Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

122

fidelis Lapfus, & in latebris atque in Solitudine con- | | meamus, ne fenfu interiori corrupto pereat caftitas ftitutus in Latrones fortè incurrerit, aut in febribus

in languore difcefferit; non-ne nobis imputabitur quod tam bonus miles, qui omnia fua dereliquit, & contempta domo & parentibus, ac Liberis, fequi Dominum fuum maluit, fine Pace & fine Communicatione decedit? Nonne nobis vel negligentia fegnis, vel duritia crudelis adfcribetur in die judicti; quod Pafores creditas & commiffas nobis oves nec curare in pace, nec in acie voluerimus armare? Affirmat iftos non adeò effe plenos & fecuros Martyres, ut fecuri fimus nos de æterna ipforum falute. Nempè ad Lapforum reparationem duæ cauffæ funt penitùs neceffariæ: Debita cordis Converfio aut Con

fidei, quam ne fœminæ violenter conftuprentur in
carne. Quia Violentia non violatur pudicitia, fi
mente fervatur. Magis timeamus ne Lapides vivi
extinguantur deferentibus nobis, quàm ne Lapides

Ligna terrenorum ædificiorum incendantur præ-
fentibus nobis. Magis timeamus ne membra Corporis
Chrifti deftituta fpiritali victu necentur, quàm ne
membra corporis noftri oppreffa hoftili impetu tor-
queantur. Non quia ifta funt vitanda cum poffunt,
fed quia potiùs ferenda funt, quando vitari fine im-
pietate non poffunt. Nifi fortè quifquam contenderit
Miniftrum non effe impium, qui tunc fubftrahit Mi-
nifterium pietati neceffarium, quando eft magis necef-

[ocr errors]

tritio, & realis fufceptio Sacramentalis Reconci-Sarium. An non cogitamus cùm ad iftorum periculoliationis. Antiqua Ecclefia non credidit ejus votum fufficere nifi in duobus cafibus: Nempè in cafu præfatæ Contritionis, ac in articulo Mortis. Etenim in hac fufficere docet, & firmare ftudet fanctus Auguftinus in quarto Libro de Baptifmo contra Donatiftas. At hæc Sententia apud omnes non fuit firma. Aliud enim in Libro de Ethiopis Baptifmo docet fanctus Fulgentius. Et iftud ipfum hoc loco tradit fanctus Cyprianus. Et ex hoc Principio ftabilit & firmat fuam in Lapfos clementiam, qua eis non dumtaxat in mortis articulo, fed etiam ad novæ Perfecutionis exordium cenfuit dandam effe Pacem Sacramentalis abfolutionis. Quæ omnia confirmat in Literis ad fuum Epift. Clerum, ac in Literis ad Caldonium Epifcopum. Etiam hæc eadem in Literis ad fanctum CypriaEpift. num. Perfecutionis fugam non folummodò liceEpift.19 re, fed & obligare, infigniter docet etiam Theo

14.

20.

doretus in Literis ad Irænæum Metropolitam TyEpift. 3. riorum. Sanctus tamen Hieronymus in fecundò

contrà Jovinianum Libro affirmat fugientes, qui Cap.17 in Solitudine moriuntur non plena donari corona

Martyrii. Quin immò fuum Antecefforem fan-
Cap.25 &tum Dionyfium, qui non fugiens, fed relegatus

eft in exilio defunctus, effe dumtaxat Martyrii
titulo vicinum, difertè docet fanctus Ambrofius.
Suo loco hæc elucidabuntur.

Secunda fancti Auguftini Adfertio eft, quod
Epifcopi & Clerici, dum totus ipfis commiffus
Populus non fugerit, non poffint fugere; idque
five Pagana, five Hæretica, five Barbarica fuerit
perfecutio. Nulla hic eft admittenda diftinctio.
Ejus fundamenta funt firmiffima: Cum plebs ma-
net, & Miniftri fugiunt, minifteriumque fubtrahi
tur, quid erit nifi Mercenariorum illa fuga damnabi-
lis, quibus non eft cura de ovibus? Veniet enim Lu-
pus, non homo, fed Diabolus, qui plerumque Fide-
les Apoftatas effe perfuafit, QUIBUS QUOTI
DIANUM MINISTERIUM DOMINI
CI CORPORIS DEFICIT, & peribit in-
firmus in tua non fcientia, fed ignorantia frater,
propter quem Chriftus mortuus eft. Quod autem ad
eos attinet, qui in hac re non falluntur errore, fed
formidine fuperantur, quare non potiùs contra fuum
timorem Domino miferante atque adjuvante fortiter
dimicant, ne mala fine comparatione graviora, quæ
multò ampliùs funt timenda, contingant? Fit hoc
ubi Dei Charitas flagrat, non ubi Mundi cupiditas
fumat. Sed charitas ex Deo eft. Oremus ergo ut ab il-
lo detur, à quo jubetur. Et per banc magis timea-
mus, ne oves Chrifti fpiritalis nequitiæ gladio in cor-
de, quàm ne ferro in corpore trucidentur. Magis ti-

