tam non jejunavit. Et hoc omninò verum eft. I ne & aqua viclitantes, ut cuique vifum eft. Denique Nec jejunandum Apoftolis aut nobis præcepit.refpondetis hæc ex arbitrio agenda, non ex imperio.

Etenim inter alias perfidorum Judæorum calumnias fuit & hæc : Quod Joannis Baptifta Difcipulis jejunantibus nec ipfe jejunaret, nec ejus Difcipuli. Et ipfe conftanter afferuit fuis necdum adveniffe jejunandi tempus: quod Sponfum præfentem adhuc haberent, ideoque Nuptiale feftum, in quo jejunari non licet, adhuc decurreret. Non nifi expleto hoc tempore, & fublato Sponfo poffe jejunari. Et hinc in Panario Judaica jejunia effe per Chriftum Dominum fublata, affirmat sanHæref. aus Epiphanius, atque adjungit: Jejunare porrò cùm Dominus imperat, non illam Corporis inediam, fed animi temperantiam decernit, ut à flagitiis omnibus abftineamus.

33.C. 5.

Capiz.

· Et quafi parvulis atque infantibus lac potum dant,|| Ordiebatur vigere Paramia: Multiplicafli gentem,
non folidum cibum. Nec precipiunt de Continentia,
nec de Virginitate fignificant, nec ad jejunia provo-
cant. Et S. Epiphanius in Panario docet non cor-
poralia, fed Spiritualia à peccatis jejunia effe no-
bis Præcepta à Chrifto Domino, atque adjungit:
Hæref. Quamquam a noftris exterius illud quoque jejunium
33.C. 5. adhibetur, quatenus ad animorum utilitatem confert
aliquid, ficum ratione fufcipias: Non imitandi cu-
jufquam Studio, non Confuetudine, non certarum die-
rum Religione, vel definito aliquo tempore: Præfer-
tim cum veri jejunii memoriam refricet, ut qui non-
dum illud affecuti fuerint, ab exteriore commonefacti,
alterius recordentur. Palam affirmat fuo adhuc
tempore nullas fuiffe jejunii Leges. Utique in
fua Ecclefia. Eadem docet in Vigefima quinta
fuper Epiftolam ad Romanos Homilia fanctus
Joannes Chryfoftomus. Certorum dierum jejunia
laudat, addit viguiffe Apoftolorum temporibus ;
verùm ex cujufque arbitrio : fuiffe ex illis, circa
quæ quivis poterat in fuo fenfu abundare. Quo-
niam Apoftoli Neophytas gentes noluerunt iftiuf-
modi Legibus gravare.

non magnificafti lætitiam. Hinc ab Apoftolis per-
miffa jejunandi Libertas videbatur quibufdam
Epifcopis deinceps non expedire. In Libro de ve
landis Virginibus Tertullianus rectè diftinguit
Chriftianitatis Regulam à Difciplina. Non in
hac, fed in ifta fola affirmat valere Præfcriptio-
nem: Quidquid eft novum & pofterius, eft & falfum.
Et rectè affirmat. Etenim Chriftianitatis Difcipli-
na & locis, & temporibus variari poteft. Ob ejus
variam fpeciem Ecclefia eft Regina circum-amicta
Varietatibus. Hæc omnia attenderunt quidam
Epifcopi, atque ita inductas à Montano quorum-
dam jejuniorum Leges probarunt, ac fuis Eccle-
fiis impofuerunt. Et huc refpicit Canon Eliberi-
nus, jejunii Leges appellans, jejuniorum Super- Can. 23,
pofitiones. Quod nempè avitæ Libertati imponan-
tur ac fuper-ponantur.

