Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

fol.$04:

medium afferunt. Adversùm quos dicetur, cùm tempus poftulaverit. A nobis enim diffident in Principiis. Dicimus autem nos quoque eos, qui de induftria mortem quærunt (funt enim quidam non noftri, fed tantùm nominis participes, qui quidem fe-ipfos magno Audio contendunt tradere, propter odium in CreatoTem miferi mortem cupientes) Eos, inquam, dicimus Se ipfos è vita exigere abfque ullo Martyrio ac teftificatione, etfi publicè puniantur. Fidelis enim teftimonii non fervant Characterem , qui illum, qui verè eft Deus, non cognoverunt. Primus error eft fœdiffimorum Gnofticorum, qui toti flagitiofo libidinum luto infixi, nihil magis horrent quàm carnis mortem, ideoque damnant Martyria. Alter error eft quorundam Marcionitarum, Dominum Deum cœli & terræ Creatorem, ac omnia ejus opera, fuam etiam propriam Carnem odientium, adeoque quò ab ifto mali Principii malo onere eximantur, femetipfos Tyrannis tradenţium. Hujufmodi Traditionem, utpote erroris & fceleris plenam, meritò damnat Clemens, & laudatis fuis verbis adjungit: Vanæ morti se-ipfos tradunt, ficut fe temerè in ignem coniiciunt Indorum Gymnofophifte.

[ocr errors]
[ocr errors]

Nec iftam folam, fed etiam ab Orthodoxis factam fui ipfius Traditionem damnat in eodem Libro. Refert hanc Gentilium quæftionem: Si Deus veftri curam gerit, cur patimini perfecutionem, & morte afficimini? An ipfe vos els tradit? Et refpondet: Nos autem non fic exiftimamus velle Dominum ut in cafus incidamus, fed Propheticè prædixiffe ea, quæ effent eventura. Fore fcilicet, ut propter nomen ejus pateremur Perfecu tionem it occideremur, & ut suspenderemur. fufpenderemur. Quam ob rem noluit nos pati Perfecutionem fed ea quæ passuri fumus, priùs fignificavit, per eam prædictionem exercens ad tolerantiam, cui promifit bæreditatem. Laudat Dominicum in Evangelio verbum: Quando vos perfecuti fuerint in hac Civitate, fugite in aliam, atque profequitur: Dominus non fuadet fugere, tanquam malum fit pati Perfecutionem, nec ut mortem extimefcentes jubet nos eam fuga declinare. Vult autem nos nulli effe auctores, neque alicujus mali caussa adjutores, nec nobis ipfis, nec ei qui perfequitur, nec ei qui interimit. Denuntiat enim quodammodò ut caveat. Qui autem non obedit, eft audax & temerarius, & inconfultè fe in manifefta pericula conjiciens. Si autem qui hominem Dei interimit in Deum peccat, is quoque ejus cædis reus tenetur, qui se offert Judicio. Talis autem erit, qui non vitat Perfecutionem, capiendum fe præbens per audaciam. Is eft, qui quantùm in fe eft, adjuvat improbitatem ejus, qui perfequitur. Quod fi etiam irritet, planè cauffa eft, ut qui provocat feram. Et fanè Romani Imperatores ac Provinciarum Præfecti per Spontaneam oblationem funt in nos non rarò facti acerbiores. Proindè fanctus Clemens eam damnat gravis peccati. Etenim affirmat effe datum Tyranno fcandalum, & auctoritatem noftræ occifionis. Per incitamentum & cooperationem. Effe quæfitam & procuratam non noxio, fed obnoxio homini cadem, ideoque fceleratiorem. Quod argumentum probat ac infigniter firmat in primo de Dei Civitate Libro etiam fanctus Auguftinus. Uti non poffumus tradere aut occidere alios, ità longè minùs nofmet-ipfos. Divina Lex,non occides Differt. Proxm. Tom. I.

primò comprehendit femet-ipfum, quia diligendi Proximi formam Dilector in femet-ipfo accipit.