rum pervenitur extrema, nec eft poteftas ulla fu-
giendi, quantus in Ecclefia fieri foleat ab utroque
Sexu, atque ab omni ætate concurfus, aliis Baptif-
mum flagitantibus, aliis Reconciliationem aliis
etiam Pænitentiae ipfius Actionem, omnibus confo-
lationem, & Sacramentorum confectionem & eroga-
tionem? Ubi fi Miniftri defint , quantum exitium
fequitur eos, qui de ifto feculo vel non regenerati
exeunt, vel ligati? Quantus eft etiam luctus Fide-
lium fuorum, qui eos fecum in vitæ æternæ requie
non habebunt. Quantus denique gemitus omnium,
& quorumdam quanta blafphemia de abfentia Mi-
nifteriorum ac Miniftrorum? Vide quid faciat ma-
lorum temporalium timor, & quanta in eo fit ac-
quifitio malorum æternorum. Si autem Miniftri ad-
fint, pro viribus, quas eis Dominus fubminiftrat,
omnibus fubvenitur: Alii baptizantur, alii recon-
ciliantur, nulli Dominici Corporis Communione
fraudantur, omnes confolantur, ædificantur, ex-
bortantur ut Deum rogent, qui potens eft om-
avertere, parati ad utrum-
quæ timentur
2
que, ut fi non poteft ab eis Calix ifte tranfire,
fiat voluntas ejus, qui mali aliquid non poteft vel-
le. Certè jam vides, quod te fcripferas non vide-
re, quantùm boni confequantur Populi Chriftiani, fi
in præfentibus malis non defit eis præfentia Mini-
ftrorum Chrifti.

nia

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

من

Notanda funt verba: Aliis Reconciliationem flagitantibus, aliis etiam Pænitentiæ ipfius aclionem. Demonftrant Reconciliationem ac Pœnitentiæ actionem tunc fuiffe diverfo tempore inpofitas, & iftius divifionis fuiffe adeò rigidam Legem, ut nec in mortis articulo poffent fimul poftulari. Rei modum exponit in Literis ad Theo- Epift.91 dorum Foro-Julienfem Epifcopum Magnus Papa Leo: His autem qui in tempore neceffitatis in periculi urgentis inftantia, præfidium Pænitentiæ, & mox Reconciliationis implorant, nec Satisfactio interdicenda eft, nec Reconciliatio deneganda. Neceffitatis articulus permittebat non utramque fimul ac femel, fed pofteriorem dumtaxat poftulari ftatim poft priorem impofitam, ante ejus expletionem. Ita fervatum fuit in externis, ac gravioribus peccatis. An & generatim in cunctis, præfertim internis, eft quæftio alterius loci. Notanda funt & hæc verba: Quantum exitium fequitur eos, qui de ifto fæculo vel non regenerati exeunt, vel ligati. Epiftola hæc eft fcripta dudum poft Libros de Baptifmo contra Donatiftas. Et manifeftè agit de Regeneratione ac Reconciliatione, poftulatis ex vera, imperfecta tamen Contritione. Agit enim de illa, quæ flagitantem, fi

Sacra

Sacramentum accederet, juftificaffet. Proinde traditam in iftis Libris doctrinam, quam folam in extremo articulo fine Sacramento Contritionem juftificare afferuerat, moderatur: De ejus firmitate dubitat. Et hanc omninò Epiftolam fecutus fuit fanctus Fulgentius in Libro de Baptifmo Ethiopis, Plura dixi in Differtatione de Chriftiana Contritione.

[ocr errors]