Quis Epifcopus has Leges primus admiferit, eft ignotum. Sanctus Ivo Carnutenfis Epifcopus fuo Part. 4. Decreto inferuit hoc Capitulum: Jejunia Legitima, C. 32. id eft quarta & fexta feria, non funt folvenda, nifi grandis aliqua neceffitas fuerit. Quia quarta feria Et hinc intelligimus fundamenta Hærefiarchæ Judas de traditione Domini cogitavit, & fexta feria Hæref. Aerii, de quo fanctus Epiphanius: Sed neque je-Crucifixus eft Salvator. Videbitur ergò,qui in his die75.c. 5. junii, inquit Aerius, inftituendi ulla ratio eft. Hæc enim omnia Judæorum propria funt, & cuidam fervitutis jugo subjecła. Quippe Jufto nulla lex eft pofita; fed Patricidis & Matricidis dumtaxat, & id genus aliis. Nam fi jejunare omninò decreverim, quacumque libuerit die, fpontè & integra libertate jejunabo. Hinc eft quod ifti Dominica die jejunare potiùs affectant; quartà verò & fexta vefcantur. Quamquam Sæpe-numerò quarta feria jejunent, non ulla lege, fed voluntate, ut afferunt, inducti. Edictum, quo Zephyrinus Pontifex Pœnitentibus mochis Sacramentalis Pacis januam aperuit, invafit Montanifta Tertullianus, ac Decretum, quo Romana ac Africana Ecclefia cunctis in Perfecutione Lapfis eandem gratiam fecit, Prævaricator Novatianus contumaciffimè impugnavit. Ambo fe fundarunt in antiquis Ecclefiæ moribus. Blaterarunt transfigi non poffe iftos limites. Ita & ad Apoftolici temporis libertatem provocavit Aerius: Blateravit ipfam per humanas Leges non poffe demutari. Etenim ex Sacris Literis venatus eft alia Patrocinia, hæretico more. Ex his vides fanctum Epiphanium docere quafi adverfa. Hic Aerium, qui Ecclefiafticas jejunii Leges evertebat, damnat adeoque iftas Leges profitetur ; at verò in adducto Superius loco tradidit oppofitum. Nempè refpexit alias & alias Ecclefias, diverfos ea

Cap. 2.

rum mores.

Quæftio tertia eft, quando hæ Leges incæperint? Quis fit ipfarum Auctor? Refpondeo non cæpiffe nifi poft tempora Montani. Hærefis eft Lepra, fparfeæ per formofum Corpus macula. Hinc apud Hæreticos plura etiam reperimus bona, & in Dogmate, & in Difciplina. Quod præfertim verum fuit in Montaniftis. Habuit tantam Virtutum fpeciem, ut fanctum Pontificem Eleutherium ad ipfi concedendas Pacis Literas circumfcripferit. Praxeam, qui illi aperuit cuncta Hypocrifeos arcana,atque itaque ita ab emittendo Diplomate conceffare fecit, durè arguit Montanifta Tertullianus. Interim omnia difcuffit Ecclefia. Et illo tempore erat numerofiflìmè amplificata.

bus fine aliqua neceffitate folverit Statuta jejunia, vel
cum Tradente tradere Salvatorem, vel cum Crucifigen-
tibus crucifigere. Et adjungit: Ex dictis S.Apollonii.
Sancti Martyris & antiqui Scriptoris: Cujus lon-
gum & eruditum adversùs Montanum ac ejus
Pfeudo-Prophetias Volumen laudat in Illuftrium
Virorum Catalogo S. Hieronymus, & cujus ali-
quot argumenta adducit in Ecclefiaftica Hiftoria
Eufebius Cæfaræenfis. Verùm ifta verba ibi non
reperimus. Nec illa referunt tanti Scriptoris fty-
lum aut faciem. Et verba ejus, quæ novas jejunii
Leges damnarunt, fupra adduxi. Iftas tamen Le-
ges fupponunt, ac laudant Apoftolicæ Romani
Clementis Conftitutiones, & fupra adductus vul-
garis Canon Apoftolicus. Qui licet non fit ex
quinquaginta Prioribus,eft tamen antiquus. Qua-
re hæ Leges funt antiquæ apud Orientalem Ec-
clefiam. At verò in Literis ad Cafulanum Pres-
byterum fanctus Auguftinus Chriftianum, qui quar-
ta, fexta feria, ac ipfo Sabbatho jejunare confuevit :
Laudat, atque adjungit: Quod frequenter Roma- Epift.86
na Plebs facit. Vox frequenter, & verbum, con-
fuevit, videntur Legem excludere. Et rursùm
adduco hec verba Ferrandi Diaconi Carthaginen-
fis: Sanctus Fulgentius per fingulas Septimanas om-
nes Clericos, ac viduas, & quicumque potuiffet ex
Laicis, quarta fexta feria Statuit jejunare.
Verbum, Statuit, infinuat iftiufmodi Legem in
Rufpenfi Ecclefia cæpiffe à fancto Fulgentio. For-
taffis & in tota Africa. Etenim nullus anterior
Africa Canon iftis Legibus atteftatur. Quocirca
hæ vario tempore cæperunt apud varias Ecclefias.
Quod fub fancto Epiphanio necdum effent in Cy-
pro, eft fupra demonftratum. Et hinc intellige
Præfentis Canonis verba: Non reprehendet nos
quifpiam, quartam & fextam feriam obfervantes
in quibus nobis jejunare fecundùm Traditionem præ-
ceptum eft. Affirmat tria, primò, quod hæ jeju-
nii Leges tunc effent apud Alexandrinos atque
Ægyptios. Secundò, quod iftud Præceptum ift
hic vigeret ex antiqua Traditione. Tertiò, quod
quidam isti Legi adverfarentur: haud dubiè pro-