Ejufdem Sententiæ fuit fanctus Cyprianus. Etenim ejus extrema,quam Paffioni ac morti proximus fcripfit ad fuum Clerum, Epiftola habet: Vos, Fratres Chariffimi, pro Difciplina, quam de Mandatis Dominicis à me femper accepiftis

fecundùm quod me tractante fæpissimè didiciftis, quietem & tranquillitatem tenete. Ne quifquam veftrum aliquem tumultum de fratribus moveat, aut ultrò fe Gentilibus offerat: Apprehenfus enim & Epist.83 traditus loqui debet; Si quidem in nobis pofitus Dominus illa bora loquatur: Qui nos Confiteri magis voluit, quàm Profiteri. Extremam hanc fuam vocem Cyprianus ex animo commendat, & adjungit rationem: Quodcumque fub illo Confeffionis momento Confeffor Epifcopus loquitur, adSpirante Deo, ore omnium loquitur. Et à Paterno Africa Pro-Confule comprehenfus, atque interrogatus, juffum eft etiam ut Presbyteros requiram, volo ergo fcire per te, qui fint Presbyteri, qui in hac Civitate confiftunt. Et refpondet: Legibus veftris benè atque utiliter cenfuiftis nos delatores non effe. Itaque eos exhibere non possumus. Sed neque ipfi fe ultrò offerunt, cum hoc Scriptura fan&ta prohibeat. A te enim quæfiti invenientur. Ita habent antiqua atque Authentica fancti Cypriani Acta. Et alia Acta habent: Cùm Disciplina prohibeat, ut quis fe ultrò offerat, & tuæ quoque Cenfuræ hoc difpliceat, nec offerre fe ipfi poffunt fed à te exquifiti invenientur. Et in funebri Fratris fui Cæfarii Encomio fcribit fanctus Gregorius Nazianzenus: Lex noftra fancit, ut urgente quidem tempore pro veritate periculum adeamus

[ocr errors]

nec Pietatem per ignaviam prodamus: Quamdiu Orat.10 autem licet, pericula ipfa ne provocemus; fivè animarum noftrarum metu, fivè ut iis confulatur, qui periculum nobis inferunt. Qui enim femet-ipfum offert & obtrudit, fuo corpori injuriam facit, & fcandalum Perfecutori. Cæfarium laudat quod fub Juliani Imperio iftam Legem obfervarit. Etenim Magni Bafilii Parentes, quod in præfenti Diocletiani & Maximiani Perfecutione iftam Legem cuftodierint, laudat in funebri illius Encomio, atque fubjungit: Lex Martyrii hæc Orat.20 eft, ut net nos ultrò ad certamen accedamus, hac nimirum ratione tum Perfecutoribus tum imbecilhoribus Athletis confuluiftis; nec cùm præfentes fumus, certamen detrectemus. Illud quippe temerarii ac præcipitis eft animi, hoc timidi & ignavi. Quod ipfum in Moralium Libro docet, & Divinis teftimoniis demonftrat Magnus Bafilius. Et apud Reg.61. Eufebii Cæfaræenfis Ecclefiafticam Hiftoriam exftat infignis Epiftola Smyrnenfis Ecclefiæ ad Philomilii in Ponto, ac omnes fub celo Ecclefias, quæ omne fancti Polycarpi fui Episcopi Martyrium amplè exponit, & addit quendam Phrygem Quintum, vifis feris, ac aliis tormentis, ftatim trepidaffe in fędiffimæ abnegationis Lapfum, & Eufebius fuis verbis edicit cauffam: Declarat eadem Epiftola, illum non pru- Lib,4. denti animi provifione & confilio adductum, fed cap.14. temerè & quafi repentino vento incitatum, cùm aliis ad tribunal Judicis ruiffe: Qui fimul-atque deprebenfus tenebatur, illuftre & evidens omnibus exemplum propofuiffe ne inconfideratè & imprudenter iftiufmodt rebus fe aliquando objicerent. 0 2 Hæc

[ocr errors]