123

quis dicat, ideò debere Dei Miniftros fugere à tallbus imminentibus malis, ut fe pro utilitate Ecclefiæ temporibus tranquillioribus fervet. Rectè hoc fuppleatur Ecclefiafticum Minifterium ne ab om fit à quibufdam, quando non defunt alii, per quos nibus deferatur. Quod fecisse Athanafium fupra diximus. Nam quantùm necessarium fuerit Ecclefiæ, quantumque profuerit, quod vir ille manfit in carne, Catholica Fides novit, quæ adversùs Arianos bæreticos ore illius & amore defenfa eft. Eadem de cauffa fanctum Petrum Apoftolum, quem for lum quærebat Rex Herodes occidere, Chriftus Athanafius infigni Apologia demonftravit fuum Dominus per Angelum eduxit è carcere. Magnus Factum fuiffe non dumtaxat licitum, fed & obli gatorium. Et de fancto Polycarpo, dum à Frumentariis quæreretur, Smyrnenfis Ecclefia fcribit ad Ponti Ecclefias: Polycarpus, quamvis in animo haberet illic in Civitate manere,tamen Familiaribus petentibus & obfecrantibus, ut fe inde fubducerets diftantem, eft progreffus. Exftat Epiftola apud Ec. Lib. 4. demùm morem geffit. Ad villam, non longè ab Urbe clefiafticam Hiftoriam Cæfaræenfis Eufebii. Ibi cap. 14. dem exftat Epiftola, qua fanctus Dionyfius Ale- Lib. 6. xandriæ Patriarcha de femet-ipfo fcribit ad nefcio cap.33. quem Germanum: Ego coram Deo loquor. Neque certè de fuga mecum in præfentia cogitavi: Neque quafi invito Deo, ullam feci. Quin etiam aliàs regnante Decio, antequam persecutio palàm contra Chriftianos ediceretur, cum Sabinus id temporis Fru mentarium ad me perquirendum mififfet, ego quadri duo in edibus commoratus ejus adventum aff duè expectavi. Ille autem undique circumit, vias, fluvios, agros paffim, ubi me latitare, aut quò me profectum effe fufpicaretur, fedulò perveftigat. Sed cæcitate & quafi caligine, ne ædes quæreret, cire

Laudatam fuam, quæ Epifcopos & Clericos vetat fugere, Affertionem fanctus Auguftinus probat ex aliis infuper principiis. Poftquam Hifpanos, qui ob planè defertas fuas Ecclefias fu-. gerant, Epifcopos laudarat, profequitur: Si aliqui deferuerunt plebes fuas,hoc eft quod dicimus fieri non debere. Neque enim tales docti Auctoritate Divina, fed humano vel errore decepti, vel timore funt victi. Cur enim fibi putant indifferenter obtemperandum effe præcepto, ubi legunt de Civitate in Civitatem effe fugiendum, & Mercenarium non exhorrent, qui videt Lupum venientem, & fugit,quoniam non eft ei cura de ovibus? Cur non iftas duas Dominicas, verafque Sententias, unam fcilicet ubi fuga finitur aut jubetur, alteram ubi arguitur & culpatur, fic intelligere ftudent, ut inter se non reperiantur esse contrariæ, ficut non funt? Et boc quomodo reperitur, nifi attendatur, quod jam fuperius disputavi, tunc de locis, in quibus fumus, premente perfecutione effe fugiendum Chrifti Miniftris, quando ibi aut Plebs Chrifti non fuerit, cui miniftretur, aut etiam fuerit, & poteft impleri per alios necessarium Minifterium, quibus non eft eadem caussa fugiendi ficut in Sporta fubmissus, fugit Apoftolus, cum à Perfecutore propriè ipfe quæreretur, aliis utique fimilem neceffitatem non habentibus, à quibus illic Minifterium impleretur: Abfit ut defereretur Ecclefia. Sic fugit fanclus Athanafius Alexandrinus Epifcopus, cùm eum specialiter apprehendere Conftan-cumfufus tenebatur. Sibi namque perfuaferat me tius cuperet Imperator, nequaquam à cæteris Miniftris deferta plebe Catholica, quæ in Alexandria commanebat. Et infrà pergit: Non quidem talis eft ifta tempeftas > quando Laicorum & Clericorum ef commune periculum, ficut in navi una commune eft periculum Mercatorum atque Nautarum. Verum abfit ut tanti pendenda fit hæc navis noftra, ut debeant eam Naute & maximè Gubernator, periclitantem deferere, etiamfi in Scapham tranfiliendo vel etiam natando poffit effugere. Quibus enim metuimus, ne noftra defertione pereant temporalem mortem, quæ quandoque ventura eft, fed æternam, quæ poteft, fi non caveatur, eventre, & poteft, fi caveatur, etiam non evenire, wetuimus. In communi autem periculo vite bujus cur exiftimamus, ubicumque fuerit hoftilis incurfus, omnes Clericos, & non etiam omnes Laicos effe morituros, ut fimul finiant hanc vitam, cui funt Clevici neceffarii?

non

[ocr errors]

Et his habemus tertiam fancti Auguftini Affertionem, nempè quod fint aliqui cafus, in quibus, licet Populus non fugiat, Epifcopus tamen aut Clericus poffit, immò & debeat fugere. Primus cafus eft, dum quis Epifcopus aut Clericus ex fingulari Gentilium, aut Hæreticorum aut quorumvis perfequentium odio quæritur ad mortem vel carcerem. Et fanctus Auguftinus probat hoc non tantummodò per fancti Pauli Apoftoli, fed etiam per exemplum Magni Athanafii. Et hoc pofterius infigniter elucidat: Hic fortè Differt. Procem. Tom. I.