cla

29.

clamantes ad avitam libertatem. Et adversùs hos | |niam dies excepit, fed folam Dominicam Nati-
fanctus Petrus omninò loquitur. Legem extendit
ad omnem fuam Patriarchalem Diœcefin.

Ex his item intelliges fceleratum Manichæorum fcopum, de quibus fcribit Magnus Papa Leo: Serm. Nemo ambigat effe Manichæos, qui in bonorem Solis 38.c.5. ac Lunæ die Dominico & fecunda feria deprehenfifue

rint Jejunare. Uno enim fuæ perverfitatis opere bis impii, bis prophani sunt, qui Jejunium fuum & ad Siderum cultum, & ad Refurrectionis Chrifti inftituere contemptum. Sceleratiffima Secta non dumtaxat omne Dogma, fed etiam omnem Chriftianitatis Difciplinam invafit, atque tentavit evertere. Hinc noftrum Jejunium à quarta & fexta Feria tranfpofuit in diem Dominicam & Feriam fecundam. Etiam Chriftum Dominum, utpote mendax hominis fpectrum, negabat traditum aut paffum, ideoque nec iftas Ferias cenfebat effe honoLib.7.c. randas Jejunio. Eofdem Errones omninò refpicit

24.

Auctor Apoftolicarum Constitutionum: Jejunia
veftra ne fint cum hypocritis communia. Jejunant
enim fecunda bebdomadis Feria, & quinta. At vos
aut quinque diebus Jejunate, aut quarta & fexta Fe-
ria. Etenim fecundam Feriam nemo fanxit Jeju-
nandam,nifi folus Manichæus. Et hinc lucet ifta-
rum Conftitutionum Collectorem non fuiffe fan-
Яum Clementem. Fuit homo quarti fæculi. Et ex
his item vides Lutheranos & Calviniftas, qui has
etiam Ferias,dum femper genio indulgere volunt,
nolunt Jejunare, effe novos Aerianos. Poffint &
ad permiffam ab Apoftolis libertatem reclamare.
At ipforum pauci norunt ista antiqua.

Quarta Quæftio eft: An Antiqua Ecclefia cun-
&tis quartis ac fextis totius anni Feriis Jejunarit ?
Refpondeo negativè. Etenim ad Cafulanum Pres-
Epift.86 byterum fcribit fanctus Auguftinus: Videat ergò

vitatem. Latiùs hæc expofui in Scholiis ad Acta
fancti Leonis noni. Vide Leonis Allatii Li-
bellum de Græcorum Dominicis ac Hebdoma-
dibus. Ac Annales Eutichii Patriarchæ Ale- Tom. 2.
xandrini.
fol.247

Quinta Quæftio eft: Quanto tempore hæc Pie-
tas duraverit apud Ecclefias? Refpondeo primum
Latinę pietatis defectum utcumque colligi ex fan-
&ti Ifidori Hifpalenfis Epifcopi Libris de Divinis
Officiis: Omnis fexta Feria propter Paffionem Do Lib.r.
mini à quibufdam Jejunatur, fed & Sabbathi dies à cap.42.
plerifque. Igitur ex tunc utriufque diei Jejunandi
Lex exoleverat; & quidem magis fexta Feriæ
quàm Sabbathi. Exiftimo id factum per Arianos
Gothos. Et quia fanctus Leander avitam Legem
reparare non potuit, melioribus tamen Fidelibus
perfuafit voluntariam Pietatem. Gallia eodem
tempore pervafa fuit à Francis, Wandalis, Bur-
gundis; hinc & ibi exiftimo tunc avitam Legem
defeciffe. Unde in Gallicanis Synodis nulla eft
iftius pietatis memoria aut reparatio. At verò ipfa
longè diutiùs perftitit in Romana Ecclefia, adeo-
que & in omni Italia. Lucet ex S. Nicolai primi
Refcripto ad Confulta Bulgarorum, quod ipfis,
Latini jejunii Solemnes dies rogantibus, exponit
Jejunia omnia, que fancta Romana fufcepit Antiqui- Lib.4.
tùs, & tenet Ecclefia, atque adjungit: in fexta ve- cap. 5.
rò Feria omnis hebdomade à carnium efu ceffandum,