1

108

[ocr errors]
[ocr errors]

rùm Dominus in noftram & aliorum utilitatem vo-
luit ipfum fervatum, ut in Afcetica, quam ex Sa-
cris Literis didicerat, multis Magifter foret. Quò
Cœnobiticum Monachifmum fundaret, fuo tem-
pore diffundendum fub omni fole, ac futurum
è firmioribus Ecclefiæ fundamentis. Generalem
Profcriptionem fanctus Athanafius cenfuit non
curandam. Interim an iftam fancti Antonii ge-
nerofitatem fanctus Cyprianus fuifset genera-
tim probaturus,ignoro. Existimo in Antonio fuif-
fe Charifmatis opus, ideoque probatum à Ma-
gno
Athanafio. Contra fancti Cypriani doctri-
nam egiffe quibufdam videtur etiam fanctus Am-
brofius illa fua conftantia, quam defcribit in Ser-
mone de non Tradendis fanctus Bafilius: Miror
quid hoc fit, nifi fortè quia per Tribunos me vidiftis
aut audiftis Imperiali Mandato effe conventum, ut quò
vellem, abirem binc, & fi qui vellent, fequendi po-

Hæc enim Objectio paffim fit ex humanæ laudis ambitu, aut ex præfumptu de propriis viribus adeoque non eft firmæ Petræ infixum ædificium fed fuper-ædificatum fluxæ arena. Iftiufmodi habent vana Martyrii defideria, non fidem Martyre imitari dignam. Et qui hanc fidem habuerint, debent fanctum Antonium, de quo in ejus vita fcribit Magnus Athanafius: Poft hæc perfecutio illa, que Maximinum habebat auctorem, Ecclefiam invafit. Antonius itaque fanctos Martyres in Alexandriam ductos, relicto Monafterio & ipfe comitabatur, dicens, abeamus & nos, ut vocati vel in certamen defcendamus, vel alios decertare videamus. Ac Martyrii quidem defiderio flagravit, ipfe autem fe nolens tradere, Confefforibus tam in metallis, quàm in carceribus reservavit. Quò ipfis opitularetur ac deferviret. Et de Menfurii, qui in ifta eadem perfecutione rexit Carthaginenfem ac omnem Africanam Ecclefiam, ad Secundum Tigifita-teftatem haberent. Metuiftis quidem ne Ecclefiam denum Epifcopum ac Numidiæ Primatem Literis fcribit fanctus Auguftinus in Carthaginenfis ColColl. 3. lationis Breviculo: In eifdem etiam Literis lectum cap.13. eft, eos qui fe offerrent Perfecutoribus, non comprehenfi, fed ultro dicerent fe habere Scripturas, quas non traderent, à quibus hoc nemo quæfierat difplicuiffe Menfurio, & ab eis honorandis eum prohibuiffe Chriftianos. Iftos Menfurius canonizare noluit: Immò declaravit non effe veros Marty-effe confuevit. Quid ergò turbamini? Volens nunres, ideoque nec honorandos. Etiftius Menfurii judicium omninò probat S. Auguftinus. Et eft omninò probandum.

[ocr errors]

Eifdem Principiis nititur fancti Cypriani ad Rogatianum Presbyterum ac alios Confeffores Refcriptum. Confeffores ad omnibus dandum bonæ vitæ exemplum nervosè hortatur & adjungit: Epift.7. Cùm quanto enim nominis veftri pudore delinquitur, quando alius aliquis temulentus & lafciviens demoratur; alius in eam Patriam, unde extorris factus eft, regreditur , ut deprehenfus non jam quafi Chriftianus, fed quafi nocens pereat? Licet ifta Relegationis Sententia effet iniquiffima, ipfi tamen omnes parere fanctus Cyprianus voluit ob duas cauffas. Primò, quod ifte reditus effet Pagani Judicis exacerbatio. Deinde, quod effet Oblatio atque Traditio. Attamen fancti Cypriani Affertum debet accipi de Relegatione fingulari. Etenim de fancto Antonio,qui fui ipfius Oblationem penitus improbavit, fcribit in ejus vita Magnus Athanafius: Maxima quoque Antonio curæ fuit, in judicio ad certamina vocatos exhortari, & alacriores reddere, Martyriumque paffuros excipere, deducere ac profequi, donec confummati fuo fanguine Deo confecrarentur. Judex itaque vifo tam illius, quàm eorum qui unà aderant mo intrepido, & ad quævis toleranda parato, interdixit ne quis Monachorum in Judicio confpeclus fieret, neque in Urbe ullus eis commorandi locus effet. Aliis ergò omnibus placuit illo die abfcondi. At Antonium adeò non movit Interdictum, ut veftem, Scapulare magis etiam laverit, & fequenti die in loco edito anterior feterit, nec Judicis afpeclum effugerit. Quod admirabantur omnes, ipfe quoque Dux ac Præfectus cum fuo Satellitio in tranfitu videbat. Verùm ille abfque omni timore ftabat ut Chriftianorum alacritatem animi oftenderet. Martyr enim &is fieri exoptabat. Cujus voti non factus compos in maximo dolore fuit. Ve