[ocr errors]

perfecutione appetitum, domi nolle moram facere Vix tandem poft dies quatuor, Deo mihi, ut inde migrarem præcipiente, & fe mirandum in modum quafi ducem itineris præbente, ipfe, Liberi Lox alii multi Fratres fimul domo egreffi fumus. Scribit fuæ fugæ Apologiam. Affirmat fugam fibi fuiffe Divinitùs imperatam. Et de hac Epifcopo rum & Clericorum fuga fcribit Origenes in octavo Libro contra Celfum: Non metu Chriftianus 1.8.406. fugit, etiamfi fugiat, fed fervans mandatum Praceptoris fui, & se purum ad aliorum utilitatem cuftodiens.

Ex eadem Regula Ecclefiam fuam defervit, ac in latebras feceffit fanctus Cyprianus, & hac de re fcribit ad fuum Clerum: Quamquam cauffa Epift.& compelleret, ut ipfe ad vos properare & venire doberem; tamen potiùs vifum eft adhuc interim la tebram & quietem tenere refpectu utilitatum alia falutem, quarum vobis à Tertullo Fratre noftro rum, que ad pacem omnium noftrum pertinent & Chariffimo ratio reddetur, qui pro cætera fua cura, quam impensè Divinis operibus impertit, etiam hujus confilii auctor fuit ut cautus & ma deratus exifterem > nec me in confpectum publi cum, & maximè ejus loci, ubi toties flagitatus & quæfitus fuiffem temerè committerem. Lite Terfix Presbyteris. Eandem Apologiam fanctus Cytullus erat è Primoribus Carthaginenfis Eccledens neceffarium fuo Populo Minifterium nulla prianus repetit in pluribus Epiftolis, femper ad

[ocr errors]
[ocr errors]

324

ex parte defuiffe, & fe fuis, iftud ex pectore im- || fugiendi obfit exemplo quàm vivendi profit officio.

pendentibus Clericis, conftanter per Epiftolas adftitiffe. Hinc ad ipfum latentem fcripferunt quidam Romanæ Ecclefiæ Presbyteri ac Diaconi: Epist,26 Ecce aliud gaudium noftrum, quod in Officio Epifcopatus tui, licet interim à Fratribus pro temporis conditione diftractus es, tamen non defuifti : Quod Literis Confeffores frequenter corroborafti, quod etiam fumptus necessarios de tuis laboribus Juftis præbuifti, quod omnibus te præfentem quodammodo exbibuifti, quod in nulla Officii tui parte quafi aliquis defertor claudicafti. Nempe folus è Carthaginenfi Clero Cyprianus per Imperatoris Decii Edicta quærebatur ad mortem, ideoque tantum Epifcopum cuncti Fideles voluerunt per fugam falvare. Sanctus Auguftinus in laudata fua Epiftola infigniter demonftrat hanc Difciplinam' effe Apoftolicam: Nunquid quando Apoftolus Paulus, ne illum comprehenderet inimicus, per fenefram in Sporta fubmiffus eft, & effugit manus ejus, deferta eft quæ ibi erat Ecclefia necessario Ministerio

[ocr errors]

Nec evitabit fufpicionem vani judicii de femetipfo ac philautiæ. Hinc iftud nulla ratione eft faciendum,

Quod tamen à quibufdam fugiendum, aut cer tè latendum fit, Auguftinus pergit confirmare: Occurrit etiam alia quæftio, quam contemnere non debemus. Si enim hæc utilitas negligenda non eft, ut aliqui Miniftri proptereà fugiant imminente aliqua vaftitate, ut ferventur qui miniftrent eis, quos poft iftam cladem refiduos potuerint invenire; quid fiet ubi omnes videntur interituri, nifi aliqui fugiant ? Quid fi enim hactenùs fæviat illa pernicies, ut folos Miniftros Ecclefiæ perfequatur? Quid dicam, an relinquenda eft à Miniftris fugientibus Ecclefia, ne à morientibus miferabiliùs relinquatur? Sed fi Laici non quæruntur ad mortem, possunt occultare quoquo modo Epifcopos & Clericos fuos,ficut ille adjuverit, in cujus poteftate funt omnia, qui poteft & non fugientem per mirabilem conservare Potentiam. Sed ideo quærimus, quid nos facere debeamus, ne in omnibus quærendo Divina miracula, tentare Dominum judicemur. Sanctus Auguftinus fuadet ut ifto in cafu omnes fint non dumtaxat prompti ad manendum fed infuper ut permanere ambiant, atque adjungit: Quamquam ò fi inter Dei MiniAtros inde fit difceptatio, qui eorum maneant, ne

non ab aliis Fratribus ibidem conftitutis quod oportebat impletum eft? Eis quippe volentibus hoc Apoftolus fecerat, ut seipsum servaret Ecclefiæ quem propriè Perfecutor ille quærebat: Faciant ergò Servi Chrifti, Miniftri Verbi Sacramenti ejus, quod præcepit ipfe, fivè permifit. Fugiant omninò de Civitate in Civitatem, quando eorum quifquamfuga omnium, & qui eorum fugiant, ne morte omSpecialiter à Perfecutoribus quæritur, ut ab aliis qui non ita requiruntur, non deferatur Ecclefia, fed præbeant Cibaria Confervis fuis, quos aliter vivere non poffe noverunt,