Jejuniis eft incumbendum. Et in fequenti capite:
Sexta Feria Paffionem Dominicam, & Apoftolorum
mæftitiam recolentes, ab omnium carntum epulis
pinguedine guftus nofter arcendus eft, præter fi Na-
tivitas Domini & Epiphaniorum, aut Feftivitas Bea-
tæ Matris Domini & intemeratæ Virginis Mariæ, feu
Apoftolorum Principum Petri & Pauli,ac fancti Joan-
nis Baptifte, nec non & fancti Andreæ Apofloli, quin
etiam & Beati Stephani Proto-Martyris, ipfo die
fortaffis evenire contigerit. Et adjungit : Quarta
Feria, quamvis è cæteris diebus præter fextam Fe-
riam fit amplius mæroribus operandum, pro eo
quod Dominus ipfo die in corde terra, ideft, Judæ
traditoris, quodammodò fepultus erat, dum hunc

quanta afficiat contumelia ipfam quoque Romanam Ecclefiam, ubi & his hebdomadibus, in quibus quarta & fexta & Sabbatho Jejunatur, tribus tamen diebus continuis, Dominico fcilicet & deinde fecunda & tertia prandetur. Voces, & his hebdomadibus, &c. palam edicunt iftas Ferias non in cunctis totius anni Septimanis fuiffe tunc Jejunatas. Exponit in fuis Refponfis Marcus Hieromo-ipfe morti tradere meditabatur; Tamen fi veftrum nachus: A quartæ & fexta Feriæ Jejunio eximuntur hebdomade Pafcha, duodecim item Dies à Domini Nativitate, ac hebdomadæ appellate Prophonefi mi, nec non hebdomade Tyro-phagi. Has nos vocamus Dominicam Septuagefimæ ac Sexagefimæ. Quod ipfum fcribit Theodorus Balfamon in Refponfis ad quæftiones Marci Patriarchæ Alexandrini. Per Pafchę hebdomadas intelligunt omnes Pafchalis temporis feu Quinquagefimæ Dominicas ufque ad Pentecoften. Et folas harum hebdomadarum fextas Ferias olim excepit Latina Ecclefia. Et ipfas folas omninò refpicit fanctus Augu-ftingui cœpit Magni Caroli genus, & tunc mul ftinus. Et certè ifta Græcorum diverfitas non eft antiquiffima. Etenim fanctus Epiphanius in Catholicæ fidei Expofitione laudat iftarum Feriarum Cap.22. Jejunium, atque adjungit: Exceptis quinquagin

$3

ta Pentecoftes diebus, quibus neque genua flectuntur, neque Jejunium indicitur. Neque verò totis illis dumtaxat diebus ulla Jejunia funt, fed neque Epiphaniorum die, quo Dominus fecundùm carnem natus eft, Jejunare licet, tametfi quartam in Feriam velfextam inciderit. Non cunctos duodecim inter Dominicam Nativitatem ac EpiphaDifrt. Proam, Tom. I.

quis eodem die vult, poterit omninò carnes comedere,
nifi fortè fibi aut à Sacerdote effet interdictum; aut
| ipfam Feriam inter Jejuniorum dies evenire con-
tigerit, aut certè ipfe voto fe ipfo die carnes non
comefturum conftrinxerit. Ifto igitur tempore Ro-
mana etiam Ecclefia fervabat foliùs fexta Feriæ
Jejunium; Quarta autem etiam abftinentiam
perdiderat, & quifque in ipfa poterat etiam car-
nes manducare. Hæc libertas, pedetentim incæ-
pit, & ignoro ejus primum Auctorem. Nam non
multis poft fanctum Papam Nicolaumannis ex-

tum Ecclefiafticæ Sanctimoniæ aurum eft verfum
apud nos Latinos in fcoriam, multum vini tran-
fivit in aquam.