,

ani

fererem, & dum faluti mee timeo, vos relinquerem. Sed quid & ipfe mandaverim, potuiftis advertere : Deferendæ Ecclefiæ mihi voluntatem fubeffe non poffe, quia plùs Dominum mundi, quàm fæculi hujus Imperatorem timerem. Sanè fi me vis aliqua abduceret ab Ecclefia, carnem meam exturbari posse, non mentem. Paratum me effe, ut fi ille faceret quod folet effe Regie Poteftatis, ego fubirem quod Sacerdotis

quam vos deferam: Coactus repugnare non novi. Dolere potero, potero flere, potero gemere; Adversùs arma, Milites, Gothos quoque lachrymæ meæ arma funt. Talia enim munimenta funt Sacerdotis. Aliter nec debeo, nec poffum refiftere. Fugere autem, &relinquere Ecclefiam non foleo, ne quis gravioris pane metu factum interpretetur. Ambrofius, inquam, non egit adversùs doctrinam fancti Cypriani. Egit enim & fcripfit non adversùs Pagani, fed adversùs Chriftiani Principis tyrannica Edicta, quibus Epifcopus deferre non debet, nifi vi adactus. Iftiufmodi Edicta damnare debet & exufflare, & ejus Judicio debet Princeps obedire. Et hinc etiam releganti Imperatori Conftantio, Orthodoxi Epifcopi non cefferunt, nifi executione compulfi. Sancti Patres eodem paffim modo egerunt circa iftiufmodi Decreta aliorum Regum Hæreticorum.

Quidam fancti Martyres olim femetipfos obtulerunt Tyrannis, & de hoc Spiritus fervore laudantur à fanctis Patribus. Etenim fan&tum Gordium Militem ac Martyrem Cæfareenfem in Cappadocia, quod femet-ipfum obtulerit, prædicat in Feftivali ejus Homilia Magnus Bafilius: Adeò intrepido atque excelfo animo fuit, ut cùm in eminentiori Theatri parte faret, ingenti voce, quam qui audierunt exftant adhuc aliqui, exclamaverit & dixerit : Inventus fum ab his qui me non quærebant, his qui me non interrogabant, palàm apparui. Quibus fanè verbis fe in eum veniffe locum fignificavit minimè coactum, fed ultrò fe ad certamen exhibuiffe. San&tus Bafilius affirmat ab ipfo expletam Sapientis paræmiam: Juftus confidit ut Leo: Et imitationis expletum exemplum Domini, qui Judæis proceffit obviàm, femet ipfum offerens & dicens: Quem quæritis? Ego fum. Et ad nonas Decembres Romanum Martyrologium habet: Sancti Anaftafii Martyris, qui ardore Martyrii fpontè fe perfecutoribus obtulit. Et de fancto Albano, fa

mofiffimo

Cap. 7.

[ocr errors]
[ocr errors]

mofiffimo Britanniæ Martyre fcribit in primo An- | | firmi Fideles non rarò adinftar palex exuruntur.