[ocr errors]

Quarta fancti Auguftini Affertio eft, quod Clericorum quidam, dum ipfi omnes & foli quæruntur ad necem, poffint etiam fugere. Quod foli ad Sacrum Populi Minifterium neceffarii manere debeant, aliis fit licitum, immò & jussum fugere. Hæc funt ejus verba: Cùm omnium, id eft, Epifcoporum & Clericorum ac Laicorum eft commune periculum, ii qui aliis indigent, non deferantur ab bis, quibus indigent. Aut igitur ad loca munita omnes, & Clerici, & Populi, tranfeant, aut qui habent remanendi neceffitatem, non relinquantur ab eis, per quos illorum eft Ecclefiaftica fupplenda necessitas ut aut pariter vivant, aut pariter fufferant, quod

2

nium deferatur Ecclefia. Tale quippe certamen erit
inter eos, ubi utrique ferveant charitate, & utrique
placeant charitati. Quæ difceptatio fi aliter non po-
tuerit terminari, quantùm mihi videtur, qui ma-
neant & qui fugiant, Sorte legendi funt. Qui enim
dixerint fe potiùs fugere debere, aut timidi videbun-
tur, quia imminens malum fuftinere noluerunt; aut
arrogantes, quia fe magis, qui fervandi effent
neceffarios Ecclefiæ judicarunt. Deinde fortaffis ii,
qui meliores funt, eligent pro fratribus animas po-
nere; hi fervabuntur fugiendo, quorum eft mi-
nùs utilis vita, quia minor confulendi & gubernan-
di peritia. Qui tamen i piè fapiant, contradicent
eis, quos vident & vivere potiùs oportere
& ma-
gis mori malle, quàm fugere. Ideo, ficut fcriptum
eft: Contradictiones fedat Sortitio, & inter poten-
tes definit, Meliùs enim Deus in hujufcemodi amba-

[ocr errors]

eos Pater-familias volet perpeti. Quod fi contigerit,gibus, quàm bomines, judicat, five dignetur ad

ut five alii minùs, alii majus, five omnes æquali-
ter patiantur, qui eorum fint, qui pro aliis patiun-
tur, apparet: Illi fcilicet, qui cùm se possent talibus
malis eripere fugiendo, ne aliorum neceffitatem defe
rerent, manere maluerunt. Hinc maximè probatur
illa charitas, quam Joannes Apoftolus commendat,
dicens: Sicut Chriftus animam fuam pro nobis po-
fuit, fic nos debemus animas pro fratribus po-
nere. Nam qui fugiunt, vel fuis devinci necessi
tatibus fugere non possunt, fi comprehenfi patiuntur,
pro fe-ipfis, non pro Fratribus utique patiuntur.
Qui verò propterea patiuntur, quia Fratres, qui
eis ad Chriftianam falutem indigebant, deferere
moluerunt, fine dubio fuas animas pro Fratribus po-
nunt. Hortatur Epifcopos & Clericos ut ifto in
cafu nemo ambiat fugere, fed omnes fint prom-
pti manere. Præfertim ut nemo fuam perfonam
utì utiliorem paratis tempeftatibus, ideoque re-
fervandam, excipiat. Et adjungit rationem: Ti-
mendum eft, ne quifquam id facere credatur non con-
fulendi voluntate, fed timore moriendi, magifque

[ocr errors]
[ocr errors]

Paffionis fructum vocare meliores, & parcere infirmis, five iftos facere ad mala perferenda fortiares, & buic vitæ fubftrahere, quorum non poteft Dei Ecclefiæ tantùm quantùm illorum vita prodeffe. Res quidem fiet minùs ufitata, fi fiat ifta Sortitio. Sed fi facta fuerit, quis eam reprehendere audebit? Quis non cam, nifi imperitus, aut invidus congrua prædicatione laudabit? Quod fi non placet facere, cujus Facti non occurrit exemplum, nullius fuga faciat, ut Ecclefie Minifterium, maximè in tantis periculis neceffarium ac debitum, defit. Nemo excipiat perfonam fuam, ut fi aliqua gratia videtur excellere, ideò fe dicat vita, ob boc fuga effe digniorem. Quifquis enim hoc putat, nimium fibi placet. Quifquis autem hoc etiam dicit, omnibus difplicet.

