ratio & Confuetudo firmaretur. Et ftatim infrà : In Apoftolorum verò Conftitutionibus ad concordiam perInde Decretum illud pertinet. Id quod illi ipfi teftantur his verbis: Quamvis aberrent ipfi, nihil id vos Commoveat.

De Chriftiani Pafchatis die Quæftio cepit cum ipfa Prædicatione Evangelica. Variæ ftatim Ecclefiæ iftud Feftum egerunt vario die; ac ifta varietas cunctis ftatim apparuit diffona, & Christianæ Religioni ignominiofa.Hinc zelofi ex variis Gentibus Epifcopi retulerunt ad Apoftolos, & ab ipfis, ut Audianis & S. Epiphanio vifum eft, iftum Canonem impetrarunt. Mandat ille apud omnes Ecclefias effe de hac Festivitate concordiam ac uniformitatem, & ab omnibus obfervari morem Ecclefiæ Hierofolymitanæ, matris & originis omnium Ecclefiarum. Hinc Epiphanius rectè dicit de Audianis: Audiani cum Apoftolici illius Decreti fenfum minimè perciperent, ex eo fic apud fe cogitarunt; Pafcha Judæorum more celebrandum videri. Certè Canon, licet non difertè, ita tamen omninò ftatuit per confequentiam. Etenim Hierofolymitana Ecclefia tunc regebatur à S. Jacobo Apoftolo, aut ejus Succeffore S. Simeone, viris Judæis, feu ex Circumcifione Chriftianis, & continua poft ipfos fucceffione quindecim fimiliter circumcifis Epifcopis, quos omnes certum eft in cunctis judaizaffe, atque ita etiam Pafcha cum Judæis celebraffe. Et hinc in Opere de Orientalis Ecclefiæ Patribus Petrus Halloix rectè affirmat non folum Joannem Apoftolum in Afia, fed ipfum etiam fanctum Petrum Antiochiæ Pafcha obfervaffe Luna decima quarta. Et Evodium item ejus fuccefforem, ac Ignatium, & Heronem, clariffimos Martyres, omnefque alios Epifcopos iftorum Succeffores ufque ad Nicænum Concilium, per annos circiter trecentos; etenim etiam Petrus, Evodius, atque Ignatius erant fideles ex Circumcifione. Rei fucceffum colligo Lib. 2. ex Ecclefiaftica Sulpitii Severi hiftoria: Sub Hacap. 45. driano Imperatore Judei rebellare voluerunt, Syriam Paleftinam diripere conati, miffoque exercitu fubadli funt. Qua tempeftate, Hadrianus, exiftimans fe Chriftianam Fidem loci injuria perempturum, in Templo ac Loco Dominica Paffionis, Dæmonum fimulacra conftituit. Et quia Chriftiani ex Judæis potissimùm putabantur, (namque tum Hierofolymæ, non wifi ex Circumcifione, habebat Ecclefia Sacerdotem) militum cohortem cuftodias in perpetuum agitare jusfit, quæ Judæos omnes Hierofolyma aditu arcerent. Quod quidem Chriftianæ Fidei proficiebat ; quia tum penè omnes, Chriftum Deum, fub Legis obfervatione, credebant. Nimirum id Domino ordinante difpo fitum, ut Legis fervitus à libertate Fidei atque Ecclefiæ tolleretur. Ita tùm primùm Marcus ex Genti