Tertia ratio eft, quod tales non intelligant, aut non attendant ad Orationem, qua fumus orare juffi: Ne nos inducas in tentationem, fed libera nos à malo. Juffi fumus tentationem non accerfere. Quarta ratio eft, quod tales non imitentur Chriftum Dominum, qui Perfecutores frequenter fugit, & ab ipfis fe abfcondit, & non nifi ab armata manu invafus & circum-cinctus proceffit illis obviàm, & capi fe permifit. Ex quo vides quod Magnus Bafilius afferens ab offerente fe fan¿to Gordio fuiffe imitatum Dominum, hìc à S. Petro corrigatur. Et rectè. Quinta ratio eft, quod tales non intelligant hoc Domini verbum: Tradent enim vos in Conciliis & Synagogis fuis. Hoc verbum mandat te non à temet-ipfo oportere tradi, fed ab aliis. Nec à temet-ipfo, fed ab aliis ducendum ad tribunalia. Sexta ratio eft, quod tales nec hoc Domini verbum intelligant: Cùm vos perfecuti fuerint in Civitate ifta, fugite in aliam. Septima ratio eft, quod fui oblatores dent Tyrannis fcandalum, & ipfos incitent ad fe occidendos, ideoque fint cauffa proprii homicidii. Eos enim faciunt afperiores. Octava ratio eft, quod fan&tus Stephanus, fanctus Jacobus Zebedæi, S.Pefcipuli perfecutionem fugerint, & non nifi comtrus, S. Paulus aliique omnes Apoftoli atque Di

glicanæ Hiftoriæ Libro Venerabilis Beda: Albanus Paganus adhuc, cum perfidorum Principum mandata adversùm Chriftianos fævirent, Clericum quendam perfecutores fugientem hofpitio recepit. Quem "dum orationibus continuis ac vigiliis diù noctuque ftudere confpiceret, fubitò Divina gratia repletus, exemplum fidei ac pietatis illius cæpit æmulari, ac falutaribus ejus exhortationibus paulatim edoctus,relictis Idololatrie tenebris, Chriftianus ex integro corde factus eft. Cumque præfatus Clericus aliquot diebus apud eum hofpitaretur, pervenit ad aures nefandi Principis, Confefforem Chrifti penès Albanum latere. Unde ftatim juffit milites eum diligentiùs inquirere. Qui cùm ad tugurium Martyris pervenissent, mox fe fanctus Albanus pro hospite ac Magiftro fuo ipfius habitu, id eft, caracalla, qua veftiebatur, indutus, militibus exhibuit, atque ad Judicem vindus perductus eft. Et iftud ejus Factum probat ac 22. Jun. laudat in fuis fanctorum Martyrum tabulis Romana Ecclefia: Verulamii in Britannia, fanéti Albani Martyris, qui tempore Diocletiani pro Clerico hofpite, quem fufceperat, se ipfum tradens, poft verbera & acerba tormenta capite plexus eft. Paffus eft in præfenti, de qua nunc agimus perfecutione. Et in Libro ad Scapulam, Africa Pro-ConCap.1. fulem, fcribit Tertullianus: Cum omni fævitia|| veftra concertamus, etiam ultrò erumpentes: Et in-prehenfi venerint ad Martyrium, atque ita exemCap.4. frà: Arius Antoninus in Afia cùm perfequeretur inftanter, omnes illius civitatis Chriftiani ante tribunalia ejus fe manu facta obtulerunt. Et ille terri

tus

paucos dumtaxat duci juffit, alios dimittens ac dicens: Si vobis mori libeat, habetis laqueos. Quod ipfum ab Urbicio Præfecto fuiffe femetipfos offerentibus dictum fcribit in primà Apologia fanctus Martyr Juftinus. Et Tertullianus pergit ad fcapulam: Hoc fi placuerit & hic fieri, quid facies de tantis millibus hominum, tot viris ac fœminis, omnis fexus, omnis ætatis, omnis dignitatis offerentibus fe tibi? Habemus multa iftiufmodi exempla ac testimonia. Et ad omnia ipfa rectè refpondet in fuæ fugæ Apologia Magnus Athanafius: Hec Dominica de fugiendo Mandata, & Beati Martyres temporibus Perfecutionum obfervaverunt, ¡idemque quàmdiù in latebris erant, fefe obdurabant. Ubi autem inventi effent, Martyrium obibant. Quod fi quidam ex eis fe Perfecutoribus dedidere, non temeritate eò rapiebantur, fed paffim apud omnes profitebantur, à Spiritu Sancto hanc promptitudinem, fuique oblationem esse profectam. Unus hic Divinæ gratiæ impulfus potuit istam Oblationem purgare.

plo docuerint fui ipfius Oblationem non licere. Et adverte quod fanctus Petrus dicat fanctum Petrum fuiffe Apoftolorum primum, & Romæ non dumtaxat vixiffe, fed ibi etiam effe crucifixum. Hujus rei veritatem latiùs demonftravi in Scholiis ad Præfcriptionem Septimii Tertulliani.