Hinc & fexta Feriæ Jejunium defecit. Unde
fcribit in fancti Petri Damiani vita Joannes Mo-
nachus: Spiritus Sanctus fancti Petri eloquia, ve- Fol. 2
lut è largiffima fontis vena redundantia, fingulo-
rum capacitati congrua propinabat: Hinc namque
eft, quod dies Crucis ab innumeris Fidelibus bac
tota Provincia ob reverentiam Dominice Paffionis
in abftinentia celebratur. Quam videlicet Obfer-

130

vantiam idem paffim omnibus prædicans hortaba- | ergo Auguftinus Apoftolus non plantavit iftic il

ac

lud jejunium; haud dubiè ex rationibus ob quas
& Domini Apoftoli ipfum cenfuerunt non effe
Lege firmandum: Neophytos adeò infirmos Po-
pulos noluerunt nimio jugo premere. Hinc &
S. Aidanus, qui ad feptimi Sæculi medium floruit,
non Legem induxit, fed Confuetudinem. Et hu-
jus partem Canutus Rex ftuduit reparare, & Grę-
co more excepit medios dies inter Domini Nati-
vitatem & Epiphaniam; imò extendit ufque ad
Octavam hujus Feftivitatis. Verùm obtinuit fo-
lam fexta Feriæ abftinentiam. Quod ad undecimi
Sæculi medium Hamburgenfes non dumtaxat
fextis Feriis, fed etiam per omnem Quadragefi-
mam carnes ederent, ideoque fuerint puniti divi-
nitùs, fcribit Adamus Bremenfis. Nempè illos Lib. 4.
S. Anfcharius meliora docuerat, faltem quo-ad cap.11.

tur. Eos hortabatur,non ad jejunium iftius Feriæ,
fed ad folam à carnibus abftinentiam.Perfpiciebat
primævam Pietatem à fe non poffe ex integro re-
parari. Et hinc Nicate Pectorato, Latinam Ec-
clefiam arguenti de varia prævaricatione, ac no-
minatim de prævaricatione fexagefimi octavi
Apoftolici Canonis, qui Quadragefimam
omnem quartam & fextam Feriam rigidè mandat
jejunare, venerabilis Cardinalis Humbertus, fan-
ti Leonis noni Pontificis ad Conftantinopolita-
nam Ecclefiam Legatus refpondit de fola Quadra-
gefima, de iftis Feriis plenè tacuit. Quod nempè
ifta Pietas apud nos tunc defeciffet. Et ifta forfan
calumnia S. Petro dedit anfam antiquæ pietatis
reftaurandæ. Circa idem tempus ftatuit Cojacen-
fis Hifpanorum Synodus: Chriftiani per omnes
fextas ferias jejunent, & hora congrua cibo refician-Quadragefimam. Etenim ejus contemptoribus Sa-
tur, & faciant labores fuos. Hoc eft, non cogan-
tur feriari. Ex quo fufpicor hanc etiam pietatem
fuiffe olim huic Feriæ à piiffimis Hifpanis im-
penfam. Hæc omnia poftmodum ftrenuè adju-
vit fanctus Papa Gregorius Septimus: At impe-
trare non potuit, nifi folam Abftinentiam. Et
ita etiam hodie vivimus. Latiùs hæc expofui in
Scholiis ad Acta laudati Gregorii. Gallicana ta-
men Ecclefia videtur rigidè jejunaffe; etenim ve-
nerabilis Odo, qui fub Gregorio octavo rexit Pa-
tifienfem Ecclefiam, in fuo Capitulari laudat præ-
ceptá Jejunia, nempè Quadragefimam, Quatuor
Tempora, Feftivitatum Vigilias, ac fextas Fe-
rias; atque adjungit: Omnes ex debito tenentur
facere talia jejunia .