Honorati Tabernienfis Epifcopi argumenta funt jam abundè foluta. Etenim Chrifti Domini, qui nos de Civitate in Civitatem fugere juffit Præceptum fic intelligendum ac obfervandum eft, ut non impingat in aliud ejufdem Domini Man

datum,

datum, quod Paftorem, qui veniente Lupo fu- | facrificium eis invitis adductas. git, damnat ut Mercenarium. In fcripto adversùs

hanc fugam Libro Tertullianus affirmat prius Domini Præceptum non ad omnem Ecclefiam dirigi, fed ad folos Apoftolos: Fuiffe temporale ac per

fonale. Ita & in Libro de Pudicitia auctoritatem,

quam in omnium omninò peccatorum remiffionem Chriftus Dominus dedit Apoftolis, vult ef fe ejufdem Ordinis. Sunt Montanifticæ vefaniæ

fundamenta ac figmenta, quibus in Sacro-Sanaum Poenitentiæ Sacramentum hodie litigant etiam Calvinifta. Ecclefiæ Patres ac perpetuus fenfus utrumque Chrifti Domini præceptum femper credidit ac docuit effe univerfale, perpetuum, directum ad omnes. Primum ad omnes Fideles,

fecundum ad omnes Sacerdotes. Rem infignem

in Sermone de non tradendis Bafilicis refert fan&tus Ambrofius: Petrus Apoftolus victo Simone, cùm Præcepta Dei Populo seminaret, doceret caftimo

niam, excitavit animos Gentilium. Quibus eum quærentibus, Chriftianæ animæ deprecate funt, ut paulifper cederet. Et quamvis effet cupidus Paffionis, tamen contemplatione Populi precantis inflexus eft. Rogabatur enim, ut ad inftituendum & confirmandum Populum fe refervaret. Quid multa? Node muro egredi cæpit, & videns fibi in porta Chriftum occurrere, Urbemque ingredi, ait: Domine, quò vadis? Refpondit Chriftus: Venia Romam iterum crucifigi: Intellexit Petrus ad fuam Crucem Divinum pertinere Refponfum. Chriftus enim non poter at iterum crucifigi. Intellexit ergò. Petrus, quod iterum Chriftus crucifigendus effet in fervulo. Itaque fpontè remeavit, interrogantibus Chriftianis refponfum reddidit, ftatimque correptus per Crucem fuam honorificavit Dominum JESUM. Fuit propriæ oblationis fpecies, quam citrà Domini instinctum Apoftolus non poterat facere. Proinde hoc Exemplum infigniter confirmat tertiam ac quartam S. Augustini Affertionem. Petrus enim fugit ac rectè

Quemadmodum igitur mihi scripserunt ex cuftodia beatiffimi Martyres de iis qui funt in Lybia, & alii etiam in Sacris Comminiftri, ii fimul teftificantibus reliquis quoque fratribus, poffunt effe in Sacro Minifterio inter Confeffores collocati, ut & qui in multis tormentis mortificati fuerint, non ampliùs potuerint, vel loqui, vel dicere, vel moveri, ut refifterent iis qui vim fruftrà afferebant. Neque enim eorum improbitati affenfi funt. Quemadmodum ergò à Comminiftris rurfus audivi, annumerabuntur inter Confeffores : & quicumque fecundum Timotheum vitam inftituit, parens ei quoque qui dicit, perfequere juftitiam, pietatem, fidem, dilectionem, tolerantiam, lenitatem. Certa pulchrum certamen fidei: Apprehende vitam cœleftem, in quam vocatus es, & confeffus coram multis teftibus Confeffionem.

SCHOLION.

Onftantinus præfenti Cano

[ocr errors]
[ocr errors]

quæreretur ad necem. Deinde ut fe Populo neceffarium refervaret. Eft authentica historia quam fingulari Bafilica horioravit Romana Ecclefia. At verò, in Literis ad fanctum, Anfelmum Cantuarienfem Archi-Epifcopum fcribit de fancto Laurentio ejufdem Metropoleos Antiftite Osbernius Monachus Beccenfis: Laurentium Archi

Lib.3. Epifcopum multo verbere à fancto Petro Apoftolo.noEpift.2. vimus flagellatum, propterea quod Paganorum metu conterritus fugam inierit, & eandem Ecclefiam adbuc in fidei perceptione rudem derelinquere tentaverit. Hoccè Exemplum refertur etiam ab aliis Angliæ Scriptoribus. Firmat fecundam fancti Auguftini Affertionem.

CANON XIV.