Interim de his fui Oblatoribus fancit fanctus Petrus: Ipfis quoque communicandum eft, ut qui in nomine Chrifti ad id veniant, etfi ejus verba non animadvertebant. Conftantinus Harmenopulus poftquam de illis, qui fuum Lapfum novo certamine purgaffent, dixerat, in omnibus cùm gratulatione communicent, pergit ad præfentem Canonem, & illi dat hoc Compendium & Scholion: Similiter & qui fpontè ad obeunda certamina perrexerint. Utique in omnibus cum gratulatione communicent. Nam pro Chrifto id faciunt, tametfi non fecundùm Chriftum, qui perfecutionem Patientes fugere juffit. Proinde Canon agit de illis, qui ex fui Oblatione evaferunt fine Lapfu. Et ipfos fancit tractari eo modo, quo anterior Canon tractandos juffit illos, qui Lapfi certamen refumpferant. Mandat ipfis ftatim impendi plenam Communionem, feu Perfectionem, ac perfectiffimam Reconciliationem. Quia nempè licèt ex indifcreto, & non fecundùm fcientiam, tamen ex Dei zelo de

Interim omninò peccarant. Et quidem mortaliter. Alioquin Communionis redditione ac reconciliatione non indiguiffent. Et hinc vides quod avita Ecclefiæ Disciplina quibufdam mortalibus, & quidem externis atque notoriis, peccatis nullam impofuerit Satisfactionem, fed fola ftatim, & quidem perfectiffima, Reconciliatione dona

Et omnem hanc Doctrinam probat hic, & confirmat multis fanctus Petrus. Prima ejus ratio eft, quod Martyrium fit multa confiderationeliquerunt, ideoque merebantur mifericordiam. parturiendum, ideoque non invadendum temerè, fed maturo confilio differendum. Hinc infert fui ipfius oblatores effe fimiles illis, qui ex interrupto fomno evigilantes fine firmo judicio proruunt in pugnam. Affirmat quod fe temerè projiciant in pugnam maritimam, obnoxiam fluctuum periculis ac fubmerfionis. Quod iftos fluctus fibi attrahant. Secunda ratio eft, quod tales etiam fuis Fratribus accendant carbones peccatorum. Etenim exacerbant Tyrannum, atque ita inftigant ad magis urgenda fua crudelia Edicta, quæ revera funt peccatorum carbones. Perea enim in

verit.

CA

119

CANON X

Nde non eft æquum,

ut

vel

habebunt: Sicut ille qui fundamen-
tum pofuit, & non potuit perficere:
Incipient enim, inquit, omnes quí
præter-gredientur, eum illudere, di-
centes: Hic homo pofuit fundamen-

U clerici, qui fua fponte aufu- tum, & non potuit perficere.
UN

gerunt, Lapfi autem, & reluctati
funt, amplius in facro Minifterio
maneant, ut qui Domini gregem re-
liquerint, & feipfos vituperaverint:
Quod nullus fecit ex Apoftolis. Et-

SCHOLION.

Conftantinus Harmenopulus Canoni dat hoc

Scholion atque Compendium: Clerici verò, qui fpontè ad obeunda certamina fe contulerunt, Mi

re jubet ab omni Clericali Minifterio. Eft Depo-
fitioni fermè par fupplicium, atque ita omninò
fupponit peccatum mortale. Et fanctus Petrus
edicit varias hujus peccati radices. Prima est, quod
per iftam Oblationem fpontaneè defererent fuum
Gregem. Secunda eft, quod non folummodò in
exemplum, fed etiam impingerent in Apoftoli
cum Canonem, mandantem nihil à nobis agi, ex
quo vituperaretur noftrum Minifterium. Iftorum