Attamen fanctus Petrus Damiani non fuit primus qui ifta jejunia ftuduit in Italiam reducere. Etenim fanctus Atto, qui ad decimi fæculi medium rexit Ecclefiam Vercellenfem ftatuit in fuo C. 70. Capitulari: Quarta & fexta Feria præ cæteris jejunandum eft, quia quarta Feria Judas de proditione Salvatoris cum Judæis ftatuit, fexta autem Chriftus crucifixus eft. Qui ergò iftis diebus in crapula vel epulis, abfque magna interveniente feftivitate vel neceffitate, fuerit, videtur aut cum Tradente tradere, aut cum Crucifigentibus crucifigere. Venerabilis ac eruditus Atto eft conatus Apoftoficum Inftitutum plenè in avitam obligationem reducere; aft adeò non obtinuit, ut integro fæculo nullus fit ipfi obfecutus. Hinc poft illius lapfum fanctus Petrus Damiani denuò cœpit fextæ Feriæ Abftinentiam prædicare. Circa eadem tempora ftatuit in fuo Capitulari optimus Anglorum. Rex Canutus: Singulo quoque veneris die, nifi quidam Feftus agatur, jejunium cfto. A Pafchate verò ufque ad Pentecoften, atque ab ipfo Natali JESUCHRISTI die ufque ad Octavam ab Epiphania lucem, jejunia nemo obfervet, nifi quidam judicio ac voluntate fua fecerit, aut id ei fuerit à Sacerdote imperatum. Non folam Abftinentiam, fed & jejunium, attamen folum fexta Feriæ ftudet reducere. Porrò illud jejunium apud Anglos non eft antiquiffimum. Etenim de ejus Exordio fcribit Lib. 3. in Anglorum Hiftoria venerabilis Beda: Sandi cap. 5. Aidani Lindisfarnenfis Epifcopi Exemplis informati,

xonibus Carolus Magnus fancivit etiam capitale
fupplicium. Ad duodecimi Sæculi annum vigefi-
mum quartum Sanctus Otto Bambergenfis Epi-
fcopus prædicavit gentilibus Pomeranis. Quod
ipfos omni feria fexta licet non jejunare, tamen
carnibus & lacte abftinere docuerit, affirmat Au-
thentica ejus vita, & adjungit iftum effe morem
Chriftianum; utique tunc vigentem ex Decretis
Gregorii VII Hodie tamen lacticinia ac etiam ova
edimus; haud dubiè ex pofteriori licentia, pede-
tentim inducta. Ignoro ejus primam Originem.

At verò Orientalis Ecclefia avitum utriufque
Feriæ Jejunium conftantiffimè femper tenuit, ac
etiamnum hodiè cuftodit. Quodipfum S. Leonis
noni tempore tenuerit,evincit memorata Objectio
Nicatæ Pectorati. Etiam Theophylactus, qui eo-
dem fæculo præfedit Bulgarorum Ecclefiæ, ad
quartum-decimum S. Marci Caput fcribit: Feria
quarta Concilium Judæorum adversùs Dominum
convenit, & propterea Jejunamus etiam nos quartis
feriis. Et in Refponfis ad Marcum Alexandriæ
Patriarcham Theodorus Balfamon, qui fub Lati-
nis Hierofolymæ Regibus fuit græcus Antiochiæ
Patriarcha, laudat Vulgarem Apoftolicum Cano-
nem, qui non nifi à graviter infirmis permittit fo-
lui quartæ ac fexta Feriæ Jejunium, atque adjun-
git: quando verò quis propter imbecillitatem coactus Refp. 52.
fuerit diffolvere; pifcibus ve! oleo moderabitur ægro-
tationis afflictionem. Carnes enim, vel cafeum aut
ovum attingere non fuerit conceffum, licet extremam
efflet animam, neque in Magna quadragena, neque in
qualicumque quarta,aut fexta Feria. Sufficit enim ei,
qui neceffariò per Aridorum efum magnificare debet
quartam ac fextam Feriam, per oleum & pifces mor-
bi acerbitatem mitigare. Quartis ergò & fextis Fe-
riis Græci etiam tunc agebant Quadragefimale Je-
junium, abftinebant etiam à pifcibus & oleo, fo-
lis Aridis vefcebantur. Et nec ob mortis pericu-
lum poterant carnes edere. Ex quo vides Fratrum
Carthufienfium Statuta, quæ iftud ipfum vetant
effe Legitima. Iftud ipfum Jejunium fuprà lauda-
vit, qui circa eadem tempora vixit, Ifaac Arme-
niorum Primas; affirmat ipfum & à Græcis, & ab
Armeniis fuiffe obfervatum.