S''

1

[ocr errors]

rios cruciatus Victimam fuis manibus inviti acceperunt, & in Minifterio maneant, & inter Confeffores referantur. Similem Canonem edidit Ancyrana Synodus: Eos, qui fugientes comprehen- C. 3. fi funt, vel à Domefticis traditi, vel fuis alioquin facultatibus privati, vel tormenta perpessi, vel in carcerem conje&i funt, clamantes fe effe Chriftianos & eò ufque adftricti funt, ut ii qui vim adferebant, Thus in manus violenter immitterent, aut aliquid polluti cibt per necessitatem fumere cogerentur confitentes perpetuò fe effe Chriftianos, ejus quod accidit, dolorem & amictu & habitu, vita humilitate pro fe ferentes, hos velut inculpatos à Communione non arceri. Si verò ab aliquo funt prohibiti, majoris Cautionis gratia, vel etiam propter quandam ignorantiam, ftatim admittuntur. Hoc autem fimiliter de Clericis & aliis. Laicis, qui in eandem neceffitatem inciderunt, ad Ordinem promoveri. Vifum eft ergo & eos, ut qui nihil peccaffent, fi etiam præcedens eorum vitæ inftituenda ratio inveniatur, promoveri. Iftiufmodi passos qui

[ocr errors]

I qui autem vim multam & multam & neceffitatem paffi funt, quique & in ore ferrum, & vincula accedam Episcopi non.dumtaxat à Clero ac Minifterio fufpendebant, fed & cogebant ad folemnem perunt, & propter bonam fidei affe-Poenitentiam. Quidam ex ignorantia, quidam ad &ionem, fuas quoque manus uri

cautelam. Hoc & fanctus Petrus & Ancyrana Synodus improbarunt. Eos cenfent integros, ideo

fortiter pertulerunt, ad prophanum que non puniendos ut Lapfos, fed honorandas

ut

126

ut Confeffores. Et Laicos in Clerum, Clericos re. Et in feptimo Libro Jejunia veftrane fint cùm Cap.24. in altiorem gradum evehendos. Si tamen ex prio-Hypocritis communia. Jejunant enim fecunda hebdoin altiorem gradum evehendos. Si tamen ex prio

ri vita nihil obftiterit. Iftiufmodi fcelerata in fideles violentia non folis Gentilibus fed etiam Hareticis fuit olim familiaris. Quod Ariani etiam invitos rebaptizarint, exemplis demonftrat in Libris de Wandalica perfecutione Victor Epifcopus Uticenfis. Plura exempla adduxi in Scholiis ad Acta fancti Gregorii Septimi.

CANON XV.

NON

madis feria & quinta. At vos aut quinque diebus je-
junate, aut quarta & fexta feria. Quoniam quarta
quidem judicium in Dominum eft Pronunciatum, poft-
quam Judas proditionem pecunia promiserat; fexta
verò mortem in cruce fub Pontio Pilato paffus eft. Et
vulgares Apoftolorum canones : Si quis Epifcopus, Can.68,
vel Presbyter, vel Diaconus, vel Lector, vel Can-
tor Sanctam Pafchæ quadragefimam non jejunat, vel
quartam diem, vel Parafceven, præterquam fi pro
pter imbecillitatem corporalem impediatur, depona-
tur: Si fit autem Laicus, fegregetur. Et in Commen-
tariis fuper Apoftolicam ad Galathas Epiftolam

ON reprehendet nos quif-fanctus Hieronymus: Quartam Sabbathi observe- Cap. 4. piam, quartam & & fextam mus,& Parafceven. Et in Panario S. Epiphanius: Hæref. Feriam obfervantes, in quibus nobis Quis eft ufpiam terrarum, qui non in eo confentiat, 75.C.6, quartam fextamvè feriam folemni in Ecclefia jejunio jejunare fecundùm Traditionem cum confecratam? Quod fi ex Apoftolorum Conftitutione ratione præceptum eft. Quartam qui-repetenda nobis auctoritas eft, cur illis quartæ & sexta ferte jejunium perpetua Lege fancitur, excepta dem propter initum à Judæis Confiinitum à Judæis Confi- Pentecofte? Et in Catholica fidei Expofitione: 22 lium de proditione Domini: Sextam Sacri Conventus & Synaxes ab Apoftolis inftituti funt bis potiffimùm diebus, quarta, fextaque feria, ac autem, quòd ipfe pro nobis paffus Dominica. Item quarta & fexta feria jejunium ad ho fit. Diem enim Dominicum lætitiæ ram ufque nonam indicium, propterea quod quarta diem agimus, quòd in eo refurrexe- feria comprehenfus eft Dominus, & fexta in crucem fublatus. Affirmat quarta & fexta Feria non dumrit: In quo nec genua quidem fletaxat jejunium fuiffe, fed & folemnem Ecclefia &ere accepimus. Conventum. Confentit Tertulliano, qui fupra dixit iftis diebus fuiffe Stationem. Etenim antiqua Ecclefiarum Statio & Synaxin involuebat & jejunium. Et in Palladii Helenopolitani Epifcopi Laufiaca Hiftoria fanctus Abbas Apollo hæc con- C. f cionatur: Carbolica & generalia jejunia non licet folvere fine ingenti neceffitate. In quarta enim feria traditur Servator, & in Parafceve crucifigitur. Qui ea

SCHOLION.