Clericorum quidam videntur allegaffe se effe in
Charitate non folummodò robuftos, fed & Per-

fectos; ideoque nullum effe fibi ex Oblatione pe-
riculum Lapfus, & perfectæ, quæ Divini Regni

ftulat, Charitatis vocem hanc, cupio dissolvi ac

effe cum Chrifto, ab Apoftolo laudari. Et S. Petrus refpondit ab illis non attendi fubnexa Apostoli verba: In carne autem permanere magis neceffarium propter vos. Etenim verè perfecta Charitas

non dumtaxat delectabiliter moritur, fed etiam

enim cùm multas perfecutiones obiif-nifterium Sacrum ne peragant, quandoquidem Ovile fuum reliquerunt, quod Apoftolorum nemo fecit. Præfet, & multa certaminum præmia cedens de Laicis, præfens Canon agit de fui Oboftendiffet beatus Apoftolus Pau-latoribus Clericis. Et ipfos non folummodò suflus, fciens effe longè melius difpendit, fed perpetuò, licet non deponat, cessafolvi, & effe cum Chrifto, infert & dicit; in carne autem manere magis neceffarium propter vos. Confiderans enim non fuam, fed multorum utilitatem, ut ferventur, magis quàm fuam quietem, neceffarium exiftimavit, apud fratres manere, & eorum curam gerere. Qui etiam vult eum qui docet, effe in doctrina exemplum Fidelibus. Un-adventum in Dominica Oratione ex pectore pode qui in carcere contendentes, à minifterio exciderunt, & reluctati funt, fenfus planè funt expertes. Quomodo enim petunt quod reliquerunt, cùm in ea tempeftate effe poffent Fratribus fuis utiles? Quamdiu itaque firmi ftabilefque manferunt, ejus, quod præter rationem fecerant, eis venia dabatur. Quando autem lapfi funt, ut qui per-Petrus rectè hie fcribit illos, qui fibi perfectam peràm fe gefferunt, & feipfos vitu& feipfos vitu-Charitatem ineffe autumant, ideoque fe Perfecuperaverunt, non poffunt amplius Satoribus offerunt, falli & præfumere, Et deviare cra Minifteria obire, Et ideo magis curam gerant, quomodo in humilitate vitam peragant à vana gloria ceffantes. Eis enim fufficit Communio, quæ diligenter & accuratè fit duabus de caufis, tum ne videantur moleftia affici, hinc diffolutionem vi arripientes: Tum ne lapfi aliqui caufentur fe propter poenæ occafionem fuiffe remiffos: Qui quidem plufquam omnes probrum & ignominiam

patienter vivit, & cùm fancto Martino dicit: Do So laborem, fiat voluntas tua. Perfecta Charitas facit virum ineffabilem, qui nec mori timeat, nec

mine, fi Populo tuo adhuc fum neceffarius, non recu

inter quafvis etiam calamitates recufet pro Domino vivere. Ambas has qualitates effe perfectę Charitati effentiales demonftravi pluribus in Differtatione de Motu Chriftianæ Contritionis. Quare S.

à Doctrina & Factis fancti Pauli.

Hæc verba, unde qui in carcere contendentes, à Minifterio exciderunt, &c. diriguntur in illos, qui

in carcere exiftentes, induxerant fibi inflictam perpetuam à Minifterio ceffationem, contendebantque atque renitebantur. Canon affirmat ipfos effe fenfus expertes, utpote qui petant fibi manere & reddi, quod fpontè contrà Proximi utilita tem depofuerunt atquè abjecerunt. Hæc verba: Quamdiu itaque firmi ftabilefque manferunt, respiciunt leviora in Officio delicta, & permittunt illis Indulgentiam. Et Canon addit iftam effe Ec

clefiæ confuetudinem. Et pergit: Quando autem Lapfi funt, &c. Affirmat iftam fui Oblationem &

officii Defertionem effe damnabilem Lapfum,ideo

que non dumtaxat perpetua cessatione, fed etiam

folemni

folemni Pœnitentia dignum. Et Minifterii repetitionem effe ambitum vanæ gloriæ. Etiam hinc afferit iftos non effe in Charitate perfectos. Rurfus Canon. Bis autem fufficit Communio. Senfus eft: Præter perpetuam ceffationem poffit illis infligi & publica Pœnitentia. Verùm indulgemus & volumus ipfos mox donari plena Communione, ac

perfectiffima Reconciliatione, ob duas cauffas:

Prima eft, ne duplex pœna videatur durior, ideo

III

gladii aciem, & ignis uftulationem, & aquarum immerfiones conftanter tulerunt, eum latuit: Iis quoque qui, ut ex fide preces & orationes fiant, dia puniti funt, & à fame & fiti traperfequuntur, vel pro iis qui in custo

que ipsos affligat nimium, & det anfam præcipi-diti funt, vel pro iis qui extra custotandi in diffolutam vitam. Altera iftius Clemen- diam fcuticis & flagellis in judicio tiæ cauffa eft, ne quis ex duplici poena accipe-torti funt, poftea autem à carnis im

ret occafionem querendi & lamentandi fe remitti,

feu abjici extrà Ecclefiam, & quafi cogi ad apo

ftatandum. Proinde hæc Indulgentia fuit difpenfatoria. Et hinc Canon adjungit: Qui quidem omnes probrum & ignominiam habuerunt, &c. Senfus eft: Ifta Apoftasia nullum habet fundamentum; fit ex infirmitate Chriftiani Edificii

& altè

becillitate victi fuere, æquum est annuere. Cum iis enim qui lugent, & morent, pro iis qui in certamine. victi funt à magnis maligni Diaboli

clamat iftiufmodi Clericos à perfecta, de qua fe viribus, five pro parentibus, vel fra

jactant, Charitate plurimùm abeffe. Proinde noftra Indulgentia eft mera gratia. Et hinc iterum difcimus varia. Primò, quod fui Oblatio fuerit longè gravius peccatum in Clerico, quàm in Lai

tribus, vel liberis, unà dolere, & triftitia affici neminem quicquam penitus lædit. Scimus enim etiam pro

co. Deinde, quod antiqua Difciplina nullam illi pter aliorum fidem, quofdam effe

impofuerit Pœnitentiam, fed mox plenè absolverit. Tertiò, quod ifta forma obtinuerit in pluribus mortalibus peccatis. Eorum Satifactionem Ecclefia permittebat proprio Pœnitentis arbitrio explendam poft Abfolutionem. Quartò difcimus, quod Ecclefia id fecerit ex commiferatione ergà pœnitentium, etiam Clericorum, infirmas vires. Quintò difcimus, quod in Reconciliandis non exquifierit tantas correcti animi & juftitiæ vires,

quae poftea valerent omne peccatum mortale vincere. Quinimmò infirmis viribus adeò cavebat, ut nec per Satisfactionis duritiam præberet illis quid occafionis,

[ocr errors]

,

CANON XI UI enim primùm in perfecutionis fervore profilierunt judicium circumstantes, & fan&os Martyres, qui ad bravium fupernæ vocationis feftinabant, aspicientes, honesta æmulatione incitati, fe ipfos ad hoc tradiderunt, magna libertate utentes maximè videntes eos qui fubtrahebantur labi, propter quos interiùs excitati, & quodam veluti fono impulfi ad debellandum fe efferentem, & adverfarium, ad id contedebant, ne apud fe prudens effe videretur, ob ea in quibus ejus calliditate inferiores effe vifi funt, etiamsi seipsum vinci ab iis, qui fcuticarum flagellorumque tormenta, &

Dei bonitatem affecutos, & in peccatorum remiffione, & corporis fanitate, & mortuorum refurrectione. Memores itaque multorum laborum, & miferiarum, quas pro Chrifti nomine fuftinuerunt, cum ipfi etiam poenitentiam egerint, & quod à fe factum eft per proditionem in corporis languore & mortificatione defleverint, & fe præterea testentur, in vita fua fuiffe à civitate alienos, fimul oremus, & poftulemus pro codecet per eum qui eft nobis Advorum reconciliatione cum aliis quæ catus apud Patrem, fe noftris tis propitium exhibentem. Et fi quis, fe noftris peccainquit, peccaverit, habemus AdCHRISTUM juftum : & is est vocatum apud Patrem JESUM propitiatio pro peccatis noftris.

[blocks in formation]
« VorigeDoorgaan »