Sexta Quæftio eft: An Græci iftis Feriis fervent

Religiofi quique viri ac fœminæ confuetudinem fece-rigidum Jejunium, an folùm à carne & lacticiniis

runt per totum annum, excepta remiffione Quinqua-
gefimæ Pafchalis, quarta & fexta Sabbathi Jeju-
nium ad horam ufque nonam protelare. Sanctus

Abftinentiam? Refpondeo,antiquos Græcos, uti
& Latinos rigidè Jejunaffe. Ufque ad expleta post
horam nonam inchoanda Officia. At pofterioribus

tempo

Refp.54

723.

temporibus fervarunt folam Abstinentiam, contenti folis Aridis. Egerunt ac etiamnum agunt Xerophagiam. Etenim præfatus Patriarcha Marcus propofuit & hanc Quæftionem : Qui his Jejuniis continenter agunt, ad hæc & quartis & fextis Feriis vefcuntur Aridis, finentur per fecundam menfam curare corporis indigentiam, An non? Et præfatus Patriarcha Theodorus refcripfit: Propriè Continentia jejunium eft. Si ergo qui continenter vivunt, ad corporis fuftentationem fecunda menfa indigeant, præjudicium non patientur. Omninò tamen nec ipfi tota die continuatam Temperantiam per vespertinam Intemperantiam deformabunt. Id enim fifecerint, coercebuntur. Affirmat varia. Primò, quod Xerophagia fit vera Jejunii species. Etenim veri Jejunii officium eft, non hominem, fed libidines occidere. Et hoc omninò fit per Xerophagiam. Secundò dicit, quod alimento & robore indigentibus corporibus,dummodò Xerophagiam fervent, quartis ac fextis Feriis permittatur fecunda Refectio. Tertio, quod utraque debeat effe moderata. Etiam vefpertina. Palàm requirunt folam Abftinentiam. Etenim in Apologeticis pro Florentina Synodo adversùs Marci Ephefii Episcopi Calumnias Gregorius Protofyncellus laudat præfatum Apoftolicum Canonem atque profequitur: Jubet Canon omnibus fextis Feriis esse jejunandum. Nos quibufdam non Jejunamus; Latini verò nunquam iftius diei Jejunium folvunt, nifi Dominicæ Nativitatis dies contingat. Palàm affirmat & Græcos & Latinos in fextis Feriis pariformiter jejunare. Quin immò Latinos effe Græcis rigidiores. Quod nempè ab his per omnem Quinquagefimam, per duodecim inter Domini Natalem ac Epiphaniam dies, per Septuagefimæ ac Sexagefimæ Septimanas, ac per quædam Festa; à Latinis autem in fola Domini Nativitate folvatur iftud Jejunium. Per Jejunium Gregorius manifeftè intelligit folam Abstinentiam. Hanc enim folam, non iftud fervamus in Quinquagefima. Et iftam folam non folvimus, nifi in Dominica Nativitate. Quod ipfam olim folverimus etiam in aliis Feftis, fupra audivimus à S. Pontifice Nicolao Primo. Hanc rem expofui in Scholiis ad Synodos S. Gregorii Septimi. Quo tempore Græci iftarum Feriarum jejunium cœperint in folam abftinentiam mitigare, ignoro. Interim in plena Xerophagia conftantes manent etiam hodie, nobis quoad hoc pientiores. Eandem fervant in quartis Feriis. Hinc laudatus Gregorius, ne Marco Ephefio novæ in nos calumniæ anfam daret, laudavit folam fextam Feriam.