bus, apud Hierofolymam, Epifcopus fuit. Ita Pa
leftina Ecclefia defiit judaizare. Sepulta fuit Sy-
nagoga, ac ejus Sacramenta ex mortuis, apud
omnes tranfierunt in mortifera. Qui ipfis tunc ad-
hærere perftiterunt, facti funt Hæretici Nazarei.
Attamen vetuftum Pafchatis morem retinuerunt
Antiochena, Hierofolymitana, Afiatica, Pon-
tica, ac aliæ plures Ecclefiæ. Etiam plures abie-
runt, fecuta Romanam & Occidentalem Eccle-
fiam; à qua Pafchale Feftum femper die Domi-
nico fuiffe celebratum affirmat in Nicænæ Syno-
di executrice Epiftola Imperator Conftantinus.
Occidens arbitratus eft in præcipua Chriftianita-
tis Festivitate non judaizandum, fed potiùs ho-
norandam Dominicam Resurrectionem, verum
Pafcha, peractam die Dominica. Utraque pars
manfit firma. Etenim Polycrates Ephefiorum Pri-
mas à Romana Ecclefia excommunicari maluit
cùm omnibus fuæ Diœcefeos Epifcopis, quàm
Judaico mori valedicere. Afferuit ipfum effe
Apoftolicum Inftitutum. Et habent Aftipula-
torem fanctum Irenæum, virum quidem Græ
cum, attamen Lugdunenfem in Gallia Epifco

pum.

Laudata Conftantini ad Ecclefias Epiftola affirmat Pafcha in die Dominico fuiffe femper cele bratum ab omnibus Occidentalibus, Meridionalibus, ac Septentrionalibus Ecclefiis, atque adjungit: Ipfe in me recepi veftram Sapientiam facilè affenfuram, ut quod in Urbe Roma, in Italia, in tota Africa, in Egypto, Hifpania, Gallia, & Britannia, in Lybia, & univerfa Græcia, in Diœceft Afiatica, Pontica, in Cilicia denique, una & confentiente Sententia confervatur, hoc à vobis quoque lubentibus animis approbaretur. Apud Venerabilis Bedæ Librum de ratione temporis exftat S. Prote- Cap.42 rii Patriarchæ Alexandrini ad S. Papam Leonem Epiftola, etiam adfirmans S. Petrum Romæ, ac ejus Difcipulum S. Marcum Alexandriæ fanxiffe, ut Pafcha die Dominica ageretur. Et certè quod fanctus Petrus Romæ, ac fanctus Marcus Alexandriæ plantarint eofdem Sacræ Religionis ritus, novimus ex 'authenticis Teftimoniis. Difcipulus traduxit Difciplinam Magiftri. Et hinc vides S. Petrum aliud apud Antiochiam, aliud plantasse apud Almam Urbem; ob varias rationes Loci & Populi. Apud Antiochiam plurimi, Romæ, ac per omnem Occidentem erant pauciffimi ex Judæis fideles: Horum moribus fe fan&tus Petrus difpenfatoriè accommodavit. Ex Magni Conftantini verbis lucet Cilices, Afiaticos, & Ponticos etiam antè Nicænam Synodum in Romanum ritum tranfiiffe. Certum eft id non effe factum per præfentem Hofii Synodum. Eft factum antea. Tempus & Auctorem ftatim inquiremus.

Opponi his poffint duo. Primò, fancti Ignatii Martyris, & Antiocheni Patriarchæ authoritas in Epiftola ad Philippenfes : Siquis eum Judæis celebrat Pafcha, aut Symbola Feftivitatis eorum recipit, particeps eft eorum, qui Dominum occiderunt, & Apoftolos ejus. Altera eft auctoritas Apoftolicarum Conftitutionum collectarum per S. Clementem Pontificem Romanum: Ne- Lib. 5. que ampliùs' cum Judæis tempus celebrandi Pafcha` cap. 16, obfervetis. Nulla enim nobis nunc cum eis communitas eft. Et inter vulgares Apoftolorum Canones

Imani & Ægyptii moris dilectores Epifcopi adfirmarunt Judaicum diem fuiffe Judaicam, non nifi difpenfatoriè ad tempus permissam, obfervantiam, cùm Circumcifione ac aliis Judaicis Sacramentis jam omninò mortiferam, ideoque deinceps non poffe retineri. Effe cum cæteris Synagoge Ritibus Sepeliendam.