Uartæ ac fexta Feriæ jejunium, & quidem
ob hic expreffas à fancto Petro rationes, ef-
fe apud Ecclefias antiquiffimum, teftantur

& alii Patres. De verè Chriftiano fcribit in feptiFol.744 mo Stromaton Libro fanctus Clemens Alexandri-ergò foluit, Servatorem unà tradit, & unà crucifigit, nus: Novit ipfe jejunii Enigmata horum dierum: Et de Romana Ecclefia, quod quartis & fextis Quarti, inquam, &fexti. Eorum Enigmata funt Feriis jejunaret, ac infuper Sabbathi jejunium fuadductæ à fancto Petro rationes. Quod enim Pfy-peradderet, difertè fcribit ad Cafulanum Presby

chici, id eft, Orthodoxi quarta & fexta feria Sta-
tiones agerent, adeoque & jejunarent, fcripfit

terum S. Auguftinus. Et de Imperatoris Theo- Epist. dofii Secundi Virtutibus habet Socrates: Theodo- 86.

Cap. 2. Montanista Tertullianus in Libra de jejuniis. Eo-fius crebrò jejunabat, maximè quarta feria, & in Lib. 7. 13 14. dem in Libro adfirmat Stationes effe dumtaxat

Parafceve. Et de fancto Fulgentio Ferrandus Dia- cap. 22.
conus Carthaginenfis: Fulgentius per fingulas Se- 29.
ptimanas, omnes Clericos, & viduas, & quicum◄
que potuiffet ex Laicis, quarta & fexta feria ftatuit
jejunare. Sunt & alia plurima iftius antiquæ Dis
fciplinæ teftimonia.

Semi-jejunia, & profequitur: Cur Stationibus quar-
tam & fextam Sabbathi dicamus, & jejuniis Para-
fceven? Parafceven Pafchalis feftivitatis. Eam
omnis Chriftianus pleno ex tunc jejunio venera-
Cap.14. batur. Eodem modo in Libro de Oratione diftin-
guit Stationum dies à die Pafche, quo communis
& quafi publica jejunii religio eft. Affirmat hunc fo-
lum diem ex Præcepto & plenè jejunari. Quia
nempè hunc Librum fcripfit Catholicus, antè
Apoftafiam ad Montanum. Et diem Parafceves
rectè adfirmat Pafcha. Etenim tunc Pafcha no-
Arum immolatus eft Chriftus. Eandem Phrafin
ufurpant & alii vetufti Patres. Quod Dominicas,
Pafcha, Pentecoften, ac Parafcevas colamus,
profitetur etiam Origenes in Libris contra Cel-
fum. Et addit, quod tamen neque dies obferve-
mus vel tempora. Parafcevas colimus per jejunia.
Et in quinto Libro fcribunt Apoftolicæ Conftitu-
Cap.14.
tiones: Dominus nobis præcepit quarta feria & fex-||prima fubnervaturus Ifaac Armenorum Catholi
ta jejunare: Illa quidem propter proditionem, hac ve-
ro propter Passionem. Et in alio ejufdem Libri capi-
Cap.15.
te: Præcepimus vobis quartis, & fextis feriis jejuna-

Circà hoc ipfum funt aliquot Quæftiones. Prima eft, an Apoftolicarum Conflitutionum Au&tor rectè dicat iftam Difciplinam effe Inftitutam ac Præceptam ab ipfo Chrifto Domino? Refpondeo negativè. Sacro-Sanctum Miffæ Sacrificium in Azymo pane conficere, eft antiquiffima Confuetudo, non folius Latinæ Ecclefiæ, fed etiam Armeniorum. Latè id demonftravi in Scholiis ad Acta fancti Leonis noni. Et ifti fe fundabant in Chrifti Domini exemplo, quem Evangelifta lucidè teftatur confeciffe in Azymo. Dominicum Exemplum ifti cenfebant effe totius Ecclefiæ Canonem. At hanc Præfcriptionem in Invectiva fua

cus demonftrat multa in Ritibus ac Moribus fervari præter Domini exemplum, & inter ipfa adducit & hoc Chriftus feriam quartam ac

Sex- C. 8.

tam

« VorigeDoorgaan »