131

poffimus jejunare. Laudata Tertulliani, parumper immutata, verba imitatus eft, & fuo adverEtiamfi Scripturæ auctoritas non fubeffet, totius Or- C. 4 sùm Luciferianos Libro impofuit S. Hieronymus: bis in hanc partem, utique pro Sacro-Sancto Chriftar Præcepti obtineret. Nam & multa alia, quæ ftianæ Confirmationis Sacramento, confenfus inper Traditionem in Ecclefiis obfervantur, authoritatem fibi fcriptæ Legis ufurpaverunt, velut die Dominico nec de geniculis adorare, & Jejuntam folvere. Et in Litteris ad Æmiliæ Epifcopos de Pafchalis Festivitatis ratione S. Ambrofius: Quia Refurre&ionis celebritas die Dominica celebratur, Dominica autem die Jejunare non poffumus, quia Manichæos etiam ob iftius dici Jejunia jure damnamus. Hoc enim laudato Ambrofio fcribit Presbyter Paulinus : eft in Refurrectionem Chrifti non credere. Et hinc de Ambrofio prandendi nunquam Confuetudo fuit, nifi die Sabbathi & Dominico, vel cum Natalitia cele berrimorum Martyrum effent. Ad Cafulanum Presbyterum fcribit etiam fanctus Auguftinus: Die Epift.86 pofteaquam innotuit deteftabilis hærefis ManichæoDominico Jejunare fcandalum eft magnum, maximè rum, qui fuis Auditoribus ad Jejunandum iftum tanquam conftituerunt legitimum diem, per quod factum eft, ut Jejunium die Dominico horribilius haberetur. Et quarta Carthaginenfis Synodus fanxit: Qui Dominico die ftudiosè Jejunat, non credatur Catho: Can.64licus. Et Synodus Cæfar-Auguftana: Ne quis Can. 2. fuafionis, aut Superftitionis. Et in Libris de Dijejunet die Dominica, caufa Temporis, aut Pervinis Officiis fanctus Ifidorus Epifcopus Hifpalenfis: Die Dominica femper eft reficiendum, ut Refurrectionem Chrifti &gaudium noftrum Gentibus prædicemus. Præfertim cum Apoftolica Sedes hanc Regulam fervet. Plurima habemus iftiufmodi antiqua Patrum teftimonia.

Lib. 2.

cap. 42.

Quæftio prima: An ifta Lex fit Apoftolica Conftitutio? Negare videtur fanctus Hieronymus. Etenim Nobili apud Bæticos Hifpanos viFo Licinio roganti, an Sabbathum effet jejunanpoffemus. Quod in Actibus Apoftolorum diebus Pendum, refpondit: Utinam omni tempore Jejunare tecoftes & die Dominico Apoftolum Paulum, & cum Hærefeos accufandi funt, cum carnalis Cibus præeo credentes feciffe legimus. Nec tamen Manichæa ferri non debuerit Spirituali. Nec hoc dico, quod diebus Dominicis Jejunandum putent ; fed unaquæque Provincia abundet in fuo fenfu, & Præcepta Majorum Leges Apoftolicas arbitretur. Hoc poftremum dicit de Sabbathi Jejunio. Apoftolicorum Præfens S. Petri Canon adjungit: Diem DomiActuum locus eft hic: A Philippis venimus Troa- Cap.so dem. Una autem Sabbathi cum conveniffemus ad nicum lætitiæ diem agimus, quod in eo Dominus re-frangendum panem, Paulus difputabat cum eis furrexit. Hæc eft antiquiffima totius fub omnicalo Ecclefiæ Pietas. Etenim in Libro de Corona Militis fcribit Tertullianus: Habentes obfervationem inveteratam, quæ præveniendo Statum fecit. Hanc fi nulla Scriptura determinavit, certè Confuetudo corroboravit, quæ fine dubio de Traditione manavit. Quomodo enim ufurpari quid poteft, fi traditum priùs non eft? Affirmat ac demonftrat in Ecclefia effe plures iftiufmodi Traditiones, atque adjungit hanc: Die Dominico Jejunium nefas duciC. 14. mus. Etenim in Libro de Idololatria inter Chriftianorum Festa numerat Quinquagefimam ac diem Dominicum. Quod nempè iftis diebus non Differt. Procem. Tom. L

C. 3.

profecturus in craftinum, protraxitque Sermonem ufque ad mediam noctem. Atque ità toto isto die jejunavit. Porrò una Sabbathorum erat dies Dominica. Amplè hoc in Litteris ad Cafulanum Presbyterum demonftrat fanctus Augustinus, atquè adjungit: Prifcillianifta, Manichæorum fimillimi, ad Jejunandum die Dominica folent teftimonium de Apoftolorum Actibus adhibere. Utique jam adductum teftimonium. Refpondeo tamen effe Canonem Apoftolicum. Etenim locum hic habet Regula, quam in Literis ad Januarium fed Tradita cuftodimus, quæ quidem toto terrarum laudat fanctus Auguftinus: Illa, quæ non Scripta, R 2

orbe