Ad fecundam Respondeo etiam Apoftolicas fub S. Clementis nomine Conftitutiones effe dubias, pofteriores Nicæna Synodo, Opus non per omnia purum, ac de ipfis rectè statui à Trullana Synodo: Quoniam autem in his nobis Canonibus præceptum eft, ut eorundem fanctorum Apoftolorum per Clementem Conftitutiones fufciperemus, quibus jam olim ab iis, qui à fide aliena fentiunt, ad Ec

hic eft feptimus: Si quis Epifcopus, vel Presbyter,
vel Diaconus fandum Pafcha diem antè vernum
Equinoctium cum Judæis celebraverit, deponatur.
Ad primum refpondet in fuperius adducto loco
Petrus Halloix, à S. Ignatio damnari non eos,
qui Luna decima-quarta Christianum Pascha age-
rent, fed qui tunc eadem in menfa cum Judæis
Judaicè Agnum ederent, aut ad se missas ejus par-
tes manducarent. Non diem interdici, fed Judaici
Ritus hoftiam. Eft refponfio devia. Etenim Ju-
daicum Agnum, præfertim in eadem cum Judeis
menfa, facrificare, aut ejus à Judæis facrificati
tranfmiffas partes admittere nulla Ecclefia potuit,
nifi fola Hierofolymitana, atque ità univerfalem
de hac re pro omni fub cœlis Ecclefia, aut etiam
pro omni fua Patriarchali Diœcefi Canonem dei-clefiæ exitium adulterina quædam & à pietate aliena
fer Ignatius fruftrà ftatuiffet. Proinde ex ipfo ver-
ba omninò fanciunt adversùs Judaicum diem Pa-
fchatis. Et hinc quæritur, quomodò ille diem,
quem ipfe celebrabat, potuerit damnare? Hoc
opus, hic labor eft. Refpondeo Epiftolas ejus à
Pofterioribus Græcis, fuorum Rituum adulatori-
bus, effe multis in locis interpolatas ac vitiatas:
Verba ifta effe illis intrufa. Hoc in fuis ad iftas
Epiftolas Scholiis eruditè demonstrat Jacobus Uf-
ferius Armachanæ Ecclefie in Anglicano schisma-
te Archi-Epifcopus, vir non longè à Regno Dei,
quem eruditi ac Pii dolent fuiffe fegregatum à le-
gitimo Altari, ac in ifto peccato defunctum. Dei
judicia funt abyffus multa.

Porrò Hierofolymitana fub circumcifis Epifco pis Ecclefia non folum Judaicum Pafchatis diem fervavit, fed & Hoftiam: Antiquum fimul & novum Pafcha egit, ut Chriftus Dominus fecerat in noviffima Coena. Etenim plenè Judaizabat. Et hæc eft ratio, cur fub eifdem Epifcopis fuerit quidem inter Ecclefias circa Pafchalem diem differentia, fed tamen nulla contentio. Etenim in LiLib. 19. bris adversùs Fauftum Manichæum S. Auguftinus cap. 17. rectè docet primos ex Gentilibus fideles ad Cir

introducta funt, quæ Divinorum nobis Decretorum elegantem ac decoram fpeciem obfcurarunt: Has conftitutiones, ad Christianissimi gregis ædificationem as fecuritatem conducibiliter, rejecimus, Hæretica falfitatis fætus nequaquam immifcentes, & Germa næ ac integra Apoftolorum doctrine inferentes. Ha conftitutiones nequaquam funt Apoftolicum Opus, poftmodò infectum aut falfatum; fed eft Opus adulterinum, fub fancti Clementis ac Apoftolorum nomine fictum, ac Ecclefiæ fuppofitum à quodam, licet non imperito, homine. Et hinc Apoftolicæ Conftitutiones, quas ab Audianis Hæreticis adductas produxit fanctus Epiphanius, ab hifcè Pfeudo-Clementinis funt plurimùm diverfæ. Lucet ex hoccè laudati Patris de illis teftimonio: Qui liber tametfi dubiæ apud non- Hæref nullos fit fidei, non eft tamen improbandus. Nam in 70.0.10 co, que ad Ecclefiæ Difciplinam attinent, omnia comprehenduntur: Neque quidquam aut in Fide, ac Catholica professione depravatum, aut Ecclefiæ adminiftrationi, ac Decretis contrarium continet. Vides hoccè teftimonium à Trullana Synodi teftimonio plurimùm differre. Deinde Epiphanianæ Conftitutiones mandant, Clementine autem vetant Pafcha eodem cum Judæis die celebrari. Tertiò, Epiphanianæ Conftitutiones adducunt varios Apoftolicos Canones, quorum nulla eft mentio in Clementinis. Primus eft hic: In medio Azymorum tempore pervigilium eft obeundum. Se

cumcifionem aut alia Judæorum Sacramenta, quę tunc dumtaxat mortua Judæis licebant, non potuiffe cogi, atque adjungit : Si iis, qui ex Circumcifione venerant, talibufque Sacramentis adbuc dediti erant, ultrò vellent conferre congruentiam, non prohiberentur. Ecclefiafticæ Concordiæ caufsa Judaiza- cundus eft hic: Dum Judæi epulantur, vos jeju- Cap.1.

nantes pro illis lugete. Quoniam fefto illo die Chri-
ftum in Crucem fubftulerunt. Tertius eft hic: Qui Cap.
afflixerit animam fuam Dominica die, maledictus
eft à Deo. Quartus habetur in fine Libri Panarii:
Sacri porrò Conventus & Synaxes ab Apoftolis inftitu-
ti funt bis potiffimum diebus quarta & fexta Feria,

Dominica die. At verò Clementina Conftitu-
tiones in folis Dominicis ac Sabbathis mandant
Synaxes fieri, atque ita lucet inter ipfas esse nor
modica difcrimina. Quare Francifcus Turrianus
temperare debuerat ab hifcè verbis: Tales habet
atas noftra Apoftolorum Conftitutiones, fanas fcilicet

Cap.12

re omninò poterant, vel in totum, vel in parte. Hac enim de cauffa, quod ibidem Auguftinus advertit, gentilis ac jam adultus Timotheus permifit fe à S.Paulo circumcidi. Et Galatas, non quod ex tali pietate, fed quod ex erranti fuperftitione circumcidi ac Judaizare vellent, damnavit idem Apoftolus. Hoc igitur ex fundamento licuit tunc cunctis Gentium Ecclefiis circà Pafchatis diem Judaizare. Et quoniam in Palestina, Syria, Afia, Cappadocia, Ponto, ubi paffim difperfi, plurimi Judæi admiserant Evangelium, eis ex pietate volentes congruere Gentilium ifthic Ecclefiæ, quoad iftum diem paffim Judaizabant. Occidens incorruptas, quales Epiphanii atas babuit. Phofemper habuit paucos Judæos, atque ita ifta pie- tius in Bibliotheca Apoftolicas Clementis Con- Lib.113 tas nobis non fuit neceffaria. At verò poft deftru- ftitutiones arguit de tribus: de fpuria fuppofitioЯum ab Imperatore Hadriano Templum, ejectos ne, de criminationibus in Librum Deuteronoab Hierofolymis ac omni Palestina circumcifosmii, ac de Arianifmo. Addit, nefcio an verè, Epifcopos, ac introductum Marcum gentilem, Legalia Sacramenta ex mortuis facta funt mortifera, atque ita non fine fundamento Ecclefiæ czperunt de Pafchali die diffentire ac litigare. RoDiffert. Proxm. Tom. 1.

ipfas ab iftis vitiis poffe faciliter expurgati. Alios
characteres, ex quibus lucet iftas Conftitutiones
non effe Apoftolicas, adduxi in fecundo Opu
fculo de Juribus Ecclefiarum Regularium.
X
Reftant

« VorigeDoorgaan »